استاد دانشگاه تهران:
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی کارشناس مسائل شهری در خصوص درس هایی که می‌توان از زلزله اخیر در کرمانشاه در حوزه شهری گرفت، گفت: از میان زیرساختهای شهری شاید مهمترین آن‌ها در شرایط پسا سانحه شبکه حمل و نقل و معابر شهری باشد چرا که سرعت پاسخگویی ما به زلزله بستگی به کیفیت شبکه معابر دارد.
وی افزود: یکی از دلایلی که خسارتهای زلزله در کشورهای در حال توسعه معمولا بیشتر از کشورهای توسعه یافته است و ۷ برابر بیشتر کشته و ۴۰ برابر بیشتر مصدوم میدهند، به همین بحث شبکه معابر شهری و عدم رعایت اصول و استاندارد‌ها مربوط میشود.
مدرس دانشگاه تهران با تاکید براینکه کاربری شبکه معابر باید ۲۵ درصد کل کاربریهای شهر باشد که در عمل در بسیاری از شهر‌ها اینگونه نیست، افزود: از نگاه شهرسازی شبکه معابر تنگ و نامناسب به همراه عوامل دیگری مانند عدم تناسب کاربریها، عدم وجود تناسب بین فضاهای پر و خالی، فشردگی بافتها، کیفیت پایین ابنیه و مصالح و تراکم بالای جمعیت تا حدود زیادی حجم خسارات زلزله را بالا می‌برند.
طباطبایی با بیان اینکه یکی از اصولی که در ارتباط با شبکه معابر متاسفانه در بسیاری از شهرهای ما و از جمله تهران رعایت نشده است عدم وجود سلسله مراتب شبکه هست، ادامه داد: به عبارتی باید دسترسی‌های محلی به شریانهای درجه دو (خیابانها) سپس به شریانهای اصلی (بزرگراهها) متصل باشند در حالیکه این تناسب و سلسله مراتب بعضا دیده نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه در برخی نقاط شهر بلافاصله از دسترسی محلی به بزرگراهها می‌رسیم و در برخی دیگر از نقاط خیابانهای اصلی و بزرگراهها بسیار دور از بافت محلات مسکونی قرار دارند، افزود: فاصله بزرگراهها نیز اغلب از هم زیاد است در حالیکه استاندارد آن بین ۲ تا ۵ کیلومتر فاصله است که این موارد در مواقع بحران شهر را دچار گره خوردگی ترافیکی و کندشدن روند امداد رسانی می‌کند.
کارشناس مسائل شهری ادامه داد: در بحث شبکه ارتباطی شهر نمی‌توان سازه هایی مانند پل‌ها و تونل‌ها را نادیده گرفت آن‌ها در واقع مهمترین کنترل کننده‌ها و اتصال دهنده‌های شبکه هستند و باید بقدری استحکام داشته باشند که خود در اثر تخریب به معضلی بزرگ تبدیل نشوند.
مدرس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه شواهد نشان می‌دهد که در بسیاری از زلزله‌ها خسارتهای ناشی از اجزاء غیر سازه‌ای آن مانند نما بیشتر از خسارات سازه‌ای مانند اسکلت است، افزود: به عنوان مثال ۷۹ درصد خسارات ساختمان‌ها در زلزله ۱۹۷۱ سانفرانسیسکو به عناصر غیر سازه‌ای مربوط بوده است.
طباطبایی با بیان اینکه تخریب نما میتواند به زخمی کردن مردم ناشی از سقوط و شکستن سنگ یا شیشه، سقوط قطعات سقفی، شکسته شدن لوازم و اتصالات و مسدود شدن دسترسی به داخل ساختمان منجر شود، گفت: در بسیاری از شهرهای زلزله خیز جهان امروز ضوابطی برای نمای ساختمان‌ها در جهت سبک سازی آن‌ها و کاهش خسارات زلزله اعمال میشود و این سبک سازی با استفاده از مصالحی سبک و مقاوم و نسوز که بوسیله تکنولوژیهای جدید تولید میشود، انجام می‌گیرد.
وی با تاکید براینکه بیش از ۷ درصد از کل مرگ و میرهای زلزله در جهان طی صد سال گذشته مربوط به کشور ایران بوده است، خاطرنشان نمود: با علم به این واقعیت باید به برنامه ریزی دقیق در تمامی حوزه‌های مربوط اعم شهرسازی، عمران، برنامه ریزی شهری، ساخت و ساز مصالح بپردازیم و بخصوص در شهرهای پرجمعیت باید تمامی اصول و ضوابط ایمنی در برابر زلزله بدون کمترین قصوری اعمال شود و از تمام فناوری‌ها برای کم کردن خسارتهای زلزله و دیگر حوادث استفاده کنیم.
وی افزود: یکی از دلایلی که خسارتهای زلزله در کشورهای در حال توسعه معمولا بیشتر از کشورهای توسعه یافته است و ۷ برابر بیشتر کشته و ۴۰ برابر بیشتر مصدوم میدهند، به همین بحث شبکه معابر شهری و عدم رعایت اصول و استاندارد‌ها مربوط میشود.
مدرس دانشگاه تهران با تاکید براینکه کاربری شبکه معابر باید ۲۵ درصد کل کاربریهای شهر باشد که در عمل در بسیاری از شهر‌ها اینگونه نیست، افزود: از نگاه شهرسازی شبکه معابر تنگ و نامناسب به همراه عوامل دیگری مانند عدم تناسب کاربریها، عدم وجود تناسب بین فضاهای پر و خالی، فشردگی بافتها، کیفیت پایین ابنیه و مصالح و تراکم بالای جمعیت تا حدود زیادی حجم خسارات زلزله را بالا می‌برند.
طباطبایی با بیان اینکه یکی از اصولی که در ارتباط با شبکه معابر متاسفانه در بسیاری از شهرهای ما و از جمله تهران رعایت نشده است عدم وجود سلسله مراتب شبکه هست، ادامه داد: به عبارتی باید دسترسی‌های محلی به شریانهای درجه دو (خیابانها) سپس به شریانهای اصلی (بزرگراهها) متصل باشند در حالیکه این تناسب و سلسله مراتب بعضا دیده نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه در برخی نقاط شهر بلافاصله از دسترسی محلی به بزرگراهها می‌رسیم و در برخی دیگر از نقاط خیابانهای اصلی و بزرگراهها بسیار دور از بافت محلات مسکونی قرار دارند، افزود: فاصله بزرگراهها نیز اغلب از هم زیاد است در حالیکه استاندارد آن بین ۲ تا ۵ کیلومتر فاصله است که این موارد در مواقع بحران شهر را دچار گره خوردگی ترافیکی و کندشدن روند امداد رسانی می‌کند.
کارشناس مسائل شهری ادامه داد: در بحث شبکه ارتباطی شهر نمی‌توان سازه هایی مانند پل‌ها و تونل‌ها را نادیده گرفت آن‌ها در واقع مهمترین کنترل کننده‌ها و اتصال دهنده‌های شبکه هستند و باید بقدری استحکام داشته باشند که خود در اثر تخریب به معضلی بزرگ تبدیل نشوند.
مدرس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه شواهد نشان می‌دهد که در بسیاری از زلزله‌ها خسارتهای ناشی از اجزاء غیر سازه‌ای آن مانند نما بیشتر از خسارات سازه‌ای مانند اسکلت است، افزود: به عنوان مثال ۷۹ درصد خسارات ساختمان‌ها در زلزله ۱۹۷۱ سانفرانسیسکو به عناصر غیر سازه‌ای مربوط بوده است.
طباطبایی با بیان اینکه تخریب نما میتواند به زخمی کردن مردم ناشی از سقوط و شکستن سنگ یا شیشه، سقوط قطعات سقفی، شکسته شدن لوازم و اتصالات و مسدود شدن دسترسی به داخل ساختمان منجر شود، گفت: در بسیاری از شهرهای زلزله خیز جهان امروز ضوابطی برای نمای ساختمان‌ها در جهت سبک سازی آن‌ها و کاهش خسارات زلزله اعمال میشود و این سبک سازی با استفاده از مصالحی سبک و مقاوم و نسوز که بوسیله تکنولوژیهای جدید تولید میشود، انجام می‌گیرد.
وی با تاکید براینکه بیش از ۷ درصد از کل مرگ و میرهای زلزله در جهان طی صد سال گذشته مربوط به کشور ایران بوده است، خاطرنشان نمود: با علم به این واقعیت باید به برنامه ریزی دقیق در تمامی حوزه‌های مربوط اعم شهرسازی، عمران، برنامه ریزی شهری، ساخت و ساز مصالح بپردازیم و بخصوص در شهرهای پرجمعیت باید تمامی اصول و ضوابط ایمنی در برابر زلزله بدون کمترین قصوری اعمال شود و از تمام فناوری‌ها برای کم کردن خسارتهای زلزله و دیگر حوادث استفاده کنیم.
منبع: مهر
ارسال نظرات