کاهش بی‌سابقه «تورم تولیدکننده» با رکود بی‌سابقه تولید/ ورود دولت برای جلوگیری از افت بیشتر
به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ بررسی اعداد تورم تولید کننده در 13 سال گذشته، نشان می‌دهد هیچ‌گاه نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه تولیدکننده تا این حد پایین نیامده است.
نگرانی از آنجا بیشتر می‌شود که در جزئیات تورم تولید کننده، تورم ساخت (صنعت) به منفی 2.9 درصد رسیده و به عبارت دیگر در یک سال منتهی به آذر ماه نه تنها افزایشی در قیمت محصولات حوزه ساخت و صنعت نبوده بلکه میانگین بهای کالاهای این بخش کاهش 2.9 درصدی داشته است.
* فروش محصولات صنعتی پایین‌تر از نرخ مصوب
محمد جواد شریف‌زاده کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با ما در این باره گفت: قیمت محصولات فولادی، سیمانی، سرامیک و دیگر محصولات در عمل زیر قیمت مصوب به فروش می‌رسد.
* صنعتگران حاضر به فروش محصول در قبال چک‌های یک ساله هستند
وی افزود: اگر با ساختمان سازان صحبت کنید، می‌بینید که هزینه ساخت و ساز در این مدت کاهش هم یافته است و تولیدکنندگان حاضر به فروش کالاهای خود در قبال دریافت چک‌های شش ماهه و یک ساله هستند.
* موجودی انبار بنگاه‌ها به شدت افزایش یافته است
این اقتصاددان با بیان اینکه علت کاهش تورم تولیدکننده به ویژه در حوزه صنعت، افزایش شدید موجودی انبار و نبود تقاضا است، گفت: یک نمونه بارز آن که همه در جریان قرار گرفتند خودروسازان بود. این صنعت با کمک بانک مرکزی توانست مقداری از موجودی انبارش را کم کند.
وی با اشاره به گزارش بانک مرکزی مبنی بر رشد منفی 4.2 درصدی شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی، گفت: جزئیات شاخص تورم تولیدکننده نشان می‌دهد، بخش‌هایی که دولت برای آن قیمت‌گذاری کرده (مانند هتل و رستوران، ارتباطات و اطلاعات، بهداشت، حمل و نقل) تورم مثبت داشته‌اند.
* اگر دولت قیمت‌گذاری نمی‌کرد تورم تولید کننده منفی بود
شریف‌زاده تصریح کرد: اگر دولت برای این بخش‌ها قیمت‌گذاری نمی‌کرد تورم نقطه به نقطه آنها هم منفی می‌شد؛ در واقع دولت با سیاست‌های قیمت‌گذاری توانسته تورم در این بخش را مثبت نگه دارد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به وضعیت شرکتهای بورس گفت: در بازار سرمایه شرکتهای تولید کننده کاهش قیمت داشتند و تولید افت کرده است. حتی شرکتهای پتروشیمی که بازار صادراتی داشتند به دلیل کاهش قیمت نفت با مشکل مواجه شدند.
وی تصریح کرد: این وضعیت بیانگر این است که تولید در رکود شدید به سر می‌برد و اگر دولت برای برخی بخش‌ها قیمت‌گذاری نمی‌کرد، تورم تولیدکننده هم‌اکنون منفی بود.
*جدول تورم تولید کننده
| دوره | تورم نقطه به نقطه تولیدکننده | تورم میانگین تولید کننده |
| اسفند 81 | 15.2 | 13.5 |
| اسفند 82 | 14.5 | 15.6 |
| اسفند 83 | 17.3 | 16.7 |
| اسفند 84 | 6.5 | 9.5 |
| فروردین 85 | 6.4 | 8.7 |
| اسفند 85 | 15.7 | 12.2 |
| اسفند 86 | 20.1 | 16.7 |
| اسفند 87 | 15.7 | 21.8 |
| مهر 88 | 3.5 | 12.1 |
| اسفند 88 | 9.5 | 7.4 |
| اسفند 89 | 34.2 | 16.6 |
| اسفند 90 | 21 | 34.2 |
| اسفند 91 | 41 | 29.6 |
| اسفند 92 | 17.8 | 31.9 |
| اسفند 93 | 12.3 | 14.8 |
| آذر 94 | 3.4 | 7 |
در سایت بانک مرکزی ارقام تورم تولیدکننده در سال‌های قبل از 1381 موجود نیست اما با توجه به دو رقمی بودن نرخ تورم در دوره‌های قبل از سال 81 تا قبل از اتمام جنگ تحمیلی، کاهش این متغیر به عددی کمتر از 3.4 درصد در آذر ماه امسال بسیار بعید به نظر می‌رسد.