به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، قرار است ذخایر اورانیوم ایران در بانک بینالمللی هستهای در قزاقستان نگهداری شود. براساس این گزارش، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در مذاکرات هستهای، به خبرگزاری ریانووستی گفته است ذخایر اورانیوم ایران میتواند در این بانک نگهداری شود. بانک بینالمللی هستهای در نیروگاه «اولبا متالوژی» در قزاقستان قرار دارد. آنگونه که ریابکوف گفته است حدود 8 تن اورانیوم کمتر غنیشده ایران (5/3 درصد) قرار است در صورت نهایی شدن، به قزاقستان منتقل شود.
ریابکوف تصریح کرد: تصمیم گرفته شده اورانیوم مازاد ایران که حدود 8 تن است در ازای اورانیوم طبیعی، به روسیه تحویل داده شود. این البته در حالی است که براساس برجام نیز ایران باید 98 درصد ذخایر اورانیوم غنیشده خود را از دست بدهد به همین دلیل موضوع انتقال این ذخایر به یک کشور دیگر جدی میشود.
نکته قابل تامل اینکه این بانک بینالمللی تازه تاسیس شده است. به عبارتی تاسیس این بانک بینالمللی روز پنجشنبه و طی توافقی میان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و قزاقستان تصویب شد! هدف از تاسیس این بانک بینالمللی، تامین سوخت نیروگاههای هستهای کشورهاست بدون آنکه آنها خود چرخه تامین سوخت را بپیمایند!
براساس توافق صورت گرفته این بانک باید تا سال 2017 عملیاتی شود و فرآیند تامین سوخت کمتر غنیشده کشورهای نیازمند را آغاز کند. به اعتقاد کارشناسان، تاسیس این بانک با هدف جلوگیری از حرکت کشورها به سمت تامین سوخت هستهای مورد نیاز خود است. قرارداد تاسیس این بانک میان ارلان ادریسوف، وزیر خارجه قزاقستان و یوکیا آمانو امضا شد. براساس توافق صورتگرفته، تاسیس این بانک هستهای براساس قوانین قزاقستان است اما مدیریت آن برعهده آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. براساس گزارش رویترز، یوکیا آمانو نیز پس از این توافق، گفته است بخشی از ذخایر اورانیوم ایران به این بانک هستهای منتقل میشود! قزاقها هم پس از این توافق، نسبت به انتقال ذخایر اورانیوم ایران به این بانک ابراز علاقهمندی کردند.
ویکتور تمیربایف، مشاور و نماینده قزاقستان در مسکو اظهار داشت قزاقستان آماده است اورانیوم کمغنیشده ایران را در بانک سوخت هستهای (اورانیوم کمغنیشده) در خاک قزاقستان نگهداری کند البته اگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره انتقال اورانیوم ایران به این بانک تصمیم بگیرد. این مقام در پاسخ به سوالی در مورد علاقهمندی تهران به این بانک گفت: «این مساله هنوز هم بررسی میشود.» تمیربایف روز جمعه در یک کنفرانس مطبوعاتی در مسکو گفت: «اگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی بداند بخشی از اورانیوم کمغنیشده ایران باید به این بانک منتقل شود، ما با توجه به توافق انجامشده این سوخت را در بانک قرار خواهیم داد». به گفته این دیپلمات، توافق در مورد برنامه هستهای ایران باعث ضرورت «ایجاد یک بانک اورانیوم کمغنیشده در قزاقستان شده است»؛ این اظهارات میتواند این معنی را داشته باشد که ایده تشکیل این بانک، پس از توافق هستهای با ایران و نیز برای تعیینتکلیف 8 هزار کیلوگرم اورانیوم غنیشده ایرانی بوده است!
به عبارتی، آنچه تیم هستهای حسن روحانی در مذاکرات هستهای به بار آورد؛ 1+5 را به سمت ایجاد یک بانک بینالمللی برای جلوگیری از حرکت سایر کشورها به سمت غنیسازی اورانیوم ترغیب کرد! و نکته قابل تامل اینکه اکنون براساس آنچه آمانو و طرفهای روس و قزاق میگویند، قرار است این بانک هستهای برای نخستین بار توسط اورانیوم ایرانی شارژ شود!
ظریف قولش را داده بود؟
اما موضوع تبادل اورانیوم غنیشده ایران با اورانیوم خام، یعنی همان که سرگئی ریابکوف گفت پیشتر نیز از سوی مقامات ایرانی تایید شده بود. جواد ظریف مردادماه جاری در آخرین سفر خود به روسیه و در نشست خبری با لاوروف به همین موضوع اشاره کرد. او اظهار داشت: با لاوروف درباره تبادل اورانیوم غنیشده با اورانیوم طبیعی که در توافق هستهای و همچنین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل به آن اشاره شده، گفتوگو کردم. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز 30 خردادماه درباره این موضوع اظهارنظر کرده بود. وی با بیان اینکه قرار است درباره دو موضوع با روسیه کارهایی را انجام دهیم، گفت: موضوع اول صادرات و واردات مواد هستهای یعنی تبادل اورانیوم غنیشده در مقابل اورانیوم خام است و موضوع دوم نیز ارزش افزودهای است که روی این مواد کار شده و در چارچوب تجاری از آن استفاده میشود، یعنی به اندازه قیمتهای بینالمللی بهای این موادی است که به مسکو صادر و متقابلا مواد خام از آنها دریافت میکنیم. این اظهارات ظریف و کمالوندی نشان میدهد موضوع تبادل در وهله اول، با روسیه بسته شده بود اما اکنون به نظر میرسد با رضایت روسها، قزاقها کلیددار بانک اورانیوم ایران خواهند بود! به نظر میرسد براساس این گزارهها، موضوع انتقال 8 تن ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به قزاقستان تقریبا قطعی باشد و بویژه با ورود آژانس به این ماجرا و تاسیس بانک بینالمللی هستهای، میتوان موضوع را حتمی دانست.
تکذیبیههای صالحی یادتان هست؟!
موضوع انتقال سوخت هستهای ایران به قزاقستان درحالی است که هنوز تکذیبیههای سفت و سخت علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در اذهان مانده است!
صالحی سال گذشته در چند نوبت به صورت صریح، انتقال سوخت ایران به خارج از کشور را تکذیب کرده بود! ماجرای انتقال سوخت ایران به یک کشور خارجی را اولین بار روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز منتشر کرد. نیویورکتایمز که روابط نزدیکی با وزارت خارجه آمریکا دارد و در محافل رسانهای به رسانه وزارت خارجه آمریکا شهرت دارد، در گزارشی در اینباره نوشت: «ایران بهطور موقت موافقت کرده درصورت دستیابی به توافق هستهای با گروه موسوم به 1+5 بخش اعظمی از ذخایر اورانیوم خود را به خاک روسیه منتقل کند».
همان زمان در گزارشی به این ماجرا پرداخت اما علیاکبر صالحی خبر را دروغ دانست! رئیس سازمان انرژی اتمی اواخر آبان ماه سال گذشته در برنامه زنده گفتوگوی ویژه خبری انتقال ذخایر اورانیوم ایران به روسیه را بشدت تکذیب کرد. او گفت: «مذاکرات درباره انتقال سوخت به خارج از کشور شایعه است». صالحی افزود: اگر قرار باشد پودر سوخت را به مجتمعهای سوخت تبدیل کنیم چه دلیلی دارد آن را به خارج ارسال کنیم؟ وی گفت: «خندهدار است قرص سوختی را که تولید میکنیم به خارج بفرستیم که آن را داخل لوله سوخت قرار دهند زیرا ما لولههای سوخت را ساختهایم و قرص را همین جا داخل لولهها قرار میدهیم».
صالحی یک ماه بعد یعنی آذرماه سال گذشته نیز در گفتوگو با سایت دیپلماسی ایرانی، بار دیگر موضوع انتقال ذخایر اورانیوم ایران به روسیه را تکذیب کرد. او در پاسخ به این سوال که «عدهای این ادعا را مطرح کردند که مساله تولید سوخت مشترک در واقع همان طرح آمریکاییها مبنی بر انتقال سوخت از ایران به روسیه است» گفت: «ما هیچ سوختی را از ایران خارج نمیکنیم.» اکنون که در برجام موضوع انتقال سوخت مطرح شده و اکنون قزاقها محتملترین گزینه برای کلیدداری ذخایر اورانیوم ایران هستند، به نظر میرسد آقای صالحی یک عذرخواهی ویژه به افکار عمومی بدهکار شدهاند!
منبع: وطن امروز