به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، ارزش و اهمیت والای رفتار صحیح با اعضای خانواده در کلام و سیره عملی اهل بیت (ع) به خوبی نمایان است. امام رضا (ع) در رفتار با همسر، فرزند، برادر و آشنایانشان راه درست را به اهل ایمان نشان داده‌اند. توصیه‌ها و رفتارهای عملی امام رضا (ع) در این باره، الگویی برای همه مردم بوده و خواهد بود.
در ادامه نگاه کوتاهی به سبک زندگی آن حضرت می‌اندازیم که مشروح آنکه از اطرافیان ایشان نقل شده، در کتاب‌های «امام رضا (ع) و زندگی» نوشته «حجت الاسلام مهدی غلامعلی» و «منشور زندگی در منظر امام رضا (ع)» نوشته «محمدباقر پورامینی» منتشر شده است. توجه به سیره امام رضا (ع) و عمل به آن، راه حل بسیاری از مشکلاتی است که خانواده‌های امروزی با آن درگیر هستند.
بلند نکردن صدا در خانه
در کتاب «امام رضا (ع) و زندگی» از قول کنیزی که در خدمت امام بودند، می‌خوانیم: با تشرف امام رضا (ع) به خطه خراسان، مامون من را برای خدمت گزاری به ایشان بخشید. خانه امام بسیار ساده بود. در این خانه خبری از امکانات رنگارنگ کاخ نبود. من که به دنیا خو گرفته بودم، تحمل ساده زیستی امام برایم دشوار بود، اما معنویت بسیاری در این خانه نصیبم شد. امام رضا (ع) زنی را برای تربیت ما گماشته بودند که شب‌ها ما را برای راز و نیاز از خواب بیدار می‌کرد. خوب به یاد دارم که در خانه امام رضا (ع)، هیچ فردی حتی بزرگان اجازه نداشتند، داد بزنند یا صدایشان را بلند کنند. خود امام نیز همواره با مردم به نرمی و آهستگی و شمرده، سخن می‌گفت.
احترام به کودک
کاتب ویژه دربار عباسیان بودم. وقتی امام رضا (ع) به خطه خراسان آمدند وزیر خلیفه، من را مامور کرد که در خدمت حضرت باشم. نامه نویس حضرت شده بودم. عرب‌ها غیر از نام، کنیه هم دارند. آن‌ها وقتی می‌خواهند به فردی احترام بگذارند، او را با نام صدا نمی‌کنند بلکه با کنیه خطاب می‌کنند. برای من جالب بود که آن حضرت، هیچ‌گاه نام فرزندش «محمد» را نمی‌برد، مگر با کنیه، به طور مثال می‌فرمودند: «ابوجعفر، برایم نامه نوشته است.» این گونه احترام گذاشتن، معمولا در خانواده‌های آن زمان مرسوم نبود اما امام با کمال احترام از فرزندشان یاد می‌کردند. این تکریم وقتی برایم بیشتر نمایان و جذاب شد که دانستم فرزند ایشان، هنوز کودک هستند ولی امام با کمال احترام از او در نامه‌ها یاد می‌کردند.
معیار هزینه کردن در زندگی
درباره معیار هزینه کردن درآمدم در خانواده، از امام رضا (ع) پرسیدم. دنبال معیار بودم. امام (ع) فرمودند: «راه میانه، راهی است میان ۲ روش ناپسند.» منظور امام را متوجه نشدم. پرسیدم: «فدایت شوم، من آن دو روش ناپسند را نمی‌دانم. منظورتان چیست؟» حضرت فرمود: آری می‌دانم. خدا تو را رحمت کند. آیا نمی‌دانی خداوند از اسراف کاری و سخت گیری بیزاری جسته و فرموده است: «آنان که انفاق می‌کنند، نه اسراف می‌ورزند و نه تنگ می‌گیرند بلکه راهی میانه در پیش می‌گیرند (سوره فرقان، آیه ۶۷) یعنی نه افراط و نه تفریط»
فرزندت را کتک نزن
پسرم خیلی مرا اذیت می‌کرد. می‌خواستم او را تنبیه بدنی کنم. گفتم از امام (ع) راهنمایی می‌گیرم. نزد ایشان رفتم و از فرزندم شکایت کردم. حضرت (ع) فرمود: «فرزندت را نزن بلکه با او قهر کن، اما زمان قهر کردن را طولانی نکن.»
عذر برادرت را بپذیر
در یکی از مهمانی‌های امام (ع) نشسته بودیم که یکی از دوستان درباره کوتاهی‌های برادرش سخن گفت و از رفتار برادرش نزد امام شکایت کرد. امام (ع)، وقتی گلایه‌های او را شنیدند با زبان شعر او را نصیحت کردند. قسمتی از ترجمه شعری که حضرت فرمود، چنین بود: «عذر برادرت را برگناهش بپذیر / و عیب‌های او را بپوشان و پنهان کن / و بر به‌تان بی‌خردان، شکیبایی کن /...»
حرام بودن عقوق والدین
معمربن خلاد به امام رضا (ع) عرض کرد: «اگر پدر و مادرم مذهب حق را نشناسند، دعایشان کنم؟» امام فرمودند: «برای آن‌ها دعا کن و از جانب آن‌ها صدقه بده و اگر زنده باشند و مذهب حق را نشناسند، با آن‌ها مدارا کن چراکه خداوند متعال عقوق والدین را حرام کرده و این سبب خروج از اطاعت خداوند و ابطال شکر و سپاس گزاری است.»
ازدواج نکردن با مرد بداخلاق
«حسن بن بشار واسطی» درباره نامه‌ای که به امام رضا (ع) نوشته است، چنین می‌گوید: خدمت امام رضا (ع) نامه‌ای نوشتم که یکی از بستگانم از یکی از دخترانم خواستگاری کرده است ولی مرد بد اخلاقی است. امام (ع) در پاسخ نامه چنین مرقوم فرمودند: «اگر بد اخلاق است، دخترت را به ازدواج او درنیاور»
تاکید بر آراسته بودن مرد در خانه
ارتباط صمیمانه با خاندان و خویشاوندان، از راه‌های مهم رشد و تقرب به خداوند است. امام رضا (ع) در این باره می‌فرمایند: «خداوند به تقوای الهی و صله رحم فرمان داد پس هر فردی صله رحم نکند، تقوای الهی را رعایت نکرده است.» همچنین امام رضا (ع) ضمن حفظ آراستگی خود در خانه بر آراسته بودن همه مرد‌ها در خانه تاکید می‌کردند و برای آنان که امکانات دارند، لازم می‌شمردند تا خانواده خود را در رفاه و آسایش قرار دهند و می‌فرمودند: «شایسته است که مرد به خانواده‌اش از نظر مالی توجه بیشتری داشته باشد تا آرزوی مرگ او را نکنند». امام همچنین بر خوش اخلاقی و نیک رفتاری با خانواده توصیه فرموده‌اند: «در قیامت فردی به من نزدیک‌تر است که در دنیا خوش اخلاق‌تر و به خانواده خود نیکوکار‌تر باشد.»
پاداش تلاش برای کسب روزی خانواده
اسلام تمامی مسلمانان را به کار کردن تشویق می‌کند و به دوری از بی‌تحرکی و سستی و تنبلی هشدار می‌دهد. امام رضا (ع) کار برای اقتصاد خانواده را ارزشی جهادگونه معرفی می‌کنند: «فردی که برای زندگی و فرزند خود مشغول کسب و کار است، ثوابش از مجاهدان راه خدا بزرگ‌تر است. هر فردی که کار بیشتری می‌کند تا درآمدش برای خود و خانواده‌اش بسنده باشد، در نزد خدواند پاداشی بزرگ‌تر از پاداش مجاهد فی سبیل ا... دارد.»
منبع:خراسان
ارسال نظرات