پول نفت صنعت مملکت را عقیم کرد/ نیم قرنی هست که محتوای دروس مهندسی تغییر نکرده است

به گزارش گروه فناوری و آموزش خبرگزاری دانشجو، اکبر ترکان در دومین گردهمایی بزرگداشت دانش‌آموختگان و اساتید مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت تهران گفت: برنامه‌های توسعه و صنعتی شدن ایران از سال ۱۳۲۷ شروع شد. در آن دوره شاهد دو برنامه‌ی هفت ساله‌ی توسعه بودیم که محوریت آن توسعه ی کشاورزی بوده است. ساختن سدهای بزرگ از جمله سد کرج و سفیدرود از جمله کارهایی بوده که در این دوره اجرا شده است. پس از آن نیز ما شاهد ۳ برنامه‌ی پنج ساله‌ی توسعه هستیم که از سال ۱۳۴۱ شروع شد. در سال ۱۳۵۱ که در ششمین برنامه‌ی توسعه‌ی ما واقع شده؛ ما شاهد اتفاقاتی بودیم که این دوره را حایز اهمیت می‌کند. در این دوره سازمان اوپک تاسیس شد و قیمت نفت از ۲ دلار به ۱۱ دلار رسید.

این افزایش درآمد از محل فروش نفت؛ باعث فریفته شدن مسئولین وقت شد. در آن دوره تصمیم بر آن شد که برای طی کردن سریع‌تر روند صنعتی شدن؛ پول حاصل شده‌ی از افزایش قیمت نفت را به اقتصاد تزریق کرد ولی چون سایر قسمت‌های اقتصاد ما هنوز صنعتی نشده بود؛ منجر به عقیم‌سازی توسعه‌ی ایران شد. هرچند که این موضوع به عنوان یک نیروی کمکی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی هم بی‌تاثیر نبود.

وی افزود: این اشتباه دقیقا همان اشتباهی بود که در بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ اتفاق افتاد و به خاطر همین هم ما در هر دو دوره؛ شاهد رشد بالای نرخ تورم بودیم.

بعد از انقلاب در سال ۶۸ که آتش بس اعلام شد؛ اولین برنامه‌ی توسعه با محوریت بازسازی خرابی‌های جنگ اجرا شد. دومین برنامه‌ی توسعه بعد از انقلاب هم محوریت‌اش بازسازی اقتصاد و ظرفیت‌ها بود اما بهترین دوره مربوط به دوره‌ی سوم بود.

وی در مورد سهم بخش صنعت و کشاورزی در تولید ناخاص داخلی گفت: اکنون ما شاهد این هستیم که سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی معادل ۱۶ درصد است و این نشان دهنده‌ی این است که هنوز صنعتی نشده‌ایم. ولی سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی معادل ۱۰ درصد است که این آمار نشان دهنده‌ی صنعتی شدن کشاورزی ماست.

وی در مورد مشکل فعلی جامعه‌ي مهندسی کشور گفت: من در سال ۴۹ فارغ‌التحصیل شدم. وقتی به مباحث درسی کنونی بچه‌های مکانیک و فنی نگاه می‌کنم، می‌بینم که تقریبا همان مباحثی را که ما آن زمان می‌خواندیم؛ باز هم خوانده و تدریس می‌شود. بر این اساس آیا نیاز به بازنگری در دروس نداریم؟

ترکان در مورد شرایط فعلی جهان و ایران گفت: بعد از سال ۱۹۸۰ جهان وارد دوره‌ی فراصنعتی شده است درحالی که ایران هنوز در خیلی زمینه‌ها هنوز صنعتی نشده و همین امر باعث می‌شود که ما باید سعی کنیم تا همزمان هم دوره‌ی صنعتی شدن و هم پساصنعتی را با هم طی کنیم که خود این موضوع نیازمند برنامه‌ی خاص و جداگانه است که البته برای این برنامه‌ریزی و هدف‌گزاری باید بهترین استعدادها را داشته باشیم. این در حالی است که ما شاهد سرازیر شدن نخبگان و استعداهای برتر به حوزه‌های مهندسی هستیم و این حوزه‌ها هم نمی‌تواند این نیاز را برطرف کند.

وی در پایان افزود: باید این سوال‌ها به طور اساسی مطرح شود که آیا فرستادن نخبگان به دانشگاه علم و صنعت درست است؟ به خاطر همین هم شاید در دانشگاه علم و صنعتی که نخبگان و برترین دانشجویان ما به آن می‌آیند؛ لازم باشد که مدرسه‌ی اقتصاد یا مدریت بزنیم یا دروس مرتبط با لیدر شیپ را تدریس کنیم و نیروی متناسب با آن را پرورش دهیم.