به گزارش خبرنگار بین الملل «خبرگزاری دانشجو» ؛ کریستین ساینس مانیتور نوشت : کمتر از سه ماه قبل از مهلت دستیابی به توافق بین المللی در مورد برنامه هسته ای ایران، همچنان پرسش هایی در این باره باقی است که قرار داد فروش موشک های اس-۳۰۰ به ایران بر محاسبات استراتژیک در روسیه، ایران، آمریکا و اسرائیل چه تاثیری خواهد داشت.
این روزنامه آمریکایی در تحلیلی نوشت : نزدیک به یک دهه، یکی از معاملات نظامی که ایران خواستار اجرای آن بود ولی محقق نمی شد ، دستیابی به موشک های ضد هوایی پیشرفته اس-۳۰۰ روسیه بود. بنابراین، هنگامی که مسکو این هفته ممنوعیت سال 2010 در خصوص فروش هشتصد میلیون دلار از این موشک ها را لغو کرد ، چشمان بسیاری از ناظران مسائل ایران از تعجب گرد شد. روسیه سابقه ای از اولویت دادن سیاست استراتژیک به معاملات تجاری دارد.
این وضع را می توان درخصوص معاملات قبلی با ایران و سوریه درخصوص تحویل موشکهای اس-۳۰۰ و دمدمی مزاجی در مورد احداث نیروگاه هسته ای ایران در بوشهر مشاهده کرد. اما ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه روشن ساخته است که فروش این موشک ها ، اقدامی کم اهمیت نیست.
پوتین همراه با مقامات ایرانی قرار داد موشک های اس-۳۰۰ را اقدامی« تثبیت کننده » در منطقه ای بی ثبات خوانده است آنهم در زمانی که روسیه ، آمریکا و غرب را بر سر الحاق کریمه به خود، جنگ در اوکراین و سوریه و مسائل دیگر به چالش کشیده است.
با این حال، کمتر از سه ماه قبل از مهلت رسیدن به توافق نهایی که محدودیت هایی بر برنامه هسته ای ایران اعمال می کند ، سئوالات زیادی در مورد زمان تحویل این موشکها ، تاثیر این اقدام در افزایش قابلیتهای دفاعی ایران و تاثیر آن بر محاسبات استراتژیک در روسیه، ایران، آمریکا و اسرائیل باقیمانده است.
«الکساندر گولتس» تحلیلگر مسائل نظامی در مسکو می گوید :« افرادی خوشبین اصرار دارند تحویل اس-۳۰۰ چند ماه طول می کشد. افرادی واقع بین نیز می گویند تحویل موشکهای اس-۳۰۰ از یک و نیم تا دو و نیم سال به طول می انجامد.
گولتس افزود :« ما به طور قطعی نمی دانیم جتهای اسراییل یا آمریکا تا چه اندازه می توانند با سامانه اس-۳۰۰ مقابله کنند اما اجازه دهید بر این موضوع حساب کنیم که این سامانه یک سامانه دفاع هوایی استراتژیک و مدرن است و کاملا با آنچه ایرانیان قبلا در اختیار داشتند تفاوت دارد.«
براساس قرارداد چارچوب بین ایران و قدرتهای گروه ۱+۵ که ، ۲ آوریل بدست آمد ، ایران موافقت کرد برنامه هسته ای خود را در ازای لغو تحریمها محدود کند. این توافق همچنین قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد را که ایران را تحریم می کنند به روز خواهد کرد. این توافق ، خرید موشکها یا فناوری موشکی را تحریم می کند هر چند برخی از مفاد آن احتمالا به قوت خود باقی می ماند.
- سلاح منحصرا دفاعی با این حال، روسیه مدعی است این ملاحظات در مورد تحویل موشکهای ضد هوایی به ایران صدق نمی کند.
پوتین تاکید کرد موشک های اس-۳۰۰ یک سلاح منحصرا دفاعی است و مطلقا اسرائیل را تهدید نمی کند.
پوتین خاطرنشان کرده است مسکو در گذشته مانع تحویل اس-۳۰۰ به یک کشور عرب شد تا این کشور نتواند هواپیماهای اسرائیلی را سرنگون کند و مسکو مجبور شد به سبب عمل نکردن به قرار داد ، چهارصد میلیون دلار بپردازد.
پوتین در سخنانش نامی از سوریه نبرد.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز گفت فروش اس-۳۰۰ بر اساس قطعنامه های سازمان ملل ممنوع نشده است.
کاخ سفید اعلام کرد آمریکا نگرانی های خود را در این باره به طور مستقیم با روس ها در مورد فروش اس سیصد مطرح کرده است. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل گفته است نگرانی عمیق در مورد قرار داد فروش اس سیصد دارده. با این حال، وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرده است این قرار داد ، تحریم های سازمان ملل را نقض نمی کند.
- زمان تحویل نامشخص از نظر ایرانیان، تصمیم پوتین نشانه ای از گرم شدن روابط دو جانبه پس از سال ها تلاطم تلقی و از آن استقبال شد. روسیه هنگامی که سال 2010 تحت فشار ایالات متحده و اسرائیل این قرار داد را متوقف کرد ، صد و شصت و هفت میلیون دلار پیش پرداخت را به ایران باز گرداند. احمد وحیدی وزیر دفاع ایران وقت گفت: روسها خود را در سطح جهان بی آبرو و ثابت کردند قابل اعتماد نیستند.
«حسین دهقان» وزیر دفاع ایران این هفته گفت سامانه اس-۳۰۰ ممکن است امسال تحویل داده شود. مقامات و تحلیلگران روسیه اعلام کرده اند جدول زمانی شش ماه تا دو سال محتمل است و این موضوع بیشتر به نسخه موشک ها و نیز این موضوع بستگی دارد که این موشک ها از زرادخانه ارتش روسیه تامین شود یا اینکه از ابتدا ساخته شوند.
تحلیل های هفته نامه اطلاعاتی جینز اشاره می کند که اپراتورهای ایران پیش از سال دو هزار و ده شیوه بکارگیری این سامانه را فرا گرفته اند و استقرار این سامانه ، حمله ایالات متحده و یا اسرائیل به سایت های هسته ای ایران بسیار پر خطرتر می کند و تاثیر حمله کاهش می یابد زیرا جت های رادار گریز به راحتی می توانند هدف قرار بگیرند.
در همین رابطه «عوض حیدرپور» عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران گفت : تحویل اس-۳۰۰ نمادی از شکست غرب در برابر مقاومت کردن ایران است.
وی افزود: پس از وقایع اخیر و بحران های منطقه ای، قابل درک است که روس ها به منظور ایجاد یک جبهه متحد علیه نیروهای خارجی و کسانی که ثبات در منطقه را به نفع غرب به مخاطره می اندازند، باید اس-۳۰۰ را به ایران تحویل دهند.
آقای دهقان گفت روابط روسیه با غرب در سال 2013 تغییر یافت و روسیه از قطعنامه های سازمان ملل به عنوان بهانه ای استفاده می کند و عاقلانه ترین کار این است که خود را باور کند و از سیاست های آمریکایی ها پیروی نکند.
اکنون که روسیه ممنوعیت فروش اس-۳۰۰ به ایران را لغو کرده است ،روابط بد روسیه با غرب نسبت به اکنون تغییری نخواهد کرد.
«پاول فلگنهاور» تحلیلگر نظامی در مسکو معتقد است :« بخشی از استدلالی که وجود دارد این است که تحریم ها به هر حال ادامه می یابد پس روسیه باید قبل از آنکه آمریکایی ها با ایران دوست شوند و ما این بازار را از دست بدهیم عجله کند.«