قانون‌گریزی مدارس غیردولتی

به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو» به نقل از جام جم آنلاین، این رشته سر دراز دارد، سرِ رشته را که بگیریم باز هم مثل همیشه به مدارس غیردولتی می‌رسیم، به شهریه‌های گزاف، دریافتی‌های ناحق و پول‌هایی که در چرخه‌ای ناصواب بیهوده می‌شود. دو ماه بیشتر نگذشته از روزی که رئیس سازمان مدارس غیردولتی با خبرنگاران نشست گذاشت و کف و سقف افزایش شهریه‌ها را اعلام کرد، پشت بندش هم توضیح داد هر مدرسه شهریه مخصوص خود را دارد و دریافت ریالی بیشتر از آن تخلف است.

حالا بعد از دو ماه که فکر می کردیم آموزش و پرورش این بار میخش را محکم به زمین کوبیده، برخی مدارس پوزخندزنان کارشان را می کنند، شهریه های مصوب را پشت سر می گذارند و اعداد و ارقام را به سلیقه خود تغییر می دهند، آنچه در این میان نیز معطل می ماند، الگوی تعیین شهریه است که سازمان مدارس غیردولتی مدت ها برای نهایی کردنش وقت گذاشته.

چه می دانیم، شاید منبع آگاهی که به ما گفت مدارس متخلف زورشان زیاد است و از توپ و تشرها نمی ترسند، درست می گوید و شاید شخص مطلع دیگری که به شرط ذکر نشدن نامش توضیح داد که برخورد با متخلفان به قدری زمانبر است و برخوردها به اندازه ای بی تاثیر که تخلف ها متوقف نمی شود.

تخلف از یک میلیون تا 7 میلیون

سر رشته تخلفات مالی در مدارس غیردولتی را می توان با جستجویی ساده در سایت سازمان مدارس غیردولتی پیدا کرد؛ این جدول اصلا برای اطلاع اولیای دانش آموزان در سایت بارگذاری شده است.

آنجا می شود نام و نشان مدرسه موردنظر را تایپ کرد و شهریه مصوب هر مدرسه را دید. ما نام چند مدرسه غیردولتی مطرح تهران را در این سامانه نوشتیم و سیستم، شهریه ای را نشان داد که با شهریه های دریافتی این مدارس فاصله ای داشت از زمین تا آسمان.

یکی از این مدارس طبق الگوی تعیین شهریه مجاز است سه میلیون و 600 هزار تومان شهریه دریافت کند، اما ما که پیگیری کردیم به شهریه پنج میلیون تومانی رسیدیم. سراغ مدرسه ای دیگر می رویم، از آن مدارس غیردولتی شمال شهری که مردم برایش سر و دست می شکنند.

شهریه قانونی این مدرسه برای دوره ابتدایی چهار میلیون تومان است، اما برای مهر 94 از مردم 9 میلیون تومان دریافت کرده، درست شبیه یکی دیگر از مدارس مشهور و پرطرفدار تهران که شهریه مجازش برای دوره متوسطه دوم شش میلیون تومان است، اما از دانش آموزان 13 میلیون تومان دریافت کرده است.

ما فقط توانستیم رد چند تخلف را بگیریم، اما اگر کسی وقت بگذارد و دامنه بررسی هایش را گسترده تر کند حتما به تخلفات بیشتری می رسد، ولی با این حال دانستن تخلف یک چیز است و برخورد با تخلف چیز دیگر و البته متوقف کردن تخلف موضوعی مهم تر و ضروری تر که فعلا لنگ می زند.

آموزش و پرورش: تخلف است

برای این که بدانیم آموزش و پرورش چه برخوردی با این متخلفان خواهد داشت با دو مسئول تماس گرفتیم، اول مدیرکل مدارس غیردولتی و دوم سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران.

آقای مدیرکل البته حاضر به انجام گفت وگو نشد، ولی روابط عمومی سازمان به نقل از وی توضیح داد اگر تخلفی گزارش و محرز شود با متخلفان برخورد خواهد شد.

سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران نیز پاسخ را در این دو جمله خلاصه کرد که رفتار این مدارس تخلف است و اگر در شورای نظارت بر مدارس غیردولتی اثبات شود، قابل پیگیری است.

در واقع ما در ازای تخلفات آشکار و درشت برخی مدارس غیردولتی به دو پاسخ همیشگی و کلیشه ای رسیدیم که بر برخورد با متخلفان تاکید داشت، به یک زنجیره قهری که لازمه به کار افتادنش، وقوع تخلف است و بعد هم برخورد با متخلف نه برنامه ریزی برای حذف تخلفات یا به حداقل رساندن آنها.

شهریه مدارس غیردولتی به همین دلیل شباهت زیادی به تعرفه های پزشکی پیدا کرده، تعرفه هایی که سال ها با میل و خواست پزشکان تغییر می کرد و بهانه اش ناکارآمدی بیمه ها بود. اما این نابسامانی تعرفه ای بالاخره سروسامان گرفت، البته نه صددرصد بلکه در حدی امیدبخش و با تشدید نظارت ها و آگاه سازی مردم؛ اما آیا نمی شود این سامان را در شهریه های مدارس غیردولتی نیز برقرار کرد؟

مجلس: ناچاریم از تعزیرات کمک بگیریم

برخی مدارس غیردولتی صاحب یک امپراتوری اند، دارای قدرت، نفوذ و اقتدار ویژه است که رگه هایی از خودسری نیز میانشان دیده می شود. این مدارس معمولا بر کیفیت آموزشی خود مانورهای فراوانی می دهند و اگر شهریه های مازاد می گیرند نیز با اغراق درمورد کیفیت آموزشی شان توجیهش می کنند. اینها ریشه بروز تخلفات مالی در این مدارس است که البته ضعف بازرسی ها یا کم تاثیر بودن برخوردها نیز به آن دامن می زند.

بیهوده نبود که ماه قبل، سازمان تعزیرات حکومتی برای ورود به چرخه نظارت بر شهریه مدارس غیردولتی اصرار داشت و گرانفروشی خدمات آموزشی در این مدارس را مجوزی برای ورود به این مدارس می دانست.

بحث ورود تعزیرات به این مدارس البته فعلا با مذاکره مسئولان این سازمان و سازمان مدارس غیردولتی مسکوت است، ولی بعید نیست این بحث دوباره زنده شود.

قاسم جعفری، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس روز گذشته در گفت وگو با ما این گمانه را زنده کرد، این که دریافت شهریه بیش از قیمت مصوب را اگر آموزش و پرورش کنترل نکند، بناچار باید به دست تعزیرات مهار شود.

جعفری می گوید: وقتی در حق مردم اجحاف می شود و این اجحاف از جنس مالی است، باید تعزیرات وارد کار شود یا اگر تعزیرات هم نه، سایر نهادهای نظارتی وارد کار شوند؛ البته به این شرط که مردم گزارش ها و مستندات خود را به نمایندگان خانه ملت برسانند و آنها پیگیر کار شوند.

مردم گزارش دهند

تاکید جعفری بر واژه مردم، تاکید بجایی است. شکی نیست یکی از دلایل جسور شدن برخی مدارس غیردولتی در تخلفات شهریه ای سکوت مردم و تن دادن به شهریه های غیرقانونی است. با والدینی که مدارس فرزندانشان بیش از شهریه مصوب دریافت کرده اند، صحبت که کرده ایم این بی اعتنایی و سکوت را در آنها دیدیم؛ خانواده هایی که تصور می کنند اگر به دریافت های اضافه اعتراض کنند فرزندانشان به مشکل برمی خورند و از مدرسه اخراج می شوند، یا نه، برخی خانواده ها به قدری ثروت دارند که چند میلیون تومان شهریه اضافه لطمه ای به دارایی شان نمی زند. خانواده ها از هر کدام از این دو گروه که باشند با سکوت خود به تنومند شدن یک سیستم متخلف کمک می کنند، پس باید سکوت را شکست و به تخلفات واکنش نشان داد.

الگوی تعیین شهریه چه می گوید؟

شهریه مدارس غیردولتی امسال براساس الگوی تعیین شهریه مشخص شده که دربرگیرنده 13 آیتم برای تعیین هزینه های یک مدرسه در طول سال است. بنابراین شهریه هر مدرسه مبلغی است دربرگیرنده هزینه هایی مثل اجاره ساختمان، حقوق پرسنل، هزینه های مربوط به انرژی و هر هزینه دیگری که در طول یک سال تحصیلی برای اداره مدرسه لازم است.

نکته مهم این که طبق این الگو، شهریه گران تر به معنی کیفیت بالاتر نیست بلکه نشانه هزینه های بیشتر یک مدرسه نسبت به سایر مدارس است، بویژه این که حداکثر تاثیر کیفیت آموزش در شهریه هر مدرسه حداکثر 5 درصد تعیین شده است.

در این میان برخی مدارس می گویند علت تفاوت شهریه دریافتی آنها با شهریه مصوب این است که آنها همه هزینه های تحصیل در طول سال را هنگام ثبت نام محاسبه و دریافت می کنند در حالی که این نیز تخلف است.

طبق اعلام آموزش و پرورش، دریافت هزینه های مربوط به سرویس ایاب و ذهاب، تغذیه، اردوی علمی، فرهنگی و تفریحی و آزمون های پیشرفت تحصیلی قبل از شروع سال تحصیلی غیرمجاز است و دریافت این هزینه ها در طول سال به شرطی مجاز می شود که انجمن اولیا و مربیان آن را مصوب و آموزش و پرورش نیز آن را تائید کند.