مروري بر بازتاب نامه رهبر انقلاب
به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، جوزف ناي، استاد دانشگاه هاروارد اولين بار مفهوم قدرت نرم را مطرح و آن را توانايي جذب و نفوذ از طرقي به جز زور، استفاده از نيرو و دادن پول براي اغوا بيان مي‌كند. استوين لوكز، براي تعريف قدرت نرم از تعبير «نبرد براي قلب‌ها و ذهن‌ها» استفاده كرده است. نامه رهبر انقلاب واجد چنين ويژگي‌هايي است. ارسال نامه 895 كلمه‌اي رهبر انقلاب اسلامي به جوانان اروپايي و امريكاي شمالي درباره لزوم شناخت اسلام واقعي از منابع اصلي خود، بازتاب گسترده‌اي در رسانه‌هاي جهان داشته و از هم اكنون برخي از ناظران بي‌طرف را براي تأمل و مطالعه بيشتر درباره اسلام و به‌دور از تبليغات منفي رسانه‌هاي غربي عليه‌اسلام راستين واداشته است.
نامه الهام‌بخش رهبر انقلاب به جوانان اروپا و امريكا، به رغم تلاش‌هاي محافل سياسي و رسانه‌اي غرب براي جلوگيري از انتشار گسترده آن، به مدت چند روز در صدر اخبار جهان قرار گرفت و با گذشت بيش از دو هفته از انتشار آن، هر روز ابعاد جديدي از اين پيام در ميان رسانه‌ها و صاحبنظران غربي، بررسي مي‌شود. هرچند از همان ساعات اوليه انتشار اين نامه در شبكه‌هاي اجتماعي، رسانه‌هاي غربي سعي كردند با برجسته كردن اخبار ديگر، اذهان جوانان اروپايي و امريكايي را كه مخاطب اصلي اين پيام بودند از توجه به آن دور سازند اما اين حربه، كارساز نبود و بازتاب گسترده اين پيام در شبكه‌هاي اجتماعي سرانجام اين رسانه‌ها را مجبور به انتشار محتواي پيام رهبري كرد.
اين پيام تاكنون به بيش از 20 زبان زنده دنيا ترجمه و از لحظات اوليه انتشار، با واكنش‌هاي بسياري در فضاي مجازي روبهرو شد و بازتاب‌هاي قابل توجهي از سوي انديشمندان، صاحبنظران و جوانان اروپاي غربي و امريكاي شمالي داشته است. رهبران و رسانه‌هاي غرب در ماه‌هاي اخير و به خصوص پس از حملات تروريستي پاريس سعي داشتند با بهره‌برداري سياسي از اين موضوع و متهم كردن مسلمانان به تروريسم، افكار عمومي جهان را به سمتي پيش ببرند كه اسلام‌هراسي در جهان را تشديد كنند اما انتشار اين نامه همزمان با تبليغات رسانه‌اي غرب عليه اسلام، بسياري را بر سر دو راهي انتخاب اسلام‌هراسي يا شناخت دقيق اسلام قرار داده است. در سال‌هاي اخير گرايش غربي‌ها به اسلام افزايش يافته و براساس برخي برآوردها گفته مي‌شود تا سال 2050 بخش قابل توجهي از كشورهاي اروپايي را جمعيت مسلمان تشكيل خواهند داد، از اين‌رو رهبران غرب سعي دارند با بازتاب جنايات وحشيانه تكفيري‌ها در خاورميانه و گسترش اسلام‌هراسي، مانع بروز چنين تحولي در غرب شوند.
مقام معظم رهبري در نامه خود خطاب به جوانان اروپايي و امريكايي، با اشاره به سياست هراس‌افكني و نفرت پراكني در غرب، از قشر جوان غربي خواستند درباره دلايل شدت گرفتن اين هراس‌افكني عليه اسلام بينديشند تا ببينند چه معنا و ارزش‌هايي در اسلام وجود دارد كه مزاحم برنامه‌هاي قدرت‌هاي بزرگ بوده، يا چه منافعي در سايه اين تصويرسازي غلط از اسلام براي سياسيون غربي فراهم مي‌شود. رهبر انقلاب در ادامه از جوانان غربي خواستند اسلام را از منابع اصلي آن و بدون واسطه از قرآن و زندگي پيامبر بزرگ اسلام(ص) فراگرفته و به آنچه توسط رسانه‌ها به آنان القا مي‌شود، اكتفا نكنند. رهبر انقلاب با اشاره به وقايع اخير در فرانسه و برخي ديگر از كشورهاي غربي، در نامه خودشان خطاب به جوانان اروپا و امريكاي شمالي تأكيد كردند از آن‌جايي كه آينده ملت و سرزمين در دستان جوانان است و حس حقيقت‌جويي در قلب‌هاي جوانان زنده‌تر است، اين قشر مخاطب سخنان ايشان هستند.
بازتاب‌هاي رسانه‌اي
بخش قابل توجهي از سخنان رهبر انقلاب، بازتاب رسانه‌اي آن بود كه در قالب خبرهاي رسانه‌اي منتشر شد. خبرگزاري فرانسه نوشت: «رهبر معظم ايران از جوانان غرب خواست تا اسلام را مطالعه كنند و در واكنش به سيل پيشداوري‌ها و تبليغات منفي، سعي كنند شناختي مستقيم و بي‌واسطه از اين دين به دست آورند. رهبر عالي ايران تأكيد كرد جوانان غربي به جاي بلعيدن ديدگاه‌هاي متعصبانه، خود به بررسي اسلام بپردازند.»
واكنش فارين‌پاليسي
نشريه فارين پاليسي بر جنبه غير منتظره بودن اين نامه تأكيد كرد و نوشت: «رهبر ايران در نامه‌اي سرگشاده و غير منتظره به جوانان اروپا و امريكا اظهار داشت: اصرار نمي‌كنم كه برداشت من يا هر تلقّي ديگري از اسلام را بپذيريد بلكه مي‌گويم اجازه ندهيد اين واقعيت پويا و اثرگذار در دنياي امروز، با اغراض و اهداف آلوده به شما شناسانده شود.»
شبكه الميادين تمركز اصلي خود را بر اشاره رهبر انقلاب به «منابع اصلي» گذاشت و گزارش كرد: «آيت‌الله خامنه‌اي جوانان غربي را به شناخت اسلام از منابع اصلي دعوت كرد.» صداي روسيه گزارش داد«رهبر معظم انقلاب ايران در نامه‌اي سرگشاده جوانان اروپا و امريكاي شمالي را دعوت كرد تا اسلام را بشناسند و گفت غرب به دنبال هراس‌افكني و نفرت‌پراكني عليه اسلام است.»
پايگاه امريكايي وترنز تودي در گزارشي با اين عنوان كه «رهبر عالي ايران به جوانان غربي گفت فكري مستقل داشته باشيد»، به انتشار كامل متن پيام رهبر معظم انقلاب پرداخت و از مخاطبان خود خواست كه اين پيام را به جواناني كه مي‌شناسند منتقل كنند.
نيويورك مگزين
نيويورك مگزين نوشت: «رهبر ايران از جوانان غرب خواست تا با ذهن باز درباره اسلام تفكر كنند. وي در نامه‌اي سرگشاده نوشت: از شما مي‌خواهم اجازه ندهيد با چهره‌پردازي‌هاي موهن و سخيف، بين شما و واقعيت، سد عاطفي و احساسي ايجاد كنند و امكان داوري بيطرفانه را از شما سلب كنند.» به نوشته نيويورك مگزين، «پيام رهبر انقلاب به جوانان امريكا و اروپا نشان از هوشياري و آگاهي رهبر ايران در استفاده از وسايل ارتباط جمعي براي رساندن پيام‌هاي خود به مخاطبينش است. روزنامه بين‌المللي اپكو تايمز امريكا نيز نوشت: «آيت‌الله خامنه‌اي از جوانان غربي خواست اسلام متعصبانه را رد كنند. رهبر عالي ايران تأكيد كرد كه جوانان اروپايي و امريكايي براي مبارزه با موج تعصبي كه بعد از حمله تندروها در فرانسه به راه افتاد، به مطالعه و بررسي اسلام بپردازند.»
هفته‌نامه ويك
هفته‌نامه معروف ويك امريكايي پيام رهبر انقلاب را با حوادث مربوط به فرانسه مرتبط دانست و نوشت: «رهبر ايران زمان را به خوبي تشخيص داده است. وي درست تشخيص داده است كه ارسال اين نامه بعد از حملات پاريس، كاملاً ضروري بوده است و اين نشان از آگاهي بالاي رهبر ايران از تحولات حال حاضر است.»
پيامي موفق با 16 ميليون توئيت
باتوجه به اينكه در شرايط كنوني شبكه‌هاي اجتماعي نقش مؤثري در تأثيرگذاري بر افكار عمومي جهان دارند، انتشار اين نامه در فضاي مجازي به سرعت جا باز كرد و به يكي از اخبار مهم اين شبكه‌ها تبديل شد. براساس آمارها، بيش از 16 ميليون بار اين پيام در توئيتر منتشر شد و جزو 22 هشتگ مهم قرار گرفت. اين خبر فقط نيم ميليون بار در شبكه پرس‌تي‌وي ديده شده و 80 سايت معتبر بين‌المللي اين خبر را كار كردند. اين پيام در امريكاي شمالي بيشترين مخاطب را داشته است.
پايگاه اينترنتي پرمخاطب اينتليجنس پيام رهبر انقلاب را يك پيام موفق خوانده و نوشت: «آيت‌الله خامنه‌اي رهبر ايران توانست با اين پيام ارتباطي تلويحي ميان تلاش براي منزوي كردن مسلمانان در غرب با رخدادهاي اخير برقرار كند و به جوانان بفهماند براي درك واقعيت‌ها در پشت پرده اسلام‌هراسي به صورت مستقيم به مطالعه اسلام روي آورند.» شبكه روسيااليوم نيز در خصوص پيام رهبر معظم انقلاب اينگونه گفت: «پيام رهبر عاليقدر ايران يك اقدام مناسب، به‌موقع و خلاقانه بوده است و با توجه به تحولات اخير در پاريس بايد گفت ارسال اين پيام كاملاً ضروري بوده است زيرا وقايع پاريس مي‌تواند به شدت اسلام‌هراسي در غرب را تشديد كند و رهبر ايران با تشخيص درست خود تلاش كرد با اين پيام تا حد امكان جلوي آن را بگيرد.»
بازتاب پيام رهبري در بين صاحبنظران
پيام رهبر انقلاب خطاب به جوانان غربي، علاوه بر رسانه‌هاي جهان در بين ناظران و تحليلگران خارجي نيز بازتاب گسترده داشته و برخي از آنها در نامه‌اي به پيام رهبري پاسخ دادند. آنتوني هال، استاد كانادايي مطالعات جهاني شدن طي نامه‌اي در پاسخ به پيام رهبري كه به زبان انگليسي منتشر شده، گفت: «نامه شما براي جوانان امريكاي شمالي و اروپا براي من منشأ الهام شد. متوجه شدم شما در بيانات خود صحبت‌هاي دانشمنداني را نقل مي‌كنيد كه درباره موضوعات تاريخي مانند نسل‌كشي بومي‌ها، بردگي، امپرياليسم و مواردي نظير آن تحقيق كرده‌اند. من معتقد هستم كه تأملات خردمندانه شما، ارتباط نزديكي به تحقيقات، نحوه تدريس و مقالاتم دارد. همانطور كه شما تأكيد كرده‌ايد، در اين لحظه حياتي تاريخ، بسيار مهم است كه آگاهي غرب در مورد منابع اصلي اسلام‌هراسي و چگونگي ايجاد اين محيط رواني آلوده و سوء‌استفاده از آن توسط عوامل صهيونيستي، افزايش يابد.»
نامه‌اي تاريخي
خانم تيزينا كاوارديني، انسان‌شناس ايتاليايي نامه رهبري به جوانان غربي را يك نامه تاريخي خواند و گفت كه آثار اين پيام در آينده مشهود خواهد بود. وي گفت: «اينكه در نامه نوشته شده اسلام را از منابع اصلي بشناسيد، حقيقت است و من اميدوارم كه جوانان، اسلام را به عنوان يك دين مطالعه كنند و تبليغات منفي عليه اسلام را كاهش دهند.» وي خاطر نشان كرد: «رهبر عالي ايران بهتر از هر كسي اهميت نسل جوان را درك مي‌كنند. ايشان با جوانان سخن مي‌گويند، زيرا مي‌دانند كه نسل سالخوردگان ديگر به اين حرف‌ها گوش نمي‌دهند.»
فراخوان بيداري
«ياووز اوزوگوز» انديشمند آلماني- ترك تبار درباره پيام رهبري گفت: «آنچه بيش از هر چيز در اين نامه به چشم مي‌خورد، خطاب شيوا، مستقيم و بدون واسطه ايشان با زبان خاص به جوانان كشورهاي غربي است، لذا همين امر موجب شد تا اين نامه دقايقي پس از ظهور در وبسايت دفتر رهبري، در بسياري از پايگاه‌هاي اينترنتي جهان و حتي آلمان نيز قرار بگيرد.» وي اين نامه را به عنوان نوعي «فراخوان بيداري» نام مي‌برد و مي‌گويد: «در فضاي كنوني بسياري از جوانان غربي احساس مطلوبي نسبت به زندگي روزانه خود ندارند و در واقع از سياست‌هاي زمامداران خود نااميد و مأيوس هستند.» اين انديشمند مسلمان ساكن غرب يكي ديگر از وجوه برجسته ديگر اين نامه را دعوت از جوانان براي تعميق گفت‌وگوهاي ديني ميان آنها و درك معني اسلام واقعي مي‌داند. وي بر اين باور است كه جوانان مي‌توانند با كمك اين نامه، گفتمان‌هاي بين اديان و نيز گفتمان‌هاي درون ديني را به قدري تعميق ببخشند كه سرانجام به ارتقاي صلح، دوستي و عدالت ميان ملل بينجامد.
استفان لندمن، نويسنده و محقق امريكايي ضمن بيان اينكه فهميدن و دانش با يادگيري حقايق سخت آغاز مي‌شود، خواندن پيام رهبر انقلاب اسلامي ايران را براي درك صحيح از اسلام و آشنايي با حقايق آن نه فقط به جوانان، بلكه به همه اقشار جوامع اروپايي و امريكايي توصيه مي‌كند. لندمن معتقد است هدف غربي‌ها از دامن زدن به اسلام‌هراسي با توسل به حوادث تروريستي و نيز آدرس‌هاي غلطي همچون ماجراي برادران كواچي و كوليبالي (عاملين حوادث تروريستي پاريس) چيزي جز تشديد رعب و وحشت، پيشبرد سياست‌هاي اسلام هراسانه و بهانه‌تراشي براي تداوم جنگ در نظام بين‌الملل و وضع قوانين سركوبگر پليسي در داخل اين كشورها نيست. لندمن مي‌گويد كه لازم است تا هم جوانان و هم بزرگسالان غربي با مطالعه پيام رهبر انقلاب اسلامي ايران، بدانند كه اديان توحيدي ريشه مشتركي دارند و پيروان واقعي دين اسلام همچون پيروان واقعي اديان مسيحيت و يهوديت، انسان‌هايي قانون‌مدار هستند و اگر اين موضوع در مدارس غربي تدريس گردد، امروز ما در جهان شاهد عشق‌ورزي و محبت بيشتر بوديم و نه تنفر.
پروفسور چارلز تاليافرو، استاد دانشگاه و عضو انجمن فيلسوفان امريكا تمركز اصلي اين نامه را به چالش كشاندن آنهايي مي‌داند كه قصد دارند اسلام را ديني خطرناك و ناقض حقوق ديگران معرفي كنند. او در تحليل اين نامه مي‌گويد: «برداشت آيت‌الله خامنه‌اي درباره اسلام و مسيحيت بسيار عميق و هوشيارانه است.» وي افزود: «در اين نامه اقدامات غلط آنهايي كه به نام اسلام و پيامبر اسلام(ص) مرتكب اعمال خشونت‌آميز مي‌شوند، محكوم شده است؛ اقداماتي كه صراحتاً در تضاد با آموزه‌هاي قرآني است.»
نيازمند زمان
دكتر كوين برت، استاد دانشگاه امريكايي و تحليلگر مسائل سياسي غرب هم گفته است كه با وجود فيلترهاي بسيار رسانه‌اي، رهبر ايران با نامه به قشر جوان غربي از سانسورهاي رسانه‌اي فراتر رفته و مستقيم با آنان سخن گفت. او گفته، رهبر ايران به جوانان كشورهاي غربي مي‌گويد، براي دستيابي به دانش بهتري از اسلام، بايد از اينگونه واسطه‌ها عبور كرده و شناخت واقعي از اسلام را از منابع اوليه آن كسب كنند.
فرامرز تكش، فعال اجتماعي و حقوق بشر مقيم امريكا نيز نامه رهبر انقلاب ايران خطاب به جوانان اروپا و امريكاي شمالي را سرآغاز فصل جديدي در شناساندن اسلام به مغرب زمين مي‌داند. رضا رمضاني، رئيس مركز اسلامي هامبورگ پيام رهبر انقلاب را بيداركننده وجدان‌هاي بسياري در غرب دانسته و گفته كه اين پيام جامع، با توجه به اشاره‌هاي راهبردي، زمينه روشنگري را در عرصه بين‌الملل فراهم خواهد كرد.
بايد به اشتراك گذاشت
شاكا ابوبكر، استاد ادبيات انگليسي و كارشناس علوم اسلامي، مي‌گويد: «به اعتقاد من بايد محتواي اين نامه را با دوستان غيرمسلمان خود به اشتراك گذاشت تا درصورتي كه با سؤالاتي درباره اسلام واقعي مواجه شدند با در اختيار قرار دادن اين نامه و فايل ويدئويي قادر به پاسخگويي به آن باشند.» وي گفته است: «شايد اين نامه در كوتاه‌مدت قادر به تأثيرگذاري بر روند اسلام‌هراسي نباشد اما با انتشار آن در ميان مردم جهان مي‌توان به تأثير آتي آن بسيار اميدوار بود.» ابوبكر گفته كه اين نامه توانسته توجه مردم غرب به اسلام را به خود جلب كند اما درعين حال براي تأثيرگذاري مطلوب به زمان، تلاش و صبر نياز است.
اعتماد به جوانان
كالب ماپين، فعال جوان و فيلم‌ساز مستقل امريكايي در مورد پيام رهبر معظم انقلاب خطاب به جوانان غربي گفت: «نوشتن اين نامه نشان از اعتماد ايشان به قشر جوان غربي است و اينكه اين قشر قادر است فراتر از قرائت صهيونيستي اسلام را بشناسد.» وي گفت: «نوشتن اين نامه نشان مي‌دهد رهبري ايران به وقايعي كه خارج از مرزهاي جمهوري اسلامي رخ مي‌دهد علاقه‌مند است و آنها را به خوبي دنبال مي‌كند. نامه رهبر ايران نشان مي‌دهد وي شناخت كاملي از عملكرد رسانه‌هاي غربي داشته و همچنين به تأثير آن بر ما آگاهي دارد.»
تبيين توطئه بود
عزيز جبر شيال، تحليلگر سياسي عراق در خصوص پيام رهبر معظم انقلاب اسلامي ايران به عموم جوانان اروپا و امريكايي شمالي درباره واقعيت اسلام گفت: «حضرت آيت‌الله خامنه‌اي خواستند با فرمايشات خود، توطئه بزرگي را كه عليه جوانان اروپايي و امريكايي جريان دارد تبيين كنند.» شيال تصريح كرد: «نقشه‌اي كه براي جوانان اروپايي ريخته شده سوق دادن آنها به سوي اسلام‌ستيزي است در حالي كه رهبر معظم انقلاب ايران به آنها توصيه كردند اسلام را از طريق منابع اصيل و مآخذ دست اول آن بشناسند و با اسلام از طريق قرآن و زندگي پيامبر بزرگ آن آشنا شوند.» تحليلگر سياسي عراق تأكيد كرد: «همان گونه كه آيت‌الله خامنه‌اي فرمودند شناخت اسلام بايد مستقيم و بي‌واسطه صورت گيرد تا با حقيقت آنكه ميانه‌روي است روبهرو شويم و نه تروريست‌هايي را نماينده مسلمانان بدانيم كه از واقعيت اسلام بي‌خبرند.»
بازتاب در بين رهبران سياسي و مذهبي
نامه مهم رهبر انقلاب به جوانان غربي و اروپايي همچنين بازتاب‌هاي فراواني در ميان سياستمداران و رهبران مذهبي غربي و اروپايي داشته است.
داي هاوارد، نماينده مجلس عوام انگليس معتقد است كه اين پيام، «نماد مبارزه با افراط‌گرايي و داعش» است. داي هاوارد مي‌گويد: «آنچه از نظر من حائز اهميت است، اين است كه رهبر ايران در نامه‌‌شان، به موضوع مشتركي كه موجب نگراني همه ماست، اشاره كرده‌اند. وي به جوانان غربي توصيه مي‌كنند كه خودشان به مطالعه اسلام بپردازند و اسلام واقعي را بشناسند. اين فكر بسيار خوبي است كه جوانان به جاي فرا گرفتن اسلام از افراد و منابع غير موثق، خودشان به سراغ متون اسلامي بروند و اسلام را فرا گيرند.»
ديويد پاول، عضو اقليت مسيحيان موحد «منونايت» امريكا و كانادا هم با اشاره به نامه اخير رهبر انقلاب يادآور شده است: «به نظر من رهبر ايران مي‌خواهد قشر جوان غربي بداند اكثريتي بزرگ از پيروان اسلام، با اقليت كوچكي كه رفتاري افراطي دارند و اخبار آنها در رسانه‌ها منتشر مي‌شود، متفاوت هستند. ايشان مي‌خواهد آنها از طريقي بي‌طرف‌‌تر، در مورد اسلام كسب اطلاعات كنند.» وي گفت: «من فكر مي‌كنم اين يك ابتكار خلاقانه و داراي شجاعت در بيان بود كه توسط آيت‌الله خامنه‌اي صورت گرفت. دعاي من همراه او خواهد بود و اميدوارم او و پاپ و ديگر رهبران جهان در سراسر گيتي بتوانند در واقع راه را براي دوران جديدي كه در آن حقيقت و صداقت از پول و قدرت ارزشمندتر است، هموار كنند.»
عالي و به‌موقع بود
ديويد اسميت، از كشيش‌هاي مطرح استراليا، مي‌گويد: «من فكر مي‌كنم نامه عالي و به موقع بود؛ لحن نامه پدرانه و به دور از تقابل است و اميدوارانه مي‌تواند در انساني نشان دادن ايران در ذهن جوانان غربي كمك كند. مسيري كه آيت‌الله خامنه‌اي براي بيان نامه انتخاب كرده درست و عاقلانه است. فكر مي‌كنم كه اين خطاب درست و عاقلانه است؛ اين يك مسئله اساسي است كه ما خرد جوانانمان را قبل از اينكه كاملاً تحت تلقين و تعليم سيستم قرار بگيرد خطاب قرار دهيم.»
علي ملاح، معاون فدراسيون اعراب كانادا و عضو كميته اتحاد صلح اين كشور هم گفته است كه نامه رهبر فرزانه انقلاب به جوانان غرب يك ابتكار بزرگ ديگر است كه ديدگاهي تازه و صادقانه را در پيش روي جوانان قرار مي‌دهد.
منبع : روزنامه جوان
ارسال نظرات