مقام سابق دولت آمریکا میگوید راستیآزماییهای بند T برجام به نحو مناسب در پروتکل الحاقی پوشش داده شدهاند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، «ریچارد نفیو»، کارشناس ارشد مسائل تحریمی در تیم سابق مذاکرهکننده هستهای آمریکا در مصاحبهای گفته آژانس متعهد به انجام برخی اقدامات راستیآزمایی و ارائه اطمینانهای لازم درباره مفاد مطرحشده در بند T. ضمیمه نخست برجام برخوردار است.
وی این اظهارات را در در مصاحبهای با روزنامه «تهران تایمز» در پاسخ به این سوال مطرح کرد که بیانیههای «یوکیا آمانو»، مدیر کل آژانس درباره راستیآزماییها از بند T. ضمیمه نخست برجام در حال شبیه شدن به مواضع نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل است.
نفیو گفت: «به نظر من آمانو بر این موضوع تأکید میکند که او از اختیارات برای انجام برخی اقدامات راستیآزمایی جهت ارائه اطمینانهای مطرحشده در بند T. برخوردار است، اما او درباره اینکه بایستی چه اقدامی انجام دهد و چه زمانی این کار را انجام دهد، به روشنی اظهارنظر نمیکند. به همین دلیل است که آژانس از مفاد مربوط به دسترسیهای تکمیلی از پروتکل الحاقی استفاده کرده است.»
خبرگزاری تسنیم پیشتر گزارش داده بود یک اندیشکده آمریکایی به «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا پیشنهاد داده از شرایط مطرح شده در بند T. برای درخواست بازرسی از سایتهای نظامی ایران استفاده کند.
ابتدا «مارک فیتزپاتریک»، دیپلمات کهنهکار آمریکایی و از مقامهای اسبق وزارت خارجه این کشور در یادداشتی در حمایت از «برجام» ماه گذشته به این موضوع اشاره کرد. وی نوشت: «برجام، حاوی یک محدودیت مهم (برای ایران) است که از تمامی توافقهای غیراشاعهای فراتر میروند، از این لحاظ که چهار نوع فعالیتهای تحقیقاتی را که میتوانند به ساخت وسیله انفجاری هستهای شوند ممنوع میکند».
این مقام سابق آمریکایی با اشاره به اینکه این محدودیتها در بند T. ضمیمه اول برجام مندرج شدهاند، خاطرنشان کرده که هنوز مشخص نیست که راستیآزمایی درباره محدودیتها چگونه باید انجام شوند و عدهای از منتقدان میگویند که تنها با اجازه دسترسی به سایتهای نظامی ایران است که میتوان آنها را راستیآزمایی کرد.
در بند T. ضمیمه اول برجام، «فعالیتهایی که میتواند در طراحی و توسعه یک وسیله انفجاری هستهای نقش داشته باشند» ممنوع شدهاند. این فعالیتها طبق متن توافق هستهای موارد ذیل را شامل میشوند:
طراحی، توسعه، ساخت، دستیابی و یا استفاده از مدلهای کامپیوتری برای شبیهسازی وسایل انفجاری هستهای. طراحی، توسعه، ساخت، دستیابی و یا استفاده از چاشنیهای انفجاری چند نقطه که برای توسعه یک وسیله انفجاری هستهای مناسب هستند مگر اینکه مقاصد ... ستهای بودن آن توسط کمیسیون مشترک تأیید شده باشد و موضوع پایش باشد. طراحی، توسعه، ساخت، دستیابی و یا استفاده از سیستمهای تشخیص انفجار (دوربینهای Streak، دوربینهای سرعت بالا و یا دوربینهای Flash x-ray) مناسب برای توسعه تجهیزات انفجار هستهای مگر اینکه مقاصد ... ستهای بودن آن توسط کمیسیون مشترک تأیید شده باشد و موضوع پایش باشد. طراحی، توسعه، ساخت، دستیابی و یا استفاده از چشمههای نوترونی هدایتکننده انفجارات یا مواد خاص برای چشمههای نوترونی هدایتکننده انفجارات.
خبرگزاری رویترز پیشتر نوشته بود در توافق هستهای ایران، درباره اینکه راستیآزمایی از بند مشهور به بند T. بایستی چگونه انجام شود هیچ توضیحی داده شده و نامی از آژانس بهعنوان نهاد مسئول راستیآزمایی و نظارت آن آورده نشده است، به همین دلیل، روسیه میگوید راستیآزمایی از این بند در حیطه وظایف آژانس نیست، در حالی که قدرتهای غربی و آژانس با این موضع روسیه مخالفند.
نفیو گفت: «همانطور که قبلاً نوشتهام، به نظر من این موضوع [راستیازمایی از مفاد مندرج در بند T]به نحو مناسب در پروتکل الحاقی پوشش داده شده است، اما به نفع همه، از جمله ایران است که اطمینان شود هیچ شبههای درباره نقض بند T. وجود ندارد.»
وی اضافه کرد: «دفاع ایران از حاکمیتش تا اندازهای معقول است، اما ما در حال حاضر در وضعیت ویژهای قرار داریم و به نظر من، ایران هنوز موظف است نشان دهد که مقاصدش کاملاً مشروع و صلحآمیز هستند.»