به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، پس از پایان جنگ جهانی اول که به سرنگونی حکومت عثمانی منجر شد، دستیابی به تکنولوژی‌های نوین حنگی، کشورهای اروپایی و غربی را وارد رقابتی علمی برای دستیابی به سلاح‌های نوین کرد. در این بین کشور آلمان فاصله بسیار زیادی با ساری کشورها در تسلیحات نوین جنگی داشت. این کشور حتی تلاش می کرد تا با استفاده از اتم، سلاح اتمی بسازد اما اینشتاین دانشمند یهودی آلمانی به روزولت رئیس‌جمهور وقت امریکا نامه نوشت و او را در جریان تحقیقات اتمی آلمان قرار داد. دیری نپائید که آمریکا دست به کار شد و خیلی زودتر از آلمان، اولین بمب اتم را ساخت و در سال 1324 در جنگ دوم جهانی علیه ژاپن به کار برد.
پس از آمریکا سایر کشورها همچون انگلیس، شوروی، فرانسه و آلمان نیز به سمت هسته‌ای شدن پیش رفتند و رقابت شدیدی در این زمینه بین کشورها درگرفت. در این شرایط آمریکا باز هم یک گام از سایر کشورها پیشی گرفت و در 29 آذر 1330 در یک پایگاه آزمایشگاهی از رآکتور هسته‌ای برای تولید انرژی الکتریکی (در حدود 100 کیلووات) استفاده کرد. از آن پس دیگر رقابت تنها بر سر بمب اتم نبود و ساخت نیروگاه هسته‌ای نیز در این چارچوب قرار گرفت.
در کنار کشورهای توسعه یافته، ایران نیز در این دوران نیم‌نگاهی به فناوری هسته‌ای و تولید برق از آن داشت. میل دستیابی به فناوری هسته‌ای در تهران از سالهای پیش از 1335 شمسی آغاز شد و با قرارداد مشارکت هسته‌ای با آمریکا برای خرید یک مرکز تحقیقات هسته‌ای در دانشگاه تهران و همچنین توافقنامه خرید دو دستگاه راکتور آب فشرده (.P.W.R) با توان 1200 مگاوات با شرکت آلمانی «کرافت ورک یونیون» برای استفاده در نیروگاه بوشهر به اوج خود رسید.
این شرکت تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، عملکرد نسبتاً مطلوبی در ساخت نیروگاه داشت اما پس از انقلاب، به‌بهانه‌های مختلف از انجام تعهدات خود سر باز زد و در نهایت از تکمیل نیروگاه بوشهر خودداری ورزید.
در همین دوران به‌جهت عدم وجود متخصص ایرانی برای تکمیل این نیروگاه، پس از وقفه‌ای نسبتاً طولانی، کار به مهندسان روسی واگذار شد. این کشور نیز سال‌ها تکمیل این پروژه را منوط به آینده کرد و هزینه تکمیل نیروگاه را برای کشور بالا برد. در نهایت پس از سال‌ها انتظار و خلف وعده در اول مهرماه سال گذشته نیروگاه بوشهر به‌صورت موقت تحویل متخصصان ایرانی شد.
بررسی تاریخی سیر تکاملی نیروگاه بوشهر، حکایت تلخی از وابستگی در علوم هسته‌ای است که دل هر خواننده‌ای را به درد می‌آورد. بازخوانی این پروسه، چراغ راهی برای آینده کشورمان است.
در این پرونده از منابعی همچون کتب «نیم قرن پرونده هسته‌ای ایران» تدوین مرحوم مهران قاسمی، «امنیت ملی و دیپلماسی ایرانی» حسن روحانی، «اوج دفاع»، «دفاع و سیاست»، «به‌سوی سرنوشت»، «پس از بحران» (خاطرات هاشمی رفسنجانی)، آرشیو روزنامه جمهوری و آرشیو خبرگزاری‌ها استفاده شده است.
در ادامه سلسله گزارش‌های تاریخنگاری نیروگاه بوشهر، روند ساخت این نیروگاه در سال 1368آمده است.
اوایل 1368
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید که آماده است تا در برآورد خسارات ناشی از بمباران تاسیسات هسته‌ای بوشهر توسط عراق همکاری کند.
خرداد 1368
مباحث و مذاکرات میان ایران و کنسرسیوم اورودیف در مورد بازپرداخت وام ایران (1974) قطع می‌شود.
هاشمی رفسنجانی توافقنامه‌ای برای مشارکت هسته‌ای با اتحادیه جماهیر شوروی منعقد می کند. میرحسین موسوی گزارش‌هایی مبنی بر اینکه شوروی بازسازی راکتورهای آب فشرده بوشهر که در جریان حملات هوایی عراق تخریب شده اند، به عهده داشته را تائید نمی‌کند.
1 تیر 1368
هانس بلیکس مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از نیروگاه هسته‌ای بوشهر بازدید کرده و با مشاهده سطح تخریب گسترده صورت گرفته در جریان حملات عراق خواستار افزایش بیشتر امنیت تاسیسات هسته‌ای می‌شود.
در همین روز هاشمی رفسنجانی و میخائیل گورباچف روسای جمهور ایران و شوروی اوافقنامه‌ای امضا می‌کنند که مشارکت و همکاری هسته‌ای هم بخشی از آن است.
4 تیر 1368
هانس بلیکس مدیرکل آژانس در دیدار با میرحسین موسوی آمادگی آژانس را برای مشارکت با تهران جهت تاسیس مراکز و نیروگاه‌های هسته‌ای اعلام می‌کند.
8 تیر 1368
کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی از نیروگاه هسته‌ای بوشهر دیدار کرده و میزان خسارات و بودجه لازم برای تکمیل آن را تخمین می‌زند. مرتضی الویری رئیس کمیسیون می‌گوید تا کنون 3 میلیارد دلار صرف این مجموعه شده و یکی از راکتورهای 1300 مگاواتی تا 90 درصد تکمیل شده است.
12 تیر 1368
محمدجواد ایروانی وزیر اقتصاد ایران می‌گوید ایران ممکن است قراردادهای خود با شرکت‌های آلمان غربی برای تکمیل بوشهر را لغو کند. او از روسیه به عنوان آلترناتیوی احتمالی برای همکاری هسته‌ای خبر می‌دهد.
6 مرداد 1368
هیئتی از پارلمان آلمان احتمال انتقال قطعات و تجهیزات هسته‌ای به ایران را از سوی شرکت‌های آلمانی مورد بررسی قرار می‌دهند.
شهریور 1368
ایران و ده کشور پاکستان بنگلادش، اندونزی، چین، ژاپن، کره جنوبی، فیلیپین، سریلانکا، اردن و هندوستان انستیتوی انرژی آسیا را بنیان می‌کند. حضور کشورهای هسته‌ای در این جمع باعث نگرانی غرب می‌شود.
2 شهریور 1368
رضا امراللهی رئیس سازمان انرژی اتمی به هاشمی رفسنجانی می‌گوید: یک شرکت اروپایی برای تکمیل نیروگاه بوشهر با مخارج کمتر از خواست آلمانی‌ها پیشنهاد همکاری داده اند.
شهریور- مهر 1368
ایران از اتحاد جماهیر شوروی فناوری و کمک‌های لازم را در برنامه‌های هسته‌ای خود دریافت می‌کند.
آبان 1368
هفته نامه نوکلئونیکس ویک در گزارشی خبر از تمایل اسپانیا برای تکمیل فاز 1 نیروگاه بوشهر داده و نوشته این امر مشروط به پایان کامل درگیری و امضای معاهده صلح میان ایران و عراق شده است.
15 آبان 1368
هانس بلیکس مدیرکل‌آژانس بین‌المللی انرژى اتمی با هاشمی رفسنجانی دیدار و درخصوص خلع سلاح اتمى و نیروگاه بوشهر مذاکره کرد.
18 آبان 1368
گفته می‌شود معاون اجرایی مدیر شرکت نوکلیر پاور اینترنشنال که با سرمایه‌گذاری زیمنس آلمان و فرانس‌اتم فرانسه تشکیل شده است، خواهان توافق با ایران بر سر تکمیل دو رآکتور آب فشرده بوشهر است. شرکت امپرساریوس آگروپادوس اسپانیا هم در حال بررسی امکان مشارکت در تکمیل پروژه ناتمام بوشهر است.
1368
دولت ایران قصد دارد تا سال 2005، قریب 20 درصد از انرژی این کشور را از نیروگاه‌های هسته‌ای تامین کند.
ایران و روسیه توافقنامه همکاری هسته‌ای امضا می‌کنند.
دی 1368
مقامات سازمان انرژی اتمی ایران از کره جنوبی دیدار کرده و خواستار کمک این کشور در تکمیل و بازسازی نیروگاه هسته‌ای بوشهر می‌شوند. در پاسخ به این پیشنهاد یک تیم فنی در فوریه به ایران سفر می‌کنند و امکان تکمیل پروژه را بررسی می کنند.
20 بهمن 1368
ایران و اسپانیا پروتکلی را امضا می‌کنند که به موجب آن "آسوشیتداینتر پرایز" اسپانیا، ساخت راکتورهای بوشهر را بر عهده خواهد گرفت. قرار است شرکت کرافت ورک یونیون هم به این شرکت کمک فنی بدهد.
15 اسفند 1368
اتحاد جماهیر شوروی و ایران پروتکلی را امضا می‌کنند که به موجب آن روسیه دو راکتور V.V.E.R را در ازای دریافت 3 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی به ایران تحویل دهند. شوروی همچنین تکمیل دو نیروگاه بوشهر را که شرکت آلمانی زیمنس به بهانه جنگ آن را به تعویق انداخته، عهده‌دار می‌شود.
25 اسفند 1368
وزیر حمل و نقل شوروی و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به توافقی دو جانبه دست می‌یابند که شوری در احداث دو راکتور 440 مگاواتی در ایران مشارکت می‌کند
منبع:سراج24
ارسال نظرات