به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو» مرکز پژوهش‌های مجلس در بخش هفتم گزارش بررسی لایحه بودجه 95، به موضوع هدفمندی یارانه‌ها پرداخته است و تاریخچه‌ای آماری از عملکرد دولت‌ها در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها از سال 89 تا سال 94 ارائه کرده است.
بر اساس آمار ارائه شده در این گزارش، از ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها از سال 89 تا 8 ماه نخست سال 94، دولت بیش از 236 هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حامل‌های انرژی درآمد کسب کرده است.
گزارش مرکز پژوهش‌ها تاکید می‌کند که ترکیب مقرر در قانون هدفمند کردن یارانه‌ها برای مصارف آن قانون ( 11 درصد برای کمک به خانوارها، 31 درصد برای کمک به تولید و 21 درصد برای جبران هزینه‌های دولت)، در هیچیک از سالهای اجرای قانون مذکور رعایت نشده است. به نحوی که در عمل، مصارف مربوط به کمک به خانوارها-که بخش عمده آن شامل پرداخت یارانه‌های نقدی است- طی سالهای 89-94 حدود 87 درصد از کل مصارف هدفمندسازی یارانه‌ها را به‌خود اختصاص داده است.
در عی حال علیرغم اینکه دولت طی سالهای 89-94 به‌طور متوسط سهمی معادل 15 درصد از منابع هدفمندسازی یارانه‌ها را در قوانین بودجه سنواتی برای کمک به تولید پیش‌بینی کرده است، در واقعیت حدود 2 درصد از منابع مزبور در طی سالهای مورد نظر به این موضوع اختصاص یافته است.
به علاوه، علیرغم مفاد بند «ب» تبصره «34» قانون برنامه پنجم توسعه، مبنی بر اختصاص 10 درصد از کل منابع هدفمندسازی یارانه‌ها به حوزه سلامت، در طی سالهای 89-94 حدود 3 درصد از منابع مزبور به این بخش اختصاص یافته است که البته این مقدار از پرداخت‌ها صرفاً از سال 1392به بعد صورت گرفته و در سالهای پیش از آن دولت علیرغم حکم مقرر در قانون برنامه پنجم توسعه، هیچ سهمی برای این موضوع در قوانین بودجه سنواتی در نظر نگرفته است.
*در سال 94 تنها نیمی از پول پرداختی مردم برای حامل‌های انرژی صرف یارانه نقدی شد
گزارش مرکز پژوهش های مجلس در بخش دیگری به اختلاف‌نظرها درباره سهم شرکت‌های ارائه کننده حامل‌های انرژی از منابع هدفمندی یارانه‌ها پرداخته و پیشنهاد کرده است مجلس سازوکاری برای تعیین سهم شرکت‌ها در نظر بگیرد.
در این گزارش با اشاره به نحوه محاسبه سهم شرکت‌ها در سال اول اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها آمده است:« به تدریج در سالهای بعد با افزایش تورم و در نتیجه افزایش هزینه‌های شرکت‌ها، مطالبه آنها برای افزایش سهم خود از منابع حاصل از فروش حامل‌های انرژی بیشتر شده و هر کدام تا آنجا که توانستند سعی در بزرگ کردن سهم خود از منابع حاصل نمودند»
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، سرجمع منابعی که از مصرفکنندگان داخلی بابت فروش حاملها در سال 1394 جمع شده است حدود 697 هزار میلیارد ریال است. این میزان در سال 1393حدود 590 هزار میلیارد ریال بود. پس از کسر مالیات بر ارزش افزوده و هزینه شرکت‌ها از مبلغ مذکور، حدود 360 هزار میلیارد ریال در سال 1394 به سازمان هدفمند کردن یارانه‌ها واریز شده است. این مبلغ در سال 1393 حدود 357 هزار میلیارد ریال بود. به بیان دیگر برآورد میشود در سال 1394، تنها نیمی از پول پرداختی مردم بابت حاملها، صرف بازپرداخت نقدی میان آنها شده است.