به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، این دومین دوره است که دو انتخابات ریاست جمهوری و شوراها همزمان برگزار می‌شود. برخی در این میان عقیده داشتند که این همزمانی موجب تحت‌الشعاع قرار گرفتن انتخابات شوراها در قیاس با اهمیت انتخابات ریاست جمهوری می‌شود. در این میان برخی اعضای شاخص جناحی که در حال حاضر کرسی‌های کمتری از صحن شورا را در اختیار دارد، معتقد بودند چه بسا انتخابات شورای شهر از انتخابات ریاست جمهوری مهم‌تر باشد. گویا این اهمیت نتیجه خود را در تأیید و رد صلاحیت‌های هیئت نظارت بر انتخابات نشان داد، چنانچه با ابلاغ نتایج به کاندیداها مشخص شد که وزارت کشور با تأیید صلاحیت‌ها جناحی و سیاسی برخورد کرده است؛ امری که موضع‌گیری تأیید صلاحیت‌شده‌ها را هم به دنبال داشته است.
براساس جدول زمانبندی انتخابات پنجمین دوره شوراهای اسلامی از تاریخ ۱۷ الی 23 فروردین ماه صلاحیت داوطلبان در هیئت‌های اجرایی بررسی و ۲۵ تا ۳۱ فروردین هم نظر هیئت نظارت اعلام و دوم اردیبهشت ماه نتایج بررسی صلاحیت‌ها رسانه‌ای شد.
ابلاغ نتایج به کاندیداها در حالی است که قبل از اعلام رسمی تأیید صلاحیت‌ها، زمزمه‌های رد صلاحیت برخی افراد به گوش می‌رسید و جالب این است که غالباً گمانه‌زنی‌های مطرح شده با اعلام نهایی اسامی مورد تأیید واقع شد.
حبیب کاشانی، مرتضی طلایی، الهه راستگو و جمع دیگری از اعضای فعلی شورا که رأی آنها در سبد اصلاح طلبان قرار نمی‌گرفت از جمله افرادی هستند که اسامی آنها به عنوان رد صلاحیت‌شدگان در رسانه‌ها منتشر شد و در مقابل محسن هاشمی، شهربانو امانی، احمد حکیمی پور، محسن سرخو، افشین حبیب‌زاده، یاشار سلطانی، غلامعلی رجایی، محمدجواد حق‌شناس، مرتضی الویری و محسن مهرعلیزاده از جمله افرادی هستند که صلاحیت آنها برای شرکت در پنجمین دوره از انتخابات شوراها مورد تأیید قرار گرفته است.
حجم سنگین اطلاع‌رسانی به چهره‌های با سابقه
مرتضی طلایی، نایب رئیس شورای شهر تهران با انتشار اطلاعیه‌ای درخصوص اخبار منتشرشده مبنی بر ردصلاحیت تعدادی از اعضای فعلی شورای شهر از جمله خودش واکنش نشان داد و گفت: اگرچه بر اساس اطلاع قبلی، تأیید نهادهای نظارتی و مراجع چهارگانه و همچنین هیئت اجرایی انتخابات در مورد اینجانب صورت گرفته، اما ظاهراً هیئت نظارت شهر تهران اقدام به اتخاذ چنین تصمیمی کرده است. البته موضوع هنوز به صورت رسمی به بنده اطلاع داده نشده، اما آنچه شائبه برانگیز، تعجب‌آور و غیرمنصفانه است، حجم سنگین اطلاع‌رسانی این خبر طی شب گذشته بود که امیدوارم دستگاه‌های مسئول در امر برگزاری انتخابات ساده از کنار آن نگذرند.
علیرضا دبیر هم در اینباره گفته است، استعلام چهارگانه‌اش از وزارت اطلاعات، ثبت، قوه قضائیه و ناجا مثبت بوده و نمی‌داند علت رد صلاحیت وی چه بوده است. این نشان می‌دهد که بنا بر گفته وی، صلاحیت این کاندیدا در هیئت اجرایی تأیید شده است و این هیئت نظارت بر انتخابات است که اقدام به رد صلاحیت وی کرده است.
هیئت نظارت جناحی عمل کرد
رئیس شورای شهر تهران در واکنش به رد صلاحیت برخی از چهره‌های فعلی شورای شهر تهران گفت: متأسفانه هیئت نظارت بر انتخابات به صورت جناحی عمل کرده است و قطعاً شورا این موضوع را پیگیری خواهد کرد. چمران افزود: اکثر افرادی که از سوی هیئت نظارت بر انتخابات رد شده‌اند، تجربیات خوبی را کسب کرده‌اند و رد این افراد، جای سؤال و پرسش دارد.
رئیس شورای شهر تهران با اشاره به رد چهره‌های مطرح در شورای شهر تهران توسط هیئت نظارت بر انتخابات شورای شهر تهران بیان کرد: رد این افراد نشان می‌دهد که نیازی به برگزاری انتخابات شوراها نیست؛ چراکه هیئت نظارت نتیجه انتخابات را رقم می‌زند.
وی از نمایندگان مجلس و همچنین هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی خواست به این موضوع وارد شوند و منصفانه و قانونمندانه رفتار کنند.
شورای اول در شورای پنجم کلید خورد
پرویز سروری از اعضای چهارمین دوره شورای شهر در واکنش به رد صلاحیت برخی اعضای فعلی شورای شهر تهران گفت: نیروهای رأی آور لیست خدمت را رد صلاحیت کردند و با این رد صلاحیت‌ها به تعبیری می‌خواهند کرسی‌های شورا را به دست بیاورند و روند شورای اول را در شورای پنجم کلید بزنند. ظاهراً اصلاح‌طلب‌ها که احساس کردند شرایط جامعه علیه آنها می‌شود و یک رویگردانی اجتماعی را حس کردند، تصمیم گرفتند تا انتخابات را مهندسی کنند و قرار است خودشان بگویند چه کسی وارد شورا بشود و چه کسی وارد نشود!
وی ادامه داد: این آقایان همان‌هایی هستند که در تمام دوران اقدامات شورای نگهبان را به شدت زیر سؤال می‌بردند و حالا امروز می‌بینیم زمانی که خودشان به این نقطه رسیده‌اند و این مسئولیت را قبول کردند به قلع و قمع نیروهایی انقلابی پرداخته‌اند. همین موضوعات نشان می‌دهد که آنها به دنبال مهندسی انتخابات هستند.
شیوه تأیید صلاحیت در انتخابات شوراها چگونه است؟
بر خلاف انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس شورای اسلامی که صلاحیت نهایی کاندیداها را شورای نگهبان مشخص می‌کند، بررسی صلاحیت کاندیدای شوراهای شهر و روستا بر عهده این نهاد نیست.
مرجع اولیه رسیدگی به صلاحیت‌ها هیئت اجرایی است، سپس هیئت نظارت بخش و در مرحله سوم نوبت به هیئت نظارت شهرستان و استان می‌رسد و آخرین مرجع قانونی، هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات است.
بنا بر قانون، در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، هیئت‌های نظارت باید نظارت کنند که در همه مراحل، انتخابات راه قانونی و درست خود را بپیماید و چنانچه به تخلفی از قانون و جریان نادرستی در امور پی ببرند، برای رفع و اصلاح آن تذکر داده یا کارهای قانونی دیگر انجام دهند و سرانجام باید درستی انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا به تأیید این هیئت برسد.
اولین مرجع برای بررسی صلاحیت داوطلبان ورود به شوراهای شهر و روستا، استعلام از چهار سازمان است که به هیئت چهارگانه معروفند و عبارتند از نیروی انتظامی، ثبت‌احوال، قوه قضائیه و وزارت اطلاعات. این استعلام‌ها در هیئت‌های اجرایی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و مبنای اولیه تأیید یا رد صلاحیت افراد در هیئت‌های اجرایی خواهد بود. پس از بررسی پرونده نامزدهای انتخاباتی در خلال استعلام چهارگانه بعد از مدت 10 روز، بررسی هیئت‌های اجرایی به هیئت نظارت شهرستان و بخش ارجاع می‌شود. این پرونده‌ها در هیئت‌های نظارت مورد رسیدگی قرار می‌گیرد که آنها در خصوص رد یا تأیید صلاحیت کاندیداها نظر خود را اعلام می‌کنند. اگر هیئت اجرایی صلاحیت کسی را رد کرد و هیئت نظارت آن را تأیید کرد، طبیعتاً نظر هیئت نظارت مبنا قرار خواهد گرفت.
مطابق قانون، مسئولیت برگزاری انتخابات شورای شهر بر عهده مجلس شورای اسلامی است و نمایندگان مجلس با تشکیل هیئت‌های نظارت در شهرها و روستاهای مختلف کشور، باید همه مراحل این کار را انجام دهند و جالب این است که اتفاقاً اکثریت هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها از جناحی تشکیل شده است که توفیق کمتری در حضور نمایندگان خود در صحن شورای شهر دارد. در نهایت این مجلس شورای اسلامی است که با ورود نهایی به بررسی رد صلاحیت‌های زنجیره‌ای جناحی و سیاسی در پنجمین دوره از انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا توسط هیئت نظارت بر انتخابات، وضعیت را مشخص خواهد کرد.
منبع:روزنامه جوان