این گزارش شمارا با ماهیت طرح،واکنش مقامات کشورمان و پاسخ چند پرسش مهم آشنا می‌کند.
محتوای تحریم‌های تازه چیست؟
الف) در طرح تحریمی جدید، وزارتخانه‌های خارجه، دفاع و خزانه‌داری آمریکا و همچنین اداره اطلاعات ملی این کشور ملزم شده‌اند هر دو سال یکبار استراتژی خود را برای مقابله با «اقدامات تهدیدآفرین ایران علیه آمریکا و متحدانش در منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا و ماورای آن» ارائه دهند. دایره این گزارش با توجه به واژه کلی «تهدیدآفرین» و واژه «متحدان» آمریکا، بقدری وسیع و بی‌پایان است که از همین حالا می‌توان پیش‌بینی کرد، هر حرکتی و هر اقدامی از سوی ایران بدون کمترین مانعی ممکن است در زمره این اعمال قرار بگیرد.
ب) افزون بر این تکلیف وزارتخانه‌ها، رئیس‌جمهور آمریکا مکلف است اقدامات زیر را علیه کشورمان انجام دهد:
1- علیه هر شخص یا نهادی که به نوعی به برنامه موشکی بالستیک ایران یا به فروش و انتقال تجهیزات نظامی خاص به این کشور کمک می‌کند یا کمک فنی یا مالی در این زمینه ارائه می‌دهد، تحریم‌هایی شامل توقیف اموال و محرومیت از تجارت با آمریکا وضع کند.
2- علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وابستگان خارجی آن به بهانه حمایت از تروریسم تحریم‌هایی از قبیل توقیف اموال و منع تبادلات مالی و بانکی اعمال کند.
3- هر شخصی که وزارت امور خارجه آمریکا او را به عنوان ناقض حقوق بشر در ایران معرفی کند، در لیست سیاه تحریم قرار دهد.
می بینید که این سه بند، به شکل بی‌سابقه و بی‌نظیری اختیارات نامحدود برای اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان به ترامپ می‌دهد. تاکنون سابقه نداشته که یک نهاد یا نیروی رسمی کشوری بعنوان حمایت از تروریست تحریم شود و سپس همه مرتبطان مختلف با آن هم در معرض تحریم قرار بگیرند.
مادر تحریم‌ها، سیاهچاله‌ای بی‌پایان
طبق معمول همیشه،مقامات کشورمان به تکاپو افتاده و ماله به دست،جنایت تازه آمریکا را ماله کشی می‌کنند و این‌گونه عنوان می‌دارند که: تحریم‌های جدید،تکرار تحریم‌های پیشین و بی‌اهمیت است!
اما این ادعا مثل همه ادعاهای دیگری که تاکنون درباره برجام ارائه شده، خلاف واقع و عاری از حقیقت است، چراکه تاکنون و در تحریم‌های قبلی عده‌ای به بهانه ارتباط با سپاه و فعالیت‌های نظامی کشور مورد تحریم قرار می‌گرفته یا دارایی‌هایشان ضبط می‌شد.
اما در تحریم جدید،به شکل بی‌سابقه‌ای در جهان، همه ارکان و نهادهای سپاه،بی استثناء تروریستی محسوب شده و هرشخص حقیقی و حقوقی که با آن کمترین ارتباط کاری داشته باشد؛ در فهرست تحریم قرار می‌گیرد!
می‌دانید که وقتی یک فرد یا نهاد ایرانی در فهرست تحریم قرار می‌گیرد، هیچ موسسه مالی اجازه ارائه خدمات بانکی به طور مستقیم یا غیرمستقیم به آن فرد یا نهاد تحریمی را ندارد.
این یعنی چه!؟ یعنی آمریکایی‌ها با این طرح می‌توانند براحتی بانک مرکزی ایران را به بهانه تأمین هزینه‌های برنامه موشکی، وارد فهرست سیاه تحریم‌ها کنند و مانع از همکاری بانک‌های خارجی با این نهادها شوند!
به‌جز بانک مرکزی،همه دستگاه‌های دیگر به دلیل ارائه خدمات به سپاه هم می‌توانند تحریم شوند،مثل وزارت نیرو، راه، مخابرات و...!
حالا مفهوم مادر تحریم‌ها و سیاهچاله تحریمی روشن‌تر نشد؟!
واکنش قاطع دولت!
اما واکنش دولتمردان کشورمان به اقدام خصمانه آمریکا، حیرت‌انگیز و تاسف آور است! در حالی‌که بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها علیه ما به تصویب رسید، عراقچی عضو تیم مذاکره‌کننده و از توجیه‌گران اصلی برجام و تاراج صنعت هسته‌ای و عزت ملی در سخنان عجیبی گفت: «این تحریم‌ها تحریم جدیدی نیست بلکه جمع بندی تحریم‌های گذشته‌ای بوده که ماهیت هسته‌ای نداشته است»!!
اندکی بعد از سخنان او، روحانی در جلسه هیئت دولت، شگفتی را افزون کرد! او در حالی‌که می‌کوشید خود را از رفتار آمریکا عصبانی نشان دهد، ابتدا گفت: «آمریکا همچون گذشته به خصومت‌های خود با نظام اسلامی و ملت ایران ادامه می‌دهد» ولی بلافاصله راه دلخوری آمریکایی‌ها را با این جمله بست: «این تحریم‌ها در واقع تکرار تحریم‌های گذشته است!!حربه تحریم آمریکا بسیار کند شده اما باید همواره هوشیاری خود را حفظ کنیم»! و البته همه امیدها برای کمترین اقدام و واکنش عملی را هم نا‌امید کرد و به دشمن اطمینان داد که هیچ کاری نمی‌کند!
بخصوص آنجا که برای سازش و تسلیم،از قرآن هم نسخه پیچید و بعد از یادآوری اقدام متقابل ناگهان و بی‌ربط به موضوع،از دشمنی سخن گفت که قصد صلح دارد!: « قرآن به این نکته هم سفارش دارد که اگر دشمنان واقعا به دنبال صلح بوده و خواستند دشمنی را کنار گذاشته و با شما رفتار درست داشته باشند، شما هم همان کار را بکنید و راه صلح و سلم را داشته باشید.»
این نوع سخنان از همین حالا گویای آن است که دولت هیچ اقدام عملی در برابر تحریم‌های جدید انجام نخواهد داد و موضوع با چند سخنرانی و نطق و بیانیه و ... تمام میشود! این بهترین چراغ سبز دولتی‌ها به آمریکایی‌هاست که به آنها اطمینان می‌دهد هرچه تحریم کنند، ما هیچ اقدامی نمی‌کنیم چون باید برجام حفظ شود! حتی در اظهارات کم ارزش و یا بی‌ارزش مقامات دولتی،بازهم بر اجرای موفق برجام بعنوان یک سند مهم بین‌المللی تاکید شده است!اما بیان نشده که اجرای برجام برای چه کسی موفقیت‌آمیز بوده است !؟
برای ما که همه هسته‌ای و زیرساختهای آن را داده‌ایم و هیچ چیز به دست نیاورده ایم و هنوز پول لازم برای سفارت‌مان را هم با چمدان حمل می‌کنیم یا برای آمریکایی‌ها که بدون شلیک حتی یک گلوله،خواست خود را بر افراد ناتوان در دیپلماسی و عرصه نبرد تحمیل کردند!؟
بی عملی و انفعال دولت و مجلس، فرجامی شوم و آینده‌ای تاریک را برای ایران و ایرانی رقم خواهد زد.
برای فهم بهتر اتفاقی که افتاده و نیز برای کشف میزان صداقت مدعیان داخلی که هنوز هم معتقدند برجام نقض نشده(!)چند پرسش و پاسخ زیر را بخوانید:
1- آیا این تحریم‌ها جدید هستند؟
قطعا این تحریم‌ها جدید هستند چون تحریم‌های مربوط به موشک‌های بالستیک بسیار گسترده‌تر از گذشته شده، تحریم‌های جدیدی در رابطه با سلاح‌های متعارف وضع شده، تحریم‌های جدیدی در رابطه با حقوق بشر وضع شده، سپاه با سازمان‌های تروریستی یکی دانسته شده و در نتیجه تعداد زیادی از افراد و نهادهای داخلی و خارجی در لیست تحریم‌های ثانویه بانکی آمریکا قرار می‌گیرند که هم از نظر وسعت جدید است و هم از قبل از برجام هم گسترده‌تر خواهد شد.
2- درتدوین این تحریم‌ها FATF تاثیری داشته است یا خیر؟
هدف اصلی FATF این است که بگوید هر تراکنش بانکی به چه کسی نفع می‌رساند. FATF نقش مستقیمی در تدوین احکام تحریمی نداشته اما برای اصابت کردن دقیق این تحریم‌ها به هدف قطعا مورد استفاده خواهد بود. و آمریکا برای شناسایی اینکه کدام بانک یا دانشگاه با سپاه همکاری می‌کند، از FATF استفاده فراوان خواهد برد.سندی که دولت سال قبل بی‌سر و صدا پذیرفت و مقدمات این وضعیت را به آسانی فراهم کرد.
3- با اجرایی شدن این تحریم چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بعد از برجام به دلیل آنکه حدود ۲۰۰ فرد و نهاد ایرانی در لیست تحریمی SDN قرار داشتند، هیچ کدام از بانک‌های بزرگ بین‌المللی از ترس آمریکا و تنبه و جریمه، حاضر به برقراری روابط بانکی با ایران نشدند و تنها چند بانک کوچک با پذیرش ریسک بالا و طمع سود بیشتر همکاری می‌کردند. حالا با تحریم قریب الوقوع چند هزار شخص حقیقی و حقوقی جدید، طبیعی است که هیچ بانکی ولو کوچک در برابر هر مقدار سودی ولو بزرگ، حاضر به همکاری با ایران نشده و شرایط به قبل از برجام و به مراتب بدتر از آن بر‌گردد.
4- آیا امکان دارد نهادهایی که در برجام از تحریم خارج شدند دوباره تحریم شوند؟
بله، طرح S۷۲۲ هیچ محدودیتی برای تحریم کردن در نظر نگرفته است. یعنی اگر بانک مرکزی یا هر فرد و نهاد دیگری با سپاه همکاری داشته باشد و وزارت خارجه آمریکا این همکاری را تایید کند، توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا در لیست تحریم قرار می‌گیرد!
5- آیا تحریم‌های جدید برجام را نقض می‌کند؟
با این قانون ترس از همکاری با ایران چندین برابر میشود و خارجی‌ها ریسک همکاری با ایران را نمی‌پذیرند و منصرف می‌شوند.
دیروز و تنها ساعتی بعد از تصویب تحریم‌های جدید، رادیو فردا اعلام کرد: بلافاصله بعد از تصویب طرح تحریم آمریکا، فهرست شرکت‌های فرانسوی که می توانند در ایران با موج تازه‌ای از دشواری‌ها روبرو بشوند، در رسانه های فرانسوی منتشر شد. در این فهرست نام سیتروئن، پژو و رنو، توتال، آلستوم (حمل و نقل ریلی)، بوئینگ و ایرباس دیده میشود.
افزون بر اینها، قانون جدید تحریمی ،نقض بند ۲۹ است. طبق این بند قرار بوده از وضع هرگونه سیاستی که از عادی شدن روابط اقتصادی ایران جلوگیری کند، خودداری شود. حالا آمریکا خلاف این بند عمل کرده است.
همچنین با توجه به تبدیل دستور اجرایی ۱۳۳۸۲ به قانون ، یک تحریم جدید به تحریم‌های هسته‌ای اضافه شده که نقض بند ۲۶ برجام است.
همچنین چون این قانون اجازه می‌دهد نهادهای خارج شده از تحریم ،دوباره تحریم شوند، برجام نقض شده است.
آنچه شنیده نشد!
نکته تاسف بار ماجرا آنجاست که همه آنچه امروز رخ داده،پیشتر پیش‌بینی شده بود! رهبر انقلاب در این باره بارها و بارها تذکر دادند و مقامات دولتی را از اعتماد به آمریکا و اجرای یکجانبه تعهدات برحذر داشتند. ولی گوش شنوایی نبود و هم اکنون هم به توصیه‌های ایشان در مقابله با بد عهدی آمریکا توجه نمی‌شود.
حضرت آقا حتی همین رفتار کنگره را کاملا پیش‌بینی کردند و گفتند:«در مذاکرات بحث‌های فراوانی راجع به تحریم‌ها شد اما اکنون در کنگره آمریکا ،مسئله تحریم‌ها را مطرح می‌کنند! وقتی عجله داریم کار را زودتر تمام کنیم و به جایی برسانیم،از جزئیات غفلت می‌کنیم و گاهی غفلت از یک امر جزئی، موجب ایجاد رخنه و نقطه سلبی در آن کار میشود.»
و درباره اعتماد به دشمن و انجام یکجانبه تعهدات هم گفتند:« به مسئولین... گفتیم به طرف مقابل اعتماد نکنید، به لبخند او فریب نخورید، به وعده نقد که می‌دهد ــ وعده نقد، نه عمل نقد ــ اعتماد نکنید، چون وقتی خرش از پل گذشت، برمی‌گردد و به ریش شما می‌خندد! اینقدر اینها وقیح هستند.»
برجام آزمونی بود که دولت مردان، به رغم همه ادعاها در عرصه دیپلماسی در آن مردود شدند هم در ایام انعقاد برجام و هم اکنون، عده‌ای تلاش دارند هر نصیحت مشفقانه و هر نظر کارشناسانه را به منزله دشمنی با دولت معرفی کنند!
در حالی‌که همه ما در برابر آمریکا در یک جبهه متحد قرار داریم و آنچه گفته میشود،از سر دلسوزی و خیر خواهی است و جالب آنکه همه آنچه پیش‌بینی شد درست از آب در آمد و در این بین معلوم است که ما،دوست‌تر از مدعیان دوستی دولت هستیم،چرا که آنها با ادعاهای خود، عملا چشم دولت را به روی حقایق و گوشش را به شنیدن صدای حق بستند.