به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاري دانشجو، به نقل از الوقت، هنگامی که از داعش صحبت می کنیم و خواستار صحبت یا ارائه هر گونه پیش بینی در مورد آینده این جریان هستیم این موضوع اهمیت بسیاری می یابد که کدام الگو یا شکل فعالیت از داعش مورد نظر است. در این راستا می توان به چهار الگو یا شکل احتمالی تداوم حیات داعش اشاره کرد که عبارتند از: داعش در قالب یک حکومت، داعش به عنوان یک نیروی شورشی، داعش به عنوان یک سازمان جهادی فراملی و داعش به عنوان یک اندیشه
-داعش در قالب یک حکومت
مقابله با حکومت اعلامی داعش در عراق و سوریه و از میان برداشتن آن به عنوان هدف اصلی، اقداماتی است که در مقابل این گروه قرار دارد. در پیش بینی آینده داعش نیز اینکه این جریان به عنوان یک حکومت مستقر چه سرنوشتی پیدا می کند از بیشترین اهمیت برخوردار است. در مقابله با حکومت داعش تاکنون نتایج متناقضی بروز کرده است و در حالی که در برخی مناطق موفقیت هایی برای بیرون راندن یا عقب راندن داعش حاصل شده است، در برخی مناطق دیگر داعش توانسته است پیشرویهایی را داشته باشد. با همه این احوال، سایه تهدید از سر بغداد برداشته شده است و کردها در بیرون راندن داعش از مناطق کردنشین به موفقیت های چشمگیری رسیده اند. موصل از سه طرف محاصره شده، تکریت باز پس گرفته شده و بیشتر مناطق «بیجی» آزاد شده است. اما شهر «رمادی» و ٩٠ درصد استان الانبار و بیشتر «مثلث سنی نشین» کماکان در دست داعش است. در سوریه داعش قلمرو خود را گسترش داده و شهر پالمیرا و بناهای تاریخی اطراف آن را تصرف کرده است. مهم ترین ناکامی های این گروه در مناطق کردنشین هم مرز با ترکیه بوده است. آنها کنترل کوبانی و تل ابیض را از دست داده و دیگر دسترسی مستقیم به مرز ترکیه ندارند.
به نظر می رسد در سالهای پیش رو نیز به رغم برخی پیشرفتهای احتمالی در عقب راندن داعش، این جریان بتواند همچنان هسته اصلی حکومت خود را حفظ کند. هر چند ممکن است غلبه بر داعش و بازپس گیری برخی از مناطق مهم آن در عراق با برخی تلاشهای قاطعانه احتمالی امکان پذیر باشد، اما این موضوع در قبال سوریه با دشواریهای بسیاری همراه خواهد بود. لذا در مجموع حکومت داعش به رغم برخی جابجایی‌های احتمالی در مرزهایش همچنان ادامه حیات خواهد داد و به عنوان مشکل اساسی باقی خواهد ماند .
- داعش به عنوان نیروی شورشی
در حالی که از فعالیت داعش در قالب یک حکومت تنها یکسال می گذارد و این نوع از فعالیت با چالشهای بسیاری همراه بوده است، نقش آفرینی داعش و القاعده عراق در قالب یک گروه شورشی از سال ٢٠٠٤ آغاز شده است. حتی در صورتی که با تحلیلهای خوش بینانه بخواهیم به پایان حکومت داعش در سالهای پیش رو امیدوار باشیم، اینکه داعش به عنوان یک گروه شورشی ادامه فعالیت خواهد داد به عنوان گزینه ای تا حد زیادی قطعی خواهد بود. این موضوع از برخی زمینه های سیاسی و اجتماعی درون عراق و سوریه و از سوی دیگر از گسترش حضور داعش به سایر حوزه های کشورهای عربی مربوط می شود .
- داعش در قالب سازمان جهادی فراملی
در حالی که داعش در ابتدا فقط در حوزه عراق و سوریه محصور بود، اکنون ادعا می کند که ده ها گروه همپیمان دارد. البته باید به این نکته توجه داشت که این گروه ها توسط داعش خلق نشده اند؛ آنها پیشتر هم فعالیت داشته اند و صرفاً از زیر پرچم گروهی دیگر (اکثراً القاعده) بیرون آمده و تحت پرچم داعش گرد آمده اند. نکته دیگر آن است که این گروه ها مستقل از داعش عمل می کنند؛ در نتیجه حتی با از بین رفتن داعش هم به فعالیت خود ادامه خواهند داد. نمونه گویای این ادعا، القاعده است. سه چهارم رهبران ارشد القاعده کشته شده اند و قابلیت های عملیاتی این گروه از بین رفته اند، اما القاعده هنوز فعال است و از افغانستان فراتر رفته و در ١٥ کشور دیگر گروه های متحد دارد.
- داعش به عنوان یک اندیشه
بعد چهارم و آخر، اندیشه داعش است که قدرت اصلی داعش در آن نهفته است. به نحوی که داعش به اندیشه ای بسیار پرقدرت تبدیل شده که برای بخش زیادی از جامعه مسلمانان جذابیت دارد. مشکل جنگیدن با اندیشه ها این است که نمی توان آنها را با نیروی نظامی شکست داد. تنها راه شکست آنها یک اندیشه بهتر و قوی تر است. نه غرب سکولار و نه جهان اسلام تاکنون نتوانسته است بدیلی در مقابل اندیشه داعش عرضه کند. چیزی که مشخص است این است که نبرد با داعش و ابعاد مختلف آن مدت ها طول خواهد کشید و آسان نخواهد بود.
ارسال نظرات