به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو» حمید کارگر در خراسان، با اشاره به اینکه فرش دستباف ایران همچنان در زمینه صادرات به کشورهای دیگر در جهان پیشتاز است، اظهار کرد: حتی در دورانی که بدترین سال صادراتی برای صادرات فرش کشور بود، فرش دستباف ایران در بازارهای فرش جهانی جایگاه خود را حفظ کرد.
وی با بیان اینکه فرش دستباف ایران بیشترین سهم را در حجم تجارت جهانی در اختیار دارد، ادامه داد: بیش از 30 درصد حجم تجارت جهانی فرش دستباف در دست ایران است و کشورهای رقیب از جمله هند، پاکستان و ترکیه در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
رئیس مرکز ملی فرش ایران عنوان کرد: فرش ایران نه تنها فقط به لحاظ کمیت و آمار صادرات در جایگاه اول جهان قرار دارد بلکه به لحاظ کیفیت، قدمت، اصالت، تنوع در طرح و نقش، تنوع در اندازه، قیمت و نوع کاربری در دنیا برند قابل توجهی است. همچنین بسیاری از مناطق جغرافیایی در ایران در صنعت فرش‌بافی دارای برند مستقل هستند که مشابه این ویژگی در دیگر کشورهای جهان وجود ندارد.
کارگر با اشاره به اینکه صادرات فرش دستباف ایران در یک دهه گذشته به طور متوسط سالانه حدود 500 میلیون دلار بوده است، افزود: به دلایل مختلف داخلی و خارجی در چند سال اخیر میزان صادرات به ویژه در دو سال پایانی دولت دهم با کاهش و روند نزولی در رشد روبرو شد.
وی در خصوص دلایل کاهش صادرات فرش دستباف به بازارهای جهانی خاطرنشان کرد: علل داخلی و خارجی مختلفی از جمله تحریم مستقیم اعمال شده از طرف ایالات متحده آمریکا برای ورود فرش‌های ایرانی به خاک آن کشور، پیامدهای غیر مستقیم تحریم‌های اقتصادی عمومی کشور، اشباع شدن برخی از بازارهای سنتی از فرش‌های دستباف ایران، تورم داخلی و بالا رفتن قیمت تمام شده فرش دستباف ایران، ورود و ظهور انواع کف‌پوش‌های جایگزین مثل فرش‌های ماشینی و تغییر در سبک زندگی مانند کوچک شدن معماری منازل را می‌توان از جمله این علل به شمار آورد.
کارگر همچنین هدفمندی یارانه‌ها را سبب کاهش صادرات فرش در سال‌های اخیر دانست و یادآور شد: با پرداخت نقدینگی مستقیم به خانوارهای قالیباف بخشی از فعالان این حوزه از چرخه تولید خارج شدند،. همچنین سستی بعضی از تولیدکنندگان در توجه به بازار، سلیقه مشتریان و عدم تطبیق تولیدات با نیاز امروز بازار در این روند کاهشی موثر واقع شده است.
1392 بدترین سال صادراتی برای فرش ایران
رئیس مرکز ملی فرش ایران در خصوص تاثیر این علل اضافه کرد: در پایان سال 1392 که به عنوان بدترین سال صادراتی فرش ایران در دهه‌های اخیر شناخته شد 314 میلیون دلار فرش از کشور به سمت بازارهای هدف صادر شد اما از آغاز سال 1393 با بهبود وضعیت سیاسی که در کشور به وجود آمد و رسیدن به تعادل در عرصه اقتصاد توقف روند نزولی صادرات و افزایش تدریجی آمار صادرات فرش دستباف ایران مشاهده شد.
کارگر ادامه داد: این روند تدریجی اما روبه رشد بوده است و تا پایان سال گذشته 330 میلیون دلار فرش از کشور صادر شد. همچنین در شش ماهه ابتدایی امسال طبق آخرین آمار اعلام شده از گمرکات جمهوری اسلامی بیش از 2100 تن فرش به ارزش حدود 113 میلیون دلار از کشور صادر شده است که انتظار می‌رود با رفع تحریم‌ها ورود مجدد فرش دستباف ایرانی به بازار آمریکا از سال 2016 و جهش صادراتی در این حوزه مشاهده شود.
وی با تاکید بر اینکه بازار فرش ایران به دو دسته تقسیم می‌شود، تصریح کرد: در بین این بازارها می‌توان بازارهای سنتی که از دیرباز فرش ایران را می‌شناختند و واردکننده این فرش‌ها بودند مثل کشورهای اروپایی که در راس آن‌ها آلمان قرار دارد و بعضی از کشورهای عربی از جمله لبنان و به طور خاص بازار آمریکا اشاره کرد. علاوه بر این دسته دیگری از بازارها به عنوان بازارهای جدید مانند چین، روسیه، آفریقای جنوبی و برزیل در سال‌های اخیر صادرات به آن‌ها آغاز شده و روند افزایشی را طی کرده است.
صنعت فرش نیازمند واسطه است
رئیس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه ممکن است در بسیاری از حوزه‌های تجارت واسطه‌گران از جایگاه ناپسندی برخوردار باشد، خاطرنشان کرد: در حوزه فرش دستباف خیلی به این تعبیر معتقد نبوده است، زیرا اگر حلقه‌های واسطه بین تولیدکننده و خریدار نهایی در این زمینه وجود نداشته باشد تولیدات در انبارها انباشت می‌شود و به بازارهای هدف راه پیدا نمی‌کند؛ بنابراین آن تعبیر ناپسند که از دلال در حوزه های دیگر وجود دارد در حوزه فرش مطرح نیست زیرا صنعت فرش نیازمند این حلقه‌های واسطه است.
کارگر با اشاره به اینکه فرش‌بافی همواره به عنوان یک فعالیت در بخش خصوصی مطرح بوده است، ادامه داد: تک‌بافان خانگی زیادی وجود دارند اما هنوز مجتمع‌های بزرگ و متمرکز قالی‌بافی در سطح گسترده خیلی فراگیر نشده‌اند؛ بنابراین نیاز جدی به حلقه‌های واسطه در صنعت فرش حس می‌شود.
وی در خصوص اقدامات آموزشی مرکز ملی فرش ایران در زمینه این صنعت گفت: یکی از معاونت‌های مرکز ملی فرش ایران معاونت تخصصی آموزشی و پژوهشی است که یکی از رسالت‌های این معاونت ارائه انواع آموزش برای ارکان مختلف زنجیره تامین فرش دستباف است.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در خصوص انواع این آموزش‌ها، تصریح کرد: این آموزش‌ها شامل آموزش قالیبافان، طراحان، نقاشان، رنگ‌رزها و فروشنده‌ها و حتی آموزش‌های مشاغل جنبی مانند آموزش راهنمایان گردشگری برای آشنایی با ویژگی‌های فرش دستباف می‌شود.
کارگر آموزش‌ها را به دو دسته آموزش منجر به اشتغال و آموزش‌های معروف به به‌بافی تقسیم و بیان کرد: آموزش‌های منجر به اشتغال مخصوص آموزش افراد جدید است و آموزش‌های معروف به به‌بافی شامل کسانی می‌شود که در حال فعالیت هستند و قصد تولید با کیفیت بالاتری را دارند.
وی در خصوص وضعیت قاچاق در صنعت فرش، اظهار کرد: در حوزه فرش پدیده قاچاق مطرح نیست؛ هرچند ورود فرش خارجی تعرفه گمرکی بالایی دارد و صرف اقتصادی ندارد اما بدون مانع می‌توان وارد کرد.
منبع: ایسنا