به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، جایزه علمی پیامبر اعظم به طرحهای برتر «علوم و فناوری نانو»، «علوم و فناوری زیستی و پزشکی»، «علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات» و «طرح برتر دانشمند مسلمان» اعطا می‌شود.
در سه حوزه علوم و فناوری زیستی و پزشکی، علوم و فناوری نانو و علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات جایزه به یک تا سه نفر از دانشمندان معرفی شده از کشورهای اسلامی اعطاء می‌شود اما جایزه طرح برتر دانشمند مسلمان جهان بدون محدودیت موضوعی و محدودیت جغرافیایی به فرد یا گروهی که در یک رشته خاص علمی و فناوری اقدام ویژه و منحصر به فردی در جهت پیشرفت علم در سطح جهان انجام داده باشند به عنوان حوزه چهارم اعطاء خواهد شد.
برای دریافت جایزه طرح برتر دانشمندان مسلمان، شرط نامزد شدن، مسلمان بودن فرد است ولی سه جایزه دیگر به دانشمندان مسلمانی اعطا می‌شود که علاوه بر مسلمان بودن تبعه یکی از کشورهای اسلامی هم باشند.
به فرد یا افراد برگزیده در هر چهار گروه ذکر شده، جایزه نقدی معادل 500 هزار دلار به همراه مدال مصطفی و یا لوح یادبود جایزه اعطاء خواهد شد.
جایزه مصطفی(ص)، جایزه عالی علم و فناوری است که هر دو سال یک‌بار به دانشمندان و پژوهشگران برتر جهان اسلام اعطا می‌شود. این جایزه به احترام نام پیامبر اعظم اسلام(ص) و به دلیل تأکید بسیار آن حضرت به علم‌آموزی، به نام یکی از القاب ایشان، مصطفی، به معنای برگزیده، نام‌گذاری شده است.
بنا بر سنت رایج، هزینه اهدای جوایز علمی را مؤسسات بزرگ اقتصادی و دانش‌بنیان، صاحبان سرمایه علاقه‌مند به علم و فناوری یا دانشمندان بزرگ با وقف دارایی‌هایشان تأمین می‌کنند. منابع جایزه مصطفی هم به پیروی از این سنت از طریق وقف تأمین می‌شود.
مشارکت بانک توسعه اسلامی در اعطای جایزه پیامبر اعظم
از این ررو بانک توسعه اسلامی به‌عنوان بزرگترین نهاد مالی سازمان همکاری‌های اسلامی در این برنامه علمی جهان اسلام مشارکت دارد که علاوه بر تامین منابع مالی اخیرا آمادگی خود را برای مشارکت در ساخت یک مجتمع تجاری در شهر تهران و به نفع موقوفات جایزه مصطفی اعلام کرد. این مجتمع تجاری یکی از بزرگترین مراکز اقتصادی ایران و خاورمیانه خواهد بود و منافع حاصل از آن وقف جایزه مصطفی (ص) و برای تامین جایزه استفاده خواهد شد.
عواید حاصل از موقوفات جایزه مصطفی (ص) برای تامین هزینه اهدای جایزه مصطفی، حمایت مالی از تحقیق و پژوهش در حوزه‌های مرتبط با جایزه، حمایت از توسعه فناوری بین کشورهای اسلامی و حمایت از پروژه‌های عام المنفعه در فناوری‌های جدید اختصاص خواهد یافت.
بانک توسعه اسلامی یکی از موسسات بزرگ مالی توسعه‌ای بین‌المللی و از نهادهای تخصصی سازمان همکاری‌های اسلامی است که با هدف پیشبرد توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی کشورهای عضو و جوامع مسلمان کشورهای غیر عضو، در سراسر جهان در تاریخ ۲۰ اکتبر ۱۹۷۵ میلادی از سوی ۲۲ کشور اسلامی و با سرمایه اولیه ۷۵۵ میلیون دینار اسلامی در جده عربستان تأسیس شد.
هم‌اکنون اعضای بانک توسعه اسلامی، از ۵۶ کشور که از چهار قاره آسیا، آفریقا ، اروپا و آمریکا هستند و سرمایه پذیره‌نویسی شده این بانک در حال حاضر نیز بالغ بر چهارمیلیارد دینار اسلامی است. از این میان، ایران با پذیره‌نویسی سهام به ارزش ۷۰۰ میلیون دینار اسلامی، چهارمین سهامدار بزرگ بانک توسعه اسلامی محسوب می‌شود.
ترکیه، امارات متحده عربی، عربستان، قطر، نیجریه، کویت، مصر، لیبی و ایران از سهامداران بانک توسعه اسلامی هستند و دفتر مرکزی این بانک در شهر جده قرار دارد. البته این موسسه مالی سه دفتر منطقه‌ای در آلماتی (قزاقستان)، کوالالامپور(مالزی) و رباط (مراکش) نیز دارد.
زمان اعطای جایزه به دانشمندان برتر جهان اسلام
این جایزه در دی ماه سال جاری مقارن با هفته وحدت برای نخستین بار اهدا خواهد شد. هدف از اعطای جایزه مصطفی ترویج و تشویق علم‌آموزی و پژوهش در جوامع اسلامی است. این جایزه پیشگام توسعه روابط منطقه‌ای نهادهای علمی و فناوری در کشورهای اسلامی است و با تقویت ارتباط علمی میان دانشمندان و پژوهشگران جهان اسلام به رشد و تعالی علمی در کشورهای اسلامی کمک خواهد کرد.
اساسنامه این جایزه در سال ۱۳۹۱ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است. بنا بر مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی دبیرخانه جایزه در پارک فناوری پردیس از نهادهای زیرمجموعه معاونت علمی فناوری ریاست‌جمهوری مستقر و فعالیت علمی و اجرایی خود را برای شناسایی دانشمندان برتر جهان اسلام از حدود ۲ سال پیش آغاز کرده است.
بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی شورای سیاستگذاری متشکل از دانشگاه‌ها و مراکز علمی بزرگ ایران و جهان اسلام بر روند اعطای این جایزه نظارت می‌کند. از مهمترین اعضای بین‌المللی شورای سیاستگذاری جایزه مصطفی(ص) می‌توان به بانک توسعه اسلامی، آکادمی علوم جهان اسلام، دانشگاه کراچی و دانشگاه مالایا اشاره کرد. همچنین فرهنگستان علوم ایران، فرهنگستان علوم پزشکی، دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف از نهادهای علمی عضو این شورا هستند.