گامی در جهت افزایش کارایی روش‌های جراحی سرطان/ حذف تومورهای سرو گردن با نانو ذرات و اسیدفولیک

به گزارش گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»، یکی از مهمترین روش‌های جراحی ضایعات سر و گردن بر استفاده از باریکه لیزری استوار است. معمولا لیزر باعث وارد آمدن صدماتی به بافت‌های مجاور تومور و یا بافت‌های سر راهی می‌شود. به علاوه، باریکه لیزری ویژگی درمان انتخابی (selectivity) را ندارد.

از این رو محققان دانشگاه علوم پزشکی ایران موفق به ارائه یک الگوی درمانی برای جراحی این تومورها به کمک لیزر و نانوذرات شدند که توانایی جراحی و تخریب تومورال در مقیاس نانومتری را دارد. ایجاد خاصیت انتخابی بودن درمان تومورهای سر و گردن با لیزر به کمک نانوذرات طلای متصل به اسید فولیک مهمترین دستاورد این تحقیق است.

عموما برای کاهش دادن میزان عوارض و صدمات ناخواسته‌ استفاده از لیزرها، پیشنهاد می‌شود از توان‌های کمتر لیزر استفاده شود. جهت افزایش آثار درمانی در این توان‌های کم، نیاز است از عوامل و موادی استفاده شود که به نور لیزر حساس بوده و در اثر برخورد باریکه لیزر به آنها، موجبات مرگ سلولی را فراهم آورند. نانوذرات طلا، باتوجه به شیمی سطحی خود، یکی از بهترین نامزدهای استفاده در این خصوص هستند.

از طرف دیگر، بر روی سطح غشای بسیاری از سلول‌های سرطانی میزان بالایی از گیرنده اسید فولیک وجود دارد. اسید فولیک یکی از مهمترین عوامل برای تکثیر سلولی به شمار می‌آید. حال چنانچه نانوذرات طلا به اسید فولیک متصل شوند، می‌توان به هدف‌گیری این نانوذرات به سمت سلول‌های سرطانی امیدوار بود. لذا در این تحقیق تلاش شد الگویی برای استفاده از نانوذرات طلای متصل به اسید فولیک جهت درمان هدفمند سرطان‌های سر و گردن ارائه شود.

این الگوی بر روی مدل‌های سرطانی سر و گردن، دهانه رحم و پستان آزمایش شده است که بهترین جواب‌ها در دو مدل اول مشاهده شده است. به نظر می‌رسد این نتیجه ناشی از وفور گیرنده اسید فولیک بر روی سلول‌های سرطانی این نواحی باشد.

در حال حاضر نیز تعدادی از دانشجویان دکتری تخصصی دانشگاه علوم پزشکی ایران در حال مطالعات وسیع این الگو در محدوده‌ی سلولی و مولکولی در فاز آزمایشگاهی و نیز حیوانی هستند. این بررسی‌ها در راستای شفاف شدن هرچه بیشتر زوایا و نقاط مبهم این روش درمانی در حال انجام است.