باید در چارچوب فرهنگ ایرانی و اسلامی برنامه‌های توسعه کلید زده شود/ نمایندگان مجلس جلوی ویران‌گری‌های سودپرستانه را بگیرند

به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، بسیج دانشجویی دانشگاه جامع علمی کاربردی تهران درخصوص وضعیت معماری و شهرسازی، بیانیه ای صادر کرده که متن کامل آن به شرح زیر است:
 

باسمه تعالی
 
بیانیه‌‌ی تحلیلی بسیج دانشجویی دانشگاه علمی کاربردی

درباره‌ی وضعیت معماری و شهرسازی
 

هفته‌ی گذشته، برنامه‌ی ارزنده‌ی "ثریا" در دو قسمت به بررسی وضعیت توسعه‌ی شهرهای بزرگ ایران و پروژه‌های عمرانی آن‌ها پرداخت و چشم ما را بر فجایعی که با نام توسعه و مدرنیزاسیون بر فرهنگ دینی و ارزش‌های سنتیِ شهرهای تاریخی و مذهبی ایران می‌گذرد، باز نمود.

آن‌چه از لابه‌لای گزارشات و تحلیل‌های این برنامه دیده می‌شد، عدم اعتنای مدیران شهری و پیمان‌کاران سودجوی بخش‌های خصوصی و بعضاً دولتی به تهیه‌ی "پیوست فرهنگی" در کنار هر پروژه‌ی عمرانی بود که آثار جبران‌ناپذیری بر بافت فرهنگی شهرها گذاشته و می‌گذارد. در حالی که تبلیغات این پروژه‌های سودجویانه از نام و عنوان سال و فرموده‌های مقام معظم رهبری استفاده به مطلوب می‌کنند، اما در عین حال فرمایش بسیار مهم ایشان در باب لزوم ضمیمه داشتن پیوست فرهنگی در کنار تحرکات عمرانی اقتصادی و صنعتی  را نادیده می‌گیرند و جز به سودهای کلان نمی‌اندیشند.

در سال‌های اخیر متخصصان، صاحبان سرمایه و همچنین طبقه‌ای از مدیران اجرایی کشور، گرایش کور و حریصانه‌ای به احداث بناهای باشکوه و سربه‌فلک کشیده پیدا کرده‌اند که هیچ نشانی از عناصر فرهنگ دینی ما نداشته و عاری از ارزش‌های اخلاقی نهفته در معماری گذشته‌ی این مُلک، هم‌چون صفا، خشوع، سادگی، معنویت، همگونی با طبیعت هستند. گذشته از آن‌که این بناها تماماً کارکرد اقتصادی یا تفریحی دارند،‌ تناسب آن‌ها با نیازهای فرهنگی و اقتصادی و شهری مردم هم مورد سؤال و محل ابهام است. در کنار این، شاهدیم که بافت‌های سنتی و فرهنگی نیز غالباً با عنوان "بافت فرسوده" تحقیر شده و نهایتاً مورد تخریب قرار می‌گیرند و جایشان را ساختمان‌های لوکس، اما بی‌هویت و وحشی پر می‌کنند.

باید اعتراف کرد که طرح و برنامه و هزینه‌های بی‌حدوحصر این ساخت‌وسازهای بی‌رویه در کف متخصصان و سرمایه‌دارانی است که اگر قصد خدمت به کشور را هم در سر داشته‌ باشند، مع‌الوصف با فاکتورها و اقتضائات فرهنگ ایرانی و اسلامی بیگانه هستند و در نتیجه دست به آبادانی‌هایی می‌زنند که در باطن ویران‌گری است. ویرانی فرهنگ و ارزش‌های تاریخی و بومی ملتی که برای حفظ و احیای فرهنگ دینی خود قیام کردند و چه خون‌ها دادند. نظرات کارشناسان فرهنگی نیز با اعمال نفوذ صاحبان پول و قدرت و ویژه‌خواران نادیده گرفته می‌شود و فریادهای دل‌سوزان و دغدغه‌داران فرهنگ و دین به جایی نمی‌رسد و بلاهایی بر سر شهرهای ما می‌آید که عملاً مطلوب و خواست دشمنان فرهنگی ما است.

البته بر این باوریم عزیزانی که متولی این امور هستند، از سر نادانی و بی‌خبری مرتکب همان جرمی می‌شوند که صهیونیست‌ها و انگلیسی‌های خبیث در باره‌ی شهر مقدس مکه کرده و می‌کنند. اما به هر حال مهم این است که نتیجه‌ی عمل هر دو، از میان بردن ارزش‌های معنوی شهرها و القاء شخصیت اقتصادی و سیاحتی برای شهرهای مقدس مسلمانان است.

متخصصان و مدیران لازم است بدانند که فرهنگ غرب، فرهنگ ماده‌پرستی و سود و سرمایه و قدرت است و نمی‌توان با تقلید از آن عناصر معنوی فرهنگ دینی را محفوظ نگاه داشت. وقتی پروژه‌های سیاحتی و تفریحی چهره‌ی شهر مقدسی چون مشهد که قطب ایمان و عقیده‌ی ایرانیان است را عوض کند،‌ یعنی شخصیت شهر عوض شده و در درازمدت ارزش و اهمیت زیارت معصومین (ع) و مجموعه‌ی مناسک دینی مردم به محاق می‌رود.

باید از خود بپرسیم که چرا همه‌ی پروژ‌ه‌های توسعه در مجتمع‌های تجاری خلاصه شده‌اند و در کم‌ترین این پروژه‌های عظیم و شکوه‌مند می‌توان مسجد، مدرسه یا دانشگاهی را یافت؟ البته که "سود مادی" تعیین‌کننده‌ی چه‌گونگی توسعه‌ی شهرها است و طبیعتاً در این بازی، نهادهای معنوی یا علمی جایی ندارند. وقتی "سود" معیار مطلق توسعه باشد، وای به حال طبیعت و اقلیم و فرهنگ و آداب و سنت!
نباید از نظر دور داشت که این گرایش کور به عظیم‌سازی و لوکس‌پسندی ناشی از مرض غرب‌زدگی و غرب‌گرایی است که اقشاری از متخصصان و مدیران مبتلایش هستند و حاصلش چنین ضایعات فرهنگی است که به بار می‌آورد.

واضح است که نه سازندگان برنامه و ثریا و نه ما دانشجویان بسیجی معترض، هیچ یک مخالف پیشرفت و توسعه نیستیم، اما خوب می‌دانیم که وقتی رهبرمان عباراتی چون «پیشرفت و عدالت» و یا «پیشرفت ایرانی-اسلامی» را مطرح می‌فرمایند، یعنی باید در چهارچوب مراعات لوازم فرهنگ ایرانی و اسلامی و البته مراعات حقوق و حوایج حقیقی مردم شهرها، برنامه‌های توسعه کلید زده شوند. نه آن که هر برنامه‌ی مخربی با نام "توسعه" آذین شود و تنها بر پیشانی آن‌ها شعارهای "جهاد اقتصادی" و "مدیریت جهادی" و امثالهم چسبانده شود.
قطعاً در این فجایع، نگرش مدیران شهرداری‌ها که شیفتگی غیر قابل انکاری به مدرنیزه کردن چهره‌ی شهرها دارند و از تعارض آن با آثار و بافت سنتی شهرها غفلت می‌ورزند، دخیل و مؤثر است و باید پاسخ‌گو باشند.

آیا این رفتارهای ریاکارانه نمی‌تواند مصداق وهن و به ابتذال کشیدن منویات رهبر عزیزمان تلقی شود؟

بسیج دانشجویی با اذعان به اظهارات کارشناس محترم برنامه ثریا باور دارد که این ویران‌گری‌ها در نظام تربیتی دانشگاه‌های کشور هم ریشه دارد. نظام موجود نه‌ تنها عاری از تعلیم فرهنگ دینی و لوازم آن است، بلکه در بطن خود، ویروس غرب‌زدگی و توهم برتر دانستن مدرنیزم غربی و تحقیر فرهنگ خودی را شیوع می‌دهد و این‌گونه روح و تفکر متخصصان کشور بیمار می‌نماید. نتیجه آن‌که منادیان و پیروان انقلاب اسلامی به دنبال "استقلال" هویتی هستند، اما پاره‌ای از متخصصان و مدیران، سر در سودای دهکده‌ی جهانی دارند و بدون اندیشه به دنبال هم‌سان و هم‌شکل شدن، بلکه مستحیل نمودن فرهنگ بومی در فرهنگ غرب می‌باشند.

ما این وضعیت را حجت دیگری بر اهمیت و ضرورت «اسلامی شدن دانشگاه‌ها و مدارس» می‌گیریم و از متولیان آموزش و پرورش و آموزش عالی انتظار داریم تا تحول در این دو نظام را به‌طور عمیق‌تر و جدی‌تر پی‌گیری نمایند.

جا دارد یاد معماران دانا و عارف ‌مسلکی که آثار توسعه‌ و صنعت‌گریشان، امروز سرمایه و یادگار گران‌قیمت فرهنگ ایرانی است را گرامی بداریم. آن‌ها که عظمت و شکوه را تنها در معماری خانه‌ی خدا تعبیه می‌کردند، اما بازار و ابنیه‌ی تجاری را در عین صفا و زیبایی، سرشار از معنویت و معنا برپا می‌داشتند. چه‌قدر جایشان در این زمانه خالی است!...

بسیج دانشجویی دانشگاه علمی کاربردی به این وسیله اعتراض خود را نسبت به شیوه‌های مدیریت و توسعه‌ی شهرها، علی‌الخصوص شهرهای تهران، مشهد، شیراز، و غیره که بی‌ملاحظه در حال انهدام عناصر سنتی و دینی و زیر پا نهادن ارزش‌های بومی و اقلیمی فرهنگ مردم است  اعلام می‌دارد و از مدیران شهرداری‌ها و متولیان نظام مهندسی کشور می‌خواهد تا با ایجاد تحول در نگرش مدیریت و مهندسی شهرها نسبت به حراست از فرهنگ خودی و برائت از فرهنگ منحط غرب، قیام لله نمایند.

انتظار می‌رود شهرداران شهرها و مناطق، تمام پروژه‌های عمرانی را ملزم به تدوین اثرگذار «پیوست فرهنگی» نمایند، به نحوی که ارزیابی‌ کارشناسان فرهنگی در تصمیمات نهایی پروژه‌ها تعیین‌کننده و صائب باشد. همچنین از نمایندگان محترم مجلس می‌خواهیم تا با تدوین قوانین و مقررات ناظر به حفظ و حراست از فضاهای طبیعی، محیط‌های تاریخی و مذهبی و همچنین تحدید گسترش شهرها، جلوی ویران‌گری‌های سودپرستانه را بگیرند.

باشد که به‌زودی مراجع قانونی و مدیریتی بتوانند ترکتازی سرمایه‌داران سودجو و فرهنگ‌ ناشناس و نا آگاه را مهار نمایند و به سامان‌دهی ساخت‌وسازهای ضد فرهنگی موفق شوند. ان‌شاءالله
 
بسیج دانشجویی
دانشگاه جامع علمی کاربردی استان تهران