به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو؛ سخنان اخیر رهبر انقلاب درباره بحث «ولنگاری و بیاهتماهی فرهنگی در عموم دستگاههای فرهنگی» ، بدون تردید در آیندهای نزدیک در شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد توجه و بررسی قرار خواهد گرفت و حتی ممکن است فارغ از بحث تشکیل جلسه، شورای عالی به ریاست رئیس جمهور، دبیرخانه شورا را هم به واکنش وا دارد؛ چراکه در ساختار این دبیرخانه، رصد وضعیت فرهنگی و علمی کشور پیشبینی شده و از آنجا که این بیانات رهبر انقلاب، نشان از نوعی رصد معظم له دارد، بنابراین دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی قطعا در این زمینه، فعالیتهایی در آینده خواهد داشت.
باید گفت شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان نهادی انقلابی و استراتژیک و مغز متفکر فرهنگ کشور که در کنار کارشناسان و فرهیختگان فرهنگی، شاهد حضور و عضویت مدیران و مسئولان مهم مملکتی هم هست و بهعنوان حساسترین فضا برای تحلیل فرهنگی در کشور، میتواند بیشترین نقش را در رفع نگرانی اخیر رهبر بصیر انقلاب درباره ولنگاری فرهنگی موجود در دستگاههای فرهنگی داشته باشد.
نگاهی به جملات کلیدی رهبر معظم انقلاب درباره ولنگاری و بی اهتمامی فرهنگی در کشور نشان می دهد که بخشی از بیانات رهبر خبیر انقلاب در این زمینه، به عدم وجود نگاه اولویتی به بخش فرهنگ در جامعه بر میگردد.
به طور مثال معظم له در این زمینه میفرمایند: «درست است که اقتصاد، مسئله محوری و اولویت کنونی ما است؛ اما مسئله فرهنگ مسئلهای مستمر و بسیار مهم است که حتی در قضیه اقتصاد هم مهم است.»
اکنون میتوان گفت که شورای عالی انقلاب فرهنگی میتواند بیشترین نقش را در برنامهریزی برای اصلاح نگرش عمومی نسبت به فرهنگ (هم در عموم مردم و هم به ویژه در مدیران و مسئولان فرهنگی و غیرفرهنگی) داشته باشد. این ایفای نقش البته میتواند اشکال متنوعی مانند مناظره، سخنرانی و مصاحبه، نوشتن مقاله، برپایی کارگاههای کوتاه مدت و کاربردی، برپایی نشست های هم اندیشی و... داشته باشد و البته نیاز است تا همراهی و همیاری رسانهها و به ویژه رسانه ملی را هم با خود داشته باشد.
اینگونه است که با همت این نهاد برآمده از فرهنگ و انقلاب، حساسیت عموم مردم و مسئولان، آرام آرام نسبت به فرهنگ بیشتر می شود و به طور طبیعی، از ولنگاری فرهنگی کاسته خواهد شد.
از طرف دیگر، بخش دیگری از بیانات حضرت آیتالله خامنهای در این موضوع، هشداری است که معظم له درباره «بی اهتمامی دستگاه های فرهنگی در تولید کالای فرهنگی مطلوب و جلوگیری از تولید کالای فرهنگی مضر» در کنار «عدم وجود شجاعت در برخی مسئولان فرهنگی و عقب نشینی آنان با برخی فشارها» بیان فرموده اند.
در این زمینه هم بر شورای عالی انقلاب فرهنگی است تا به عنوان شورایی بالادستی و همه جانبه، تمام تلاش خود را بنماید تا با استفاده از ظرفیت شوراهای تخصصی، هیئتها و کارگروههای زیرمجموعه خود، نقش مهمی در رفع این معضل داشته باشد.
نگاهی هر چند گذرا به این زیرمجموعهها نشان میدهد که شوراهایی مانند «شورای فرهنگ عمومی کشور» و «شورای تخصصی مهندسی فرهنگی»، میتوانند بر اساس شرح وظایف مصوب خود در این زمینه ایفای نقش کنند؛ به طور مثال بر اساس بند ۳ شرح وظایف شورای فرهنگ عمومی کشور، این شورا موظف است تا نسبت به «برنامهریزی و هدایت فرهنگ عمومی کشور به منظور تحقق اهداف و اجرای سیاستهای فرهنگی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی» اقدام کند.
مثال دیگر «شورای تخصصی مهندسی فرهنگی» است که بر اساس نقشه جامع مهندسی فرهنگی کشور، می تواند نقش تعیین کننده خود را در اصلاح نگرش نسبت به فرهنگ ایفا کند.
و اما زیرمجموعه دیگری که می تواند در این زمینه، فعال باشد، «هیئت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی» است. این هیئت که از سال ۱۳۷۹ فعالیت خود را آغاز کرده است، بر اساس شرح وظایف خود، این وظیفه را دارد تا با «ایجاد نظام هماهنگ ارزیابی فرهنگی و علمی با استفاده از همه تجارب و امکانات موجود کشور»، کمکی در راستای تولید آثار فرهنگی مطلوب و جلوگیری از تولید آثار فرهنگی مضر داشته باشد.
همین مسئله درباره «کارگروه مدیریت کلان دستگاه های فرهنگی»، به عنوان زیرمجموعه ای بسیار مهم از شورای عالی انقلاب فرهنگی هم به چشم می خورد؛ آنجا که به طور مثال، در بندهایی از وظایف مصوب این کارگروه چنین آمده است:
بند ۲: بررسی آسیب شناسی عملکرد مجموعه دستگاه های فرهنگی کشور، به عنوان یک نظام واحد و تعیین تعارض، تداخل، موازیکاری و پراکنده کاری در انجام فعالیت های فرهنگی
بند ۴: تعیین راه های ارتقای مدیریت فرهنگی و دستگاه های فرهنگی کشور
بند ۶: ساماندهی روابط دولت با دستگاه های فرهنگی دولتی و غیردولتی و توسعه فعالیت های فرهنگی و دینی دستگاه های غیردولتی
بند ۷: بازنگری شرح وظایف و عملکرد دستگاه های فرهنگی به منظور تعالی و افزایش اثربخشی فعالیت های آن ها
لازم به ذکر است که اعضای حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی هم می توانند نقش ویژه خود را در استیضاح مسئولان فرهنگی غیرشجاع و ارائه مشاوره به آن ها ایفا کنند و در عین حال، با معرفی مدیران فرهنگی شجاع به مدیران و روسای قوا، زمینه را برای حل دغدغه رهبری معظم را درباره «عقب نشینی برخی مسئولان فرهنگی از تصمیمات انقلابی و قابل دفاع بر اثر برخی فشارها»، فراهم کنند.
اینگونه است که قطعا و در آینده ای نزدیک، به همت شورای عالی انقلاب فرهنگی و با استفاده از ظرفیت زیرمجموعه های این شورا و بویژه شورای معین و دبیرخانه، زمینه های مختلف رفع بخشی از دغدغه های فرهنگی رهبر انقلاب اسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت و ان شاء الله اقدامات لازم صورت خواهد پذیرفت.
منبع: مهر