به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، مهدی محمدی کارشناس مسائل هستهای در یادداشتی با عنوان «پدیدارشناسی دبه در وقت اضافه مذاکرات» نوشت:
کاملا محتمل است که در همین یکی دو روز امریکایی ها طی کردن یک مسیر معکوس را آغاز کنند. این به هیچ وجه نباید منجر به غافلگیری شود یا کسانی را دچار این خطاکند که بازگشت امریکا به مرحله ماقبل دبه، یک دستاورد مذاکراتی است.
مذاکرات هسته ای اکنون دچار نوعی سکون شده است. این سکون می تواند از حیث خوانش سناریوهای محتمل در چند روز آینده گمراه کننده باشد وبنابراین باید نگاهی دقیق تر از تحلیل های ژورنالیستی به آن افکند. اطلاعات موجود نشان می دهد دو عامل اصلی شرایط کنونی را بوجود آورده است:
1- تماس پنج شنبه شب باراک اوباما با تیم مذاکره کننده امریکایی که منجر به تغییر مواضع ناگهانی آنها در برخی موضوعات کلیدی شده است.
2- لابی سعودی و اسراییل با امریکا، فرانسه و انگلستان که باعث شده خط قرمزهای جدیدی از جانب این کشورها در مذاکرات ترسیم شود.
با این حال، تحلیل دقیق این صحنه، نیازمند فراتر رفتن از تحولات ظاهری است که در وین شاهد آن هستیم. سوال اصلی این است که اوباما چرا چنین تماسی گرفته یا سعودی و اسراییل با کدام هدف به طرف های اروپایی فشار آورده اند؟ چند نکته زیر تلاش می کند، مسئله را از دیدگاهی اندک متفاوت تحلیل می کند.
یکم- برای امریکا –و به عقیده من اسراییل و حتی سعودی- هیچ اولویتی بالاتر از حفظ چارچوب لوزان –به قرائت فکت شیت وزارت خارجه امریکا- وجود ندارد. تلاش برای حفظ چارچوب لوزان و مقید نگه داشتن ایران به این چارچوب قلب راهبرد مذاکراتی امریکاست. یکی از تاکتیک هایی که امریکایی ها برای رسیدن به این هدف آن را سودمند یافته اند این است که خود در نقض چارچوب لوزان پیش قدم شده و مطالباتی سخت گیرانه تر را مطرح کنند. این اتفاق در طول 15 روز گذشته لااقل دوبار رخ داده است. دقیق ترین نوع نگاه به دبه های پی در پی امریکایی ها این است که آنها دائما در حال جلوتر بردن خاکریزهای خود برای صیانت از خاکریز لوزان هستند و بنابراین کاملا محتمل است که به یکباره از همه این خاکریزها عقب بنشینند و به خاکریز اصلی –یا جایی حوالی آن- برگردند. دبه اخیر امریکا نیز مشمول همین قاعده است. کاملا محتمل است که در همین یکی دو روز امریکایی ها طی کردن یک مسیر معکوس را آغاز کنند. این به هیچ وجه نباید منجر به غافلگیری شود یا کسانی را دچار این خطاکند که بازگشت امریکا به مرحله ماقبل دبه یک دستاورد مذاکراتی است. اگر مرحله ماقبل دبه همان لوزان به روایت فکت شیت امریکا باشد، مشکلات کماکان سر جای خود باقی است.
دوم- مسئله اصلی درباره لوزان مسئله زیرساخت هاست. تفاهم لوزان به امریکا امکان می دهد زیرساخت تحریم ها را نگه دارد ولی زیرساخت برنامه غنی سازی ایران را برچیند. اطلاعاتی که در چند روز گذشته از درون مذاکرات به دست آمده، همه در همین چارچوب قابل تحلیل است. اصرار بر حفظ تحریم های تسلیحاتی-بویژه موشکی- در واقع ترفندی برای نگه داشتن زیرساخت تحریم های شورای امنیت است چرا که همانطور که جای دیگری نشان داده ایم، در همه تحریم های شورای امنیت برنامه موشکی ایران در کنار برنامه هسته ای و به عنوان منشا اصلی نگرانی ذکر شده و وقتی تحریم های موشکی باقی بماند، به یک معنا گویی همه تحریم ها باقی مانده است. اصرار بر محدویت شدید برنامه تحقیق و توسعه غنی سازی نیز –در حالی که برنامه نیمه صنعتی ایران کاملا جمع شده- ابزاری است برای وارد کردن صدمات جبران ناپذیر به زیرساخت برنامه غنی سازی ایران در طول سال های توافق. تداوم بدون محدودیت برنامه تحقیق و توسعه روی ماشین های سانترییوژ پیشرفته یک تضمین زیرساختی برای تداوم حیات برنامه هسته یا ایران در زمانی است که امکان ایجاد تاسیسات صنعتی را ندارد و دقیقا به همین دلیل هم هست که صهیونیست ها تحقیق و توسعه را به عنوان مسئله اصلی در مذاکرات شناسایی کرده اند. مذاکرات در وین تنها زمانی به یک توافق خوب منجر خواهد شد که این ملاحظات زیرساختی را کاملا جدی بگیرد.
منبع: فرهنگ نیوز
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13940420160031 [pdate] => 13940420160031 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 425790 [title] => در انتظار اجرا! [pdate] => 13940424102203 [service_id] => 12 ) [1] => Array ( [id] => 424805 [title] => حتی اگر به توافق برسیم دشمنی ما با آمریکا تغییر نخواهد کرد [pdate] => 13940420203610 [service_id] => 11 ) [2] => Array ( [id] => 424753 [title] => تمدید مداوم مذاکرات به نفع ملت ایران نیست [pdate] => 13940420164100 [service_id] => 11 ) [3] => Array ( [id] => 423457 [title] => نگاهی دقیقتر به تفاهم ایران و آژانس درباره PMD [pdate] => 13940415030000 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 421531 [title] => استراتژی آشکارساز رهبرانقلاب در مذاکرات [pdate] => 13940407023000 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 412459 [title] => فیلم/ مهمتر از فکت شیت چیست؟ [pdate] => 13940228112700 [service_id] => 3 ) [6] => Array ( [id] => 405929 [title] => آمریکا به دنبال ایجاد دو قطبی «اقتصاد-ژئوپلتیک» [pdate] => 13940209074501 [service_id] => 6 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 423457 [title] => نگاهی دقیقتر به تفاهم ایران و آژانس درباره PMD [pdate] => 13940415030000 [service_id] => 12 [rutitr] => یادداشت مهدی محمدی [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 421531 [title] => استراتژی آشکارساز رهبرانقلاب در مذاکرات [pdate] => 13940407023000 [service_id] => 12 [rutitr] => یادداشت مهدی محمدی: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 412459 [title] => فیلم/ مهمتر از فکت شیت چیست؟ [pdate] => 13940228112700 [service_id] => 3 [rutitr] => گفتگوی مهدی محمدی با «دونقطه» سفیرفیلم؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 405929 [title] => آمریکا به دنبال ایجاد دو قطبی «اقتصاد-ژئوپلتیک» [pdate] => 13940209074501 [service_id] => 6 [rutitr] => یادداشت/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 424753 [title] => تمدید مداوم مذاکرات به نفع ملت ایران نیست [pdate] => 13940420164100 [service_id] => 11 [rutitr] => سلطانی در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 424805 [title] => حتی اگر به توافق برسیم دشمنی ما با آمریکا تغییر نخواهد کرد [pdate] => 13940420203610 [service_id] => 11 [rutitr] => فرمانده سپاه امیرالمومنین (ع) ایلام: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 425790 [title] => در انتظار اجرا! [pdate] => 13940424102203 [service_id] => 12 [rutitr] => یادداشت/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => وقت اضافه [id] => 808126 [tag_id] => 60225 ) [1] => Array ( [tag] => دبه [id] => 808127 [tag_id] => 412356 ) [2] => Array ( [tag] => مهدی محمدی [id] => 808128 [tag_id] => 1756 ) [3] => Array ( [tag] => آمریکایی ها [id] => 808129 [tag_id] => 29799 ) [4] => Array ( [tag] => مذاکرات [id] => 808130 [tag_id] => 693 ) [5] => Array ( [tag] => ایران [id] => 808131 [tag_id] => 151 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( [N] => 1 ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، مهدی محمدی کارشناس هستهای در یادداشتی با عنوان "جمعبندی برجام" نوشت:
اگر مسیر توافقهای ژنو و لوزان به حال خود رها میشد مدیریت رهبری اعمال نمیگشت و انتقاد مصلحانه در دستور کار نخبگان قرار نمیگرفت، برجام شانس چندانی برای تبدیل شدن به یک متن متوازن در وین نداشت.
یکم- به یک روایت دیروز روز پایان 12 سال پرونده هستهای ایران بود. حداقل مذاکرهکنندگان به ما گفتهاند که چنین خواهد بود. برای من که در این مدت، حتی یک روز از موضوع هستهای فارغ نبودهام، این روز بسیار مهم است. همین که یک نقطه پایان بر این پرونده حجیم گذاشته شود و بتوان انرژیهایی را که تاکنون صرف این موضوع شده، در موضوعاتی دیگر صرف کرد، خود موهبتی مهم و مبارک است. این نقطه پایان، برجام نامیده شده است. یک برنامه جامع برای اقدام مشترک میان ایران و 1+5 که با ضمائم آن بیش از 150 صفحه است. زمانی کم و بیش طولانی لازم است تا همه ابعاد این متن روشن شود و بتوان درباره آن یک داوری بدون ابهام به دست داد اما به اجمال این نکته را میتوان گفت که استراتژی ویژه مذاکراتی رهبر معظم انقلاب اسلامی به تولید یک متن متوازن منجر شده است. به این سبب، بیگمان بر ما فرض است که کوشش تیم مذاکرهکننده را ارج بنهیم و به آنها خداقوت بگوییم.
دوم- همچنانکه سابقه چنین معاهداتی نشان میدهد – البته نمونههای مشابه برای برجام بسیار اندک است- چالش بزرگ اینگونه متون حین اجرا نمایان میشود. به طور کلاسیک این تلقی وجود دارد که اجرای این قبیل توافقات بسیار دشوارتر از تنظیم و امضای آنهاست، بویژه اگر با طرفی چون آمریکا مواجه باشیم که تقریبا حتی یک نمونه قابل ذکر از آنچه بتوان آن را عمل به تعهدات بینالمللی نامید در کارنامه آن وجود ندارد. مهمتر از این، خوب یا بد بودن چنین متونی نیز نه روی کاغذ بلکه در عمل مشخص میشود. بنابراین تا زمانی که نوبت به اجرا برسد باید خویشتندار بود.
سوم- گذار از توافقات ژنو و لوزان –که بیگمان مصداق توافق بد بودند- به برجام -که در نگاه اول توافقی متوازن است- به سادگی رخ نداده است. این گذار محصول یک طراحی بسیار پیچیده در اموری چون چانهزنی، راهبردگذاری مذاکراتی، مدیریت بده بستان، ترسیم خطوط قرمز، مدیریت فضای نقد، لابیهای چند لایه و دیپلماسی عمومی بوده که جملگی توسط رهبر بصیر انقلاب اسلامی اعمال شده است. این مدیریت، لااقل در یک هفته گذشته از جنس «ورود به جزئیات» بوده است. واقعیت این است که اگر مسیر توافقهای ژنو و لوزان به حال خود رها میشد، این مدیریت اعمال نمیشد و انتقاد مصلحانه در دستور کار نخبگان قرار نمیگرفت، برجام شانس چندانی برای تبدیل شدن به یک توافق متوازن نداشت. در فرصتی دیگر جزئیات این موضوع را که چگونه این اصلاحات راهبردی و مداخلات تکنیکال، سرنوشت برجام را تغییر داد، خواهیم گفت.
چهارم- آنچه رخ داده یک بده بستان است. امور مهمی واگذار شده و البته امتیازهای مهمی هم به دست آمده است. همچنانکه آقای ظریف خود زمانی پیش از این گفته است این چیزی نیست که بنا باشد برای آن سوت و کف زده شود. جامعه بسیار زودتر از آنچه برخی میپندارند از هیجان ناشی از اعلان توافق خارج شده و بر دستاوردهای ملموس آن متمرکز خواهد شد. توقعات از توافق هستهای در ماههای گذشته به نحو غیرواقعی بالا برده شده و اکنون زمان آن است که همه انرژیها بر تامین یا مدیریت این توقعات متمرکز شود. این حق رهبر معظم انقلاب اسلامی و ملت شریف ایران است که در ازای انعطافی که در واگذاری بخشی از حقوق هستهای خود انجام دادهاند، ببینند که دولت نیز اولویتهای خود را بر اولویتهای مردم منطبق کرده و بر ترجمه توافق به رفاه تمرکز کرده است. دوران پساتوافق، دوران مسئولیتپذیری، سختکوشی و قدرشناسی است. این دوران هماکنون آغاز شده و خیلی زود ماه عسل خویش را سپری خواهد کرد.
پنجم- و واپسین نکته اینکه درباره هدفهای آمریکا در دوران پساتوافق نباید سادهاندیش بود و به برنامهای که برای اثرگذاری بر محیطهای سیاست داخلی، هستهای، امنیت ملی و منطقهای طراحی و اجرای برخی از آنها را هم آغاز کرده، بیتوجهی کرد. اهداف آمریکا در مرحله پساتوافق لزوما همان چیزهایی نیست که در متن برجام نوشته شده یا ظاهرا به نظر میرسد. چالش راهبردی اکنون این است که برجام و سرمایههای سیاسی و اجتماعی ناشی از اجرای آن در مسیر کدام هدف هزینه خواهد شد؟ نهایی شدن برجام محصول یک سلسله محاسبات استراتژیک است؛ هم در ایران و هم در آمریکا. در طرف ایرانی شاید یک استراتژی مذاکراتی متفاوت، میتوانست متنی متفاوت هم خلق کند. بحث درباره استراتژی مذاکراتی تیم ایرانی و بدیلهای آن فعلا اولویت ما نیست اما درباره آنچه آمریکاییها در سردارند باید به اندازه کافی وقت گذاشت و اندیشید. آمریکا میخواهد برجام را سکویی برای پرش به سمت کدام اهداف کند؟ این سوال بویژه در شرایطی اهمیت مییابد که توجه کنیم به دلایل متنوع آمریکا چارهای جز توافق با ایران نداشت و گزینههای غیر دیپلماتیک آن بسیار محدودتر و ناکارآمدتر از چیزی بود که ادعا میکرد. اساسا یکی از مهمترین عواملی که به حصول توازن نسبی در متن برجام انجامیده، همین خالی بودن دست آمریکا، نیاز آن به توافق و هوشمندی مذاکراتی در استفاده از این نقطه ضعف بوده است. اکنون آمریکاییها میخواهند برجام را به یک گزینه برای خود تبدیل کرده و با آن سبد خالی شده گزینههای خود را رونق ببخشند. متقابلا نظام جمهوری اسلامی نیز در این اندیشه است که برجام را به بخشی از پیکربندی راهبردی خویش در حوزههای اقتصادی، سیاست داخلی، منطقهای و بینالمللی بدل کند. در سطح استراتژیک پرسش اصلی این است: در میانمدت، برجام گزینه کیست و در سبد کدام طرف خواهد نشست؟
منبع: وطن امروز
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13940424102203 [pdate] => 13940424102203 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 425835 [title] => آمریکا هنوز هم شیطان بزرگ است [pdate] => 13940424113400 [service_id] => 11 ) [1] => Array ( [id] => 425797 [title] => «برجام» به زبان ساده [pdate] => 13940424103309 [service_id] => 12 ) [2] => Array ( [id] => 425795 [title] => با معیارهای منطقی باید به بررسی و تحلیل جمعبندی مذاکرات اقدام کرد [pdate] => 13940424111047 [service_id] => 11 ) [3] => Array ( [id] => 424739 [title] => پدیدارشناسی «دبه» در وقت اضافه مذاکرات [pdate] => 13940420160031 [service_id] => 12 ) [4] => Array ( [id] => 423457 [title] => نگاهی دقیقتر به تفاهم ایران و آژانس درباره PMD [pdate] => 13940415030000 [service_id] => 12 ) [5] => Array ( [id] => 421531 [title] => استراتژی آشکارساز رهبرانقلاب در مذاکرات [pdate] => 13940407023000 [service_id] => 12 ) [6] => Array ( [id] => 412459 [title] => فیلم/ مهمتر از فکت شیت چیست؟ [pdate] => 13940228112700 [service_id] => 3 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 424739 [title] => پدیدارشناسی «دبه» در وقت اضافه مذاکرات [pdate] => 13940420160031 [service_id] => 12 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 423457 [title] => نگاهی دقیقتر به تفاهم ایران و آژانس درباره PMD [pdate] => 13940415030000 [service_id] => 12 [rutitr] => یادداشت مهدی محمدی [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 421531 [title] => استراتژی آشکارساز رهبرانقلاب در مذاکرات [pdate] => 13940407023000 [service_id] => 12 [rutitr] => یادداشت مهدی محمدی: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 412459 [title] => فیلم/ مهمتر از فکت شیت چیست؟ [pdate] => 13940228112700 [service_id] => 3 [rutitr] => گفتگوی مهدی محمدی با «دونقطه» سفیرفیلم؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 425797 [title] => «برجام» به زبان ساده [pdate] => 13940424103309 [service_id] => 12 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 425795 [title] => با معیارهای منطقی باید به بررسی و تحلیل جمعبندی مذاکرات اقدام کرد [pdate] => 13940424111047 [service_id] => 11 [rutitr] => دبیر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه صنعتی شیراز: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [6] => Array ( [id] => 425835 [title] => آمریکا هنوز هم شیطان بزرگ است [pdate] => 13940424113400 [service_id] => 11 [rutitr] => باشگاه دانشجویان/ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => جمع بندی مذاکرات [id] => 813094 [tag_id] => 415287 ) [1] => Array ( [tag] => برجام [id] => 813095 [tag_id] => 347 ) [2] => Array ( [tag] => جمع بندی نهایی [id] => 813096 [tag_id] => 354681 ) [3] => Array ( [tag] => اجرا [id] => 813097 [tag_id] => 8522 ) [4] => Array ( [tag] => استراتژی [id] => 813098 [tag_id] => 25894 ) [5] => Array ( [tag] => مذاکرات هسته ای [id] => 813099 [tag_id] => 3005 ) [6] => Array ( [tag] => توافق [id] => 813100 [tag_id] => 1254 ) [7] => Array ( [tag] => رهبر انقلاب [id] => 813101 [tag_id] => 1827 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1