شش نکته درباره سفر رئیس جمهور آمریکا به ژاپن

به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا ششم و هفتم خرداد ماه به ژاپن سفر می‌کند. این سفر که چهارمین و آخرین سفر اوباما به ژاپن در دوران حضورش در کاخ سفید به شمار می‌آید، با هدف حضور در نشست گروه هفت (جی-7) در منطقه ایس-شیما انجام می‌شود. اوباما هفتمین رئیس جمهور آمریکاست که بعد از جنگ جهانی دوم به ژاپن سفر می‌کند. نخستین بار جرالد فورد در سال 1974 از ژاپن دیدن کرد؛ جانشینان وی هر یک حداقل دو و حداکثر 5 بار به توکیو سفر کردند. در مجموع این بیستمین سفر یک رئیس جمهور آمریکا به ژاپن بعد از سال 1945 است. این سفر در چه شرایطی انجام می‌شود و چه تفاوتی با سفرهای پیشین روسای جمهوری آمریکا به ژاپن دارد؟

1- نخستین‌بار رئیس جمهور آمریکا در هیروشیما حضور می‌یابد

اوباما نخستین رئیس جمهور آمریکا خواهد بود که از هیروشیما دیدن می‌کند. هیروشیما شهری است که به همراه ناکازاکی 71 سال قبل با فرمان رئیس جمهور دمکرات آمریکا (هری ترومن) مورد حمله اتمی قرار گرفت و با خاک یکسان شد. بنا بر اعلام کاخ سفید، رئیس جمهور اوباما به همراه آبه، نخست وزیر ژاپن، سفری تاریخی به هیروشیما خواهد داشت تا بر تعهد همیشگی خود برای ایجاد صلح و امنیت جهانی عاری از سلاح‌های هسته‌ای تأکید ورزد!

2- آمریکا اعلام کرده است بابت بمباران هیروشیما و ناکازاکی از ژاپن عذرخواهی نمی‎کند

مقامات آمریکایی به رغم کشتار بیش از250 هزار انسان بی‌گناه در حمله اتمی به ژاپن، همواره تاکید کرده‌اند که بابت این حمله از ژاپن عذرخواهی نخواهند کرد. اوباما هم در گفت‌وگو با شبکه «ان اچ کی» ژاپن، گفت قصد ندارد بابت اقدام کشورش در بمباران اتمی هیروشیما، عذرخواهی کند. او مانند اسلاف خویش این حمله را توجیه کرد و گفت: من می‌دانم که هر رهبری به خصوص در دوران جنگ، تصمیمات بسیار دشواری اتخاذ می‌کند. مخالفان عذرخواهی آمریکا از ژاپن معتقدند تحقیر شدن آمریکا،‌ توجیه اقدامات ژاپن در دوران جنگ جهانی دوم و‌ گسترش احساسات ناسیونالیستی علیه آمریکا از جمله پیامدهای عذرخواهی از ژاپن است که البته برخلاف منافع آمریکاست.

3- دولت ژاپن نیازی به عذرخواهی آمریکا نمی‌بیند

به رغم اعتراضات مردم ژاپن، به ویژه بازماندگان فاجعه حمله اتمی آمریکا، دولت ژاپن ابراز ندامت آمریکا را بابت این فاجعه لازم نمی‌داند. استدلال آنها این است که روابط کنونی دو کشور مطلوب است و نباید حرف گذشته را به میان آورد. از سوی دیگر این عذرخواهی ممکن است باعث تحریک احساسات ناسیونالیستی شود و فشارها را به دولت برای پیگیری برنامه نظامی اتمی افزایش دهد. اما موضوع مهم‌تر این است که ژاپن به دلیل سابقه سوء خود در رابطه با همسایگانش از این بیم دارد که عذرخواهی آمریکا از ژاپن باعث شود تا این کشور برای عذرخواهی از این کشورها تحت فشار قرار گیرد. همچنین از آنجا که صرف ابراز پشیمانی مسئله‌ای را حل نمی‌کند، این کشور مجبور خواهد شد ضمن پرداخت غرامت، تاریخ گذشته خود را نیز در کتب آموزشی زیر سوال ببرد. همین موضوع باعث شده تا دولت ژاپن عذرخواهی آمریکا را لازم نداند. آنها معتقدند ژاپن و آمریکا بدون عذرخواهی به متحد تبدیل شده‌اند و ممکن است عذرخواهی روابط را خراب کند. بنابراین اقدامات نمادین همچون دیدار مقامات آمریکایی از هیروشیما کافی است.

4- اعتراضات مردم ژاپن علیه حضور نظامیان آمریکایی گسترش یافته است

در روزهای اخیر اخباری مبنی بر اقدام هتک حرمت و قتل یک زن ژاپنی توسط یک نظامی آمریکایی، افکار عمومی ژاپن را متشنج کرد. در پی اعلام این خبر، وزیر دفاع ژاپن به شدت به اعتراض و اعلام کرد چنین جرمی قابل اغماض نیست و هیچ بهانه‌ای را برای آن نمی‌پذیرد. با توجه به گسترش نارضایتی‌ها در آستانه سفر اوباما، وزیر دفاع آمریکا در اقدامی کم‌سابقه از ژاپن عذرخواهی کرد. بیش از 50 هزار نظامی آمریکایی در 124 پایگاه نظامی آمریکا در ژاپن حضور دارند که هر از گاهی باعث وقوع ناامنی‌های اجتماعی در ژاپن می‌شوند.

ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم به مدت 7 سال تحت اشغال نیروهای کشورهای فاتح جنگ به رهبری آمریکا بود. در این مدت آمریکا نیروی دریایی و زمینی ژاپن را منحل کرد و قانون اساسی این کشور را از نو نوشت. در سال 1952 با اجرایی شدن پیمان صلح سانفرانسیسکو، ژاپن استقلال خود را بازیافت. در همان تاریخ ژاپن و آمریکا پیمان امنیتی منعقد کردند که طبق آن ژاپن پایگاه و تسهیلات استقرار در اختیار نیروهای نظامی آمریکا قرار داد و در مقابل آمریکا هم متعهد به دفاع از ژاپن در مقابل تهدیدات و حملات نظامی شد. اکنون اوکیناوا پایگاه اصلی نیروهای نظامی آمریکا در ژاپن است. بر اساس آمار، طی سال‌های 2005 تا 2013 میلادی نیروهای آمریکایی بیش از یک‌هزار مورد آزار جنسی در ژاپن مرتکب شده‌اند . مردم ژاپن از سال 1995 با مشاهده فساد اخلاقی نظامیان آمریکایی، بارها خواستار خروج این نیروها از کشورشان به ویژه جزیره اوکیناوا شده اند.

5- ژاپنی‌ها آمریکا را به چین ترجیح می‌دهند

تازه‌ترین نظرسنجی‌ها از آن حکایت دارد که مردم ژاپن به رغم اینکه در دوران جنگ جهانی دوم از سوی آمریکا مورد تهاجم اتمی واقع شدند و نخستین‌بار در تاریخ، کشورشان از سوی آمریکا اشغال شد،‌ خواهان نزدیکی روابط ژاپن و آمریکا هستند. طبق نتایج نظرسنجی موسسه «پیو» سه چهارم ژاپنی‌ها به آمریکا اعتماد و درباره ظهور چین اضطراب دارند. بر اساس این نتایج، در حالیکه 30 درصد آمریکایی‌ها چین را قابل اعتماد می‌دانند، تنها هفت درصد ژاپنی‌ها به اهداف و نیات چین نگرش مثبت دارند .

6- ژاپن و آمریکا جنگ‌افزاری اقتصادی برای مهار قدرت چین ایجاد کرده‌اند

ژاپن و آمریکا از سال 1952 که پیمان اتحاد را امضا کردند، اقدامات مشترکی را در حوزه‌های مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی و تجاری انجام داده‌اند. یکی از مهمترین این اقدامات قرارداد تجاری ترانس پاسیفیک (TPP) است که سال 2015 بعد از پنج سال مذاکره به سرانجام رسید. این پیمان که گفته می‌شود از معاهده تجارت آزاد شمال آمریکا بزرگتر است، بین آمریکا و ژاپن منعقد شد که اکنون ده عضو دیگر نیز در آن شرکت دارند. اجرایی شدن این معاهده ضمن برداشته شدن محدودیت‌های تجاری میان کشورهای آمریکا، ژاپن، مالزی، ویتنام، برونئی، استرالیا، سنگاپور، نیوزیلند، کانادا، پرو، مکزیک و شیلی کمک بزرگی به آمریکا در راستای تعیین استانداردهای تجاری حوزه اقیانوس آرام بدون حضور چین می‌باشد. هر چند که ممکن است در آینده نیز چین به آن بپیوندد، اما زمانی خواهد بود که توکیو و واشنگتن استانداردهای تجاری را تعیین کرده و چین باید تابع آنها باشد.

منبع: خبرگزاری صداوسیما