چگونه از کابوس بازنشستگی فرار کنیم؟

به گزارش گروه دیگر رسانه های خبرگزاری دانشجو، دکتر «هینوهارا» نویسنده، فیزیکدان و کارشناس طول عمر بود که در سن 105 سالگی فوت کرد، او جزو 36 هزار نفر ژاپنی بالای صد سال کشور بود که اعتقادی به بازنشستگی نداشت و حتی در سال‌های پایانی عمرش هم دست از کار و تلاش برنداشت.

او می‌گفت صبحانه‌اش یک لیوان شیر، قهوه، کمی آب پرتقال و یک قاشق روغن زیتون بود و برای ناهار یک لیوان شیر و نان شیرینی انتخابش بود و شام‌ را هم با سبزیجات و کمی برنج و ماهی تمام می‌کرد. 

در حین رفتن به مکان‌های مختلف هرگز از راه میانبر، آسانسور و پله برقی استفاده نمی‌کرد و معتقد بودن انرژی آدم از داشتن احساس خوب برمی‌خیزد که البته از خوردن غذای سالم و خواب کافی نشأت می‌گیرد، هینوهارا بر این باور بود که باید سعی کنیم تا مثل بچه‌ها زندگی کنیم و آنقدر مجذوب کار و زندگی شویم که یادمان برود خسته و گرسنه هستیم.

او می‌گفت «کار کردن را تعطیل نکنید، می‌توانید بازنشسته شوید و به خودتان بگویید تاکنون برای خودم و خانواده کار کردم و بعد از آن در بازنشستگی می‌خواهم خودم را وقف اجتماع و کارهای عام‌المنفعه کرده و دانش و تجربه زندگی‌ام را به دیگران منتقل کنم.»

این در حالی است که در ایران شیوع مشکلات سلامت روان با افزایش سن رابطه مستقیمی داشته و در افراد بازنشسته شیوع بالاتری دارد، چرا که فرد بازنشسته گمان می‌کند که به محض بازنشسته شدن دیگر کارآیی سابق را ندارد و دوران سودمندی‌اش به پایان رسیده است.

در این گروه از افراد به ویژه مردان، زندگی با کار کردن معنا شده و بازنشستگی شبیه به کابوسی است که دیگر پایانی ندارد، اما سوال اینجاست که باید چه کار کنیم تا حس ناتوانی، نا امیدی و عدم فایده در این افراد کمتر شود تا بتوانند این دوران را به خوبی و بدون بیماری‌های روانی سپری کنند.

بیتا نصراللهی، روانشناسی بالینی و عمومی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس می‌گوید: بدون شک آموزش‌های مهارتی و اجتماعی نقش مؤثری در پیشگیری از افسردگی‌ پس از بازنشستگی دارد.

ارگان‌هایی که بازنشستگی را به نیروهای خود ابلاغ می‌کنند باید پیش از این کار از سوی واحد منابع انسانی فعالیت‌های رفاهی را برای این گروه در نظر بگیرند تا فرد بلافاصله و ناگهانی از فعالیت دست نکشد، همچنین ارائه امکانات رفاهی همچون سفرهای ارزان می‌تواند در این مسیر کمک زیادی به فرد بازنشسته کند.

البته برخی ارگان‌ها این امکانات را برای نیروهای خود فراهم می‌کنند اما برخی دیگر یا فاقد این امکانات هستند و یا امکاناتی که دارند آنقدر محدود است که تعداد کمی می‌توانند از آن استفاده کنند.

وی در ادامه افزود: افراد در سن میانسالی از لحاظ روانی به دنبال ایفای نقش مؤثر برای دیگران هستند و زمانی که دوران کارشان به پایان می‌رسد،‌ احساس می‌کنند دیگر آن نقش پررنگ و مفید گذشته را ندارند و نیروهای جوان، آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند.

تشویق افراد بازنشسته برای رفتن به پارک و همنشینی با گروه همسالان خوب است اما نمی‌تواند کار مفیدی باشد که احساس فعالیت را در آنها زنده نگه دارد، بنابراین بهتر است از افراد بازنشسته در فعالیت‌هایی که به نفع یک گروه خاص است مثل شرکت در خیریه‌ها و کارهای عام‌المنفعه یا کار برای بچه‌های سرطانی استفاده کرد.

این روانشناسی بالینی و عمومی تأکید کرد: طبق تحقیقات صورت گرفته مدیریت منابع انسانی در خارج از کشور مسائل رفاهی را پیش از ایام بازنشستگی در نظر می‌گیرد و حتی برای این گروه افراد پیاده رو مخصوص تعبیه کرده و یا اتوبوس‌ها امکان ورود ویلچر دارند.

گاهی اوقات افسردگی پس از بازنشستگی با روان‌درمانی برطرف می‌شود اما در مواقعی که فرد با مشکلات زناشویی و خانوادگی و یا مرگ عزیزان خود مواجه است و دچار بیماری‌هایی همچون دیابت یا فشارخون می‌شود حتماً باید در کنار روان ‌درمانی از درمان‌های دارویی هم استفاده کنیم.