به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، در ۲۴ سپتامبر که نشست شورای امنیت در سطح سران برگزار شد، سران ۳۵ کشور دیگر علاوه بر ۱۵ عضو این شورا نیز در نشست مذکور حضور داشتند و عمدتاً نیز با گرفتن وقت از رئیس دوره‌ای شورا، به طرح دیدگاههای خود پرداختند. دستورکار اعلام شده قبلی این نشست، راهکارهای حقوقی مقابله با تهدید جنگجویان تروریست خارجی بود که در قضیه داعش به صورت برجسته نمود داشته است. این نشست بر اساس ماده ۱ آئین نامه داخلی شورا و به درخواست آمریکا به عنوان رئیس دوره‌ای شورا برگزار شد.
دیدگاههای کلی دولت‌ها در نشست ویژه شورای امنیت
در این نشست، سه دسته از دیدگاه‌ها وجود داشت:
نگاه غربی: دولتهای غربی و متحدین آن‌ها که مقابله با اعضای خارجی داعش را در درجه اول تدابیر ضدتروریسم دانستند؛ در این زمینه آمریکا، فرانسه، و برخی از متحدین عرب آمریکا نیز چنین رویکردی را مطرح کردند.
نگاه انتقادی: برخی از دولت‌ها همانند آرژانتین که به شدت نسبت به سیاست‌های غرب به نام مبارزه با تروریسم انتقاد کرده و دوگانگی آمریکا در برخورد با تروریسم داعش را هم در مرحله حمایت قبلی از این گروه برای مبارزه با دولت قانونی سوریه و هم در مقطع فعلی دائر بر تروریست نامیدن این گروه و جلب حمایت بین المللی برای مقابله با آن، تشریح کرد. روسیه و چین نیز دیدگاههایی مشابه داشتند. این دو کشور مانع از تحقق اهداف آمریکا از قطعنامه صادره در این نشست برای مشروعیت دادن به ائتلاف ضدداعش شدند.
نگاه خنثی: برخی از دولت‌ها نیز بدون آنکه دیدگاه خاصی و استراتژی معینی را لازم بدانند، مطالبی را کلی بیان کردند و البته نسبت به تهدید فعلی داعش برای امنیت جهانی، ابراز نگرانی کردند.
عدم حضور ایران در نشست شورای امنیت
متاسفانه ایران که مبتکر قطعنامه مقابله با افراط گرایی و تروریسم فرقه‌ای در نشست سال قبل مجمع عمومی ملل متحد بود، در نشست شورای امنیت هیچ گونه مشارکتی نداشت. ممکن است شورا از ایران دعوت نکرده باشد که بعید به نظر می‌رسد این گونه بوده باشد. زیرا مواد ۱۴ و ۳۷ آئین نامه داخلی شورای امنیت در مورد این نشست تقاضای عمومی از دولت‌ها برای مشارکت در بحث شده است و همه کشورهای علاقمندی که عضو شورا نبوده‌اند نیز مجاز به شرکت در نشست بدون حق رای و فقط با حق اظهارنظر بوده‌اند. در غیر این صورت و اگر ایران به این نشست دعوت نشده است، چرا نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل متحد واکنشی به این مساله نشان نداده است.
از این رو، موجب تعجب است که چرا این فرصت به درستی شناخته و استفاده نشده است. این در حالی بود که ایران با حضور در این نشست می‌توانست همان طرح چهار ماده‌ای را که رئیس جمهور در اندیشکده آمریکای نوین مطرح کرد، در همین نشست و به صورت رسمی مطرح و به عنوان سند بین المللی در مشروح مذاکرات این شورا ثبت کند. ضمن اینکه بر اساس ماده ۳۸ آئین نامه داخلی شورای امنیت، ایران از حق ارائه پیشنهاد و پیش نویس قطعنامه در این نشست نیز برخوردار بوده است.
متخلفانه بودن قطع سخنان انتقادی رئیس جمهور آرژانتین
آنچه در این میان برجسته بود، موضع بسیار تند رئیس جمهور آرژانتین –به عنوان عضو غیردائم شورای امنیت- نسبت به خط مشی ضدتروریستی آمریکا و سوء استفاده این کشور از شورای امنیت برای بازی سیاسی به نام مقابله با تروریسم بود. کریستینا فرناندز کرچنر، رئیس جمهوری آرژانتین در سخنرانی چهارشنبه گذشته خود در شورای امنیت سازمان ملل نکات بسیار مهمی را بیان داشت که خشم آمریکایی‌ها را برانگیخت. عمده‌ترین محورهای مورد تاکید وی عبارت بودند از:
دوگانگی آمریکا در برخورد با داعش: گروهی که امروز تروریست شناخته شده‌اند، یکسال قبل به عنوان مبارزان آزادی مورد حمایت آمریکا و غربی‌ها قرار داشته‌اند؛
سوء استفاده از تدابیر ضدتروریستی ملل متحد برا تامین منافع خود حتی در مواردی غیر از داعش از جمله در مورد حزب الله و انتساب تعمدی و غیرمستند حادثه بوینس آیرس به ایران؛
نقض فاحش حقوق بین الملل و ارتکاب جنایات بین المللی به وسیله آمریکا به بهانه مبارزه با القاعده در عراق و افغانستان؛
سوء استفاده از تحولات و انقلابهای کشورهای عربی برای ایجاد ساختارهای افراطی و به بازی گرفتن آزادی ملت‌ها
فجایع رژیم صهیونیستی در غزه و قتل عام مردم این منطقه؛
ریاکارانه بودن قطعنامه پیشنهادی آمریکا به شورای امنیت علیه داعش، زیرا بسیاری از حامیان این قطعنامه، تا کنون حامی داعش بوده‌اند؛
صحبت‌های فوق، قلب راهبردهای غرب در ارتباط با خاورمیانه و به بهانه داعش را هدف قرار می‌داد. بی‌جهت نبود که اوباما و تیم وی به شدت از این سخنان خشمگین شده بودند و این خشم در چهره‌شان نمایان شده بود. اما قطع پخش زنده ادامه صحبت‌های خانم کرچنر، تنها کاری بود که توانستند برای خاموش کردن وی و نرساندن پیامش به جهانیان انجام دهند. در واقع، با طرح نکات فوق، بلافاصله پخش زنده تلویزیونی این نشست قطع شد و شبکه‌ها دیگر این سخنان را پوشش ندادند.
آنچه کاملاً واضح است، واکنش متخلفانه امور اداری و دبیرخانه‌ای شورای امنیت که بر اساس فصل پنجم آئین نامه داخلی شورا تحت نظر دبیرکل است، به انتقادهای رئیس جمهور آرژانتین و قطع پخش سخنان وی از تریبون شورا بود. به طوری که نیمی از صحبت‌های وی نه از طریق سیستم پخش صوتی اتاق جلسه شورا و نه ترجمه همزمان به زبان‌های ششگانه رسمی سازمان ملل متحد بر خلاف مواد ۴۱ و ۴۲ آئین نامه داخلی شورا، منتقل نشد. این در حالی است که آرژانتین اکنون (تا پایان سال ۲۰۱۴) عضو غیردائم شورای امنیت بوده و از تمامی حقوق اظهارنظر، مشارکت در تصمیمات و همچنین رای گیری که منشور ملل متحد برای اعضای غیردائم مقرر کرده، برخوردار بوده است. اظهارنظر و ارائه دیدگاه و پیشنهاد در مورد پیش نویس قطعنامه‌هایی که در دستورکار شورا قرار گرفته است، از حقوق بنیادین دولتهای عضو شورا است و در این زمینه، هیچ گونه تفاوتی میان اعضای دائم و غیردائم وجود ندارد. با این حال، ممانعت از شنیده شدن دیدگاههای کرچنر در این نشست شورا به معنای نقض آشکار منشور ملل متحد و آئین نامه داخلی شورا بوده است.
ضمن اینکه انجام چنین اقدام متخلفانه‌ای در خصوص اظهارات بالا‌ترین مقام یک کشور عضو غیردائم شورا، نقض حقوق و منزلت کشور مذکور هم هست. از این رو، پیگیری این مساله موجبات تقلیل احتمال تکرار آن‌ها در آینده خواهد شد.
جمع بندی
با اینکه رویداد مذکور به عنوان یک واقعه خاص به شمار می‌رود اما نوع و شیوه اقدامی که مسئولان اداری و اجرایی سازمان ملل متحد در این خصوص در پیش گرفته‌اند، زنگ خطری برای به هم زدن آئین کار مصوب ارکان ملل متحد و بدعت در ارکان مذکور علیه دولتهایی است که نظم آمریکایی غالب بر این ارکان را مورد انتقاد قرار می‌دهند و از حقوق خود به عنوان اعضای این سازمان علیه این نظم بی‌ثبات کننده و مخرب صلح و امنیت بین المللی استفاده می‌کنند.
در این زمینه، با توجه به اینکه مسئولیت اداری این دسته از مسئولان بر عهده دبیرکل ملل متحد است، پیگیری تخلفات آن‌ها از همین مجرا انجام پذیر است. در هر حال، ابراز نگرانی در مورد رویه شدن چنین شیوه‌ای که مخالف حقوق اساسی اعضای ملل متحد است، خود به عنوان یک حق مسلم همه اعضا است. درخواست توضیح از دبیرکل در این خصوص، حقی طبیعی و مطالبه‌ای به حق خواهد بود. ضمن اینکه لزوم اتخاذ تدابیر مقتضی در دبیرخانه سازمان و مسئولیت شخص دبیرکل در زمینه جلوگیری از تکرار این گونه رویدادهای مختلفانه نیز مقوله‌هایی هستند که قطعاً نیازمند توجه اعضای ملل متحد از جمله نمایندگی کشورمان در این سازمان هستند. غرب نباید به این سادگی بتواند از این رفتار‌ها برای جلوگیری از شنیده شدن انتقاد‌ها و بلند شدن صدای اعتراض دولتهای مستقل استفاده کند.
منبع: تسنیم
ارسال نظرات