به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، یارانه نقدی بیشتر از اینکه چالش دولت باشد به چالش ملت تبدیل شده است. از بهمن سال گذشته مسؤولان درباره سرنوشت یارانه نقدی سخن میگفتند، جلسات پر شماری در این باره برگزار کردند و در نهایت تصمیم گرفتند حذف یا انصراف را بر عهده خود مردم بگذارند. از همان ابتدا هم مشخص بود نتیجه ثبتنام یارانهای که عملا به همهپرسی یارانهای تبدیل شده بود چه خواهد شد. بر کسی پوشیده نیست که مهمترین هدف دولت از چنین اقدامی (ثبتنام یارانهای) افزایش آمار انصرافها و کسب درآمد بود چون ساز و کار ثبتنام یارانهای بهگونهای بود که متقاضیان دریافت یارانه باید به زحمت میافتادند و برای ثبتنام، فرآیند عجیب و غریبی را طی میکردند اما در مقابل داوطلبان انصراف از یارانه نقدی نباید کاری میکردند تا حذف میشدند. در نهایت هم رأی 97 درصدی مردم در رفراندوم یارانهای، دولتیها را شوکه کرد و گویا بعد از 9 ماه از پایان ثبتنامها دولت هنوز از شوک بیرون نیامده است. جالب اینکه در اواسط سال سخنگوی دولت اعلام کرد برای اینکه مردم استرس نگیرند خبری از یارانه نقدی اعلام نمیکند اما عملکرد مسؤولان در کل موجب افزایش استرس مردم شده است.
1- دولت در چند ماه اخیر تعداد اخبار یارانهای را به طور محسوسی افزایش داده است. مسؤولان در ظاهر با موضوع حذف متقاضیان یارانه نقدی مخالف هستند اما در باطن دوست دارند هیچ یارانهای ندهند. آنها همواره از یارانه نقدی بهعنوان «چاه هدفمندی» یاد میکنند و آمارهای عجیب و غریبی درباره زیان کشور با دادن یارانه نقدی میدهند. انتشار اخباری چون ماموریت به وزارت رفاه برای شناسایی ثروتمندان، ماموریت به استانداران برای تعیین تکلیف هدفمندی، تغییر سازوکار شناسایی افراد ثروتمند، آغاز شناسایی فقرا و نیازمندان، احتمال متغیر بودن مبلغ یارانه نقدی و... تنها بخش کوچکی از سلسله اخبار یارانه نقدی در چند هفته اخیر محسوب میشود که نهتنها ملت بلکه برخی از اعضای دولت را هم گیج کرده است. مثلا وقتی از وزیر اقتصاد درباره یارانه نقدی سوال میشود وی پاسخی مبهم میدهد و در نهایت وزیر رفاه را مسؤول شناسایی میداند. یا مسؤولی اعلام میکند تفکیک ثروتمند از نیازمند ممکن نیست و مسؤول دیگری اعلام میکند 10 میلیون نفر را شناسایی کردهایم. آیا انتشار این سخنان متناقض نشان نمیدهد که دولت محترم از اتخاذ یک تصمیم جامع و کامل درباره یارانه نقدی عاجز است؟
2- مسؤولان هنوز بعد از یک سال متوجه نشدهاند مشکل کارشان کجاست. اتفاقا موضوع خیلی ساده است: دولت از ابتدا به درآمد مردم توجه کرده و اصلا با هزینهها کاری نداشته است. در فرم ثبتنام هم، چنین مشکلی را همه دیدند غیر از مسؤولان! در آن فرم دولت از مردم خواسته بود درآمد خود را اعلام کنند و تاکید شده بود دولت با هزینهها کاری ندارد. اشتباه از همینجا شروع شد و این ابهام موجب شده مسؤولان در پایش اطلاعات و نهایتا تصمیمگیری نهایی دچار مشکل شوند. دولت با ابزار و امکاناتی که دارد توانایی پایش درآمد ملت با درصد خطای پایین را ندارد و نمیتواند حتی ثروتمند واقعی و نیازمند واقعی را شناسایی کند. دولت اگر چنین کاری را هم بتواند انجام دهد تازه در ابتدای راه قرار دارد چراکه بعد از پایش «درآمد» پایش «هزینه» لازم است. دولتی که نمیتواند درآمد ملت را پایش کند اصلا توانایی پایش هزینهها را نخواهد داشت. قطعا درصد خطای این کار آنقدر بالاست که عملا دولت نمیتواند قدم از قدم بردارد؛ همانگونه که تاکنون نتوانسته تصمیمی درباره یارانه نقدی بگیرد.
3- مسؤولان با انتشار اخباری چون شناسایی افراد پردرآمد آن هم با جزئیات کامل زندگیشان مانند دانستن ارزش املاک مردم یا تعداد سفرهای ملت نهتنها گرهی را باز نخواهند کرد بلکه بر چالشهایی که وجود دارد میافزایند. به عبارت بهتر دولت با انتشار اخبار متناقض و مبهم شناسایی پردرآمدها با اعصاب مردم بازی میکند. مسؤولان قطعا دوست دارند - و قصد قطعی دارند - یارانه خیلیها را قطع کنند اما گفتار و رفتار دولتمردان نشان میدهد قرار است حذف احتمالی یارانه به گردن مجلسیها بیفتد تا اگر انتقاد و اعتراضی به این موضوع شد انگشت اتهام به سوی نمایندگان نشانه رود. این هم یکی دیگر از اشتباهات دولت است چراکه مسؤولان نمیتوانند این موضوع را کتمان کنند که خواهان حذف یارانه نقدی هستند و با حذف برخی از مردم این اقدام به پای دولتیها نوشته خواهد شد.
4- طبق قانون هدفمندی مصوب مجلس شورای اسلامی، دولت باید در سال 93 به ازای افزایش قیمت حاملهای انرژی نیمی از درآمد حاصل را به مردم برمیگرداند. این بدان معناست که دولت با توجه به افزایش درآمد یارانهای باید میزان یارانهنقدی را افزایش میداد اما این کار را نکرد و تازه سخن از حذف یارانه نقدی و شناسایی ثروتمندان میگوید. مبلغ یارانه نقدی 4 سال است ثابت است و با توجه به نرخ تورم در حقیقت یارانه نقدی فعلی مبلغ ناچیزی شده است و دولت برای اینکه تاثیر یارانه نقدی در سبد خانوار کاهش نیابد باید مبلغ یارانه را افزایش دهد اما عملا نهتنها از افزایش یارانه نقدی خبری نیست بلکه قرار است یارانه نقدی برخیها حذف شود. دولت به جای اینکه استرس ملت را بیشتر کند و همواره از حذف یارانه نقدی سخن بگوید باید مبلغ یارانه نقدی را افزایش دهد تا ارزش آن روز به روز کمتر نشود.
5- دولت به جای افزایش یارانه نقدی با خطکش خود میزان درآمد ملت را میسنجد.
مسؤولان به جای این کار باید مطالعه بیشتری انجام دهند و طرحهای جدیدتری را جایگزین حذف یارانه نقدی کنند. مثلا اگر دولت موفق شده چند میلیون ثروتمند را شناسایی کند – که با توجه به ابزار و امکانات بسیار بعید به نظر میرسد - به جای حذف یارانه نقدی از آنها مالیات بگیرد. فرار مالیاتی آن هم توسط ثروتمندان هنوز یکی از چالشهای دولت محسوب میشود.
بدین وسیله میتوان درآمد دولت را هم افزایش داد. دولت میتواند طرحهای دیگری را جایگزین حذف یارانه نقدی کند تا استرس مردم افزایش نیابد.
ملت در همهپرسی یارانهای به دولت اعلام کرد خواهان تداوم پرداخت یارانه نقدی است و دولت با توجه به نتایج این همهپرسی نباید به حذف یارانه نقدی فکر کند.
منبع: وطن امروز