معاون تحقیقات وزیر بهداشت مهمترین دلایل مرگ و میر ایرانیها را برشمرد و تأکید کرد که تنها در سال گذشته ۵۷ درصد مرگ مردان و ۴۹ درصد مرگ زنان ایرانی زودرس بوده است.
به گزارش گروه دیگر رسانه های خبرگزاری دانشجو، مرگهای زودرس در ایران با جمعیت ۸۱.۳ میلیون نفری، در حالی هنوز از نگرانیهای جدی نظام سلامت است که در عین حال سن امید به زندگی ایرانیان همچنان رو به افزایش است.
امید به زندگی در زمان تولد در ایران از ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ نرخ امید به زندگی در ایران از ۷۱.۱ سال در زنان و ۶۵.۲ سا ل. در مردان طی سال ۱۹۹۰ به ۷۸.۴ سال در زنان و ۷۳.۸ سال در مردان طی سال ۲۰۱۶ ارتقا یافته است
آماری که ملکزاده، معاون تحقیقات وزیر بهداشت، از مرگ و میر در ایران طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ ارائه کرده است نشان میدهد که تعداد ۳۶۰ هزار مرگ (۲۱۹ هزار در مردان و ۱۴۱ هزار در زنان) در سال ۲۰۱۶ در ایران رخ داده است که معادل ۴۴۳ مورد مرگ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر بوده است. این در حالی است که در سال ۱۹۹۰، ۳۴۰ هزار مرگ رخ داده که معادل ۶۰۶ در هر ۱۰۰ هزار نفر بوده و روندی کاملاً طبیعی را طی کرده است.
وی همچنین یادآور شد: نگاهی به نرخ استاندارد شده سنی مرگ و میر در ایران نشان میدهد که این نرخ در سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۶ به عللی همچون افزایش بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی و دسترسی بیشتر به خدمات سلامت، کاهش مرگ و میر کودکان و مادران کاهش مرگ و میر بر اثر تصادفات جادهای شیب نزولی داشته و ۲۷ درصد کاهش یافته است. ملک زاده، گریزی نیز به روند مرگ و میر کودکان زیر یک و زیر ۵ سال میزند: در ایران نرخ مرگ و میر کودکان زیر یک سال به ازای هر هزار تولد زنده، از ۵۳.۴ مرگ در ۱۹۹۰ به ۱۵.۱ مرگ در سال ۲۰۱۶ کاهش پیدا کرده است. در همین مدت زمان، نرخ مرگ و میر زیر ۵ سال به ازای هر هزار تولد زنده از ۶۷.۴ درصد به ۱۷.۸ درصد رسیده است.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت در ادامه به روند مرگ و میر زنان و مردان طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۶ پرداخت و گفت: شمار مرگ و میر مردان در سال ۱۹۹۰، ۲۰۰ هزار نفر و زنان ۱۴۰ هزار نفر بوده که در سا ل. ۲۰۱۶ به ترتیب به ۲۱۹ هزار مرگ در مردان و ۱۴۱ هزار مرگ در زنان رسیده است و مجموع مرگها از ۳۴۰ هزار در ۱۹۹۰ به ۳۶۰ هزار در سال ۲۰۱۶ افزایش یافته است. این افزایش، طی ۲۶ سال کاملاً طبیعی است، اما اگر نرخ مرگ و میر را در مقیاس استاندارد شده سنی در ایران بررسی کنیم، این نرخ، ۲۷ درصد کاهش یافته است.
به گفته وی، در بین علل کلی مرگ و میر در ایران در حالیکه سهم بیماریهای غیرواگیر در سال ۱۹۹۰ نزدیک به ۵۰ درصد، بیماریهای واگیر بیش از ۲۰ درصد و تصادفات جادهای بیش از ۳۰ درصد بوده است، در سال ۲۰۱۶ بیماریهای غیرواگیر سهم ۸۰ درصدی، بیماریهای واگیر سهم بیش از ۱۰ درصدی و تصادفات جادهای سهم کمتر از ۱۰ درصد داشته است. ملکزاده در ادامه تشریح علل مرگ و میر ایرانیها و پس از اشاره به علل کلی، به ۱۰ علت مهم مرگ و میر در کشور پرداخت: بر اساس مطالعه جهانی بار بیماریها، ۱۰ علت مهم مرگ و میر در ایران طی سال ۲۰۱۶ شامل بیماری ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، تصادفات جادهای، پرفشاری خون، آلزایمر، دیابت، بیماری مزمن انسدادی ریوی، بیماری مزمن کلیوی، سایر بیماریهای قلبی عروقی و سرطان معده بودهاند.
محقق برجسته کشور خاطرنشان کرد: از سال ۲۰۰۵ تاکنون بیماری ایسکمیک قلبی در تمامی سالها اولین علت مرگ در ایران بوده است و در سال ۲۰۱۶ این بیماری بیش از ۲۵ درصد کل مرگها را به خود اختصاص داده است. وی گفت: از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶، سکته مغزی از رتبه سوم به رتبه دوم علل مرگ و میر ایرانیها رسیده است. در سال ۲۰۱۶، سکته مغزی علت حدود ۲۹ هزار مرگ بوده است. ملکزاده افزود: تصادفات جادهای عامل بیش از ۲۶ هزار مرگ در ایران بودهاند. تصادفات جادهای، اکنون، سومین عامل مرگ و میر ایرانیهاست.
نویسنده همکار در مطالعه جهانی بار بیماریها همچنین گفت: فشار خون به عنوان چهارمین علت مرگ و میر ایرانیها، مسئول بیش از ۷۹ هزار مرگ در ایران در تمامی سنین و دو جنس (۴۵ هزار مرگ در مردان و ۳۴ هزار مرگ در زنان) بوده است.
به گفته معاون تحقیقات وزیر بهداشت، آلزایمر پنجمین علت مهم مرگ و میر در ایران به شمار میرود. رییس پژوهشکده بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: دیابت در حالی که نهمین علت مرگ و میر در کشورهایی با درآمد کم و متوسط در سال ۲۰۱۶ بوده است در سال ۲۰۰۶، هفدمین علت مرگ در این کشورها به شمار میرفته است. دیابت علت ۱ ٫ ۴۳ میلیون مرگ در سال ۲۰۱۶ بوده که در مقایسه با سال ۲۰۰۶ حدود ۳۱ درصد افزایش پیدا کرده است.
نگاهی به آمار مرگ و میر در ایران نیز نشان میدهد: دیابت جایگاه ششم را در علت مرگ طی سال ۲۰۱۶ داشته است. این بیماری در سال ۲۰۱۶ عامل بیش از ۱۴ هزار مرگ بوده است. ملکزاده با استناد به یافتههای مطالعه جهانی بار بیماریهای گفت: بیماریهای مزمن ریوی هفتمین و بیماریهای مزمن کلیوی هشتمین علت مهم مرگ و میر ایرانیها در حال حاضر هستند. به گفته وی بیماریهای مزمن انسدادی ریوی عامل ۹۶۰۰ مرگ و بیماری مزمن کلیوی نیز عامل ۹۳۰۰ مرگ در سال ۲۰۱۶ بودهاند.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت گفت: سایر بیماریهای قلبی نهمین علت مرگ و میر ایرانیها را به خود اختصاص داده است. این بیماریها شامل سایر بیماریهای نارسایی قلبی، نارساییهای مادرزادی، بیماریهای رماتیسمی و ... هستند.
معاون تحقیقات وزیر بهداشت همچنین اعلام کرد: در سال ۲۰۱۶، مجموعه سرطانها عامل بیش از ۵۴ هزار مرگ در دو جنس و تمامی سنین بودهاند که سرطان معده دهمین علت مهم مرگ و میر ایرانیها و عامل ۹ هزار مرگ و مرگبارترین سرطان بوده است.
ملکزاده سپس به تشریح مرگهای زودرس در ایران پرداخت و گفت: نگاهی به آمار مرگهای زودرس در ایران در سال ۱۹۹۰ نشان میدهد: از بین ۳۴۰ هزار مرگ، ۲۷۷ هزار مرگ، معادل ۸۱ درصد مرگها، زودرس (زیر ۷۰ سال) بوده است. به عبارتی، ۸۲ درصد مرگهای مردان (معادل ۱۶۴ هزار مرگ) و ۸۰ درصد مرگهای زنان (معادل ۱۱۳ هزار مرگ) زودرس بوده است.
همچنین در سال ۲۰۱۶، از مجموع ۳۶۰ هزار مرگ، ۱۹۳ هزار مرگ معادل ۵۳ درصد از کل مرگها زودرس (زیر ۷۰ سال) بوده است که از این تعداد مرگ زودرس، ۱۲۴ هزار مرگ مردان (۵۷ درصد از کل مرگهای مردان)، و ۶۹ هزار مرگ زنان (۴۹ درصد از کل مرگهای زنان) زودرس بوده است.
این ارقام اگرچه نشان میدهد که مرگهای زودرس در ایران روند کاهشی داشته است، اما چنانچه ملکزاده معاون تحقیقات وزیر بهداشت تاکید میکند تعداد مرگهای زودرس در ایران همچنان بالا و موجب نگرانی است و کاهش مرگهای زودرس در ایران باید یکی از مهمترین برنامههای وزارت بهداشت باشد. به گفته ملکزاده، ایسکمیک قلبی، تصادفات جاده ای، تولدهای زودرس، نواقص مادرزادی، بیماریهای مغز و اعصاب، فشار خون، دیابت، عفونت دستگاه تنفسی تحتانی، آسیب به خود، سایر بیماریهای قلبی عروقی مهمترین علل مرگهای زودرس در ایران هستند.
۱۰ علت عمده مرگ و میر زودرس در زنان ایرانی نکته مهم دیگری که وی به آن اشاره میکند این است که رتبهبندی علل عمده مرگهای زودرس در زنان و مردان ایرانی تا حدودی متفاوت است. به گفته وی، ایسکمیک قلبی، بیماریهای مغز و اعصاب، فشار خون بالا، آلزایمر، دیابت، تصادفات جادهای، سایر بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای مزمن کلیوی، نواقص مادرزادی و تولدهای زودرس از مهمترین علل مرگهای زودرس در بین زنان ایرانی است.
اما رتبهبندی مهمترین علل مرگهای زودرس مردان ایرانی نشان میدهد ایسکمیک قلبی، تصادفات جادهای، بیماریهای مغز و اعصاب، فشار خون، آلزایمر، بیماریهای مزمن انسدادی ریوی، سرطان معده، بیماریهای مزمن کلیوی و تولدهای زودرس، ۱۰ علت مهم مرگ و میرهای زودرس در بین مردان ایرانی طی سال ۲۰۱۶ بوده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت عوامل خطر مرگهای زودرس در ایران را فشار خون بالا، چربی خون، قند خون، چاقی و اضافه وزن، بی تحرکی، مصرف نمک به مقدار دو برابر متوسط جهانی، مصرف تریاک و دخانیات، مصرف الکل، تغذیه ناسالم و عدم استفاده از سبزیجات و میوههای تازه و سوابق ژنتیکی برشمرد.
وی به یک نکته مهم در این باره اشاره کرد: وقتی گفته میشود ایسکمیک قلبی عامل نیمی از مرگهای زودرس در ایران است و سبب شده سن سکته قلبی در ایران ۱۰ سال پایینتر از میانگین کشورهای اروپایی است بدان معناست که اگر ما بتوانیم مانع سکتههای قلبی در ایران شویم یعنی مشکل نیمی از مرگهای زودرس را حل کردهایم. ملکزاده تأکید کرد: هر چه سن امید به زندگی افزایش یابد، مرگهای زودرس در کشور نیز کاهش خواهد یافت.