به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، دکتر عبدالمجید شیخی نویسنده کتاب توسعه و برنامه ریزی در اقتصاد ایران و استاد دانشگاه است. وی در گفتگو با گفت: دولت هیچ توجهی به درون‌زایی و تولید و اقتصاد داخلی نداشته و ندارد.رها شدن بازار داخلی و عدم حمایت از تولید داخلی موجب افزایش هزینه تولید شد.
عدم توجه به درون زایی و تولید در اقتصاد کشور
دکتر شیخی در باره رویکرد اقتصادی دولت گفت: راهبرد این دولت توجه به بیگانه بوده است .دولت روحانی با خود چنین تصوری داشته که برجام توافقی خواهد بود که درب بازارهای غرب را به‌سوی ایران باز می کند و از محل تأمین نیاز کشور از بازار سرمایه ،بازار کالا،بازار خدمات ،بازار پول و بازار مالی؛ این می‌تواند اقتصاد را رونق بدهد. ولی زهی خیال باطل!که هیچ هدیه‌ای از دشمن برای ما ارسال نخواهد شد.
نویسنده کتاب اقتصاد و برنامه ریزی در باب علت العلل این ناکارآمدی اضافه کرد: دولت هیچ توجهی به درون‌زایی و تولید و اقتصاد داخلی نداشته و ندارد. اینها روحیه مقاومت که اصلاً ،باید دعا کنیم که روحیه تعظیم در برابر دشمن نداشته باشند.
چرا با وجود نقدینگی بیش از هزار هزار میلیارد تورم پایین است؟
دکتر شیخی ادامه داد: تورم ،ناشی ازرکود عمیق در اقتصاد است. در دو طرف عرضه و تقاضا ،رکود شدید ایجاد شده است. دولت به تصور اینکه بازارها گشایش خواهند یافت،ارزانی خواهد شد،انواع کالاهای با کیفیت وارد خواهد شد، همه را به امید آینده حواله داده واز طرف دیگر به دلیل افزایش قیمت کالاهای اساسی، قدرت خرید مصرف کننده را پایین آورده است .
این اقتصاددادن تصریح کرد: لذا طرف تقاضا، هم دچار افت قدرت خرید شده ؛و تقاضای موثر پایین آمده و هم دچار افزایش انتظارات کاهنده تورمی شده است . یعنی همان چشم انتظاری نسبت به آینده، که انگار آینده بهشت خواهد شد،که نشد.
وی افزود: از سوی دیگر افزایش هزینه های ضروری زندگی که در این 3و نیم سال گذشته بیش از 2 برابر شده قدرت خرید دهک های پایین و متوسط را به شدت کاهش داده است و همچنین افزایش نرخ بیکاری و کاهش فرصت های اشتغال نیز متقابلا سبب کاهش قدرت خرید شده که این دو عامل نیز در رکود در سمت تقاضا نیز به شدن موثر واقع شدند.
این استاد دانشگاه بیان داشت: طرف عرضه هم به دو دلیل دچار رکود شد؛عرضه کننده تصور کرده در آینده با گشایش بازارها ،مواد اولیه یا مواد واسطه ای و سرمایه ای و یا حتی کالاهای مصرفی که وارد خواهد کرد کیفیت بالاتر و با قیمت تمام شده بالاتر می تواند تامین کند.
رکود نتیجه وابستگی به برجام
دکتر شیخی درباره ی علت اصلی رکود گفت: دولتبا فرض اینکه تولید درآینده با قیمت تمام شده پایین تر وبا کیفیت بالاتر را عرضه خواهد کرد ودر آینده به دلیل افزایش کیفیت می تواند کشش تقاضا را نیز افزایش دهد. در واقع این یک حباب بزرگی است و انتظاراتی است که دولت با وعده های برجامی در ذهن آنها تزریق کرد.
وی افزود: از طرف دیگر به دلیل رها شدن بازار داخلی و عدم حمایت از تولید داخلی موجب افزایش هزینه تولید شد. نه در بازار کالا از طرف تقاضا و نه در بازار پول از طرف بانکها و موسسات اعتباری ونه در بازار مالی هیچکدام به تولید کننده روی خوشی نشان نداده اند. لذا از این سو نیز تولید داخلی دچار رکود شدید شد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: عامل بزرگتر رکود ولنگاری در واردات و سیاست درهای باز به سوی واردات است که کمر تولید داخلی را شکسته است. لذاببینید از چند طریق دولت اقتصاد را دچار رکود شدید کرده است. در واقع دچار بحران رکود شده ایم. و دولت هم مرتب حرفهای متناقض میزند،رئیس جمهور میگوید از رکود خارج شدیم، چند دفعه است دارد میگوید ولی وزرا یا حواسشون نیست یا خلاصه هماهنگ نمی کنند،عملا نامه میزنند به رئیس جمهور که بابا دچار بحران رکود هستیم!
این نتیجه همین سیاست و راهبرد غلطی است که دولت انتخاب کرده است.
عدم تحقق پیمان های پولی دوجانبه ناشی از تنبلی بانک مرکزی است
نویسنده کتاب توسعه و برنامه ریزی در اقتصاد ایران گفت: ببینید قضیه ارتباط بازارها با دلار و یورو مانند کشیدن یک بزرگراه بین دو نقظه مبدا و مقصد است.هرکه از بزرگراه عبور کند ،دچار عوارضی های بانک های مرکزی اروپا وآمریکا می شود. لذا آنها مثل خود مامورین سر گردنه بگیر، ایستاده اند وهر کسی هم بتوانند و بخواهند در این طریق تحریم می کنند .همین اتفاق برای ما افتاده است.حال فرض کنید یک راهی احداث بشود که امکانش باشد آن دو راه را کنار گذاشت واز راه دیگری رفت و آن مبادلات پولی دو جانبه می شود.
وی افزود: از این طریق انگار از زیر چتر تحریم خودمان را بیرون می کشیم و لذا آنها هیچ تسلطی برما نخواهند داشت. اما اینکه چرا بانک مرکزی نرفته دنبال این ؛من میگویم این از تنبلی بانک مرکزی است. در واقع از کندی و ناکارآمدیی نظام اداری بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دارایی است.بنده خودم با برخی از کارشناسان های موثر در همین نظام پولی وبانکی بانک مرکزی صحبت کرده ام؛عملا خودشون فرمودند دلیلش همین است!
دکتر شیخی ادامه داد: در بالا دست اگرسوال این باشد چرا دولت این ها را ملزم نکرده است دست به مبادلات پولی دو جانبه بزنند؟ من میگویم دولت اصلا چنین اراده ای ندارد.دنبال اقتصاد مقاومتی نبوده است. دنبال کرنش در مقابل بیگانه بوده.واینها اعتقاد به سازش دارند.رزق خود را در دست کدخدا می بینند نه در ید پر قدرت الهی!از طیف ساکتین فتنه 1388 که برائتی در برابر دشمن ندارند چه انتظاری بیش از این باشد.
این استاد دانشگاه بیان داشت: در مسئله قراردادهای نفتی(IPC ) و گروه اقدام ویژه مالی( FATF) نیز همین رویه دستشان را برای همگان رو کرده است.خب اینها اعتقادی به این کار ندارند و نظریه و اعتقادشان بر این است. اما اینکه آیا کشورهای طرف مبادله ما حاضرند با ما مبادلات پولی دو جانبه وچند جانبه انجام بدهند؟پاسخ کاملا مثبت است.اکثر کشورهایی که با ما مبادله دارند عملا خیلی از آنها دارند با هم پیمان دوجانبه و چند جانبه مبادله میکنند. مانند چین، روسیه، کره جنوبی ،ترکیه و امارات و بسیاری دیگر
وی در پایان خاطرنشان کرد: اردوغان که از داعش حمایت می کند،سال گذشته آمد به ایران متلک انداخت و گفت من نمیدانم چه کار باید بکنم که ایران را متقاعد کنم که بیایید با همدیگر با پول خودمان مبادله بکنیم. ببینید کار به کجا رسیده که اینها نیز متلک به ما زده اند! .در حال حاضر مبادلات چند جانبه رایج است. الان 40درصد مبادلات بین روسیه و چین با پول دوجانبه خودشان است.
منبع ثامن پرس