حوزه سیاست خارجی "خبرگزاری دانشجو" ـ امیر محمدپور؛ در شرایطی که روابط میان ایران و انگلستان پس از توهینهای مکرر نخستوزیر این کشور به دنبال دیدار بیسابقه رئیسجمهور روحانی و دیوید کامرون در حاشیه جلسه مجمع عمومی سازمان ملل در مهرماه سال جاری کماکان تیره و تار مینماید، فلیپ هاموند، وزیر خارجه این کشور خواهان دریافت امتیازات ویژه کنسولی برای بازگشایی مجدد سفارتخانه این کشور در تهران شد.
ماجرا از این قرار است که وزیر خارجه دولت انگلیس در اظهارنظری کوتاه درباره بازگشایی سفارتخانه انگلیس در ایران گفته است: «درباره موارد فنی همچون تجهیزات مورد نیاز سفارتخانه و بخشهای صدور روادید با طرف ایرانی رایزنی کردیم اما هنوز با مقامهای ایرانی به توافق نرسیدهایم». بنا به گزارش بیبیسی، وزیر خارجه انگلیس در عین حال، خطاب به نمایندگان مجلس عوام این کشور گفت: «برخی مشکلات فنی وجود دارد که به سادگی قابل حل نیست.
ما باید مقدار قابلتوجهی تجهیزات وارد ایران کنیم. بخش زیادی از تجهیزات عملیاتی سفارت ما در جریان وقایع نوامبر 2011 (تعطیلی سفارت) از بین رفت.
اگر قرار باشد ما آنجا دوباره شروع به کار کنیم، نیاز داریم تجهیزاتمان را به شیوهای امن و مورد اطمینان به آنجا منتقل کنیم». در پاسخ به فضاسازی وزیر خارجه انگلیس، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: «جمهوری اسلامی ایران در چارچوب تعهدات بینالمللی خود و در پایبندی به مقررات کنوانسیون وین ناظر بر روابط دیپلماتیک کنسولی، رفتاری یکسان و مشابه با همه سفارتخانههای مقیم تهران دارد و هیچگونه تبعیضی بین آنها قائل نمیشود».
براساس متن «کنوانسیون وین درباره روابط کنسولی» ورود اشیا و تجهیزات مورد استفاده در پست رسمی کنسولی نیازمند تبعیت دولت فرستنده از قوانین وضعی دولت پذیرنده است». بر همین اساس دولت انگلیس بدون کسب رضایت مسؤولان کشورمان قادر به وارد ساختن «تجهیزات و موارد فنی» به کشور نیست.
اصرار دولت انگلیس بر واردات تجهیزات خاص فنی به ایران به بهانه «صدور روادید» در حالی صورت میگیرد که دولت این کشور از سال 2013 به جهت افشای فعالیتهای جاسوسی در خاک دولتهای اروپایی همچون آلمان با بیآبرویی بزرگی مواجه شده است. به نحوی که نشریات و خبرگزاریهای آلمانی و اروپایی به جهت انتشار اطلاعات و مستندات درباره تجهیزات جاسوسی نصب شده بر سقف ساختمان سفارت انگلیس در برلین از عبارت «لانه جاسوسی» یا «spy nest» برای توصیف این مکان استفاده میکنند.
جالب توجه است که در پی افشای وجود مقر جاسوسی دولت انگلیس در سفارت این کشور در برلین، روزنامه ایندیپندنت با انتشار اطلاعاتی از جاسوسی سفارتخانههای انگلیس در سایر پایتختهای اروپایی و آسیای مرکزی همچون آتن، باکو، بوداپست، فرانکفورت، ژنو، کییف، مادرید، میلان، مسکو، پاریس، پراگ، پریشتینا، رم، سارایوو، تفلیس، تیرانا، وین و زاگرب پرده برداشت. در مراکز جاسوسی دولت انگلیس، امکانات شنود و جاسوسی نصب شده است که اطلاعات را برای پردازش و استفاده سازمانهای جاسوسی آمریکا و انگلیس، به مرکز هماهنگی آژانس امنیت ملی ایالات متحده (اناسای)، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و ستاد مرکزی ارتباطات جاسوسی دولت انگلیس (جیسیاچکیو) منتقل میکنند.
ایندیپندنت به نقل از پروفسور ریچارد آلدریچ، استاد دانشگاه ووریک انگلیس در آبان 1392 نوشت: «اکنون اسنادی منتشر شده است که نشان میدهد انگلیس به صورت مداوم و مخفی، از درون و بیرون سفارتخانهها و کنسولگریهایش، به شنود و جاسوسی مشغول است».
با وجود انتشار چنین مستنداتی که کشف و شهود آن نیز از کشورهای دوست و همپیمان آمریکا و انگلیس آغاز شده است، حدس زدن مشکل اصلی وزیر خارجه انگلیس، فلیپ هاموند در بازگشایی مجدد «لانه جاسوسی» این کشور در ایران و علت اصرار انگلیسیها بر واردات «تجهیزات فنی خاص» به شیوهای «امن و مورد اطمینان» به ایران چندان کار پیچیدهای نیست، بهویژه اینکه با توجه به تعطیلی سفارت آمریکا در ایران از 35 سال پیش، نیاز به جاسوسی مستقیم بزرگترین متحد اروپایی آمریکا از ایران از طریق سفارتخانه این کشور ضرورتی چندباره نیز مییابد! اکنون سئوال اصلی این است که دولت و وزارت امور خارجه تا چه اندازه به اهداف و انگیزههای قابل توجه انگلیسیها برای بازگشایی مجدد این به اصطلاح «سفارتخانه» در تهران واقف هستند.
گفتنی است در بحبوحه تقابل دولتهای اروپایی با دولت انگلیس به سبب افشای فعالیتهای جاسوسی مشترک این کشور و نهادهای امنیتی آمریکا، ضد منافع ملی آنها، حسن روحانی در حرکتی بیسابقه در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل، به دیدار نخستوزیر انگلیس رفت؛ دیداری که نه تنها موجب بهبود روابط ایرانـانگلیس نشد بلکه به فاصله چند ساعت پس از آن دیوید کامرون با بیاعتنایی کامل به ذوقزدگی برخی اطرافیان و رسانههای حامی دولت، در نطق خود در صحن سازمان ملل، ایران را حامی تروریسم نامید!