دو راهکار آیت‌الله سیستانی برای حل مشکلات عراق؛ وحدت در ایران و تبعیت از رهبر معظم انقلاب

به گزارش گروه فضای مجازی« خبرگزاری دانشجو»، تحولات اخیر عراق برای بار دیگر همه چشم‌ها را به سوی شهر نجف و مرجعیت شیعیان عراق، حضرت آیت‌الله سیستانی(مد ظله العالی) دوخت. حکم انقلابی جهاد علیه "داعش" که با استقبال گسترده شیعیان عراق و حتی دیگر کشورها قرار گرفت، اخبار مربوط به آیت‌الله سیستانی را در راس اخبار خبرگزاری‌های جهان قرار داد. برهمین اساس فرصت را مناسب دیدیم به بازخوانی بخشی از آرای سیاسی این مرجع عالیقدر بپردازیم.

نسبت آیت‌الله سیستانی با مسأله ولایت فقیه عموما از مباحثی بوده که هنگام بحث در خصوص اندیشه آیت‌الله سیستانی مورد سوال قرار می‌گیرد. متاسفانه با توجه به پیشینه حوزه علمیه نجف و برخی از مخالفتهای این حوزه با نظریه ولایت فقیه، این موضع‌گیری علیه ولایت فقیه را نیز به حضرت آیت‌الله سیستانی سرایت داده‌اند. در این یادداشت قصد داریم با بررسی آرای این مرجع عالیقدر نظری به اندیشه ایشان در خصوص ولایت فقیه داشته باشیم.

حضرت آیت‌الله سیستانی چندی پیش به سوالاتی در خصوص ولایت فقیه پاسخ دادند، متن این پرسش و پاسخ که در پایگاه اطلاع‌رسانی رسمی ایشان منتشر شده بدین شرح است:

پرسش: آیا ولایت فقیه تحقیقی است یا تقلیدی؟

پاسخ: تقلیدی است.

پرسش : نظر معظم له درباره ولایت فقیه چیست؟

پاسخ : ولایت در آن چه ـ به اصطلاح فقها ـ امور حسبیه خوانده می‌شود برای هر فقیهی که جامع شرایط تقلید باشد ثابت است و اما در امور عامه که نظم جامعه اسلامی بر آنها متوقف است، هم در شخص فقیه و هم در شرایط به کار بستن ولایت امور دیگری معتبر است، از جمله مقبول بودن نزد عامه مؤمنین.

پرسش : می‌خواستم بدانم اگر حکم مرجع تقلیدی با حکم ولی فقیه فرق داشت، مقلد باید از کدام اطاعت کند؟

پاسخ : حکم کسی ولایت شرعی دارد، در امور عامّه [که] نظام جامعه و معاش مردم بر آن مبتنی است بر همه نافذ است حتی بر مجتهدین دیگر، مگر اینکه علم به خطا بودن آن یا مخالفتش با آنچه از کتاب و سنت قطعاً ثابت شده داشته باشد.

بدین ترتیب کاملا مشهود است که ایشان اصل ولایت فقیه بعنوان حکومت یک فقیه در راس یک نظام اسلامی را مشروط به شروطی از جمله مقبولیت مردمی مورد قبول فقه و شریعت می‌دانند و حتی حکم صاحب ولایت شرعی را در امور عامه ارجح بر حکم سایر مجتهدین می‌دانند.

اما علاوه بر نص صریح حکم فقهی ایشان، روایت دیدارهای خصوصی با آیت‌الله سیستانی ابعاد تازه‌تری از ارادت ایشان به اصل ولایت فقیه و رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را نمایان می‌کند.

آیت‌الله اشرفی شاهرودی فروردین سال 91 در سفری به عتبات عالیات با حضرت آیت‌الله سیستانی دیدار کردند. آیت‌الله شاهرودی در گفتگویی با "حوزه نیوز" در خصوص این دیدار اظهار داشت: آیت‌الله سیستانی در دیدار خصوصی گفتند: «ایران یگانه مملکتی است که دارای حکومت اسلامی است و لذا همه باید برای تقویت این نظام اسلامی تلاش کنیم». آیت‌الله سیستانی تاکید کردند: « حتی کلمه ای که تضعیف نظام اسلامی ایران باشد ، بر زبان نخواهم راند».

اما یکی از قابل توجه‌ترین مطالب معظم له، توصیه ایشان به هاشمی رفسنجانی در خصوص داشتن وحدت و تبعیت از رهبر معظم انقلاب اسلامی است.

هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، چند سال پیش، در سفری عازم کشور عراق شد. آقای هاشمی در این سفر با رئیس جمهور عراق و آیت الله سیستانی دیدار کرد..

روزنامه جمهوری اسلامی که گفته می شود مواضع نزدیکی به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام دارد، پس از این سفر، اقدام به انتشار جزئیات آن در چندین گزارش جداگانه کرد..

در شانزدهمین گزارشی که از سفر آقای هاشمی در روزنامه مسیح مهاجری منتشر شد، به دیدار او با آیت‌الله سیستانی اشاره شده که در آن این مرجع تقلید شیعیان درباره لزوم تبعیت آقای هاشمی از رهبر معظم انقلاب اسلامی نکاتی را بیان کرده اند.

در این گزارش که با عنوان "با هاشمی رفسنجانی در حیاط خلوت سردار قادسیه" عنوان شده است که در ابتدای دیدار، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از عملکرد آیت‌الله سیستانی در عراق تشکر می کنند..

در ادامه این گزارش آمده است: آیت‌الله سیستانی به رسم همه علما که خودشان را هیچ کاره می دانند و به قول معروف شکسته نفسی می کنند در جواب گفتند : «همه کارهای عراق دست شماست شما باید ائتلاف را حفظ کنید من که کاره ای نیستم و اینجا چیزی دست من نیست اختیاردار من نیستم».

آقای هاشمی رفسنجانی گفتند : بله شما قانونا اختیاری ندارید ولی نفوذتان زیاد است و می توانید کارهای فوق قانون انجام بدهید و مردم عراق و مسئولین هم از شما اطاعت می کنند.

پیدا بود که آیت‌الله قصد ندارند به این بحث تن بدهند و می‌خواهند موضوع را عوض کنند. لذا در جواب گفتند: "شما اگر خودتان در ایران متحد باشید همه مشکلات حل خواهد شد"

آقای هاشمی رفسنجانی گفتند : ما اختلاف نداریم . من و رهبری با هم خیلی خوب هستیم و هیچ مشکلی نداریم. البته گاهی اختلاف نظرهائی پیش می آید ولی هر جا نتوانیم حل کنیم من کوتاه می آیم و از ایشان تبعیت می کنم .

آیت الله سیستانی گفتند : "بله خبر دارم که شما گفته اید نظر ایشان برایتان حجت است و تبعیت می کنید ولی مصاحبه آقای زیباکلام باشما را که خواندم دیدم شما با هم اختلاف زیادی دارید. این کتاب برای من مهم بود و من آنرا دو بار خواندم ."

آقای هاشمی رفسنجانی گفتند: اینها مهم نیست چون مباحث فکری است . آنچه مهم است اینست که در عمل ما متحد عمل می کنیم و به نظر رهبری عمل می شود.

این بحث هرچه ادامه پیدا کرد آیت الله قانع نشدند و حدود نیمساعت به همین مطالب گذشت تا اینکه آقای افشار مسئول تشریفات از همه حضار خواست دو آیت الله را تنها بگذارند تا صحبت ها را بطور خصوصی ادامه دهند."

آنچنان که روایتگر گزارش سفر آقای هاشمی در ادامه عنوان کرده است، رئیس مجمع تشخیص مصلحت، جزئیات این دیدار خصوصی و تاکید آیت الله سیستانی بر تبعیت آقای هاشمی از ولایت فقیه را فاش نکرده است.

از جمله دیگر مسائل تاریخی که به پیشینه همکاری و ارتباط صمیمی حضرت آیت‌الله سیستانی و مقام معظم رهبری اشاره دارد نامه‌نگاری محرمانه این دو مرجع بزرگوار در خصوص اوضاع عراق است.


حاج «حامد خفاف» سخنگوی مرجع عالیقدر آیت الله سید «علی سیستانی» با انتشار کتابی دویست صفحه ای بنام «سفر درمانی آقای سیستانی و بحران نجف»، به زوایای سفر درمانی ایشان به لندن در سال 2004 پرداخته است.

وی در این کتاب اسناد زیادی را منتشر کرده که انتشار برخی از آنها جالب به نظر می رسد. از جمله این اسناد نامه های محرمانه ای بوده که میان رهبر انقلاب اسلامی و آیت الله سیستانی رد و بدل شده است.

وی درباره یکی از این اسناد می نویسد: پس از سفر درمانی حضرت آیت الله سیستانی به لندن در سال 2004، آیت الله خامنه ای نامه ای به ایشان (آیت الله سیستانی) نوشت و در آن برای ایشان طلب صحت و عافیت کرد. این نامه توسط شیخ اختری (رئیس مجمع جهانی اهل بیت (ع)) و از طریق تلفن به سید «جواد شهرستانی» (داماد و وکیل حضرت آیت الله سیستانی در ایران) ابلاغ شد تا به آیت الله سیستانی برسد.
 

اما نامه و یا بهتر است بگوئیم سند دیگری که در این کتاب منتشر شده، عبارت است از نامه دیگر رهبر انقلاب اسلامی ایران به آیت الله سیستانی در مورد درگیری های نجف که میان نیروهای آمریکایی و نیروهای ارتش دولت عراق از یکسو با نیروهای ارتش المهدی وابسته به جنبش صدر، از سوی دیگر رخ داد. در آن زمان نخست وزیر عراق «أیاد علاوی» بود.

خفاف در این باره می نویسد: عصر بود، شیخ اختری از تهران تماس گرفت و تلفنی نامه آیت الله خامنه ای برای آیت الله سیستانی را قرائت کرد و سید «محمدرضا سیستانی» (فرزند حضرت آیت الله سیستانی) کلمه به کلمه آن را یادداشت می کرد.
 

اما سند و یا نامه سومی که حاج «حامد خفاف» آن را منتشر کرده، پاسخ آیت الله سیستانی است به نامه آیت الله خامنه ای.

خفاف در این باره می گوید: حضرت آیت الله سیستانی نامه را مطالعه کرد و یک ساعت بعد پاسخ آن را نوشت. سید «محمدرضا سیستانی» با شیخ اختری تماس گرفت و به صورت تلفنی پاسخ نامه را قرائت کرد. شیخ اختری هم کلمه به کلمه آن را نوشت.
 

به این ترتیب باید اذعان کرد که حضرت آیت‌الله سیستانی با بینش عمیق نسبت به مسأله ولایت فقیه و تصیم‌گیری‌های به موقع همچون همسنگری امین و بصیر برای رهبر معظم انقلاب، وظیفه ذاتی مرجعیت در حفظ و پیشبرد امت شیعی را به نحو قابل تحسینی در کشور بحران زده عراق ادا می‌کنند که نتایج آن از ابعاد سیاسی، امنیتی و حتی فرهنگی برای نظام جمهوری اسلامی ثمرات و برکات فراوانی دارد.
 

منبع: سراج24