آنچه دانشجویان دکتری باید از قوانین دوره فرصت مطالعاتی بدانند

اینکه دانشگاه آزاد اسلامی برای فرد متقاضی استفاده از دوره فرصت مطالعاتی شرایطی را در نظر گرفته است که اعضای هیات‌علمی رسمی قطعی یا رسمی آزمایشی با مرتبه استادیاری و بالاتر می‌توانند حداکثر به مدت 9 ماه از فرصت مطالعاتی استفاده کنند و امکان تمدید این مهلت تا سه ماه هم وجود دارد، اولین قانون آن به شمار می‌رود.

اعضای هیات‌علمی رشته‌های هنر در مرتبه مربی با حداقل پایه 10 می‌توانند به شرط دایر نبودن دوره دکتری تخصصی در آن رشته از این فرصت مطالعاتی استفاده کنند. اعضای هیات‌علمی پیمانی به شرط داشتن حداقل سه سال سابقه همکاری و اعتبارات تحقیقاتی خارج از کشور با پرداخت حق بیمه خود به واحد دانشگاهی امکان استفاده یک‌ساله از فرصت مطالعاتی بدون دریافت حقوق و مزایا را دارند. این قانون نیز یکی دیگر از قوانین دانشگاه آزاد اسلامی درباره استفاده از فرصت مطالعاتی است.

درباره دانشجویان بورسیه دکتری تخصصی نیز آن دسته از دانشجویانی که امتحان جامع را گذرانده و حداقل یک‌سال از تصویب موضوع رساله دکتری آنها گذشته باشد، می‌توانند به فرصت مطالعاتی بروند. البته این زمان در صورت نیاز حداکثر تا سه ماه دیگر با هزینه شخصی دانشجوی مشروط به ارائه یک مقاله WoS قابل تمدید است. همچنین دانشجویان غیربورسیه نیز که امتحان جامع را گذرانده و حداقل یک‌سال از تصویب موضوع رساله‌شان گذشته باشد، می‌توانند با هزینه شخصی از فرصت مطالعاتی خارج از کشور به مدت 6 ماه استفاده کنند. در صورت نیاز این مدت حداکثر تا سه ماه دیگر مشروط به ارائه یک مقاله WoS قابل تمدید است.

برای دانشجویان دکتری تخصصی پژوهش‌محور، ارائه دو گزارش 6 ماهه از پیشرفت طرح پژوهشی که به تایید کمیته راهبری مربوط رسیده باشد به منزله قبولی در امتحان جامع است.

البته استفاده از فرصت مطالعاتی برای دانشجویان دکتری تخصصی (بورسیه و غیربورسیه) مشروط به موافقت و تایید استاد راهنما و گروه آموزشی مربوط و شورای پژوهش و فناوری واحد دانشگاهی و تصویب سایر مراجع ذی‌ربط است. همچنین موضوع فرصت مطالعاتی باید با موضوع رساله دکتری دانشجو مرتبط باشد.

یکی دیگر از مسائل اصلی در بحث فرصت مطالعاتی تسهیلات ارائه‌شده به متقاضیان است که دانشجویان دکتری تخصصی غیربورسیه برای استفاده از فرصت مطالعاتی خارج از کشور از تسهیلات وام صندوق رفاهی دانشجویی تا سقف 200 میلیون ریال (مازاد بر تسهیلات عادی)  بهره‌مند می‌شوند.

همچنین اعضای هیات‌علمی رسمی قطعی یا رسمی آزمایشی برای استفاده از فرصت مطالعاتی داخل یا خارج از کشور باید حداقل چهار سال سابقه خدمت و پنج سال فاصله سنواتی بین دو فرصت مطالعاتی با رعایت سقف 20 درصد از کل اعضای هیات‌علمی استادیار به بالای واحدهای دانشگاهی در همان سال و چاپ حداقل یک مقاله در مجله‌های معتبر با نمایه (WoS) یا دو مقاله با نمایه علمی پژوهشی مورد تایید وزارتین یا ثبت یک اختراع بین‌المللی یا اتمام یک طرح پژوهشی برون‌دانشگاهی با حداقل 500 میلیون ریال به‌عنوان مجری را داشته باشند.

یکی دیگر از مسائلی که قوانین برای آن تدابیری را اندیشیده، بحث نیمه‌تمام ماندن فرصت مطالعاتی است؛ یعنی در صورت قطع استفاده از فرصت مطالعاتی به دلایلی مانند بیماری و وقوع حوادث غیرمترقبه یا انصراف از انجام فرصت مطالعاتی کلیه وجوه پرداختی باید بازگشت داده شود و همچنین اگر عضو هیات‌علمی به دلیل نگرفتن روادید از کشور ثالث بازگردد، با توجه به شرایط و مدتی که در خارج از کشور بوده، هزینه‌های انجام‌شده در قبال ارائه اسناد مثبته به وی پرداخت خواهد شد.