چاپ بیش از ۱۵۰ مقاله همجوشی هسته‌ای از سوی محققان فیزیک پلاسما

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛به نقل از روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات  محمود قرآن نویس رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای این واحد دانشگاهی گفت : این مرکز در نوع خود پیشرفته ترین مرکز پژوهشی ایران در زمینه فیزیک پلاسما، به شمار می آید.

وی که مدیر مجله بین‌المللی فیزیک نظری و کاربردی دانشگاه آزاد اسلامی است به دلیل دنبال کردن برنامه انرژی جوش هسته ای توسط ایران اشاره کرد و ادامه داد: از آنجایی که ذخایر ایران همیشگی نیستند، ما باید در جستجوی منابع جدید انرژی همچون انرژی هم‌جوشی هسته‌ای باشیم.

 قرآن نویس به آزمایشات توکامک IR-T1 که بر مبحث تشخیص پلاسما تمرکز دارد و همچنین مطالعات ناپایداری اِم اِچ دی (مگنتو هیدرودینامیک) در پلاسماها را اشاره کرد و افزود: راکتورتوکامک IR-T1 واحد علوم و تحقیقات در سال 1373 راه‌اندازی شد.

وی ادامه داد: ارتفاع این راکتوردو و نیم متر، وزن آن دو ممیز هفت تُن و شعاع محفظه چنبره آن برابر با 45 سانتیمتر است، از سال 1385 یک آزمایشگاه پلاسمای کانونی در این مرکز تحقیقات دایر شده است که سه دستگاه ساخت داخل را در خود جای داده است. که برای تحقیقات پلاسمای داغ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قرآن نویس در خصوص نقش راکتورتوکامک IR-T1  در پروژه ایتر (راکتور گرما هسته‌ای آزمایشی بین‌المللی) ادامه داد: پروژه ایتر با چالش های متعددی روبروست. از این رو برای رفع مشکلات همجوشی، در کشورهای مختلف از توکامک هایی در ابعاد کوچک استفاده می شود؛ زیرا کار کردن با یک توکامک کوچک به مراتب آسان تر و مقرون به صرفه تر است.

وی ادامه داد: پروژه IR-T1 بر مبحث اندازه گیری پارامترهای تشخیص پلاسما و همچنین ناپایداری اِم اِچ دی (مگنتو هیدرودینامیک) در پلاسماها تمرکز دارد که دو مبحث حائز اهمیت در پروژه ایتر به شمار می آیند.

قرآن نویس با بیان اینکه از سال 1385 تا کنون دو قرارداد با IAEA (آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد) منعقد کرده ایم که به موجب آن مجاز به انجام تحقیقاتی با کشورهای صنعتی به‌صورت مشترک هستیم که حامی پروژه ایترباشد، افزود : این قراردادها مطابق با «پروژه تحقیقاتی هماهنگ IAEA» است که از تحقیقات مشترکی که از توکامک های کوچک بهره می گیرند و از مطالعات نظری و عملی که در پروژه ایتر کاربرد دارند حمایت می کند.

به گفته وی ، بیش از 1200 دانشجو در این مرکز مشغول فعالیت هستند که حدود 800 نفر از آن ها دانشجویان مقطع کارشناسی در زمینه ی مهندسی فیزیک لیزر، فیزیک پلاسما ، فیزیک جامدات و 200 نفرکارشناس ارشد در زمینه های مشابه مختلف ادامه تحصیل می‌دهند و بالاخره 150 دانشجوی دکتری مشغول تحصیل در زمینه‌های مختلف فیزیک ادامه تحصیل می‌دهند.این مرکز کرسی پژوهشی گداخت هسته‌ای را در سال 1386 و کرسی پلاسما تکنولوژی را در سال 1393 از طرف صندوق حمایت از پژوهشگران (معاونت فن‌آوری ریاست جمهوری) دریافت کرد.

رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پلاسمای واحد علوم و تحقیقات با بیان اینکه تحریم ها در طی سال های اخیر ما را با مشکلات عدیده ای مواجه ساخته است ، ادامه داد: در اکثر موارد، به علت مشکلات موجود در صدور روادید قادر به شرکت در کنفرانس های مهم نبوده ایم. از جمله دیگر مشکلاتی که با آن مواجه بودیم می توان به خرید مایحتاج مرکز تحقیقاتی مان –اعم از ماده اولیه، تجهیزات راه اندازی و سیستم های اندازه گیری – از کشورهای توسعه یافته اشاره کرد، . همچنین برخی مجلات از چاپ کردن مقالات پژوهشی کشور ما خودداری می کنند.

به گفته  قرآن نویس در طول دهه ی 2005 – 2015 توکامک IR-T1 در زمینه‌های زیر ارتقا پیداکرد:

• نصب یک سیستم جدید دریافت اطلاعات با 44 کانال

• تنظیم وقت و رهاسازی سیستم های به روز رسانی شده

• به روز رسانی آمپلی فایر 42 کاناله به منظور تقویتسیگنال ها از توکامک

• طراحی و ساخت یکپارچه ساز 40 کاناله با ثابت زمانی ( 1 ،4، 10 میلی‌ثانیه)

• طراحی و کالیبره کردن سه کویل روگوسکی به منظوراندازه گیری فیلدهای اصلی توکامک

• جایگزینی تمام سیستم های خلاء بر اساس آخرین استاندارد ها

• طراحی و ساخت سیستم های محدود کننده بایاس برای اثرگذاری بر روی ولتاژ بایاس در پلاسما در توکامک

• نصب ژنراتور هیدروژن با خلوص بالا

• طراحی و ساخت سیستم بازخورد به منظور کنترل جابجایی افقی پلاسما در توکامک

• بهبود کلیه رله های ولتاژ بالا

• طراحی و ساخت کاوشگرلانگمیر متحرک

• نگهداری سیستم (RHF) توکامک

• طراحی و ساخت 16 کانال کاوشگر Rack

• طراحی و ساخت محدود کننده ی متحرک

• طراحی و ساخت probe Mach برای اندازه گیری سرعت شعاعی پلاسما در توکامک

• نصب RGA

• طراحی و ساخت Ball pen probe