به گزارش گروه فضای مجازی« خبرگزاری دانشجو»، رکود اقتصادی در حال حاضر ایران را فرا گرفته است و همه تلاسش دولتی ها براین پایه قرار گرفته که با روش های مختلف از جمله بسته ضد رکود، اقتصاد ایران را به حالت عادی پیش از تحریم ها باز گردانند.
در این میان اما در حالی که این تلاش هاادامه دارد و آمارهای اقتصادی هم از بهبود وضعیت حال حاضر سخن می گویند اما نگاه بلند مدت برای برنامه ریزی اقتصادی کشور مدیریت اقتصاد وجود ندارد.
یکی از مواردی که در حال حاضر اچشم دولتی ها دور مانده کاهش زاد و ولد است که می تواند در بلند مدت کشور را با بحران کاهش نیروی کار مواجه کند.
نگاهی به تاریخ ایران در 35 سال پس از انقلاب و تغییر میزان زاد و ولد نشان می دهد که در سالهای ابتدایی پس از انقلاب، امید به زندگی پایین بود؛ اما چشم انداز بلندمدت شرایط مطلوبی را به خانواده ها نوید می داد. به همین جهت در سالهای 55 تا 65 بیشترین نرخ رشد جمعیت در نیم قرن گذشته را شاهد هستیم.
در این بازه زمانی، جمعیت شهری سالانه 5.41 درصد و جمعیت روستایی 2.39 درصد رشد را تجربه کرد؛ که به طور میانگین 3.91 درصد رشد جمعیت در کل کشور رقم خورده است. این در حالی است که میانگین رشد جمعیت در دهه پیش از آن 2.7 درصد و در دهه پس از آن، 1.96 درصد است. در بازه سال های 55 تا 65 با وجود مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی، میل به زاد و ولد در کشور بالا بود.
میل به زاد و ولد در مناطق شهری و روستایی دارای چند نکته قابل توجه است. در سال های 65 تا 90 اگرچه در مناطق شهری میل به زاد و ولد کاهش یافت، اما همچنان بیش از 2 درصد در سال بود، این در حالی است که میل به زاد و ولد در مناطق روستایی در همین بازه روند نزولی شدید داشت تا جایی که در سالهای 75 تا 85 نرخ زاد و ولد به منفی 44 صدم درصد رسید. یکی از عوامل این تغییر شدید نرخ رشد در مناطق روستایی، وجود خانواده های پر جمعیت در دهه های گذشته است.
به عبارت دیگر خانواده های روستایی که پیش از آن، بیش از 4 فرزند داشتند اکنون با سیاست "فرزند کمتر زندگی بهتر" مواجه شده و در نتیجه با کاهش شدید جمعیتی در این بازه روبه رو می شوند.
مقایسه میزان باروری کل در سال های 65 و 85 تایید کننده سخن بالاست. در سال 65 میزان باروری کل (میانگین نوزادی که هر زن در دوران باروری خود به دنیا می آورد) 6.3 است، در حالی که در سال 85 این نرخ به 1.8 درصد کاهش می یابد؛ در حالیکه در همین بازه، امید به زندگی از 59 سال به 71 سال افزایش می یابد و طبیعتا باید بر تعداد موالید بیفزاید، اما باوجود رشد امید به زندگی و افزایش میانگین طول عمر افراد جامعه (افزایش تعداد افراد پیر که توانایی کار و فعالیت ندارند) تعداد موالید رو به کاهش گذاشته است.
با توجه به بحران اقتصادی اروپا که یکی از دلایل اصلی آن پیری جمعیت کار است، ادامه این روند، جمعیت کشور را به سمت پیری سوق داده و در آینده 30 ساله، ایران با جمعیتی با میانگین سنی بالا رو به رو خواهد شد؛ جمعیتی که توانایی تولید کمتری دارند و در مقابل مصرف بیشتری را طلب می کنند.
در نتیجه جامعه به سمت مصرف گرایی، کاهش تولید و در نهایت رکود اقتصادی حرکت خواهد کرد.
رکودی که این بار نمی توان ان را با بسته های اقتصادی و درمان های مقطعی درمان کرد پس باید از غرب درس گرفت و به فکر چاره بود.
منبع: شفاف
ارسال نظرات