به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو» مدت‌هاست که بانک مرکزی و مرکز آمار بعنوان دو دستگاه اصلی و تخصصی بررسی و انتشار آمارهای اقتصادی به اعلام نتایج بررسی‌های خود در حوزه‌های تورم، رشد اقتصادی و ... می پردازند.
اما از آنجایی که معمولاً به خاطر تفاوت در گروه های بررسی و سال پایه و ... آمارهای بانک مرکزی با مرکز آمار متفاوت است و همین موضوع در مقاطعی موجب تشکیک در آمارهای اقتصادی شده بود سرانجام قانونگذار تکلیف مرجع اعلام نرخ های اقتصادی را در قانون برنامه پنجم توسعه کشور روشن کرد.
در ماده 54 قانون برنامه پنجم توسعه قانونگذار قید کرده است که به منظور یکپارچه‌سازی، ساماندهی و رفع موازی‌کاری در نظام آماری کشور:
الف ـ مرکز آمار ایران مرجع رسمی تهیه، اعلام و انتشار آمارهای رسمی کشور است. ب ـ مرکز آمار ایران حداکثر ظرف سال اول برنامه با همکاری دستگاههای اجرائی نسبت به تهیه برنامه ملی آماری کشور مبتنی بر فناوریهای نوین با رعایت استانداردها و ضوابط تولید و انتشار آمارهای رسمی، استقرار نظام آمارهای ثبتی و استقرار و تغذیه مستمر پایگاه اطلاعات آماری کشور اقدام نماید. این برنامه با پیشنهاد مرکز آمار ایران و تصویب شورای عالی آمار برای دستگاههای اجرائی لازم‌الاجراء است.
ج ـ به دستگاههای اجرائی اجازه داده می‌شود در حدود وظایف قانونی خود و در چهارچوب ضوابط و استانداردهای مورد تأیید شورای عالی آمار نسبت به تولید آمار تخصصی حوزه مربوط به خود اقدام نمایند. نظارت بر حسن اجرای این ماده بر عهده معاونت و در صورت تفویض با معاون ذی‌ربط آن (رئیس مرکز آمار ایران) است.
اما اجرای این ماده قانونی مدت‌هاست مورد مناقشه بانک مرکزی و مرکز آمار ایران قرار دارد و به همین دلیل در سال 91 بانک مرکزی بعد از یک وقفه کوتاه بار دیگر اعلام و انتشار شاخص‌های اقتصادی را از سر گرفت و این روال را تا سال 92 ادامه داد البته در آن سال هم برای چند ماه اعلام نرخ تورم در بانک مرکزی متوقف و بعداً از سرگرفته شد.
اما جدا از وقفه در اعلام آمارهای اقتصادی در بانک مرکزی آنهم بخاطر همین بند قانونی باید گفت که از فروردین ماه سال 92 مرکز آمار رسماً اعلام نرخ تورم را از سر گرفت و هر ماه به اعلام این شاخص اقتصادی می پردازد. از سرگیری انتشار آمارهای اقتصادی به ویژه نرخ تورم از سوی مرکز آمار این احتمال را پر رنگ کرد که از این پس مرکز آمار تنها مرجع رسمی اعلام نرخ تورم باشد.
این البته اقدامی جدید از مرکز آمار نبوده و نیست چراکه پیش از این و طی سال‌های قبل هم مرکز آمار نرخ تورم را هر چند به صورت جسته و گریخته اعلام می کرد اما در این مدت همواره بانک مرکزی مرجع رسمی اعلام نرخ تورم به حساب می آمد.
هرچند نگاهی به گذشته و حال بیانگر آن است که معمولاً دولت‌ها در سخنان خود تورمی را بعنوان تورم ماهانه یا سالانه اعلام می کردند که نسبت کمتری را نشان میدهد به این گونه که اگر تورم مرکز آمار کمتر از تورم محاسبه شده در بانک مرکزی بود در آن مقطع تورم مرکز آمار اعلام می شد یا بالعکس!
اما باید یادآور شد که در دولت فعلی معمولاً نوبخت سخنگوی دولت و رئیس جمهوری نرخ تورم مرکز آمار را بعنوان دستاورد تورمی دولت اعلام می کنند شاید برهمین اساس است که یک بار دیگر مرکز آمار اعلام کرده از این پس این مرکز مرجع اصلی اعلام آمارهای اقتصادی خواهد بود.
آنطور که عادل آذر رئیس مرکز آمار ایران گفته با تصویب دیروز شورای عالی آمار از این پس فقط این مرکز مسئول و مرجع انتشار آمار رسمی از جمله نرخ تورم، نرخ رشد اقتصادی و نرخ بیکاری است.
وی همچنین افزوده در جهت عملیاتی شدن ماده 54 قانون برنامه پنجم و برای یکپارچگی و رفع موازی کاری؛ شورای عالی آمار تصویب کرد مرکز آمار ایران تنها مرجع رسمی تهیه و تولید و انتشار آمار در کشور است.
رئیس مرکز آمار ایران با تأکید بر اینکه از این پس آمارهای رسمی و مهمی مانند نرخ تورم، نرخ رشد اقتصادی و نرخ بیکاری فقط از طریق این مرکز اعلام خواهد شد، گفت: در مصوبه شورای عالی آمار دستگاههای اجرایی برای فعالیت‌های خود می‌توانند آمار تولید کنند اما اجازه انتشار ندارند.
عادل آذر درباره برخی موازی کاری‌ها در انتشار آمارهای رسمی در کشور گفت: شورای عالی آمار تکلیف کرد جلسات مشترک میان کارشناسان مرکز آمار و دستگاههای اجرایی برگزار و روشهای تولید آمار بررسی و نقد شود اما پردازش و اعلام نهایی که از آن تحت عنوان انتشار نام برده می‌شود فقط با مرجعیت مرکز آمار ایران انجام خواهد شد.
وی همچنین گفته است که تنها مرجعی که برای رسانه‌ها برای انتشار آمارهای رسمی قابل انتشار است، طبق مصوبه شورای عالی آمار؛ مرکز آمار ایران است که از طریق رئیس یا سخنگو اعلام یا در سامانه مرکز منتشر خواهد شد.
اما درحالی که عادل آذر تأکید کرده از این پس مرکز آمار مرجع اصلی اعلام آمارهای اقتصادی و البته تنها مرجع انتشار آمارهای اقتصادی در رسانه‌هاست خبرنگار تسنیم از ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی پرسید که آیا بازهم این بانک آمار تورم و ... را منتشر می کند یا خیر که سکاندار بانک مرکزی صراحتاً تأکید کرده "بانک مرکزی همچنان آمارهای تخصصی را منتشر می‌کند. آمار تخصصی این بانک نیز از جمله تورم و رشد اقتصادی است که ما آنرا انجام می‌دهیم."
با این حساب می توان گفت که یکبار دیگر دعوای بانک مرکزی و مرکز آمار بر سر اعلام آمارهای اقتصادی بالا گرفته و باید دید که آیا اینبار هم مانند دفعات قبل هر دو نهاد در کنار هم به اعلام آمارها خواهند پرداخت یا خیر!
منبع: تسنیم