به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو» سیاست جدید تجاری در سال 95 حکایت از کاهش طبقات و سقف تعرفه‌های واردات دارد. بر اساس مصوبه هیات دولت، برای سال آینده طبقات تعرفه‌ای از 10 به 8 طبقه و حداکثر تعرفه دریافتی نیز از 75 به 55 درصد کاهش یافته است. مطابق برنامه‌ریزی‌ها در سال 96 نیز طبقات تعرفه‌ای به 6 طبقه می‌رسد. این سیاست در راستای پیوستن ایران به‌عنوان عضو دائم سازمان تجارت جهانی (WTO) است. تعرفه به‌عنوان تنها ابزار کنترل واردات، زبانی مشترک برای کلیه کشورهای عضو سازمان جهانی گمرک و امور واردات، صادرات، حمل‌ونقل، بیمه و ... است. در کشور هر ساله سطح تعرفه‌ها مورد بازنگری قرار می‌گیرد و در قالب کتاب مقررات صادرات و واردات منتشر می‌شود. اگرچه همه کشورها دارای نظام تعرفه‌ای هستند، اما بین کشورها در اعداد و ارقام تعرفه تفاوت‌هایی وجود دارد. در برخی کشورها تعرفه‌ها در پایین‌ترین حد ممکن نگه داشته و در یک یا دو طبقه تعرفه اقدام به دریافت وجوه از واردکنندگان می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند این سیاست به‌خاطر اینکه یک بخشی از جریان تجاری ایران را تعیین تکلیف می‌کند، دارای موافقان و مخالفان بسیاری است. «دنیای اقتصاد» در گزارشی با بررسی تغییرات نظام تعرفه‌ای در سال آینده، دیدگاه برخی از فعالان اقتصادی را نیز منعکس کرده است.
هرسال با نزدیک شدن به پایان سال، بازنگری نظام تعرفه‌ای و اعلام سیاست‌های جدید تجاری برای سال آتی در دستور کار قرار می‌گیرد. براساس آخرین اخبار، در سال 95، تعرفه‌های وارداتی کشور که یکی از مهم‌ترین منابع درآمدزایی دولت بعد از نفت و مالیات است، کاهش می‌یابد و براساس مصوبه هیات دولت میزان تعرفه‌ها از 5 تا 55 درصد محاسبه می‌شود. در حالی که وضعیت تعرفه اکثر کالاهای وارداتی در سال 95 مشخص شده، اما برخی منابع از نامشخص بودن تعرفه مهم‌ترین کالای اساسی وارداتی کشور برای سال 95 خبر می‌دهند. با توجه به نامه‌نگاری‌هایی که بین وزارت جهادکشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گرفته، وزیر جهاد کشاورزی در حالی خواستار ممنوعیت واردات گندم در سال آینده بوده که وزیر صنعت با مخالفت این امر پیشنهاد وضع تعرفه 40 درصدی بدون ممنوعیت را برای این محصول داده است. این اختلافات در حالی است که یک مقام مسوول در شرکت بازرگانی دولتی کشور نیز از عدم ممنوعیت واردات این کالا در سال آینده و محدود بودن واردات آن خبر می‌دهد. همچنین در سطح تعرفه برخی کالاهای دیگر نیز اختلافاتی وجود دارد. با توجه به اینکه سطح تعرفه واردات محصولات نساجی از 75 درصد سال جاری به 55 درصد برای سال آینده رسیده، برخی کارشناسان انتقاداتی را به این امر وارد کرده‌اند. به گفته کارشناسان همه جای دنیا روند تعیین تعرفه واردات مواد اولیه کاهشی و برای واردات محصولات ساخته‌شده افزایشی است، اما در ایران این اتفاق نیفتاده و به همین دلیل تولیدکنندگان نساجی طی نامه نگاری‌هایی با وزارت صنعت و گمرک، خواستار تجدید نظر در تعرفه واردات مواد اولیه و محصولات نساجی شدند.
حذف موارد غیرضروری از نظام تعرفه‌ای کشور یکی از اقدامات سالانه دولت است که به منظور ساده‌سازی فضای تجاری صورت می‌گیرد. ایران برای اینکه بتواند با دنیا مراودات تجاری خود را افزایش دهد ناچار به عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO) است. برای عضویت در این سازمان نیز یکی از موانع سطح بالای تعرفه‌ها در کشور است. از طرفی از آنجا که همواره در ارتباط با بحث تعرفه‌ها حمایت از تولید داخل مطرح بوده، از این نظر کاهش تعرفه‌ها باید با روشی اتخاذ شود که از تولید داخل حمایت منطقی، معقول و زمانداری صورت گیرد. با این حال با توجه به روند نزولی سالانه سطح تعرفه‌ها در کشور و اقدامات دولت برای تسهیل روند تجارت می‌توان به پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) امیدوار شد.
کاهش نظام تعرفه‌ای به 8 طبقه
تقی محمدیان، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت اخیرا در ارتباط با وضعیت تعرفه‌ای در سال 95، از کاهش تعداد طبقات تعرفه‌ای از 10 طبقه به 8 طبقه خبر داد. وی افزود: طبق مصوبه هیات دولت سال آینده طبقات تعرفه‌ای از حداقل 5 درصد آغاز می‌شود و حداکثر تعرفه دریافتی نیز 55 درصد است و تعرفه 10، 15، 20، 26، 32 و 40 درصد نیز سایر طبقات تعرفه‌ای در سال 95 خواهد بود. محمدیان با تاکید بر اینکه از ابتدای سال آینده مصوبه کاهش طبقات تعرفه‌ای اجرا می‌شود، تصریح کرد: این مصوبه به مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه گمرک ابلاغ شده و از سال آینده لازم‌الاجراست. مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات، یادآور شد: هر سال نظام تعرفه‌ای مورد بازنگری قرار می‌گیرد و در قالب کتاب مقررات صادرات و واردات منتشر می‌شود، در سال جاری نیز طبقات تعرفه‌ای از 14 به 10 طبقه کاهش یافته بود. وی در پایان به این نکته نیز اشاره کرد که سال 96 طبقات تعرفه‌ای به 6 طبقه خواهد رسید.
ماجرای تعرفه واردات گندم
جزئیات تعرفه‌های واردات در سال آینده در حالی اعلام شده که برخی منابع از عدم تعیین تکلیف سطح تعرفه واردات گندم برای سال آینده خبر می‌دهند. براساس اخبار اخیرا وزیر جهاد کشاورزی خواستار ممنوعیت واردات گندم و وزیر صنعت خواستار وضع تعرفه ۴۰ درصدی بدون ممنوعیت برای گندم شده‌اند. در این راستا عباس کشاورز، معاون وزیر جهادکشاورزی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: باتوجه به موجودی ذخیره شده و تولید، برای سال آینده نیازی به واردات این کالا نیست. بر این اساس، وزیر جهاد کشاورزی نیز در نامه‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت دستور ممنوعیت واردات گندم در سال ۹۵ را صادر کرده است. این در حالی است که حسن عباسی معروفان، عضو هیات مدیره شرکت بازرگانی دولتی با تایید سخنان وزیر جهاد و معاون وی مبنی بر اینکه برای سال آینده نیازی به واردات گندم نیست، گفت: ما از همان اول هم ممنوعیتی برای واردات گندم نداشتیم و عبور و ورود موقت گندم، همواره برقرار بوده است.
وی اضافه کرد: اگر کسی قصد دارد گندم وارد کند و سپس آن را به آرد، ماکارونی یا سایر فرآورده‌هایی که از آرد تشکیل می‌شود، تبدیل و صادر کند، می‌تواند این کار را انجام دهد، ضمن اینکه چنین اقدامی هیچ‌وقت ممنوع نبوده و در حال حاضر هم ممنوع نیست. عباسی معروفان با بیان اینکه در بحث واردات گندم به کشور فقط محدودیت اعمال می‌شود، گفت: در حال حاضر ما به‌طور متوسط حدود ۲ میلیون تن گندم مازاد بر مصرف در کشور داریم، بنابراین عقلایی است که واردات این کالا کنترل و تنها اگر زمانی نیاز بود، انجام شود.
عضو هیات مدیره شرکت بازرگانی دولتی ایران با اشاره به اینکه مکاتبات انجام شده با دستگاه‌های مربوطه در همین حیطه بوده است، افزود: به گمرک اعلام شده عبور و ورود موقت گندم هیچ مشکلی ندارد و گمرکات با اخذ تضامین این اجازه را می‌دهند، ضمن اینکه برای واردات گندم تعرفه ۱۰ درصدی اعلام شده است. عباسی معروفان تاکید کرد: ما هیچ وقت در کشور ممنوعیت واردات گندم نداشتیم و اکنون هم بیش از ۲ میلیون تن ثبت سفارش برای این کار داریم. وی اضافه کرد: برای سال ۹۵ در حد محدود برای کیفی‌سازی برخی گندم‌ها و به شکل مدیریت شده ممکن است در برخی زمان‌ها اجازه چنین کاری داده شود. عباسی افزود: درباره واردات هم محدودیت وجود دارد، مثلا ممکن است اواسط سال تصمیم گرفته شود که نیاز است و باید وارد شود، بنابراین در زمان تولید و خرید اعمال و وقتی نیاز است این محدودیت‌ها برداشته می‌شود. عباسی معروفان با بیان اینکه کارخانه‌های آردسازی کشور در حال حاضر با ۴۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند، اضافه کرد: اگر کارخانه‌ای بخواهد با ۱۰۰ درصد ظرفیت کار کند، می‌تواند گندم وارد و محصول خود را صادر کند، بنابراین ما نیازی به وارد کردن گندم نداریم اما واردات محدود است و ممنوع نیست. عباسی معروفان درباره میزان واردات گندم در سال جاری هم گفت: امسال شرکت بازرگانی دولتی ایران هیچ گندمی وارد نکرده، اما بخش خصوصی تا حدود ۲ میلیون تن ثبت‌سفارش داد و باید از گمرک استعلام کرد چه میزان از این ثبت سفارش شده‌ها وارد کشور شده است.
منبع: دنیای اقتصاد