به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، از سال 1389 لایحه یارانه نقدی توسط دولت به اجرا در آمد و مبلغ 45 هزار و 500 تومان به حساب هر ایرانی واریز شد، و در آن زمان درآمدهای نفتی به گونه ای بود که دولت به راحتی می توانست به حساب همه یارانه بریزد اما این مسئله نیز با طرح هدفمندی در تناقض بود چرا که اگر قرار است هدفمندی باشد باید به گروههای هدف رسیدگی شود.
با این استدلال دولت دهم به دنبال فازهای طرح هدفمندی یارانه ها تصمیم به حذف یارانه پردرآمدها گرفت .اما در آن زمان به دلیل نبود اطلاعات کافی ،شناسایی انجام نشد اما همواره دولت دهم با طرح هایی مثل خوشه بندی،شناسایی دهک ها و ...به فکر حذف پردرآمدها بود و به دنبال دهک های فقیر نیز می گشت. حضور پردرآمدها در سبد یارانه بگیران همچنان ادامه داشت تا اینکه دولت یازدهم روی کار آمد؛ اما دولت یازدهم با بداقبالی روبرو شد و بهای نفت به نازلترین حد خود رسید.
برهمین مبنا دولت یازدهم دولت که خود را دولت رفاه می نامید مجبور به انجام اقداماتی شد که هزینه های دولت را کاهش دهد و به کوچک تر شدن دولت در اقتصاد رو آورد. پس به حذف بسیاری از بخش ها پرداخت حمایت و در جهت واگذاری آنها به بخش خصوصی گام برداشت. به عنوان مثال کم کردن وابستگی نهاد آموزش و پرورش به دولت. به طوری که این اقدام یکباره دولت قرار بود به افزایش کیفیت آموزش بیانجامد اما بررسی ها نشان می دهد که پیامدهای منفی بسیاری از جمله موارد زیربه دنبال داشته است:
خارج شدن آموزش و پرورش از نهادهای دولتی
در برخی مدارس واگذار شده معلمان به‌طور آزاد انتخاب شده و فقط یک دوره دیده‌اند
این امر مورد انتقاد بسیاری از نمایندگان مجلس بود و این اقدام دولت را غیرقانونی میدانستند و ذکر کرده اند که اصل 44 که به خصوصی سازی مربوط می شود نباید از آموزش و پرورش آغاز شود و برای مردم آسیب هایی بسیاری را در آینده به دنبال دارد که ممکن است بسیاری از کودکان ایرانی نتوانند به دلیل مخارج بالای آموزش وارد مدرسه شوند و آموزش نیز جنبه پولی پیدا کند و شکاف علمی و فرهنگی در جامعه شکل بگیرد .
مورد بعدی که دولت به راحتی مورد اجرا قرار داد ، حذف یارانه آرد و گرانی 30 درصدی نان به صورت خیلی پنهان بود که دولت با دانستن این مسئله که نان به عنوان یک کالای ضرروی در بین خانوار ایرانی می باشد و در صورت گرانی نان نارضایتی در بین اکثر اقشار جامعه بوجود می آید علت گرانی نان را افزایش دستمزد نانوایان اعلام کرد که این امر در بررسی های انجام شده از نانوایی ها مورد تردید واقع شد.
هر دو مسئله ای که عنوان شد یکی از کمترین کارهایی بود که دولت به ضرر قشر آسیب پذیر جامعه یعنی طبقه متوسط و طبقه متوسط رو به پایین انجام داده است که در پس هردو آسیب های اجتماعی پنهانی نهفته است که در آینده که دولت یازدهم از مسند ریاست جمهوری پایین آید این مسائل خود را آشکار می کند و در چهره شهر باید منتظر افزایش کودکان کار و بی سواد، افزایش حضور افرادی که صرفا به دلیل پول داشتن در یک شغل وارد شده اند و ممکن است از نظر شایستگی در آن حد نباشند،فقر ،دزدی برای تامین معاش باشیم .
در اینجا شاهد برجسته شدن این نظریه هستیم که دولت ها در طول دوره کوتاه مدت خود کارهایی را انجام می دهند که برایشان محبوبیت در بین اقشار تاثیر گذار داشته باشد تا بتوانند در تحرکات سیاسی بعدی نیز موفق عمل کنند.
با توجه به نزدیک شدن انتخابات مجلس دهم سال آینده ،دولت برنامه ریزی مالی خود را به گونه ای جهت داده که بتواند در مجلس بعدی تاثیر گذار باشد و در آرای طرفداران خود با ریزش مواجه نباشد و یکی از عمده ترین دلایل عدم حذف یارانه ثروتمندان این امر است که دولت یازدهم نمی خواهد محبوبیت خود را در بین ثروتمندان از دست بدهد .
از طرفی در سطح کلان ،قیمت نفت به سطحی نزول پیدا کرده که بودجه 94 احتمالش می رود با کسری بودجه مواجه شود و دولت خود به این ضرورت رسیده است که دیگر چاره ای جز حذف یارانه ثروتمندان نیست اما با توجه به توضیح فوق که دولت نمی خواهد با نارضایتی مردمی خاص مواجه شود ، تمایلی به این کار نشان نمی دهد و سعی کرده است با بی ضابطگی و بدون هیچ منطقی عده ای را از یارنه حذف کند و برای این اقدام و سازوکارهای آن هیچ توضیحی برای مردم نداده اند.
این به این معناست که وقتی مجلس به عنوان یک قانون این طرح را به دولت ابلاغ کرده است دولتی ها نیز نهایت استفاده را برده اند و این سیاست را به نحوی که خودشان تشخیص بدهند اجرایی میکنند اما با این توجیه که این یک طرح تحمیلی از سوی مجلس می باشد و اگر بعدها این طرح با شکست روبرو شد و مشکلاتی را ایجاد کرد، بگویند دولت مقصر نبوده است و فقط مجری بوده است.
حال که دولت این اجرای این طرح را پذیرفته است بهتر است که تدبیری اقتصادی و علمی به خرج دهد تا طرحی با دقت در رابطه با شناسایی دهک های پردرآمد طراحی کند ، طبق بررسی ها و اخبار اقداماتی در دولت دهم از جمله استفاده تقاطعی از اطلاعات نهادهای مختلف صورت گرفته است که برای شناسایی دقیق مرفهین و قشر پردرآمد مفید و مثمر ثمر بوده است. مسلما این دولت نیز می توانند از این طرحها در جهت بهبود عملکرد خود در این حوزه استفاده کند.
منبع: دانا
ارسال نظرات