اجرای سیاست های فعال بازار کار که به عنوان یکی از سیاست های پیشرو در ایجاد تعادل در بازار کار قلمداد می شود و زمینه تحرک بخشی به بازار کار از طریق استفاده از ظرفیت های بالقوه واحدهای تولیدی و خدماتی و تشویق کارفرمایان به استفاده از نیروی کار جدید را فراهم می نماید، از اهمیت قابل توجه و غیر قابل انکاری برخوردار می باشد.
یکی از نمونه های موفق سیاست های فعال مورد اجرا در اغلب کشورهای جهان، اعمال حمایت در راستای کاهش هزینه های تمام شده نیروی انسانی برای کارفرمایان جهت ترغیب و تشویق آنها به استفاده از نیروی کار جدید می باشد تا بدین وسیله ضمن کاهش هزینه های تولید و به کارگیری نیروی انسانی بیشتر، زمینه افزایش فرصت های شغلی و کاهش بیکاری در کشور را فراهم نمایند.
بر همین اساس وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی با هدف ایجاد فرصت های شغلی جدید با استفاده از ظرفیت های بلاتصدی نزد واحدهای اقتصادی موجود و کاهش نرخ بیکاری در کشور، تحرک بخشی به بازار کار از طریق « ارائه مشوق های کارفرمایی» را در دستور کار قرار داده و بر اساس ماده 71 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و همچنین بند6 جدول تبصره 14 قانون بودجه 96 کل کشور پروژه معافیت کارفرمایان از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما در قبال به کارگیری نیروی کار جدید از بین دانش آموختگان دانشگاهی جوان را طراحی نموده است.
اساس این طرح بر پایه استفاده حداکثری از اعتبارات و ظرفیت های موجود در قانون بودجه سنواتی و همچنین ظرفیت های خالی و بلا استفاده در بنگاه های بخش خصوصی و تعاونی طرح ریزی شده است. بنگاه هایی که به دلایلی همچون افزایش هزینه های حقوق و دستمزد و سایر هزینه های تولید قادر به کارگیری نیروی کار جدید نیستند.
مطابق چارچوب های تعریف شده در این طرح، مقرر است از طریق برقراری مشوق سهم کارفرما از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما نسبت به ایجاد اشتغال برای 400 هزار نفر از دانش آموختگان جوان در سال جاری اقدام گردد.
*مشمولین برنامه مشوق های بیمه سهم کارفرما
در اجرای طرح مشوق های کارفرمایان از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما در ازای به کارگیری جوانان فارغ التحصیلی دانشگاهی، کارفرمایان بنگاه های فعال اقتصادی بخش خصوصی و تعاونی(دارای کد کارگاهی تامین اجتماعی) در صورت جذب و به کار گیری جوانان دانش آموخته دانشگاهی از بین گروه هدف این طرح برای مدت یکسال ازپرداخت حق بیمه تامین اجتماعی (سهم کارفرما) معاف می گرردند و سهم بیمه مذکور توسط دولت پرداخت می شود.
ضمن آنکه کارفرمایی (به عنوان واحد پذیرنده) که کارورزان دارای گواهی را جذب نمایند، بابت همان کارورزان و در چارچوب آئین نامه اجرایی ماده 71 قانون برنامه ششم توسعه به مدت 2سال از مزایای معافیت حق بیمه سهم کارفرما برخوردار می شوند. لذا اعطای مشوق های بیمه بیشتر به افرادی است که دوره کارورزی را طی نموده باشند.
در اجرای این پروژه کلیه کارگاه های خصوصی و تعاونی فعال موضوع ماده (4) قانون کار و بند(3) ماده (2) قانون تأمین اجتماعی و یا کارگاه های دارای مجوز فعالیت از سایر مراجع رسمی کشور تحت پوشش قرار می گیرند و کارفرمایان واجد شرایط پس از تأمین نیروی کار مورد نیاز از طریق مراکز کاریابی دارای مجوز فعالیت، یا اداره تعاون،کار و رفاه اجتماعی و کسب تأییدیه به کار گماری نیروی کارجدید از سوی ادارات تعاون،کار و رفاه اجتماعی و ارائه مدارک مورد نیاز به اداره تأمین اجتماعی شهرستان محل فعالیت کارگاه، مشمول برقراری معافیت بیمه سهم کارفرما قرار می گیرند.
*میزان معافیت کارفرمایان از پرداخت حق بیمه
کارفرمایان کارگاه های دایر دارای لیست بیمه و بازرسی تأمین اجتماعی، به ازای نیروی کارمازاد بر بیشترین تعداد بیمه شدگان سال گذشته طبق صورت مزد و حقوق ارسالی به سازمان تأمین اجتماعی و کارفرمایان کارگاه های جدید التأسیس به ازاء تعداد کارکنان مندرج در لیست ارسالی به سازمان مذکور که اولاً دارای مدرک تحصیلی لیسانی و یا بالاتر باشند و ثانیاً در گروه سنی 25 تا 34 باشند از پرداخت صد درصد حق بیمه سهم کارفرما ماهانه معادل دو میلیون و یکصد و سی و نه هزار(2139000) ریال به ازا هر یک از جوانان استخدام شده در کارگاه معاف می گردند. در صورت وجود مغایرت بین لیست ارسالی کارفرما و نتیجه بازرسی تأمین اجتماعی هر کدام که بیشتر باشد معیار عمل قرار خواهد گرفت.
کارفرمایان کارگاه هایی که نیروی جدید را به جای نیروی کار شاغل با مدرک تحصیلی لیسانس یا بالاتر در کارگاه که اخراج، مستعفی یا ترک کار نموده اند، به کار گمارند، مشمول استفاده از معافیت بیمه ای نخواهد شد و چنانچه تعداد بیمه شدگان کارگاه پس از برقراری معافیت بیمه سهم کارفرما کاهش یابد و فرد یا افرادی که طبق تأییدیه اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی یا نماینده آن به عنوان نیروی کار جدید در کارگاه شاغل شده اند از صورت مزد ارسالی کافرما حذف گردند، کارگاه به نسبت کاهش نیروی کار جدید از شمول معافیت سهم کارفرما خارج خواهد شد.
*مراحل اجرای برنامه
مراجعه کارفرما به کاریابی دارای مجوز از ورات تعاون،کار و رفاه اجتماعی یااداره تعاون،کار و رفاه اجتماعی محل و جذب نیروی کار جوان دانش آموخته ی دانشگاهی
ارسال لیست بیمه کارگاه به تأمین اجتماعی محل فعالیت بنگاه
صدور تأییدیه به کارگیری دانش آموخته دانشگاهی توسط بنگاه از سوی اداره تعاون،کار و رفاه اجتماعی محل فعالیت بنگاه
برقراری معافیت از پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی سهم کارفرما توسط شعبه تأمین اجتماعی محل فعالیت بنگاه
*برآورد منابع مالی اجرای برنامه
برای برقرای معافیت از پرداخت حق بیمه تأمین اجتماعی برای کافرمایان مشمول این طرح تأمین اعتبار مورد نیاز برای پوشش سهم کارفرما معادل 20 درصد حداقل دستمزد و 3درصد حق بیمه بیکاری ضرورت دارد. با توجه به تعیین حداقل دستمزد سال 96 معادل 9میلیون و سیصد هزار ریال در ماه برای اجرای این برنامه تأمین یا تعهد اعتباری معادل 10 هزار و دویست و شصت و هفت میلیارد ریال از سوی دولت ضرورت دارد.
جدول 2- برآورد اعتبار مورد نیاز برای اجرای برنامه معافیت بیمه ای سهم کارفرما
سال | حداقل دستمزد(هزار ریال) | 23درصد بیمه سهم کارفرما(هزار ریال) | سرانه هزینه بیمه برای یک سال (هزار ریال) | جامعه هدف(نفر) | جمع اعتبار مورد نیاز(میلیارد ریال) |
1396 | 9300 | 2139 | 25668 | 400000 | 10267 |