به گزارش گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»، دکتر جواد مظفری، رئیس کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی ستاد توسعه زیست فناوری هدف از تشکیل کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی را هماهنگی و مدیریت یکپارچه ذخایر ژنتیکی کشور عنوان کرد و گفت: این شورا بر اساس ماده 12 قانون تشکیل ستاد توسعه زیست فناوری مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده است.
وی این کارگروه را متشکل از نمایندگان دستگاههای ذیربط در حوزه ذخایر ژنتیکی دانست و اظهار داشت: کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی از سال جاری کار خود را آغاز و با برگزاری جلسات متعدد متخصصین این رشته را تربیت کرده است تا به این حوزه ورود کنند.
رئیس کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی با اشاره به ضرورت تشکیل این کارگروه بیان کرد: ذخایر ژنتیکی ماده محوری محصولات کشاورزی، دارویی و غذایی است و آنتی بیوتیکها و سویه سرمها بذرها از منبع ژنتیکی استفاده کرده و بر همین اساس تولید میشوند.
وی با اشاره به اهمیت ذخایر ژنتیکی یادآور شد: ممکن است در حال حاضر حیوان یا گیاهی در کشور باشد که به کار نیامده و از آن استفاده نکنیم ولی در آینده و در شرایط خشکسالی میتوانیم از ژن آنها در گیاهان یا حیوانات معمولی استفاده کرده و این موجودات را مقاوم به کم آبی و خشکسالی کنیم.
مظفری با تاکید بر وجود منابع ژنتیکی زیاد در کشور، گفت: ایران به لحاظ غنی بودن از نظر منابع ژنتیکی جزء کشورهای درجه اول دنیا است و عضو کشورهای مگادایورس کنواسیون تنوع زیستی است که کشورهای معدودی عضو آن هستند.
مظفری با تاکید بر اینکه ایران دارای کلکسیون بزرگی از گندم است، ادامه داد: در این کلکسیون 18 هزار نمونه ژنتیکی تودههای بومی گندم وجود دارد و علاوه بر آن کلکسیون عظیمی از نخود، عدس، انار و پسته نیز در کشور ایجاد شده است.
وی با ابراز تاسف از عدم استفاده ایران از این منابع، گفت: ایران از نظر منابع ژنتیکی حیوانی نیز شرایط خوبی دارد و محل پیدایش برخی حیوانات مثل بز و گوسفند ایران است اما هیچ استفاده درستی از این ذخایر نمی شود.
مظفری عدم وجود قانون درست در زمینه حفاظت از ذخایر ژنتیکی در کشور را عامل اصلی به سرقت و تارج رفتن این منابع از کشور دانست و تصویب قانونی جامع در این زمینه را ضروری عنوان کرد.
وی افزود: طبق کنوانسیون تنوع زیستی مصوب سال 1990 که از سال 1993 اجرایی شد، منابع ژنتیکی هر کشوری جزء اموال هر کشور محسوب می شود و هیچ کشوری حق استفاده از این منابع را ندارد اما چون در ایران قانون مصوبی در این زمینه نداریم به راحتی منابع عظیم ژنتیکی مورد بهره برداری غیرمجاز افراد شده و سر از دیگر کشورها در می آورند.
رئیس کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی با ابراز تاسف از به تاراج رفتن این منابع از کشور، گفت: به دلیل خروج بی حساب منابع ژنتیکی از کشور در حال حاضر آمریکا بزرگترین رقیب ایران در بازار پسته جهان شده است در حالی که این محصول بومی ایران بوده و ربطی به کشور امریکا ندارد همچنین بزرگترین باغ انار دنیا در کالیفرنیا وجود دارد که این منبع ژنتیکی نیز بومی ایران بوده است.
وی تصریح کرد: کشور افغانستان نیز به دلیل خروج منابع ژنتیکی زعفران ایران به این کشور به رقیب خود ما در بازار زعفران تبدیل شده که این موضوع جای تاسف بسیاری دارد.
دکتر مظفری با اشاره به مهم ترین اقدام کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی در کشور، بیان کرد: ایجاد یک سیستم مدیریت منابع ژنتیکی در کشور مهم ترین هدف این کارگروه است که برای رسیدن به این هدف لایحه حفاظت و بهره برداری از ذخایر ژنتیکی را در دولت پیگیری می کنیم که بررسی این لایحه در کمیسیون مربوطه تمام شده و در حال بررسی در کابینه است تا به مجلس نیز ارائه شود.
رییس کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی تصریح کرد: بر اساس ماده 12 قانون تشکیل ستاد توسعه زیست فناوری، پیگیر این هستیم که مرکز ملی مدیریت ذخایر ژنتیکی را ایجاد کنیم که پیش نویس اساسنامه این مرکز را تهیه کرده و پس از بررس های متعدد توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شده است.
وی در خصوص فعالیت دیگر این کارگروه، خاطرنشان کرد: کارگروه ذخایر ژنتیکی و زیستی به دنبال ایجاد بانک های ژن است که این شبکه خود رکن اصلی مرکز ملی مدیریت ذخایر ژنتیکی است و هدف از تشکیل این بانک، اتصال بانک های ژن موجود در کشور و انسجام بخشیدن به این ذخایر ملی است.