رهبر انقلاب: اعتماد مردم بزرگترین سرمایه‌ی دولت است اعتماد مردم به دولت آسیب دیده است و باید ترمیم بشود
رهبر انقلاب: اعتماد مردم بزرگترین سرمایه‌ی دولت است اعتماد مردم به دولت آسیب دیده است و باید ترمیم بشود
۰۸ شهريور ۱۴۰۰ - ۱۰:۰۵
کد خبر: ۹۵۹۷۳۷
news1152685 :Array
(
[content] => Array
(
[id] => 1152685
[rutitr] => جمعی از تشکل‌های دانشگاه تربیت مدرس:
[title] => دولت سیزدهم دولت انفتاح بود نه انسداد/ مدیریت صبح جمعه‌ای از به زحمت افتادن و به دل کوه زدن برای مردم ندارد
[stitle] =>
[title2] =>
[subtitle] => جمعی از تشکل‌های دانشگاه تربیت مدرس به مطالب مطرح شده از سوی معصومه ابتکار درخصوص دولت سیزدهم پاسخ دادند.
[body] =>
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، جمعی از تشکل‌های دانشگاه تربیت مدرس به مطالب مطرح شده از سوی معصومه ابتکار(چهره اصلاح طلب و معاون دولت های خاتمی و حسن روحانی) درخصوص دولت سیزدهم پاسخ دادند.
متن این نامه به شرح زیر است:
بسم الله العادل
امام باقر (ع) میفرمایند: هیچ انسانی جلوی مؤمنی به او طعنه نمی‌زند، جز اینکه به بدترین مرگ میمیرد، و سزاوار است که به‌خیر باز نگردد.
اقدام خانم ابتکار ما را به یاد ساکنان جزیره‌العرب پیش از بعثت انداخت. در اندیشه اسلامی، گمراهی بر دو نوع است. انسان‌هایی هستن که صرفا انسانیت را پیشه خود نموده، منتهی در خلال افکارشان رگه‌هایی از انحراف نیز یافت میشود.
دسته دیگر، انسان‌هایی هستند که قرآن آنها را "الاُمّیّین" نامیده‌است؛ یعنی از بدو تولد چیزی بر آنها افزوده نشده و با هر آیین و مسلکی بیگانه‌اند همانند ساکنان جزیره‌العرب پیش از بعثت. امروز درحالی که هنوز یک ماه از شهادت رئیس جمهور شهیدمان و همراهان شان نگذشته است، عده‌ای با وجود اینکه رهبر معظم انقلاب چندی پیش از عدم لجن پراکنی و حاشیه سازی سخن گفته بودند، باز اصرار بر بی حرمتی و بی ادبی دارند. امروز در حالی از انسداد صحبت میشود که دولت سیزدهم عضو شانگ‌های و بریکس است. در حالی از انسداد صحبت میشود که رابطه قطع شده توسط دولت قبل با قزاقستان دوباره احیا شد و به دنبال آن با کشور‌هایی رابطه هایمان را از سرگرفتیم که چندین سال بود به بن بست رسیده بود؛ مانند مصر و عربستان و در همان حال مدعیان کاربلد مذاکره نتوانستند و در حال نگاشتن کتاب مذاکره بودند. امروز در حالی از انسداد سخن میگویید که با ۱۴ کشور حوزه خلیج فارس ارتباط تجاری برقرار شده است. از این دست مسائل در دولت شهید جمهور بسیار است؛ چنانچه نمیدانید و از انسداد سخن میگویید جهل خود را چاره کنید و اگر میدانید و حرف از انسداد میزنید غرض ورزید.
دولت سیزدهم دولت انفتاح بود نه دولت انسداد
ملت شریف ایران بعد از شهادت رئیس جمهور و همراهان شان با حضور در خیابان‌های ایران در تشیع جنازه خادمین جمهور نشان دادند که در قرن جدید و در دهه پنجم انقلاب معیاری همچون رجایی را تازه پیدا کردند و در جستجوی اشبه الناس خَلقا و خُلقا بر مسند خادمی جمهور هستند.
ملت ایران در این ایام برای انتخاب خادم جمهورشان معیار دارند و با به حاشیه کشاندن و کمرنگ کردن این شاخص نمی‌توانید سبد رای جبهه خودتان را پر کنید چرا که ملت ایران آگاه است و این بی ادبی شما را نیز فراموش نخواهند کرد و با حضور در پای صندوق‌های رای صفحه جدیدی در تاریخ ایران را باز خواهند کرد. ملت غیور و شهید پرور ایران، شهادت خادمین جمهور خود را باز شدن راه برای تشنگان قدرت نمیخوانند.
ملت ایران گوهر شناسند و تفاوت خادم و خائن به خود را خوب میشناسند و، اما بعد به نظرمان بهترین سوال این است که بپرسیم از کدام انسداد سخن میگویید. اگر منظورتان از انسداد، ارتباط با دنیا بود که جوابتان را دادیم.
اما اگر از انسداد، محدود و مسدود کردن خودتان و هم پیاله هایتاناست درست هست؛ بله آقای رییسی بر این مسیر نبود که با کسانی کار کند که فرزندانشان در آمریکا زندگی میکنند یا حامی فتنه ۸۸ بودند و یا در مقابل رسانه‌ها و مردم در قبال مسئولیتشان پاسخ گو نیستند باشد. رفع انسداد، گذشت از طیف امثال ابتکار‌ها برای کشور است. امتداد مسیر شهید رییسی به کوری چشم بدخواهان انشاءالله ادامه پیدا خواهد شد.
درباره این صحبت ها، هر نامزدی باید موضع خودش را روشن کند. افراد تفکر انسدادی که هشت سال مسئولیت داشتند، الان در تیم کدام نامزد‌ها هستند. مدیریت صبح جمعه‌ای و بازدید لنکروزی فهمی از به زحمت افتادن و به دل کوه زدن برای مردم ندارد.
مظلومیت این شهدا، انشاءالله تضمین آینده کشور است. دِین سنگین شهدا به ویژه شهدای خدمت بر گردن همه ما و به ویژه خواص پاسداری از آرمان‌ها و از خود گذشتگی است.
[snews] => [bimg] => 2307268_406.png [tmpl] => [sdate] => 14030326105218 [pdate] => 14030326105322 [udate] => 14030326105500 [sendby] => sa.jalili [publishby] => sa.jalili [updateby] => sa.jalili [service_id] => 11 [cat_id] => 67 [sec_id] => 201 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => Array ( [cid] => 1152685 [ostan] => 0 [typist] => [country] => [promise_date] => 0 [access_level] => 0 [promise_date_type] => [meta_keywords] => [slugs] => ) [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 1138644 [title] => سعادت بشر در پرتو عمل به آیات قرآن است [pdate] => 14030111174024 [service_id] => 6 ) [1] => Array ( [id] => 1092499 [title] => رئیسی دستگاه‌ها را به ارائه راهکار مصرف بهینه انرژی مکلف کرد [pdate] => 14020527114745 [service_id] => 6 ) [2] => Array ( [id] => 1034162 [title] => رئیسی: دشمنان میخواهند با ابزارهای رسانه‌ای جای جلاد و شهید را عوض کنند / شهید سلیمانی یکی از نماد‌های نظام اسلامی شده است [pdate] => 14010704173535 [service_id] => 6 ) [3] => Array ( [id] => 1033671 [title] => رئیسی: آمریکاییها اگر نقض پیمان نکنند، امکان توافق خوب وجود دارد [pdate] => 14010701223752 [service_id] => 6 ) [4] => Array ( [id] => 1028114 [title] => اژه‌ای: قبل از خودمان مردم را ببینیم / نیازی نیست محدودیت‌های قوه قضائیه برای رئیس جمهور تشریح شود [pdate] => 14010531085203 [service_id] => 9 ) [5] => Array ( [id] => 985404 [title] => رئیسی: موضوع «تقسیمات کشوری» به سرعت تعیین تکلیف شود/ اجازه نمی‌دهیم رابطه راهبردی دولت و مجلس خدشه دار شود [pdate] => 14001002142358 [service_id] => 6 ) [6] => Array ( [id] => 984570 [title] => مخبر: دانشگاهها به دولت کمک کنند/ به‌دنبال جلوگیری از خروج نخبگان هستیم [pdate] => 14000928184659 [service_id] => 6 ) [7] => Array ( [id] => 981766 [title] => گزارش عملکرد صد روزه و برنامه‌های آینده دولت [pdate] => 14000915111459 [service_id] => 3 ) [8] => Array ( [id] => 976128 [title] => مردم درباره عملکرد سه ماهه دولت رئیسی چه میگویند؟ [pdate] => 14000819094427 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 972465 [title] => نیکزاد در یک محفل خصوصی مدعی شده به بودن یا نبودن در دولت فکر نمیکند [pdate] => 14000801153036 [service_id] => 6 ) [10] => Array ( [id] => 961480 [title] => اولویت‌های دولت رئیسی از نظر معاون اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس [pdate] => 14000617080802 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 959737 [title] => رهبر انقلاب: اعتماد مردم بزرگترین سرمایه‌ی دولت است اعتماد مردم به دولت آسیب دیده است و باید ترمیم بشود [pdate] => 14000608100549 [service_id] => 3 ) [12] => Array ( [id] => 958626 [title] => توجه بیش از حد به جوان بودن، یک دولت بی‌تجربه شکل میدهد/ عده‌ای میخواهند وزرای جوان را عروسک‌های خود کنند [pdate] => 14000603070001 [service_id] => 6 ) [13] => Array ( [id] => 957743 [title] => از انتقاد به عدم حضور زنان و اهل سنت تا معرفی وزرای عدالت‌محور؛ موافقان و مخالفان کلیات کابینه رئیسی چه گفتند؟+جدول [pdate] => 14000530144402 [service_id] => 6 ) [14] => Array ( [id] => 957592 [title] => وزرای خارجه، کشور و راه و شهرسازی پیشنهادی رئیسی قوی هستند [pdate] => 14000530074804 [service_id] => 6 ) [15] => Array ( [id] => 943751 [title] => حواشی نخستین نشست خبری رئیسی؛ بدون سرما، با پاسخ خیر به بایدن! [pdate] => 14000331171900 [service_id] => 6 ) [16] => Array ( [id] => 891861 [title] => آیت الله رئیسی: تهدید امنیت غذایی مردم توسط سوداگران و سودجویان جنایت علیه مردم است/ دستگاه قضایی و نیرو‌های سپاه به عنوان حافظان دریا باید با صید ترال با قاطعیت برخورد کنند [pdate] => 13990902200300 [service_id] => 9 ) [17] => Array ( [id] => 890298 [title] => رئیسی: کاهش هزینه‌های اجتناب‌پذیر دولت ضروری است [pdate] => 13990827110329 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 806575 [title] => رئیسی: اگر اطلاع‌رسانی سهمیه‌بندی سوخت صورت می‌گرفت حتما وضعیت متفاوت بود / جریان دانشجویی فرصت کم نظیر برای اجرای عدالت و مبارزه با فساد [pdate] => 13980901134706 [service_id] => 11 ) [19] => Array ( [id] => 707081 [title] => حجم اختیارات و امکاناتِ اقتصادی در اختیار دولت بی‌بدیل است [pdate] => 13970609115520 [service_id] => 6 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 976128 [title] => مردم درباره عملکرد سه ماهه دولت رئیسی چه میگویند؟ [pdate] => 14000819094427 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 20 [lead_img] => /files/fa/news/1400/8/18/1544279_535.jpg ) [1] => Array ( [id] => 981766 [title] => گزارش عملکرد صد روزه و برنامه‌های آینده دولت [pdate] => 14000915111459 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 19 [lead_img] => /files/fa/news/1400/9/15/1568007_959.jpg ) [2] => Array ( [id] => 1028114 [title] => اژه‌ای: قبل از خودمان مردم را ببینیم / نیازی نیست محدودیت‌های قوه قضائیه برای رئیس جمهور تشریح شود [pdate] => 14010531085203 [service_id] => 9 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 18 ) [3] => Array ( [id] => 1138644 [title] => سعادت بشر در پرتو عمل به آیات قرآن است [pdate] => 14030111174024 [service_id] => 6 [rutitr] => رییسی: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 2 [relation_type] => 1 [order] => 17 ) [4] => Array ( [id] => 1092499 [title] => رئیسی دستگاه‌ها را به ارائه راهکار مصرف بهینه انرژی مکلف کرد [pdate] => 14020527114745 [service_id] => 6 [rutitr] => در جلسه شورای عالی انرژی؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 2 [relation_type] => 1 [order] => 16 ) [5] => Array ( [id] => 957743 [title] => از انتقاد به عدم حضور زنان و اهل سنت تا معرفی وزرای عدالت‌محور؛ موافقان و مخالفان کلیات کابینه رئیسی چه گفتند؟+جدول [pdate] => 14000530144402 [service_id] => 6 [rutitr] => دانشجو گزارش میدهد؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 15 ) [6] => Array ( [id] => 984570 [title] => مخبر: دانشگاهها به دولت کمک کنند/ به‌دنبال جلوگیری از خروج نخبگان هستیم [pdate] => 14000928184659 [service_id] => 6 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 14 ) [7] => Array ( [id] => 961480 [title] => اولویت‌های دولت رئیسی از نظر معاون اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس [pdate] => 14000617080802 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 13 [lead_img] => /files/fa/news/1400/6/14/1485643_913.jpg ) [8] => Array ( [id] => 985404 [title] => رئیسی: موضوع «تقسیمات کشوری» به سرعت تعیین تکلیف شود/ اجازه نمی‌دهیم رابطه راهبردی دولت و مجلس خدشه دار شود [pdate] => 14001002142358 [service_id] => 6 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 707081 [title] => حجم اختیارات و امکاناتِ اقتصادی در اختیار دولت بی‌بدیل است [pdate] => 13970609115520 [service_id] => 6 [rutitr] => رئیسی: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 11 ) [10] => Array ( [id] => 959737 [title] => رهبر انقلاب: اعتماد مردم بزرگترین سرمایه‌ی دولت است اعتماد مردم به دولت آسیب دیده است و باید ترمیم بشود [pdate] => 14000608100549 [service_id] => 3 [rutitr] => رهبر انقلاب: اعتماد مردم بزرگترین سرمایه‌ی دولت است اعتماد مردم به دولت آسیب دیده است و باید ترمیم بشود [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 10 [lead_img] => /files/fa/news/1400/6/7/1479073_866.jpg ) [11] => Array ( [id] => 958626 [title] => توجه بیش از حد به جوان بودن، یک دولت بی‌تجربه شکل میدهد/ عده‌ای میخواهند وزرای جوان را عروسک‌های خود کنند [pdate] => 14000603070001 [service_id] => 6 [rutitr] => کوشکی در گفتگو با دانشجو: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 9 ) [12] => Array ( [id] => 1033671 [title] => رئیسی: آمریکاییها اگر نقض پیمان نکنند، امکان توافق خوب وجود دارد [pdate] => 14010701223752 [service_id] => 6 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 8 ) [13] => Array ( [id] => 972465 [title] => نیکزاد در یک محفل خصوصی مدعی شده به بودن یا نبودن در دولت فکر نمیکند [pdate] => 14000801153036 [service_id] => 6 [rutitr] => یک منبع آگاه به دانشجو گفت: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 7 ) [14] => Array ( [id] => 1034162 [title] => رئیسی: دشمنان میخواهند با ابزارهای رسانه‌ای جای جلاد و شهید را عوض کنند / شهید سلیمانی یکی از نماد‌های نظام اسلامی شده است [pdate] => 14010704173535 [service_id] => 6 [rutitr] => در دیدار با خانواده شهید سلیمانی [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 6 ) [15] => Array ( [id] => 957592 [title] => وزرای خارجه، کشور و راه و شهرسازی پیشنهادی رئیسی قوی هستند [pdate] => 14000530074804 [service_id] => 6 [rutitr] => حقیقت پور در گفتگو با دانشجو: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 5 ) [16] => Array ( [id] => 891861 [title] => آیت الله رئیسی: تهدید امنیت غذایی مردم توسط سوداگران و سودجویان جنایت علیه مردم است/ دستگاه قضایی و نیرو‌های سپاه به عنوان حافظان دریا باید با صید ترال با قاطعیت برخورد کنند [pdate] => 13990902200300 [service_id] => 9 [rutitr] => در دیدار اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 4 ) [17] => Array ( [id] => 806575 [title] => رئیسی: اگر اطلاع‌رسانی سهمیه‌بندی سوخت صورت می‌گرفت حتما وضعیت متفاوت بود / جریان دانشجویی فرصت کم نظیر برای اجرای عدالت و مبارزه با فساد [pdate] => 13980901134706 [service_id] => 11 [rutitr] => در گردهمایی بزرگ دانشجویان بسیجی؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 890298 [title] => رئیسی: کاهش هزینه‌های اجتناب‌پذیر دولت ضروری است [pdate] => 13990827110329 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 2 ) [19] => Array ( [id] => 943751 [title] => حواشی نخستین نشست خبری رئیسی؛ بدون سرما، با پاسخ خیر به بایدن! [pdate] => 14000331171900 [service_id] => 6 [rutitr] => گزارش| [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 1 ) ) ) [media] => Array ( ) [view_images] => Array ( [bimg] => /files/fa/news/1403/3/26/2307268_406.png ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => رئیسی [id] => 3737753 [tag_id] => 64 ) [1] => Array ( [tag] => دولت [id] => 3737754 [tag_id] => 224 ) [2] => Array ( [tag] => ابتکار [id] => 3737755 [tag_id] => 3591 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1
news959609 :Array
(
[content] => Array
(
[id] => 959609
[rutitr] =>
[title] => علل و انگیزه قیام امام حسین (ع) از زبان رهبر فرزانه انقلاب
[stitle] =>
[title2] =>
[subtitle] => حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۷ در خطبه‌های نماز جمعه به تحلیل علل و انگیزه‌های قیام امام حسین علیه‌السّلام پرداختند.
[body] => 
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، بیانات مقام معظم رهبریدر خصوص علل و انگیزه‌های قیام امام حسین علیه‌السّلام به شرح زیر است:
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدللَّه ربّ العالمین. احمده واستعینه و استغفره و اتوکّل علیه واصلّی واسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه و حافظ سرّه و مبلّغ رسالاته، بشیر رحمته و نذیر نقمته. سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی آله الأطیبین الأطهرین المنتجبین المظلومین المعصومین. سیّما ابی‌عبداللَّه الحسین علیه‌السّلام و سیّما بقیه‌اللَّه فی‌الارضین. اوصیکم عباداللَّه بتقوی اللَّه.
همه شما عزیزان، برادران و خواهران نمازگزار را به تقوای الهی دعوت و توصیه میکنم. اوّل و آخر، تقواست و توصیه اصلی به توشه‌گیری از تقواست. اگر بحثی هم میکنیم، برای این است که بتوانیم مایه تقوا را در خودمان، در مردم و مستمعان نمازجمعه، ان‌شاءاللَّه به مدد الهی تقویت کنیم.
امروز در خطبه اوّل، بحثی درباره ماجرای عاشورا عرض میکنم. اگرچه در این زمینه، بسیار سخن گفته شده است و ما هم عرایضی کرده‌ایم؛ اما هرچه اطراف و جوانب این حادثه عظیم و مؤثّر و جاودانه بررسی میشود، ابعاد تازه‌تر و روشنگری‌های بیشتری از آن حادثه آشکار میشود و نوری بر زندگی ما میتاباند.
در مباحث مربوط به عاشورا، سه بحثِ عمده وجود دارد:
یکی بحث علل و انگیزه‌های قیام امام حسین علیه‌السّلام است، که چرا امام حسین قیام کرد؛ یعنی تحلیل دینی و علمی و سیاسی این قیام. در این زمینه، ما قبلاً تفصیلاً عرایضی عرض کرده‌ایم؛ فضلا و بزرگان هم بحث‌های خوبی کرده‌اند. امروز وارد آن بحث نمیشویم.
بحث دوم، بحث درس‌های عاشوراست که یک بحث زنده و جاودانه و همیشگی است و مخصوص زمان معیّنی نیست. درس عاشورا، درس فداکاری و دینداری و شجاعت و مواسات و درس قیام للَّه و درس محبّت و عشق است. یکی از درس‌های عاشورا، همین انقلاب عظیم و کبیری است که شما ملت ایران پشت سر حسین زمان و فرزند ابی‌عبداللَّه الحسین علیه‌السّلام انجام دادید. خود این، یکی از درس‌های عاشورا بود. در این زمینه هم من امروز هیچ بحثی نمیکنم.
بحث سوم، درباره‌ی عبرت‌های عاشوراست که چند سال قبل از این، ما این مسأله را مطرح کردیم که عاشورا غیر از درسها، عبرت‌هایی هم دارد. بحث عبرت‌های عاشورا مخصوص زمانی است که اسلام حاکمیت داشته باشد. حداقل این است که بگوییم عمده این بحث، مخصوص به این زمان است؛ یعنی زمان ما و کشور ما، که عبرت بگیریم.
ما قضیه را این‌گونه طرح کردیم که چطور شد جامعه اسلامی به محوریّت پیامبر عظیم‌الشّأن، آن عشق مردم به او، آن ایمان عمیق مردم به او، آن جامعه سرتاپا حماسه و شور دینی و آن احکامی که بعداً مقداری درباره آن عرض خواهم کرد، همین جامعه ساخته و پرداخته، همان مردم، حتّی بعضی همان کسانی که دوره‌های نزدیک به پیامبر را دیده بودند، بعد از پنجاه سال کارشان به آن‌جا رسید که جمع شدند، فرزند همین پیامبر را با فجیعترین وضعی کشتند؟! انحراف، عقبگرد، برگشتن به پشت سر، از این بیشتر چه میشود؟!
زینب کبری سلام‌اللَّه‌علی‌ها در بازار کوفه، آن خطبه عظیم را اساساً بر همین محور ایراد کرد: «یا اهل الکوفه، یا اهل الختل و الغدر، أتبکون؟!». (۱) مردم کوفه وقتی که سرِ مبارک امام حسین را بر روی نیزه مشاهده کردند و دختر علی را اسیر دیدند و فاجعه را از نزدیک لمس کردند، بنا به ضجّه و گریه کردند. فرمود: «أتبکون؟!»؛ گریه میکنید؟! «فلا رقات الدمعه ولاهدئت الرنه»؛ (۲) گریه‌تان تمامی نداشته باشد. بعد فرمود: «انّما مثلکم کمثل التی نقضت غزل‌ها من بعد قوة انکاثا تتّخذون ایمانکم دخلاً بینکم». (۳) این، همان برگشت است؛ برگشت به قهقرا و عقبگرد. شما مثل زنی هستید که پشم‌ها یا پنبه‌ها را با مغزل (۴) نخ میکند؛ بعد از آن که این نخ‌ها آماده شد، دوباره شروع میکند نخ‌ها را از نو باز کردن و پنبه نمودن! شما در حقیقت نخ‌های رشته خود را پنبه کردید. این، همان برگشت است. این، عبرت است. هر جامعه اسلامی، در معرض همین خطر هست.
امام خمینىِ عزیز بزرگ ما، افتخار بزرگش این بود که یک امّت بتواند عامل به سخن آن پیامبر باشد. شخصیت انسان‌های غیر پیامبر و غیر معصوم، مگر با آن شخصیت عظیم قابل مقایسه است؟ او، آن جامعه را به وجود آورد و آن سرانجام دنبالش آمد. آیا هر جامعه اسلامی، همین عاقبت را دارد؟ اگر عبرت بگیرند، نه؛ اگر عبرت نگیرند، بله. عبرت‌های عاشورا این‌جاست.
ما مردم این زمان، بحمداللَّه به فضل پروردگار، این توفیق را پیدا کرده‌ایم که آن راه را مجدّداً برویم و اسم اسلام را در دنیا زنده کنیم و پرچم اسلام و قرآن را برافراشته نماییم. در دنیا این افتخار نصیب شما ملت شد. این ملت تا امروز هم که تقریباً بیست سال از انقلابش گذشته است، قرص و محکم در این راه ایستاده و رفته است. اما اگر دقّت نکنید، اگر مواظب نباشیم، اگر خودمان را آن‌چنان که باید و شاید، در این راه نگه نداریم، ممکن است آن سرنوشت پیش بیاید. عبرت عاشورا، این‌جاست.
حال من میخواهم مقداری درباره موضوعی که چند سال پیش آن را مطرح کردم و بحمداللَّه دیدم فضلا درباره آن بحث کردند، تحقیق کردند، سخنرانی کردند و مطلب نوشتند، با توسّع صحبت کنم. البته بحث کامل در این مورد، بحث نمازجمعه نیست؛ چون طولانی است و ان‌شاءاللَّه اگر عمری داشته باشم و توفیقی پیدا کنم، در جلسه‌ای غیر نمازجمعه، این موضوع را مفصّل با خصوصیّاتش بحث خواهم کرد. امروز میخواهم یک گذر اجمالی به این مسأله بکنم و اگر خدا توفیق دهد، در واقع یک کتاب را در قالب یک خطبه بریزم و به شما عرض کنم.
اوّلاً حادثه را باید فهمید که چقدر بزرگ است، تا دنبال عللش بگردیم. کسی نگوید که حادثه عاشورا، بالاخره کشتاری بود و چند نفر را کشتند. همان‌طور که همه ما در زیارت عاشورا میخوانیم: «لقد عظمت الرّزیّه و جلّت و عظمت المصیبة» (۵)، مصیبت، خیلی بزرگ است. رزیّه، یعنی حادثه بسیار بزرگ. این حادثه، خیلی عظیم است. فاجعه، خیلی تکان دهنده و بی‌نظیر است.
برای این که قدری معلوم شود که این حادثه چقدر عظیم است، من سه دوره کوتاه را از دوره‌های زندگی حضرت ابی‌عبداللَّه‌الحسین علیه‌السّلام اجمالاً مطرح میکنم. شما ببینید این شخصیتی که انسان در این سه دوره میشناسد، آیا میتوان حدس زد که کارش به آن‌جا برسد که در روز عاشورا یک عده از امّت جدّش او را محاصره کنند و با این وضعیت فجیع، او و همه یاران و اصحاب و اهل بیتش را قتل‌عام کنند و زنانشان را اسیر بگیرند؟
این سه دوره، یکی دوران حیات پیامبر اکرم است. دوم، دوران جوانی آن حضرت، یعنی دوران بیست‌وپنج‌ساله تا حکومت امیرالمؤمنین است. سوم، دوران فترت بیست ساله بعد از شهادت امیرالمؤمنین تا حادثه کربلاست.
در دوران حیات پیامبر اکرم، امام حسین عبارت است از کودک نور دیده سوگلی پیامبر. پیامبر اکرم دختری به نام فاطمه دارد که همه مردم مسلمان در آن روز میدانند که پیامبر فرمود: «انّ اللَّه لیغضب لغضب فاطمة» (۶)؛ اگر کسی فاطمه را خشمگین کند، خدا را خشمگین کرده است. «و یرضی لرضاها»؛ (۷) اگر کسی او را خشنود کند، خدا را خشنود کرده است. ببینید، این دختر چقدر عظیم‌المنزله است که پیامبر اکرم در مقابل مردم و در ملأ عام، راجع به او این‌گونه حرف میزند. این مسأله‌ای عادّی نیست.
پیامبر اکرم این دختر را در جامعه اسلامی به کسی داده است که از لحاظ افتخارات، در درجه اعلاست؛ یعنی علی بن ابی طالب علیه‌السّلام. او، جوان، شجاع، شریف، از همه مؤمنتر، از همه باسابقه‌تر، از همه شجاعتر و در همه میدان‌ها حاضر است. کسی است که اسلام به شمشیر او میگردد؛ هر جایی که همه در میمانند، این جوان جلو می‌آید، گره‌ها را باز میکند و بن‌بست‌ها را میشکند. این داماد محبوب عزیزی که محبوبیت او نه به خاطر خویشاوندی، بلکه به خاطر عظمت شخصیت اوست، همسر نودیده پیامبر است. کودکی از این‌ها متولّد شده است و او حسین‌بن‌علی است.
البته همه این حرفها درباره امام حسن علیه‌السّلام هم هست؛ اما من حالا بحثم راجع به امام حسین علیه‌السّلام است؛ عزیزترین عزیزان پیامبر؛ کسی که رئیس دنیای اسلام، حاکم جامعه اسلامی و محبوب دل همه مردم، او را در آغوش میگیرد و به مسجد می‌برد. همه میدانند که این کودک، محبوب دلِ این محبوبِ همه است. او روی منبر مشغول خطبه خواندن است که این کودک، پایش به مانعی میگیرد و به زمین میافتد. پیامبر از منبر پایین می‌آید، او را در بغل میگیرد و آرامش میکند. ببینید؛ مسأله این است.
پیامبر درباره امام حسن و امام حسینِ شش، هفت ساله فرمود: «سیّدی شباب اهل الجنّه»؛ (۸) این‌ها سرور جوانان بهشتند. این‌ها که هنوز کودکند، جوان نیستند؛ اما پیامبر میفرماید سرور جوانان اهل بهشتند. یعنی در دوران شش، هفت سالگی هم در حدّ یک جوان است؛ میفهمد، درک میکند، عمل میکند، اقدام میکند، ادب میورزد و شرافت در همه وجودش موج میزند. اگر آن روز کسی میگفت که این کودک به دست امّت همین پیامبر، بدون هیچ‌گونه جرم و تخلّفی به قتل خواهد رسید، برای مردم غیرقابل باور بود؛ همچنان که پیامبر فرمود و گریه کرد و همه تعجّب کردند که یعنی چه؛ مگر میشود؟!
دوره دوم، دوره بیست‌وپنج‌ساله بعد از وفات پیامبر تا حکومت امیرالمؤمنین است. حسینِ جوان، بالنده، عالم و شجاع است. در جنگ‌ها شرکت میجوید، در کار‌های بزرگ دخالت میکند، همه او را به عظمت میشناسند؛ نام بخشندگان که می‌آید، همه چشم‌ها به سوی او برمیگردد. در هر فضیلتی، در میان مسلمانان مدینه و مکه، هر جایی که موج اسلام رفته است، مثل خورشیدی میدرخشد. همه برای او احترام قائلند. خلفای زمان، برای او و برادرش احترام قائلند و در مقابل او، تعظیم و تجلیل و تبجیل و تجلیل میکنند و نامش را به عظمت می‌آورند. جوان نمونه دوران، و محترم پیش همه. اگر آن روز کسی میگفت که همین جوان، به دست همین مردم کشته خواهد شد، هیچ کس باور نمیکرد.
دوره سوم، دوره بعد از شهادت امیرالمؤمنین است؛ یعنی دوره غربت اهل بیت. امام حسن و امام حسین علیهماالسّلام باز در مدینه‌اند. امام حسین، بیست سال بعد از این مدت، به صورت امام معنوی همه مسلمان، مفتی بزرگ همه مسلمانان، مورد احترام همه مسلمانان، محل ورود و تحصیل علم همه، محل تمسّک و توسّل همه کسانی که میخواهند به اهل بیت اظهار ارادتی بکنند، در مدینه زندگی کرده است. شخصیت محبوب، بزرگ، شریف، نجیب، اصیل و عالم. او به معاویه نامه مینویسد؛ نامه‌ای که اگر هر کسی به هر حاکمی بنویسد، جزایش کشته شدن است. معاویه باعظمتِ تمام این نامه را میگیرد، میخواند، تحمّل میکند و چیزی نمیگوید. اگر در همان اوقات هم کسی میگفت که در آینده نزدیکی، این مرد محترم شریفِ عزیزِ نجیب - که مجسّم‌کننده اسلام و قرآن در نظر هر بیننده است - ممکن است به دست همین امّت قرآن و اسلام کشته شود - آن هم با آن وضع - هیچ‌کس تصوّر هم نمیکرد؛ اما همین حادثه باورنکردنی، همین حادثه عجیب و حیرت‌انگیز، اتّفاق افتاد. چه کسانی کردند؟ همان‌هایی که به خدمتش میآمدند و سلام و عرض اخلاص هم میکردند. این یعنی چه؟ معنایش این است که جامعه اسلامی در طول این پنجاه سال، از معنویت و حقیقت اسلام تهی شده است. ظاهرش اسلامی است؛ اما باطنش پوک شده است. خطر این‌جاست. نماز‌ها برقرار است، نماز جماعت برقرار است، مردم هم اسمشان مسلمان است و عدّه‌ای هم طرفدار اهل‌بیتند!
البته من به شما بگویم که در همه عالم اسلام، اهل بیت را قبول داشتند؛ امروز هم قبول دارند و هیچ کس در آن تردید ندارد. حبّ اهل بیت در همه عالم اسلام، عمومی است؛ الان هم همین‌طور است. الان هم هر جای دنیای اسلام بروید، اهل بیت را دوست میدارند. آن مسجدی که منتسب به امام حسین علیه‌السّلام است و مسجد دیگری که در قاهره منتسب به حضرت زینب است، ولوله زوّار و جمعیت است. مردم میروند قبر را زیارت میکنند، میبوسند و توسّل میجویند.
همین یکی، دو سال قبل از این، کتابی جدید - نه قدیمی؛ چون در کتاب‌های قدیمی خیلی هست - برای من آوردند، که این کتاب درباره معنای اهل بیت نوشته شده است. یکی از نویسندگان فعلی حجاز تحقیق کرده و در این کتاب اثبات میکند که اهل بیت، یعنی علی، فاطمه، حسن و حسین. حالا ما شیعیان که این حرفها جزو جانمان است؛ اما آن برادر مسلمان غیرشیعه این را نوشته و نشر کرده است. این کتاب هم هست، من هم آن را دارم و لابد هزاران نسخه از آن چاپ شده و پخش گردیده است.
بنابراین، اهل‌بیت محترمند؛ آن روز هم در نهایت احترام بودند؛ اما در عین حال وقتی جامعه تهی و پوک شد، این اتّفاق میافتد. حالا عبرت کجاست؟ عبرت این‌جاست که چه کار کنیم جامعه آن‌گونه نشود. ما باید بفهمیم که آن‌جا چه شد که جامعه به این‌جا رسید. این، آن بحث مشروح و مفصّلی است که من مختصرش را میخواهم عرض کنم.
اوّل به عنوان مقدّمه عرض کنم: پیامبر اکرم نظامی را به وجود آورد که خطوط اصلی آن چند چیز بود. من درمیان این خطوط اصلی، چهار چیز را عمده یافتم: اوّل، معرفت شفّاف و بیابهام؛ معرفت نسبت به دین، معرفت نسبت به احکام، معرفت نسبت به جامعه، معرفت نسبت به تکلیف، معرفت نسبت به خدا، معرفت نسبت به پیامبر، معرفت نسبت به طبیعت. همین معرفت بود که به علم و علم اندوزی منتهی شد و جامعه اسلامی را در قرن چهارم هجری به اوج تمدّن علمی رساند. پیامبر نمیگذاشت ابهام باشد. در این زمینه، آیات عجیبی از قرآن هست که مجال نیست الان عرض کنم. در هر جایی که ابهامی به وجود میآمد، یک آیه نازل میشد تا ابهام را برطرف کند.
خطّ اصلی دوم، عدالت مطلق و بیاغماض بود. عدالت در قضاوت، عدالت در برخورداری‌های عمومی و نه خصوصی - امکاناتی که متعلّق به همه مردم است و باید بین آنها باعدالت تقسیم شود - عدالت در اجرای حدود الهی، عدالت در مناصب و مسوؤلیت‌دهی و مسؤولیت پذیری. البته عدالت، غیر از مساوات است؛ اشتباه نشود. گاهی مساوات، ظلم است. عدالت، یعنی هر چیزی را به جای خود گذاشتن و به هر کسی حقّ او را دادن. آن عدل مطلق و بیاغماض بود. در زمان پیامبر، هیچ کس در جامعه اسلامی از چارچوب عدالت خارج نبود.
سوم، عبودیّت کامل و بیشریک در مقابل پروردگار؛ یعنی عبودیّت خدا در کار و عمل فردی، عبودیّت در نماز که باید قصد قربت داشته باشد، تا عبودیّت در ساخت جامعه، در نظام حکومت، نظام زندگی مردم و مناسبات اجتماعی میان مردم بر مبنای عبودیّت خدا که این هم تفصیل و شرح فراوانی دارد.
چهارم، عشق و عاطفه جوشان. این هم از خصوصیّات اصلی جامعه اسلامی است؛ عشق به خدا، عشق خدا به مردم؛ «یحبّهم و یحبّونه» (۹)، «ان اللَّه یحبّ التّوابین و یحبّ المتطهّرین» (۱۰)، «قل ان کنتم تحبّون اللَّه فاتّبعونی یحببکم اللَّه» (۱۱). محبت، عشق، محبت به همسر، محبّت به فرزند، که مستحبّ است فرزند را ببوسی؛ مستحّب است که به فرزند محبّت کنی؛ مستحبّ است که به همسرت عشق بورزی و محبّت کنی؛ مستحبّ است که به برادران مسلمان محبّت کنی و محبّت داشته باشی؛ محبّت به پیامبر، محبّت به اهل بیت؛ «الاّ المودّة فی القربی». (۱۲)
پیامبر این خطوط را ترسیم کرد و جامعه را بر اساس این خطوط بنا نمود. پیامبر حکومت را ده سال همین‌طور کشاند. البته پیداست که تربیت انسان‌ها کار تدریجی است؛ کار دفعی نیست. پیامبر در تمام این ده سال تلاش میکرد که این پایه‌ها استوار و محکم شود و ریشه بدواند؛ اما این ده سال، برای این که بتواند مردمی را که درست برضدّ این خصوصیّات بار آمدند، متحوّل کند، زمان خیلی کمی است. جامعه جاهلی، در همه چیزش عکس این چهار مورد بود؛ مردم معرفتی نداشتند، در حیرت و جهالت زندگی میکردند، عبودیّت هم نداشتند؛ طاغوت بود، طغیان بود، عدالتی هم وجود نداشت؛ همه‌اش ظلم بود، همه‌اش تبعیض بود - که امیرالمؤمنین در نهج‌البلاغه در تصویر ظلم و تبعیض دوران جاهلیت، بیانات عجیب و شیوایی دارد، که واقعاً یک تابلوِ هنری است؛ «فی فتن داستهم باخفاف‌ها و وطئتهم باظلافها» (۱۳) - محبّت هم نبود، دختران خود را زیر خاک میکردند، کسی را از فلان قبیله بدون جرم میکشتند - «تو از قبیله ما یکی را کشتی، ما هم باید از قبیله شما یکی را بکشیم!» - حالا قاتل باشد، یا نباشد؛ بیگناه باشد، یا بیخبر باشد؛ جفای مطلق، بیرحمی مطلق، بیمحبّتی و بیعاطفگی مطلق.
مردمی را که در آن جوّ بار آمدند، میشود در طول ده سال تربیت کرد، آنها را انسان کرد، آنها را مسلمان کرد؛ اما نمیشود این را در اعماق جان آنها نفوذ داد؛ بخصوص آن‌چنان نفوذ داد که بتوانند به نوبه خود در دیگران هم همین تأثیر را بگذارند.
مردم پیدرپی مسلمان میشدند. مردمی بودند که پیامبر را ندیده بودند. مردمی بودند که آن ده سال را درک نکرده بودند. این مسأله «وصایت»ی که شیعه به آن معتقد است، در این‌جا شکل میگیرد. وصایت، جانشینی و نصب الهی، سرمنشأش این‌جاست؛ برای تداوم آن تربیت است، والّا معلوم است که این وصایت، از قبیل وصایت‌هایی که در دنیا معمول است، نیست، که هر کسی میمیرد، برای پسر خودش وصیت میکند. قضیه این است که بعد از پیامبر، برنامه‌های او باید ادامه پیدا کند.
حالا نمیخواهیم وارد بحث‌های کلامی شویم. من میخواهم تاریخ را بگویم و کمی تاریخ را تحلیل کنم، و بیشترش را شما تحلیل کنید. این بحث هم متعلّق به همه است؛ صرفاً مخصوص شیعه نیست. این بحث، متعلّق به شیعه و سنّی و همه فِرَق اسلامی است. همه باید به این بحث توجّه کنند؛ چون این بحث برای همه مهم است.
و، اما ماجرا‌های بعد از رحلت پیامبر. چه شد که در این پنجاه سال، جامعه اسلامی از آن حالت به این حالت برگشت؟ این اصل قضیه است، که متن تاریخ را هم بایستی در این‌جا نگاه کرد. البته بنایی که پیامبر گذاشته بود، بنایی نبود که به زودی خراب شود؛ لذا در اوایلِ بعد از رحلت پیامبر که شما نگاه میکنید، همه چیز - غیر از همان مسأله وصایت - سرجای خودش است: عدالتِ خوبی هست، ذکْرِ خوبی هست، عبودیّت خوبی هست. اگر کسی به ترکیب کلی جامعه اسلامی در آن سال‌های اوّل نگاه کند، میبیند که علی‌الظّاهر چیزی به قهقرا نرفته است. البته گاهی چیز‌هایی پیش میآمد؛ اما ظواهر، همان پایه‌گذاری و شالوده‌ریزی پیامبر را نشان میدهد. ولی این وضع باقی نمی‌ماند. هر چه بگذرد، جامعه اسلامی بتدریج به طرف ضعف و تهیشدن پیش میرود.
ببینید، نکته‌ای در سوره مبارکه حمد هست که من مکرّر در جلسات مختلف آن را عرض کرده‌ام. وقتی که انسان به پروردگار عالم عرض میکند «اهدنا الصّراط المستقیم» (۱۴) - ما را به راه راست و صراط مستقیم هدایت کن - بعد این صراط مستقیم را معنا میکند: «صراط الّذین انعمت علیهم» (۱۵)؛ راه کسانی که به آنها نعمت دادی. خدا به خیلی‌ها نعمت داده است؛ به بنی اسرائیل هم نعمت داده است: «یا بنیاسرائیل اذکروا نعمتی الّتی انعمت علیکم». (۱۶) نعمت الهی که مخصوص انبیا و صلحا و شهدا نیست: «فاولئک مع الّذین انعم‌اللَّه علیهم من النّبیّین والصّدّیقین والشّهداء والصّالحین» (۱۷). آنها هم نعمت داده شده‌اند؛ اما بنیاسرائیل هم نعمت داده شده‌اند.
کسانی که نعمت داده شده‌اند، دوگونه‌اند:
یک عدّه کسانی که وقتی نعمت الهی را دریافت کردند، نمیگذارند که خدای متعال بر آنها غضب کند و نمیگذارند گمراه شوند. این‌ها همان‌هایی هستند که شما میگویید خدایا راه این‌ها را به ما هدایت کن. «غیرالمغضوب علیهم»، با تعبیر علمی و ادبیش، برای «الّذین انعمت علیهم» صفت است؛ که صفت «الّذین»، این است که «غیرالمغضوب علیهم و لاالضّالّین» (۱۸)؛ آن کسانی که مورد نعمت قرار گرفتند، اما دیگر مورد غضب قرار نگرفتند؛ «و لاالضّالّین»، گمراه هم نشدند.
یک دسته هم کسانی هستند که خدا به آنها نعمت داد، اما نعمت خدا را تبدیل کردند و خراب نمودند؛ لذا مورد غضب قرار گرفتند؛ یا دنبال آنها راه افتادند، گمراه شدند. البته در روایات ما دارد که «المغضوب علیهم»، مراد یهودند، که این، بیان مصداق است؛ چون یهود تا زمان حضرت عیسی، با حضرت موسی و جانشینانش، عالماً و عامداً مبارزه کردند. «ضالّین»، نصاری هستند؛ چون نصاری گمراه شدند. وضع مسیحیّت این‌گونه بود که از اوّل گمراه شدند - یا لااقل اکثریتشان این‌طور بودند -، اما مردم مسلمان نعمت پیدا کردند. این نعمت، به سمت «المغضوب علیهم» و «الضالّین» میرفت؛ لذا وقتی که امام حسین علیه‌السّلام به شهادت رسید، در روایتی از امام صادق علیه‌السّلام نقل شده است که فرمود: «فلما ان قتل الحسین صلوات‌اللَّه‌علیه اشتدّ غضب اللَّه تعالی علی اهل الارض»؛ (۱۹) وقتی که حسین علیه‌السّلام کشته شد، غضب خدا درباره مردم شدید شد. معصوم است دیگر. بنابراین، جامعه مورد نعمت الهی، به سمت غضب سیر میکند؛ این سیر را باید دید. خیلی مهمّ است، خیلی سخت است، خیلی دقّت نظر لازم دارد.
من حالا فقط چند مثال بیاورم. خواص و عوام، هر کدام وضعی پیدا کردند. حالا خواصی که گمراه شدند، شاید «مغضوب علیهم» باشند؛ عوام شاید «ضالّین» باشند. البته در کتاب‌های تاریخ، پُر از مثال است. من از این‌جا به بعد، از تاریخ «ابن‌اثیر» نقل میکنم؛ هیچ از مدارک شیعه نقل نمیکنم؛ حتی از مدارک مورّخان اهل سنّتی که روایتشان در نظر خود اهل سنّت، مورد تردید است - مثل ابن‌قتیبه - هم نقل نمیکنم. «ابن‌قتیبه دینوری» در کتاب «الامامة والسیّاسة»، چیز‌های عجیبی نقل میکند که من همه آنها را کنار میگذارم.
وقتی آدم به کتاب «کامل التواریخ» ابن‌اثیر مینگرد، حس میکند که کتاب او دارای عصبیّت اموی و عثمانی است. البته احتمال میدهم که به جهتی ملاحظه میکرده است. در قضایای «یوم الدّار» (۲۰) که جناب «عثمان» را مردم مصر و کوفه و بصره و مدینه و ... کشتند، بعد از نقل روایات مختلف، میگوید علّت این حادثه چیز‌هایی بود که من آنها را ذکر نمیکنم: «لعلل»؛ علّتهایی دارد که نمیخواهم بگویم. وقتی قضیه جناب «ابیذر» را نقل میکند و میگوید معاویه جناب ابیذر را سوار آن شتر بدون جهاز کرد و آن‌طور او را تا مدینه فرستاد و بعد هم به «ربذه» تبعید شد، مینویسد چیز‌هایی اتّفاق افتاده است که من نمیتوانم بنویسم (۲۱). حالا یا این است که او واقعاً - به قول امروز ما - خودسانسوری داشته و یا اینکه تعصّب داشته است. بالاخره او نه شیعه است و نه هوای تشیّع دارد؛ فردی است که احتمالاً هوای اموی و عثمانی هم دارد. همه آنچه که من از حالا به بعد نقل میکنم، از ابن‌اثیر است.
چند مثال از خواص: خواص در این پنجاه سال چگونه شدند که کار به این‌جا رسید؟ من دقّت که میکنم، میبینم همه آن چهار چیز تکان خورد: هم عبودیّت، هم معرفت، هم عدالت، هم محبّت. این چند مثال را عرض میکنم که عین تاریخ است.
«سعیدبن عاص» یکی از بنی‌امیّه و قوم و خویش عثمان بود. بعد از «ولیدبن‌عقبةبن‌ابیمعیط» - همان کسی که شما فیلمش را در سریال امام علی دیدید؛ همان ماجرای کشتن جادوگر در حضور او - «سعیدبن عاص» روی کار آمد، تا کار‌های او را اصلاح کند. در مجلس او، فردی گفت که «مااجود طلحة؟»؛ «طلحةبن‌عبداللَّه»، چقدر جواد و بخشنده است؟ لابد پولی به کسی داده بود، یا به کسانی محبّتی کرده بود که او دانسته بود. «فقال سعید ان من له مثل النشاستج لحقیق ان یکون جوادا» (۲۲). یک مزرعه خیلی بزرگ به نام «نشاستج» در نزدیکی کوفه بوده است - شاید همین نشاسته خودمان هم از همین کلمه باشد - در نزدیکی کوفه، سرزمین‌های آباد و حاصلخیزی وجود داشته است که این مزرعه بزرگ کوفه، ملک طلحه صحابی پیامبر در مدینه بوده است. سعیدبن عاص گفت: کسی که چنین ملکی دارد، باید هم بخشنده باشد! «واللَّه لو ان لی مثله» (۲۳) - اگر من مثل نشاستج را داشتم - «لاعاشکم اللَّه به عیشا رغداً» (۲۴)، گشایش مهمی در زندگی شما پدید میآوردم؛ چیزی نیست که میگویید او جواد است! حال شما این را با زهد زمان پیامبر و زهد اوایل بعد از رحلت پیامبر مقایسه کنید و ببینید که بزرگان و امرا و صحابه در آن چند سال، چگونه زندگیای داشتند و به دنیا با چه چشمی نگاه میکردند. حالا بعد از گذشت ده، پانزده سال، وضع به این‌جا رسیده است.
نمونه بعدی، جناب «ابوموسی اشعری» حاکم بصره بود؛ همین ابوموسای معروف حکمیّت. مردم میخواستند به جهاد بروند، او بالای منبر رفت و مردم را به جهاد تحریض کرد. در فضیلت جهاد و فداکاری، سخن‌ها گفت. خیلی از مردم اسب نداشتند که سوار شوند بروند؛ هر کسی باید سوار اسب خودش میشد و میرفت. برای اینکه پیاده‌ها هم بروند، مبالغی هم درباره‌ی فضیلت جهادِ پیاده گفت؛ که آقا جهادِ پیاده چقدر فضیلت دارد، چقدر چنین است، چنان است! آن‌قدر دهان و نفسش در این سخن گرم بود که یک عدّه از آن‌هایی که اسب هم داشتند، گفتند ما هم پیاده میرویم؛ اسب چیست! «فحملوا الی فرسهم» (۲۵)؛ به اسبهایشان حمله کردند، آنها را راندند و گفتند بروید، شما اسب‌ها ما را از ثواب زیادی محروم میکنید؛ ما میخواهیم پیاده برویم بجنگیم تا به این ثواب‌ها برسیم! عدّه‌ای هم بودند که یک خرده اهل تأمّل بیشتری بودند؛ گفتند صبر کنیم، عجله نکنیم، ببینیم حاکمی که این‌طور درباره جهاد پیاده حرف زد، خودش چگونه بیرون می‌آید؟ ببینیم آیا در عمل هم مثل قولش هست، یا نه؛ بعد تصمیم میگیریم که پیاده برویم یا سواره. این عین عبارت ابن‌اثیر است. او میگوید: وقتی که ابوموسی از قصرش خارج شد، «اخرج ثقله من قصره علی اربعین بغلاً» (۲۶)؛ اشیای قیمتی که با خود داشت، سوار بر چهل استر با خودش خارج کرد و به طرف میدان جهاد رفت! آن روز بانک نبود و حکومت‌ها هم اعتباری نداشت. یک وقت دیدید که در وسط میدان جنگ، از خلیفه خبر رسید که شما از حکومت بصره عزل شده‌اید. این همه اشیای قیمتی را که دیگر نمیتواند بیاید و از داخل قصر بردارد؛ راهش نمیدهند. هر جا میرود، مجبور است با خودش ببرد. چهل استر، اشیای قیمتی او بود، که سوار کرد و با خودش از قصر بیرون آورد و به طرف میدان جهاد برد! «فلمّا خرج تتعله بعنانه» (۲۷)؛ آن‌هایی که پیاده شده بودند، آمدند و زمام اسب جناب ابوموسی را گرفتند. «و قالو احملنا علی بعض هذا الفضول» (۲۸)؛ ما را هم سوار همین زیادی‌ها کن! این‌ها چیست که با خودت به میدان جنگ میبری؟ ما پیاده میرویم؛ ما را هم سوار کن. «وارغب فی المشی کما رغبتنا» (۲۹)؛ همان گونه که به ما گفتی پیاده راه بیفتید، خودت هم قدری پیاده شو و پیاده راه برو. «فضرب القوم بسوطه» (۳۰)؛ تازیانه‌اش را کشید و به سر و صورت آنها زد و گفت بروید، بیخودی حرف میزنید! «فترکوا دابة فمضی» (۳۱)، از اطرافش پراکنده و متفرّق شدند؛ اما البته تحمّل نکردند. به مدینه پیش جناب عثمان آمدند و شکایت کردند؛ او هم ابوموسی را عزل کرد. اما ابوموسی یکی از اصحاب پیامبر و یکی از خواص و یکی از بزرگان است؛ این وضع اوست!
مثال سوم: «سعدبن ابی‌وقّاص» حاکم کوفه شد. او از بیت‌المال قرض کرد. در آن وقت، بیت‌المال دست حاکم نبود. یک نفر را برای حکومت و اداره امور مردم میگذاشتند، یک نفر را هم رئیس دارایی میگذاشتند که او مستقیم به خودِ خلیفه جواب میداد. در کوفه، حاکم «سعدبن ابی‌وقّاص» بود؛ رئیس بیت‌المال، «عبداللَّه‌بن مسعود» که از صحابه خیلی بزرگ و عالی مقام محسوب میشد. او از بیت‌المال مقداری قرض کرد - حالا چند هزار دینار، نمیدانم - بعد هم ادا نکرد و نداد. «عبداللَّه‌بن‌مسعود» آمد مطالبه کرد؛ گفت پول بیت‌المال را بده. «سعدبن ابی‌وقّاص» گفت ندارم. بینشان حرف شد؛ بنا کردند با هم جار و جنجال کردن. جناب «هاشم‌بن عتبةبن‌ابی‌وقّاص» - که از اصحاب امیرالمؤمنین علیه‌السّلام و مرد خیلی بزرگواری بود - جلو آمد و گفت بد است، شما هر دو از اصحاب پیامبرید، مردم به شما نگاه میکنند. جنجال نکنید؛ بروید قضیه را به گونه‌ای حل کنید. «عبداللَّه مسعود» که دید نشد، بیرون آمد. او به هر حال مرد امینی است. رفت عدّه‌ای از مردم را دید و گفت بروید این اموال را از داخل خانه‌اش بیرون بکشید - معلوم میشود که اموال بوده است - به «سعد» خبر دادند؛ او هم یک عدّه دیگر را فرستاد و گفت بروید و نگذارید. به خاطر این که «سعدبن‌ابی‌وقّاص»، قرض خودش به بیت‌المال را نمیداد، جنجال بزرگی به وجود آمد. حالا «سعدبن ابی‌وقّاص» از اصحاب شوراست؛ در شورای شش نفره، یکی از آنهاست؛ بعد از چند سال، کارش به این‌جا رسید. ابن‌اثیر میگوید: «فکان اول مانزغ به بین اهل الکوفه» (۳۲)؛ این اوّل حادثه‌ای بود که در آن، بین مردم کوفه اختلاف شد؛ به خاطر اینکه یکی از خواص، در دنیاطلبی این‌طور پیش رفته است و از خود بیاختیاری نشان میدهد!
ماجرای دیگر: مسلمانان رفتند، افریقیه - یعنی همین منطقه تونس و مغرب - را فتح کردند و غنایم را بین مردم و نظامیان تقسیم نمودند. خمس غنایم را باید به مدینه بفرستند. در تاریخ ابن‌اثیر دارد که خمس زیادی بوده است. البته در این‌جایی که این را نقل میکند، آن نیست؛ اما در جای دیگری که داستان همین فتح را میگوید، خمس مفصلی بوده که به مدینه فرستاده‌اند. خمس که به مدینه رسید، «مروان بن حکم» آمد و گفت همه‌اش را به پانصدهزار درهم میخرم؛ به او فروختند! (۳۳) پانصدهزار درهم، پول کمی نبود؛ ولی آن اموال، خیلی بیش از این‌ها ارزش داشت. یکی از مواردی که بعد‌ها به خلیفه ایراد میگرفتند، همین حادثه بود. البته خلیفه عذر میآورد و میگفت این رَحِم من است؛ من «صله رَحِم» میکنم و، چون وضع زندگیش هم خوب نیست، میخواهم به او کمک کنم! بنابراین، خواص در مادیّات غرق شدند.
ماجرای بعدی: «استعمل الولید بن عقبةبن‌ابیمعیط علی الکوفه» (۳۴)؛ «ولیدبن عقبة» را - همان ولیدی که باز شما او میشناسیدش که حاکم کوفه بود - بعد از «سعدبن ابی وقّاص» به حکومت کوفه گذاشت. او هم از بنی‌امیّه و از خویشاوندان خلیفه بود. وقتی که وارد شد، همه تعجّب کردند؛ یعنی چه؟ آخر این آدم، آدمی است که حکومت به او بدهند؟! چون ولید، هم به حماقت معروف بود، هم به فساد! این ولید، همان کسی است که آیه‌ی شریفه «ان جاءکم فاسق بنبأ فتبیّنوا» (۳۵) درباره اوست. قرآن اسم او را «فاسق» گذاشته است؛ چون خبری آورد و عدّه‌ای در خطر افتادند و بعد آیه آمد که «ان جاءکم فاسق بنبأ فتبیّنوا»؛ اگر فاسقی خبری آورد، بروید به تحقیق بپردازید؛ به حرفش گوش نکنید. آن فاسق، همین «ولید» بود. این، متعلّق به زمان پیامبر است. معیار‌ها و ارزش‌ها و جابه‌جایی آدم‌ها را ببینید! این آدمی که در زمان پیامبر، در قرآن به نام «فاسق» آمده بود و همان قرآن را هم مردم هر روز میخواندند، در کوفه حاکم شده است! هم «سعدبن ابی وقّاص» و هم «عبداللَّه بن مسعود». هر دو تعجّب کردند! «عبداللَّه‌بن مسعود» وقتی چشمش به او افتاد، گفت من نمیدانم تو بعد از این که ما از مدینه آمدیم، آدم صالحی شدی یا نه! عبارتش این است: «ماادری اصلحت بعدنا ام فسد النّاس» (۳۶)؛ تو صالح نشدی، مردم فاسد شدند که مثل تویی را به عنوان امیر به شهری فرستادند! «سعدبن‌ابی‌وقّاص» هم تعجّب کرد؛ منتها از بُعد دیگری. گفت: «اکست بعدنا ام حمقنا بعدک» (۳۷)؛ تو که آدم احمقی بودی، حالا آدم باهوشی شده‌ای، یا ما این‌قدر احمق شده‌ایم که تو بر ما ترجیح پیدا کرده‌ای؟! ولید در جوابش برگشت گفت: «لاتجز عنّ ابااسحق» (۳۸)؛ ناراحت نشو «سعدبن ابی وقّاص»، «کل ذلک لم یکن» (۳۹)؛ نه ما زیرک شده‌ایم، نه تو احمق شده‌ای؛ «وانّما هوالملک» (۴۰)؛ مسأله، مسأله پادشاهی است! - تبدیل حکومت الهی، خلافت و ولایت به پادشاهی، خودش داستان عجیبی است - «یتغدّاه قوم و یتعشاه اخرون» (۴۱)؛ یکی امروز متعلّق به اوست، یکی فردا متعلّق به اوست؛ دست به دست میگردد. «سعدبن‌ابی‌وقّاص»، بالأخره صحابی پیامبر بود. این حرف برای او خیلی گوشخراش بود که مسأله، پادشاهی است. «فقال سعد: اراکم جعلتمو‌ها ملکاً» (۴۲)؛ گفت: میبینیم که شما قضیه خلافت را به پادشاهی تبدیل کرده‌اید!
یک وقت جناب عمر، به جناب سلمان گفت: «أملک انا ام خلیفه؟» (۴۳)؛ به نظر تو، من پادشاهم یا خلیفه؟ سلمان، شخص بزرگ و بسیار معتبری بود؛ از صحابه عالی‌مقام بود؛ نظر و قضاوت او خیلی مهم بود؛ لذا عمر در زمان خلافت، به او این حرف را گفت. «قال له سلمان» (۴۴)، سلمان در جواب گفت: «ان انت جبیت من ارض المسلمین درهماً او اقلّ او اکثر» (۴۵)؛ اگر تو از اموال مردم یک درهم، یا کمتر از یک درهم، یا بیشتر از یک درهم برداری، «و وضعته فی غیر حقّه» (۴۶)؛ نه اینکه برای خودت برداری؛ در جایی که حقّ آن نیست، آن را بگذاری، «فانت ملک لا خلیفة» (۴۷)، در آن صورت تو پادشاه خواهی بود و دیگر خلیفه نیستی. او معیار را بیان کرد. در روایت «ابن اثیر» دارد که «فبکا عمر» (۴۸)؛ عمر گریه کرد. موعظه عجیبی است. مسأله، مسأله خلافت است. ولایت، یعنی حکومتی که همراه با محبّت، همراه با پیوستگی با مردم است، همراه با عاطفه نسبت به آحاد مردم است، فقط فرمانروایی و حکمرانی نیست؛ اما پادشاهی معنایش این نیست و به مردم کاری ندارد. پادشاه، یعنی حاکم و فرمانروا؛ هر کار خودش بخواهد، میکند.
این‌ها مال خواص بود. خواص در مدّت این چند سال، کارشان به این‌جا رسید. البته این مربوط به زمان «خلفای راشدین» است که مواظب بودند، مقیّد بودند، اهمیت میدادند، پیامبر را سال‌های متمادی درک کرده بودند، فریاد پیامبر هنوز در مدینه طنین‌انداز بود و کسی مثل علی بن ابی طالب در آن جامعه حاضر بود. بعد که قضیه به شام منتقل شد، مسأله از این حرفها بسیار گذشت. این نمونه‌های کوچکی از خواص است. البته اگر کسی در همین تاریخ «ابن اثیر»، یا در بقیه تواریخِ معتبر در نزد همه برادران مسلمان ما جستجو کند، نه صد‌ها نمونه که هزاران نمونه از این قبیل هست.
طبیعی است که وقتی عدالت نباشد، وقتی عبودیّت خدا نباشد، جامعه پوک میشود؛ آن وقت ذهن‌ها هم خراب میشود. یعنی در آن جامعه‌ای که مسأله ثروت‌اندوزی و گرایش به مال دنیا و دل بستن به حُطام دنیا به این‌جا‌ها میرسد، در آن جامعه کسی هم که برای مردم معارف میگوید «کعب الاحبار» است؛ یهودی تازه مسلمانی که پیامبر را هم ندیده است! او در زمان پیامبر مسلمان نشده است، زمان ابیبکر هم مسلمان نشده است؛ زمان عمر مسلمان شد، و زمان عثمان هم از دنیا رفت! بعضی «کعب الاخبار» تلفّظ میکنند که غلط است؛ «کعب الاحبار» درست است. احبار، جمع حبر است. حبر، یعنی عالمِ یهود. این کعب، قطب علمای یهود بود، که آمد مسلمان شد؛ بعد بنا کرد راجع به مسائل اسلامی حرف زدن! او در مجلس جناب عثمان نشسته بود که جناب ابیذر وارد شد؛ چیزی گفت که ابیذر عصبانی شد و گفت که تو حالا داری برای ما از اسلام و احکام اسلامی سخن میگویی؟! ما این احکام را خودمان از پیامبر شنیده‌ایم (۴۹).
وقتی معیار‌ها از دست رفت، وقتی ارزش‌ها ضعیف شد، وقتی ظواهر پوک شد، وقتی دنیاطلبی و مال‌دوستی بر انسان‌هایی حاکم شد که عمری را با عظمت گذرانده و سال‌هایی را بیاعتنا به زخارف دنیا سپری کرده بودند و توانسته بودند آن پرچم عظیم را بلند کنند، آن وقت در عالم فرهنگ و معارف هم چنین کسی سررشته‌دار امور معارف الهی و اسلامی میشود؛ کسی که تازه مسلمان است و هرچه خودش بفهمد، میگوید؛ نه آنچه که اسلام گفته است؛ آن وقت بعضی میخواهند حرف او را بر حرف مسلمانان سابقه‌دار مقدّم کنند!
این مربوط به خواص است. آن وقت عوام هم که دنباله‌رو خواصند، وقتی خواص به سَمتی رفتند، دنبال آنها حرکت میکنند. بزرگترین گناه انسان‌های ممتاز و برجسته، اگر انحرافی از آنها سر بزند، این است که انحرافشان موجب انحراف بسیاری از مردم میشود. وقتی دیدند سد‌ها شکست، وقتی دیدند کار‌ها برخلاف آنچه که زبان‌ها میگویند، جریان دارد و برخلاف آنچه که از پیامبر نقل میشود، رفتار میگردد، آنها هم آن طرف حرکت میکنند.
و، اما یک ماجرا هم از عامّه مردم: حاکم بصره به خلیفه در مدینه نامه نوشت مالیاتی که از شهرهای مفتوح میگیریم، بین مردم خودمان تقسیم میکنیم؛ اما در بصره کم است، مردم زیاد شده‌اند؛ اجازه میدهید که دو شهر اضافه کنیم؟ مردم کوفه که شنیدند حاکم بصره برای مردم خودش خراج دو شهر را از خلیفه گرفته است، سراغ حاکمشان آمدند. حاکمشان که بود؟ «عمّار بن یاسر»؛ مرد ارزشی، آن‌که مثل کوه، استوار ایستاده بود. البته از این قبیل هم بودند - کسانی که تکان نخورند -، اما زیاد نبودند. پیش عمّار یاسر آمدند و گفتند تو هم برای ما این‌طور بخواه و دو شهر هم تو برای ما بگیر. عمّار گفت: من این کار را نمیکنم. بنا کردند به عمّار حمله کردن و بدگویی کردن. نامه نوشتند، بالاخره خلیفه او را عزل کرد! (۵۰)
شبیه این ماجرا برای ابیذر و دیگران هم اتّفاق افتاد. شاید خود «عبداللَّه‌بن‌مسعود» یکی از همین افراد بود. وقتی که رعایت این سررشته‌ها نشود، جامعه از لحاظ ارزش‌ها پوک میشود. عبرت، این‌جاست.
عزیزان من! انسان این تحوّلات اجتماعی را دیر میفهمد؛ باید مراقب بود. تقوا یعنی این. تقوا یعنی آن کسانی که حوزه حاکمیتشان شخص خودشان است، مواظب خودشان باشند. آن کسانی هم که حوزه حاکمیتشان از شخص خودشان وسیعتر است، هم مواظب خودشان باشند، هم مواظب دیگران باشند. آن کسانی که در رأسند، هم مواظب خودشان باشند، هم مواظب کلّ جامعه باشند که به سمت دنیاطلبی، به سمت دل بستن به زخارف دنیا و به سمت خودخواهی نروند. این معنایش آباد نکردن جامعه نیست؛ جامعه را آباد کنند و ثروت‌های فراوان به وجود آورند؛ اما برای شخص خودشان نخواهند؛ این بد است. هر کس بتواند جامعه اسلامی را ثروتمند کند و کار‌های بزرگی انجام دهد، ثواب بزرگی کرده است. این کسانی که بحمداللَّه توانستند در این چند سال کشور را بسازند، پرچم سازندگی را در این کشور بلند کنند، کار‌های بزرگی را انجام دهند، این‌ها کار‌های خیلی خوبی کرده‌اند؛ این‌ها دنیاطلبی نیست. دنیاطلبی آن است که کسی برای خود بخواهد؛ برای خود حرکت کند؛ از بیت‌المال یا غیر بیت‌المال، به فکر جمع کردن برای خود بیفتد؛ این بد است. باید مراقب باشیم. همه باید مراقب باشند که این‌طور نشود. اگر مراقبت نباشد، آن وقت جامعه همین‌طور بتدریج از ارزش‌ها تهیدست میشود و به نقطه‌ای میرسد که فقط یک پوسته ظاهری باقی میماند. ناگهان یک امتحان بزرگ پیش می‌آید - امتحان قیام ابی‌عبداللَّه - آن وقت این جامعه در این امتحان مردود میشود!
گفتند به تو حکومت ری را میخواهیم بدهیم (۵۱). رىِ آن وقت، یک شهر بسیار بزرگ پُرفایده بود. حاکمیت هم مثل استانداری امروز نبود. امروز استانداران ما یک مأمور اداری هستند؛ حقوقی میگیرند و همه‌اش زحمت میکشند. آن زمان این‌گونه نبود. کسی که میآمد حاکم شهری میشد، یعنی تمام منابع درآمد آن شهر در اختیارش بود؛ یک مقدار هم باید برای مرکز بفرستد، بقیه‌اش هم در اختیار خودش بود؛ هر کار میخواست، میتوانست بکند؛ لذا خیلی برایشان اهمیت داشت. بعد گفتند اگر به جنگ حسین‌بن‌علی نروی، از حاکمیت ری خبری نیست. این‌جا یک آدم ارزشی، یک لحظه فکر نمیکند؛ میگوید مرده‌شوی ری را ببرند؛ ری چیست؟ همه دنیا را هم به من بدهید، من به حسین‌بن‌علی اخم هم نمیکنم؛ من به عزیز زهرا، چهره هم درهم نمیکشم؛ من بروم حسین‌بن‌علی و فرزندانش را بکشم که میخواهید به من ری بدهید؟! آدمی که ارزشی باشد، این‌طور است؛ اما وقتی که درون تهی است، وقتی که جامعه، جامعه دور از ارزشهاست، وقتی که آن خطوط اصلی در جامعه ضعیف شده است، دست و پا میلغزد؛ حالا حدّاکثر یک شب هم فکر میکند؛ خیلی حِدّت کردند، یک شب تا صبح مهلت گرفتند که فکر کنند! اگر یک سال هم فکر کرده بود، باز هم این تصمیم را گرفته بود. این، فکر کردنش ارزشی نداشت. یک شب فکر کرد، بالاخره گفت بله، من ملک ری را میخواهم! البته خدای متعال همان را هم به او نداد. آن وقت عزیزان من! فاجعه کربلا پیش می‌آید.
در این‌جا یک کلمه راجع به تحلیل حادثه عاشورا بگویم و فقط اشاره‌ای بکنم. کسی مثل حسین‌بن‌علی علیه‌السّلام که خودش تجسّم ارزشهاست، قیام میکند، برای اینکه جلوِ این انحطاط را بگیرد؛ چون این انحطاط میرفت تا به آن‌جا برسد که هیچ چیز باقی نماند؛ که اگر یک وقت مردمی هم خواستند خوب زندگی کنند و مسلمان زندگی کنند، چیزی در دستشان نباشد. امام حسین می‌ایستد، قیام میکند، حرکت میکند و یکتنه در مقابل این سرعت سراشیب سقوط قرار میگیرد. البته در این زمینه، جان خودش را، جان عزیزانش را، جان علی اصغرش را، جان علی اکبرش را و جان عباسش را فدا میکند؛ اما نتیجه میگیرد.
«و انا من حسین»؛ یعنی دین پیامبر، زنده شده حسین‌بن‌علی است. آن روی قضیه، این بود؛ این روی سکه، حادثه عظیم و حماسه پُرشور و ماجرای عاشقانه عاشوراست که واقعاً جز با منطق عشق و با چشم عاشقانه، نمیشود قضایای کربلا را فهمید. باید با چشم عاشقانه نگاه کرد تا فهمید حسین‌بن‌علی در این تقریباً یک شب و نصف روز، یا حدود یک شبانه‌روز - از عصر تاسوعا تا عصر عاشورا - چه کرده و چه عظمتی آفریده است! لذاست که در دنیا باقی مانده و تا ابد هم خواهد ماند. خیلی تلاش کردند که حادثه عاشورا را به فراموشی بسپارند؛ اما نتوانستند.
من امروز میخواهم از روی مقتلِ «ابن‌طاووس» - که کتاب «لهوف» است - یک چند جمله ذکر مصیبت کنم و چند صحنه از این صحنه‌های عظیم را برای شما عزیزان بخوانم. البته این مقتل، مقتل بسیار معتبری است. این سیدبن‌طاووس - که علی‌بن‌طاووس باشد - فقیه است، عارف است، بزرگ است، صدوق است، موثّق است، مورد احترام همه است، استاد فق‌های بسیار بزرگی است؛ خودش ادیب و شاعر و شخصیت خیلی برجسته‌ای است. ایشان اوّلین مقتل بسیار معتبر و موجز را نوشت. البته قبل از ایشان مقاتل زیادی است. استادشان - ابن نَما (۵۲) - مقتل دارد، «شیخ طوسی» مقتل دارد، دیگران هم دارند. مقتل‌های زیادی قبل از ایشان نوشته شد؛ اما وقتی «لهوف» آمد، تقریباً همه آن مقاتل، تحت‌الشّعاع قرار گرفت. این مقتلِ بسیار خوبی است؛ چون عبارات، خیلی خوب و دقیق و خلاصه انتخاب شده است. من حالا چند جمله از این‌ها را میخوانم.
یکی از این قضایا، قضیه به میدان رفتن «قاسم‌بن‌الحسن» است که صحنه بسیار عجیبی است. قاسم‌بن‌الحسن علیه‌الصّلاةوالسّلام یکی از جوانان کم سالِ دستگاهِ امام حسین است. نوجوانی است که «لم یبلغ الحلم» (۵۳)؛ هنوز به حدّ بلوغ و تکلیف نرسیده بوده است. در شب عاشورا، وقتی که امام حسین علیه‌السّلام فرمود که این حادثه اتّفاق خواهد افتاد و همه کشته خواهند شد و گفت شما بروید و اصحاب قبول نکردند که بروند، این نوجوان سیزده، چهارده‌ساله عرض کرد: عمو جان! آیا من هم در میدان به شهادت خواهم رسید؟ امام حسین خواست که این نوجوان را آزمایش کند - به تعبیر ما - فرمود: عزیزم! کشته‌شدن در ذائقه تو چگونه است؟ گفت «احلی من العسل» (۵۴)؛ از عسل شیرینتر است. ببینید؛ این، آن جهتگیرىِ ارزشی در خاندان پیامبر است. تربیت‌شده‌های اهل بیت این‌گونه‌اند. این نوجوان از کودکی در آغوش امام حسین بزرگ شده است؛ یعنی تقریباً سه، چهار ساله بوده که پدرش از دنیا رفته و امام حسین تقریباً این نوجوان را بزرگ کرده است؛ مربّی به تربیتِ امام حسین است. حالا روز عاشورا که شد، این نوجوان پیش عمو آمد. در این مقتل این‌گونه ذکر میکند: «قال الرّاوی: و خرج غلام» (۵۵). آن‌جا راویانی بودند که ماجرا‌ها را مینوشتند و ثبت میکردند. چند نفرند که قضایا از قول آنها نقل میشود. از قول یکی از آنها نقل میکند و میگوید: همین‌طور که نگاه میکردیم، ناگهان دیدیم از طرف خیمه‌های ابی‌عبداللَّه، پسر نوجوانی بیرون آمد: «کانّ وجهه شقّة قمر» (۵۶)؛ چهره‌اش مثل پاره ماه میدرخشید. «فجعل یقاتل» (۵۷)؛ آمد و مشغول جنگیدن شد.
این را هم بدانید که جزئیات حادثه کربلا هم ثبت شده است؛ چه کسی کدام ضربه را زد، چه کسی اوّل زد، چه کسی فلان چیز را دزدید؛ همه این‌ها ذکر شده است. آن کسی که مثلاً قطیفه حضرت را دزدید و به غارت برد، بعداً به او میگفتند: «سرق القطیفه»! بنابراین، جزئیات ثبت شده و معلوم است؛ یعنی خاندان پیامبر و دوستانشان نگذاشتند که این حادثه در تاریخ گم شود.
«فضربه ابن فضیل العضدی علی رأسه فطلقه» (۵۸)؛ ضربه، فرق این جوان را شکافت. «فوقع الغلام لوجهه»؛ پسرک با صورت روی زمین افتاد. «وصاح یا عمّاه»؛ فریادش بلند شد که عموجان. «فجل الحسین علیه‌السّلام کما یجل الصقر». به این خصوصیات و زیبایی‌های تعبیر دقّت کنید! صقر، یعنی بازِ شکاری. میگوید حسین علیه‌السّلام مثل بازِ شکاری، خودش را بالای سر این نوجوان رساند. «ثمّ شدّ شدّة لیث اغضب». شدّ، به معنای حمله کردن است. میگوید مثل شیر خشمگین حمله کرد. «فضرب ابن‌فضیل بالسیف»؛ اوّل که آن قاتل را با یک شمشیر زد و به زمین انداخت. عدّه‌ای آمدند تا این قاتل را نجات دهند؛ اما حضرت به همه آنها حمله کرد. جنگ عظیمی در همان دور و برِ بدن «قاسم‌بن‌الحسن»، به راه افتاد. آمدند جنگیدند؛ اما حضرت آنها را پس زد. تمام محوطه را گرد و غبار میدان فراگرفت. راوی میگوید: «وانجلت الغبر»؛ بعد از لحظاتی گرد و غبار فرو نشست. این منظره را که تصویر میکند، قلب انسان را خیلی میسوزاند: «فرأیت الحسین علیه‌السّلام»: من نگاه کردم، حسین‌بن علی علیه‌السّلام را در آن‌جا دیدم. «قائماً علی رأس الغلام»؛ امام حسین بالای سر این نوجوان ایستاده است و دارد با حسرت به او نگاه میکند. «و هو یبحث برجلیه»؛ آن نوجوان هم با پاهایش زمین را میشکافد؛ یعنی در حال جان دادن است و پا را تکان میدهد. «والحسین علیه‌السّلام یقول: بُعداً لقوم قتلوک»؛ کسانی که تو را به قتل رساندند، از رحمت خدا دور باشند. این یک منظره، که منظره بسیار عجیبی است و نشان‌دهنده عاطفه و عشق امام حسین به این نوجوان است، و درعین‌حال فداکاری او و فرستادن این نوجوان به میدان جنگ و عظمت روحی این جوان و جفای آن مردمی که با این نوجوان هم این‌گونه رفتار کردند.
یک منظره دیگر، منظره میدان رفتن علی اکبر علیه‌السّلام است که یکی از آن مناظر بسیار پُرماجرا و عجیب است. واقعاً عجیب است؛ از همه طرف عجیب است. از جهت خود امام حسین، عجیب است؛ از جهت این جوان - علی اکبر - عجیب است؛ از جهت زنان و بخصوص جناب زینب کبری، عجیب است. راوی میگوید این جوان پیش پدر آمد. اوّلاً علی اکبر را هجده ساله تا بیست و پنج‌ساله نوشته‌اند؛ یعنی حداقل هجده سال و حداکثر بیست و پنج سال. میگوید: «خرج علی بن‌الحسین»؛ علی بن‌الحسین برای جنگیدن، از خیمه‌گاه امام حسین خارج شد. باز در این‌جا راوی میگوید: «و کان من اشبه النّاس خلقاً»؛ این جوان، جزو زیباترین جوانان عالم بود؛ زیبا، رشید، شجاع. «فاستأذن اباه فی القتال»؛ از پدر اجازه گرفت که برود بجنگد. «فأذن له»؛ حضرت بدون ملاحظه اذن داد. در مورد «قاسم‌بن الحسن»، حضرت اوّل اذن نمیداد، و بعد مقداری التماس کرد، تا حضرت اذن داد؛ اما «علی‌بن‌الحسین» که آمد، چون فرزند خودش است، تا اذن خواست، حضرت فرمود که برو. «ثمّ نظر الیه نظر یائس منه»؛ نگاه نومیدانه‌ای به این جوان کرد که به میدان میرود و دیگر برنخواهد گشت. «وارخی علیه‌السّلام عینه و بکی»؛ چشمش را رها کرد و بنا کرد به اشک ریختن.
یکی از خصوصیّات عاطفی دنیای اسلام همین است؛ اشکریختن در حوادث و پدیده‌های عاطفی. شما در قضایا زیاد میبینید که حضرت گریه کرد. این گریه، گریه جزع نیست؛ این همان شدّت عاطفه است؛ چون اسلام این عاطفه را در فرد رشد میدهد. حضرت بنا کرد به گریه‌کردن. بعد این جمله را فرمود که همه شنیده‌اید: «اللّهم اشهد»؛ خدایا خودت گواه باش. «فقد برز الیهم غلام»؛ جوانی به سمت این‌ها برای جنگ رفته است که «اشبه النّاس خُلقاً و خَلقاً و منطقاً برسولک».
یک نکته در این‌جا هست که من به شما عرض کنم. ببینید؛ امام حسین در دوران کودکی، محبوب پیامبر بود؛ خود او هم پیامبر را بینهایت دوست میداشت. حضرت شش، هفت ساله بود که پیامبر از دنیا رفت. چهره پیامبر، به صورت خاطره بیزوالی در ذهن امام حسین مانده است و عشق به پیامبر در دل او هست. بعد خدای متعال، علیاکبر را به امام حسین میدهد. وقتی این جوان کمی بزرگ میشود، یا به حدّ بلوغ میرسد، حضرت میبیند که چهره، درست چهره پیامبر است؛ همان قیافه‌ای که این قدر به او علاقه داشت و این قدر عاشق او بود، حالا این به جدّ خودش شبیه شده است. حرف میزند، صدا شبیه صدای پیامبر است. حرف زدن، شبیه حرف زدن پیامبر است. اخلاق، شبیه اخلاق پیامبر است؛ همان بزرگواری، همان کرم و همان شرف.
بعد این‌گونه میفرماید: «کنّا اذا اشتقنا الی نبیّک نظرنا الیه»؛ هر وقت که دلمان برای پیامبر تنگ میشد، به این جوان نگاه میکردیم؛ اما این جوان هم به میدان رفت. «فصاح و قال یابن سعد قطع اللَّه رحمک کما قطعت رحمی». بعد نقل میکند که حضرت به میدان رفت و جنگ بسیار شجاعانه‌ای کرد و عدّه زیادی از افراد دشمن را تارومار نمود؛ بعد برگشت و گفت تشنه‌ام. دوباره به طرف میدان رفت. وقتی که اظهار عطش کرد، حضرت به او فرمودند: عزیزم! یک مقدار دیگر بجنگ؛ طولی نخواهد کشید که از دست جدّت پیامبر سیراب خواهی شد. وقتی امام حسین این جمله را به علیاکبر فرمود، علیاکبر در آن لحظه آخر، صدایش بلند شد و عرض کرد: «یا ابتا علیک السّلام»؛ پدرم! خداحافظ. «هذا جدّی رسول‌اللَّه یقرئک السّلام»؛ این جدم پیامبر است که به تو سلام میفرستد. «و یقول عجل القدوم علینا»؛ میگوید بیا به سمت ما.
این‌ها منظره‌های عجیبِ این ماجرای عظیم است؛ و امروز هم که روز جناب زینب کبری سلام‌اللَّه‌علیهاست. آن بزرگوار هم ماجرا‌های عجیبی دارد. حضرت زینب، آن کسی است که از لحظه شهادت امام حسین، این بار امانت را بر دوش گرفت و شجاعانه و با کمال اقتدار؛ آن‌چنان که شایسته دختر امیرالمؤمنین است، در این راه حرکت کرد. این‌ها توانستند اسلام را جاودانه کنند و دین مردم را حفظ نمایند. ماجرای امام حسین، نجاتبخشىِ یک ملت نبود، نجاتبخشىِ یک امّت نبود؛ نجاتبخشی یک تاریخ بود. امام حسین، خواهرش زینب و اصحاب و دوستانش، با این حرکت، تاریخ را نجات دادند.
السّلام علیک یا اباعبداللَّه و عَلی الارواح الّتی حلّت بفنائک. علیک منّا سلام‌اللَّه ابداً مابقیت و بقی اللّیل و النّهار و لاجعله اللَّه آخر العهد منّا لزیارتک. السّلام علی الحسین و علی علیبن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین.
بسم‌اللَّه‌الرحمن‌الرحیم.
قل هواللَّه احد. اللَّه الصّمد. لم یلد و لم یولد؛ و لم یکن له کفواً احد. (۵۹)
پروردگارا! به محمّد و آل محمّد تو را قسم میدهیم، ما را در راه اسلام و قرآن ثابت‌قدم بدار. پرورگارا! جامعه ما را، جامعه اسلامی قرار بده، پروردگارا! ما را از اسلام جدا مکن. پروردگارا! به اسلام و مسلمین در همه جای عالم نصرت کامل عنایت فرما. دشمنان اسلام را مخذول و منکوب گردان. پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، ارزش‌های اسلامی، پیوند برادری، محبّت و عاطفه، عبودیّت برای پروردگار و عدل کامل را در میان ما استقرار ببخش. پروردگارا! کسانی که سعی میکنند، دشمنانی که کوشش میکنند، برای این که جامعه ما را از اسلام دور کنند، آنها را از رحمت خودت دور کن. پروردگارا! به محمّد و آل محمّد، قلب مقدّس ولىّ‌عصر ارواحنا فداه را از ما خشنود کن. پروردگارا! دعای آن بزرگوار را در حقّ ملت ما مستجاب گردان. پروردگارا! ما را از یاران و انصار آن بزرگوار قرار بده. پروردگارا! شهدای عزیز ما، جانبازان عزیز ما، امام شهیدان رضوان‌اللَّه علیه را مشمول رحمت و لطف خود قرار بده.
والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمدللَّه ربّ العالمین. والصّلاة والسّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی آله الطیّبین الطّاهرین المعصومین. سیّما علىّ امیرالمؤمنین والصّدّیقة الطّاهرة سیّدة نساء العالمین و الحسن والحسین سبطی الرّحمة وامامی الهدی و سیّدی شباب اهل‌الجنّة و علی علىّ‌بن‌الحسین زین‌العابدین و محمّدبن‌علی و جعفربن‌محمّد و موسیبن‌جعفر و علىّ‌بن‌موسی و محمّدبن‌علی و علىّ‌بن‌محمّد والحسن‌بن‌علىّ والخلف القائم المهدی. حججک علی عبادک و امنائک فی بلادک و صلّ علی ائمّةالمسلمین و حماةالمستضعفین و هداة المؤمنین. اوصیکم عباداللَّه بتقویاللَّه.
چون وقت گذشته است، پس از توصیه به تقوا و حفظ و رعایت پرهیزکاری در همه امور، فقط یک مطلب را عرض میکنم. البته قبلاً لازم است از همه برادران و خواهرانی که در سراسر کشور، در ایّام عزاداری، با اقامه عزا و به راه انداختن مراسم عزاداری، بخصوص با اقامه نماز جماعت در ظهر عاشورا و با عرض ارادت به خاندان پیامبر، این روز‌ها را بزرگ داشتند - قشر‌های مختلف مردم، زن و مرد و پیر و جوان - سپاسگزاری کنم و از خداوند متعال، رحمتش را برای همه شما مسألت کنم.
آن مطلب این است که همان‌طور که عرض کردیم، تبلیغات دشمن علیه ملت ایران، هر گاهی یک بار اوج میگیرد. مخصوص امروز هم نیست؛ حرفها هم حرف‌های تازه‌ای نیست. شاید الان پانزده، شانزده سال است که دشمنان این ملت و دشمنان این انقلاب، جمهوری اسلامی را به همان چیز‌هایی متّهم میکنند که امروز هم متّهم میکنند. فرقی که کرده است، این است که آن روز کلّیاتی را میگفتند، ما تحلیل میکردیم و میگفتیم منظورشان این است؛ امروز خودشان به همان چیزی که ما آن روز تحلیل میکردیم، تصریح میکنند! سال‌های متمادی گفتند که ایران از تروریسم حمایت میکند؛ ما میگفتیم که مقصود آنها که میگویند «دولت ایران از تروریسم حمایت میکند»، این است که ما از مبارزان فلسطینی حمایت میکنیم. این را میگویند «حمایت از تروریسم»!
مبارز فلسطینی را تروریست و حمایت از او را حمایت از تروریسم مینامند! ما در سابق این را بار‌ها میگفتیم؛ حالا خودشان تصریح میکنند و همین را میگویند! این نشان میدهد که استکبار جهانی و دستگاه امپراتوری خبری آن، وقتی که ناچار باشد، آن حقایقی را که یک وقت مجبور بود پنهان کند، با وقاحت تمام آشکار میکند و شرمی ندارد!
دشمنی رفته ملتی را از خانه‌اش بیرون کرده، کشوری را غصب نموده، حکومت ظالمانه‌ای تشکیل داده، مردم آن سرزمین را با انواع مصیبت‌ها مواجه کرده و انواع محنت‌ها را بر سر آنها وارد آورده است؛ وقتی آن مردم یک فریاد میکشند و یک عکس‌العمل کوچک نشان میدهند، به این میگویند تروریست!
بله؛ اگر معنای تروریسم این است، ما افتخار میکنیم که از مبارزان فلسطینی حمایت کنیم؛ وظیفه ماست. ما از حق دفاع میکنیم، با باطل مقابله میکنیم؛ حالا انسان‌های باانصاف عالم، خودشان قضاوت کنند.
یک صاحبخانه و یک غاصب داریم. صاحبخانه، فلسطینیها هستند؛ و غاصب، صهیونیست‌هایی که از اطراف دنیا - از امریکا، از اروپا، از روسیه و از جا‌های دیگر - رفتند در آن‌جا ساکن شدند. آن غاصبان نسبت به این صاحبخانه‌ها صد جنایت انجام داده‌اند؛ صاحبخانه‌ها هم مواردی مقاومت کرده‌اند و به آنها ضربه زده‌اند. کدام تروریستند؟! آیا آن کسی که به خانه مردم رفته، زنان را کشته، بچه‌ها را کشته و در «دیر یاسین» فاجعه آفریده و هزار مشکل برای مردم درست کرده است، در خانه‌های آنها دیگران را اسکان کرده و شهرهای فلسطینی را به دیگران داده است، الان هم اگر کسی نفس بکشد، او را به زندان‌های سخت می‌اندازد، این تروریست است، یا آن کسی که حقّ خودش را مطالبه میکند؟!
این شیخ شجاع فلسطینی (۶۰) که به ایران آمد و سر تا پا فلج است - دستش فلج، پایش فلج و قطع نخاعی است - سالهاست که شجاعانه مبارزه میکند. با وجودی که قطع نخاع دارد، او را به زندان بردند و شکنجه کردند! احتمال دادند اگر به بدنش ضربه بزنند، حس نکند؛ لذا به صورتش شلاق زدند و به او بیخوابی دادند! این‌ها تروریست نیستند؟!
به داخل لبنان میآیند و مبارزان لبنان را که با آنها مخالفند، میدزدند و میبرند. این‌ها تروریست نیستند؟! آن وقت آن کسی که فریاد میزند، دو نسل زیر چادر، در داخل خیمه‌ها و در اردوگاهها، داخل خانه‌های محقّر، در خارج از شهر و کشور خودشان زندگی کردند و غربت دنیا را تحمّل نمودند و حالا یک کلمه حرف زدند، یا اقدامی کردند، این‌ها تروریستند!
امریکا طرفدار صهیونیست‌هاست و ما طرفدار فلسطینیها؛ کدام طرفدار تروریست هستیم؟! با انصاف‌های دنیا بگویند. این را میگویند «طرفداری ایران و دولت ایران و ملت ایران از تروریسم»!
نه آقا! این معنایش این است که ملت ایران حاضر نیست این قلدری را که امریکا به‌خرج میدهد، قبول کند. میخواهند باطلی را حمایت کنند؛ میخواهند همه دنیا از آن باطل حمایت کنند و همه این را حق بدانند و متأسفانه خیلی‌ها در دنیا قبول کردند؛ ولی ملت ایران قبول نمیکند. ملت ایران شجاع است. ملت ایران ایستاده است. خیال نکنند این حرف، حرف یک نفر، یا حرف جمعی در ایران است.
بیعقل‌ها میگویند ما میخواهیم تبلیغات کنیم، فلان کنیم، چه کنیم؛ برای اینکه میخواهیم با فلانی - با علی خامنه‌ای - مبارزه کنیم! این هم یک خطای دیگر، این هم یک اشتباه دیگر در تحلیل! خیال میکنند که این حرفها، حرف‌های یک نفر است؛ نه آقا! امروز در ایران، همه همین را میگویند؛ رئیس جمهور عزیز ما هم همین را میگوید؛ دولت خدمتگزار هم همین را میگوید؛ مجلس شورای اسلامی هم همین را میگوید؛ مسؤولان کشور هم همین را میگویند؛ علما هم همین را میگویند؛ آحاد ملت هم همین را میگویند؛ اختلافی نیست. تهمت‌ها و اهانت‌ها به ملت ایران به جایی نخواهد رسید.
استکبار در این مبارزه، طَرْفی نخواهد بست. هنوز هم اشتباه میکنند. یک بار در قضیه انقلاب اشتباه کردند، اثرش را دیدند؛ یک بار هم در قضیه جنگ تحمیلی اشتباه کردند، نتیجه‌اش را دیدند؛ یک بار هم در قضایای بعد از جنگ اشتباه کردند، نتیجه‌اش را دیدند؛ یک بار دیگر حالا دارند اشتباه میکنند، باز هم نتیجه‌اش را خواهند دید.
در این کشور، پرچم اسلام و پرچم انقلاب بلند است و نام امام زنده و جاودانه است. ارزش‌های این کشور برای این ملت، برای این جوانان و برای این آحاد عظیم، همان ارزش‌هایی است که به آنان عزّت داده و ملت ایران را عزیز و بزرگ کرده و نیروهایش را زنده کرده است؛ راه آنها را به سوی آینده، روشن و همواره کرده است و ان‌شاءاللَّه به سوی این آینده پیش خواهند رفت و این تهمت‌ها اثری ندارد.
البته همان‌طور که عرض کردیم، این‌ها موسمی است. هر گاهی به مناسبتی جنجالی میکنند؛ اما باز میبینند فایده‌ای ندارد! مدتی میمانند، باز دوباره شیطان آنها را وسوسه میکند! ما هم کار خودمان را میکنیم. ملت ایران هم مشغول حرکت خودش در این راه و در این مسیر است و ان‌شاءاللَّه خدای متعال روزبه‌روز بیشتر او را توفیق خواهد داد.
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم
اذا جاء نصراللَّه والفتح؛ و رأیت النّاس یدخلون فی دین‌اللَّه افواجاً. فسبّح بحمد ربّک واستغفره انّه کان توّاباً. (۶۱)
والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته
منبع: میزان
news959669 :Array
(
[content] => Array
(
[id] => 959669
[rutitr] =>
[title] => وعده‌های اقتصادی دولت رئیسی چیست؟
[stitle] => وعده‌های اقتصادی دولت رئیسی چیست؟
[title2] =>
[subtitle] => تعیین روزشمار برای وعده‌ها از توصیه‌های رهبر انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیات دولت بود. در گزارش حاضر به بررسی وعده‌ها و برنامه‌های اعلامی چهار وزیر مرتبط با بخش‌های اقتصادی بررسی شده است.
[body] =>
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، اعضای هیات دولت سیزدهم صبح روز شنبه با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کردند. در این دیدار رهبر انقلاب با تاکید بر لزوم استفاده کامل دولت از هر ساعت فرصت گذران خدمت به مردم، تمرکز دولت بر بازسازی «انقلابی، عقلانی و خردمندانه» در همه عرصه‌های مدیریتی کشور را ضروری خواندند. در کنار توصیه به «مردمی بودن»، «عدالت‌ورزی»، «فسادستیزی»، «احیای امید و اعتماد مردم» و «انسجام و اقتدار و اشراف دولت»، یکی از موارد قابل تامل در سخنان رهبری، موضوع اعتماد بود. ایشان با تاکید بر اینکه اعتماد مردم بزرگترین سرمایه دولت است بیان داشتند متاسفانه تا حدی آسیب دیده است و راه ترمیم آن، «یکی شدن حرف و عمل مسئولان» است. ایشان افزودند: «باید در وعده‌ها و صحبت‌ها بسیار مراقب بود و اگر وعده‌ای داده شد، حتما به آن عمل شود زیرا دادن وعده و عمل نکردن به آن موجب سلب اعتماد مردم خواهد شد.»
تعیین روزشمار برای وعده‌ها از دیگر توصیه‌های ایشان در این دیدار بود. در گزارش حاضر به بررسی وعده‌ها و برنامه‌های اعلامی چهار وزیر مرتبط با بخش‌های اقتصادی بررسی شده است. بررسی‌ها نشان میدهد؛ افزایش شاخص مالیات به تولیدناخالص داخلی از 6 درصد به 9 درصد یکی از مهم‌ترین وعده‌های احسان خاندوزی وزیر اقتصاد است. رساندن تولید مسکن از سالانه 400 هزار واحد به یک میلیون واحد از شاخص‌ترین وعده رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی است. رساندن تولید سالانه خودرو از 990 هزار دستگاه به 3 میلیون دستگاه وعده شاخص فاطمی‌امین، وزیر صمت است. رساندن ایجاد اشتغال سالانه از 450 هزار شغل به یک میلیون شغل از وعده‌های شاخص حجت‌الله عبدالملکی است.
وعده‌های 10گانه خاندوزی در وزارت اقتصاد
برنامه تحولی و اولویت‌های وزارت امور اقتصادی و دارایی که احسان خاندوزی سکان هدایت آن را در دسته گرفته، در محورهای ذیل خلاصه میشود: 1- فعال کردن ستاد اقتصادی دولت در جهت ایجاد هماهنگی بین دستگاهی، 2- اصلاحات نظام مالیاتی و گمرک، 3- اصلاحات در نظام تامین مالی (بانکی)، 4- بازار سرمایه و بیمه، 5- اصلاحات محیط کسب‌وکار، 6- شفاف‌سازی و ارتقای بهره‌وری در مدیریت دارایی‌ها و شرکت‌های دولتی، 7- مدیریت تعارض منافع، 8- مدیریت بدهی‌های دولت، 9- اصلاحات خزانه‌داری کل و 10- اصلاحات مربوط به مناطق آزاد.
فعال کردن ستاد اقتصادی دولت در جهت ایجاد هماهنگی بین دستگاهی
اولین برنامه احسان خاندوزی مربوط به فعال کردن ستاد اقتصادی دولت در جهت ایجاد هماهنگی بین دستگاهی است. خاندوزی برنامه‌های خود را در این حوزه برای 1- ایجاد ثبات اقتصاد کلان، افزایش رشد اقتصادی و اشتغال با تمرکز بر رفع موانع کسب‌وکار، کاهش هزینه تولید و مبادله، اتکا بر پیشران‌های اقتصاد، 2- توسعه صادرات، دیپلماسی اقتصادی، خنثی‌سازی تحریم‌ها و رشد سرمایه‌گذاری خارجی و 3- تقویت اقتصاد هوشمند و فناوری حکمرانی که بستر سایر سیاست‌های تحولی خواهد بود، پیشنهاد داده است.
اصلاحات نظام مالیاتی و گمرک
ازجمله برنامه‌های خاندوزی اصلاح نظام مالیاتی است. رئوس اقدامات اصلاحی وی در این رابطه عبارتند از:
1- افزایش شاخص مالیات به تولید ناخالص داخلی به میزان ۵۰ درصد وضعیت فعلی تا انتهای دولت سیزدهم با هدف کاهش فاصله طبقاتی از طریق: الف- وضع پایه‌های جدید مالیاتی(مالیات بر مجموع درآمد، مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر ثروت و...) و ب- هدفمند کردن معافیت‌های مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی
۲. اصلاح مالیات بر درآمد تولید(کاهش بار مالیاتی، مشوق‌ها، تامین مالی، هزینه‌های قابل قبول، فعالیت‌های دانش‌بنیان و...)
٣. اجرای کامل قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان و تکمیل آن مبتنی‌بر تفکیک حساب‌های تجاری و غیرتجاری و ارتقای حکمرانی ریال
4- هوشمندسازی نظام مالیاتی و استفاده از اطلاعات اشخاص ثالث(موضوع ماده ۱۶۹ مکرر ق. م. م) و استقرار موتور ریسک جهت حسابرسی مبتنی‌بر ریسک(رفع مساله میز محوری)
5- تلاش در جهت یکپارچه‌سازی نظام اطلاعات تجارت، گمرک و مالیات و سیستمی کردن کلیه فرآیندهای مربوط به صادرات و واردات کالاها و خدمات.
اصلاحات در نظام تامین مالی بانکی
برنامه‌های خاندوزی در این حوزه موارد زیر را شامل میشود:
1- افزایش سهم تامین مالی داخلی بنگاه‌ها با پیگیری تصویب مالیات بر سود تقسیمی و همزمان کاهش نرخ مالیات بر سود شرکت‌ها
2- تلاش برای ارائه لایحه اصلاح بانکداری با هدف: افزایش عدالت در دسترسی به تسهیلات در هر دو بخش خانوارها و بنگاه‌های تولیدی و حذف تعارضات منافع فردی و نهادی در نظام بانکی، ارتقای نظارت بر خلق پول بانک‌ها
3- اصلاح ترازنامه و عملکرد بانک‌های دولتی و ارتقای توان آنها در تامین مالی.
اصلاحات در بازار سرمایه و بیمه
راهبردهای اصلاحی در حوزه بورس و بیمه عبارت‌اند از:
1- افزایش نقش بازار سرمایه در تامین مالی تولید با توسعه بازار بدهی
2- متنوع‌سازی ابزارها و محصولات مالی در بازار سرمایه
3- حذف تنظیم‌گری‌های غیرضروری و مضر
4- تسهیل ورود شرکت‌ها به بازار سهام
5- کاهش هزینه انتشار اوراق با تسهیل مقررات مربوطه
6- لغو انحصارات و تسهیل مجوزدهی در ارائه خدمات مرتبط با بازار سرمایه مانند سبدگردانی، بازارگردانی و کارگزاری
7- اصلاح نظام حکمرانی شرکتی به‌منظور مدیریت تعارض منافع میان سهامداران عمده و خرد و ارائه مشوق برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم در بازار سرمایه
8- تفکیک نقش نظارتی و اجرایی بیمه مرکزی، بازنگری در مدل نظارتی بیمه مرکزی، تقویت ساختارهای بیمه اتکایی داخلی، تسهیل ورود استارتاپ‌ها و فناوران مالی در حوزه بیمه.
اصلاحات محیط کسب‌وکار
برنامه‌های خاندوزی در یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها یعنی محیط کسب‌وکار عبارتند از:
1- تلاش برای افزایش اقتدار هیات مقررات‌زدایی با هدف تسهیل نظام مجوزدهی، پنجره واحد مجوزها و حرکت به سمت نظارت پسینی به‌علاوه قاعده‌مند کردن صدور مقررات موثر بر کسب‌وکار
2- تلاش برای پیگیری کاهش قیمت‌گذاری در موارد غیرشکست بازار پس از مهار پایدار تورم
3- افزایش اقتدار و احیای کارکرد اصلی شورای رقابت مبنی‌بر تقویت رقابت در بازارها و کاستن از انحصارات در صنعت و تجارت.
مدیریت بدهی‌های دولت
برنامه اقدام خاندوزی در این زمینه عبارتند از:
1- ارتقای مدیریت بدهی دولت با تاکید بر تامین مالی بخش عمده کسری بودجه از طریق اوراق و ارتقای نقش خزانه در پیوند با عملیات بانک مرکزی و تشکیل شورای ثبات مالی
2- اوراق بهادارسازی بدهی‌های فعلی دولت و محدود کردن ایجاد بدهی غیراوراقی جهت شفاف‌سازی و ممکن ساختن مدیریت موتور خلق بدهی
3- توسعه بازار بدهی در راستای کاهش هزینه تامین مالی دولت از بازار با انتشار اوراق، با افزایش تنوع اوراق مالی اسلامی در نرخ و سررسید و افزایش نقدشوندگی اوراق دولتی
4- تدوین و انتشار برنامه زمانی انتشار اوراق بدهی برای کمک به برنامه‌ریزی خریداران اوراق دولتی.
برنامه‌های رستم قاسمی برای 2 برابر کردن ساخت‌وساز
در این حوزه برنامه‌های رستم قاسمی به شرح زیر اعلام شده است:
1- اجرای قاطعانه سند ملی آمایش سرزمینی به‌منظور تمرکززدایی از شهرها و تقویت شهرهای کوچک و میانی.
2- تکمیل و به‌روزرسانی «سامانه املاک و اسکان کشور» جهت ساماندهی بازار زمین و مسکن و جمع‌آوری و یکپارچه‌سازی اطلاعات مربوط به تمامی املاک و مستغلات. همکاری با قوه‌قضائیه درجهت تکمیل و به‌روزرسانی «طرح ملی حدنگاری (کاداستر)»
3- اولویت روستاها و شهرهای کوچک و متوسط در فرآیند عرضه زمین و مسکن
4- عرضه حداکثری زمین‌های دولتی
5- توسعه افقی در حریم قانونی شهر توسعه بازار تامین مالی مسکن و اعطای تسهیلات ساخت مسکن
6- تخصیص بخش قابل توجهی از اعتبارات بازار پولی به تامین مالی مسکن
7- ایجاد شرکت‌های بزرگ مقیاس خصوصی/عمومی سازنده مسکن‌های اجاره‌ای
8- اجرای قاهرانه قانون جهش تولید مسکن و قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن
9- بازبینی طرح اقدام ملی مسکن با رویکرد حمایت از طبقات پایین جامعه و حذف انتفاع سرمایه‌داران از طرح و انتقال انتفاع آن به مصرف‌کنندگان نهایی
10- تسریع در ارائه طرح و با دریافت لایحه مالیات بر عایدی سرمایه در حوزه مسکن جهت جلوگیری از بورس‌بازی و خریدوفروش‌های سوداگرانه مسکن اجرای ماده54 مکرر و ماده169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم درجهت اخذ مالیات از خانه‌های خالی جهت وارد کردن این خانه‌ها به چرخه مصرف
11- احداث مسکن استیجاری عمومی برای دهک‌های درآمدی پایین
12- استفاده از ظرفیت خیرین مسکن‌ساز جهت تامین مسکن محرومان
13- پیگیری امکان‌سنجی احداث شهرهای جدید و حرکت قاطعانه و هوشمندانه در این مسیر
14- استفاده از ظرفیت اراضی اوقافی و نهادهای وابسته به نهادهای حاکمیتی
تامین سالانه یک‌میلیون مسکن
ازجمله برنامه‌های رستم قاسمی تامین و ساخت مسکن به‌منظور ارتقای رفاه و عدالت اجتماعی بیان شده است. قاسمی برنامه‌های خود را در این حوزه به شرح زیر اعلام کرده است:
1- راهبری ساخت سالانه یک‌میلیون واحد جدید مسکن با تحلیل تقاضای موثر در محدوده و حریم قانونی شهرهای موجود، با تمرکز ویژه بر بافت‌های فرسوده شهری (با استفاده از مشوق‌ها، ظرفیت‌های قانونی، ابزارهای مالی و مالیاتی و...)
2- توسعه محدوده شهرها با اولویت شهرهای کوچک و متوسط جهت فراهم‌سازی امکان ساخت واحد مسکونی با در نظر گرفتن حفاظت از اراضی کشاورزی مرغوب و جلوگیری از فروش تراکم مازاد ساختمانی در شهرها با اصلاح طرح‌های جامع و تفصیلی شهری در راستای اجرای بند یک سیاست‌های کلی نظام در امور مسکن
3- توسعه و افزایش سرعت قطارهای حومه‌ای به‌منظور کاهش زمان سفر به شهرهای اقماری و جدید
4- مشارکت در توان‌افزایی اقتصادی دهک‌های کم‌درآمد برای تهیه مسکن و خانه‌دار شدن آنها از طریق: تحریک توأمان عرضه و تقاضای مصرفی با اولویت پرداخت تسهیلات ساخت مسکن، راه‌اندازی صندوق‌های «حمایتی خرید مسکن» و «ضمانت تسهیلات مسکن»، راه‌اندازی صندوق‌های «املاک و مستغلات» و «زمین و ساختمان» و ایجاد قراردادهای واسپاری برای تامین مالی بخش مسکن.
برنامه سه برابر شدن تولید خودرو؛ وزیر صمت
فاطمی امین وزیر صمت مهم‌ترین اولویت‌های کوتاه‌مدت خود را «تنظیم بازار»، «صادرات» و «رفع موانع تولید» ذکر کرده است. در برنامه اعلامی وی آمده است: «با افزایش صادرات، امکان تامین مواد اولیه وارداتی فراهم شده و تداوم تولید تضمین میشود. علاوه‌بر این افزایش صادرات، توازن بازار ارز را بهبود بخشیده و از افزایش تورم جلوگیری میکند. رفع موانع تولید برای افزایش عرضه در بازارهای داخلی و صادرات ضروری است. رفع موانع تولید و افزایش صادرات منجر به تحریک تقاضا برای تولید و اشتغال و افزایش تولید میشود.»
تنظیم بازار
رشد نقدینگی، رشد تولید و رشد قیمت‌های خارجی مولفه‌های موثر بر تورم هستند. تاثیرات رشد نقدینگی تا حدی با اصلاح نظام توزیع قابل کنترل است. افزایش تولید و کنترل نرخ ارز(از طریق افزایش صادرات) تاثیر کاهنده بر تورم دارند و مهم‌ترین اقدامات نیمه دوم سال ۱۴۰۰ برای تنظیم بازار عبارت‌اند از: ۱- تکمیل سامانه جامع تجارت به‌ویژه تبادل اطلاعات گمرک و سایر دستگاه‌ها. با رفع نواقص سامانه جامع تجارت امکان رصد و رهگیری دقیق کالاها، اشراف اطلاعاتی بر جریان کالا و پول و امکان اعمال قواعد در طول زنجیره تامین(به‌ویژه قواعد قیمت‌گذاری و ساماندهی نظام توزیع) فراهم میشود. ٢- اصلاح ساختار و ضوابط قیمت‌گذاری در زنجیره(از مرحله تولید تا مصرف) به‌ویژه در محصولات پایه و مواد اولیه(نظیر فولاد و پتروشیمی). ٣- تامین مواد اولیه، اجزا و قطعات و تامین مالی مناسب در راستای افزایش تولید به‌ویژه برای محصولات مهم در سبد هزینه خانوار. ۴- گسترش و تقویت مدیریت زنجیره تامین در راستای تامین به‌موقع مواد اولیه، تامین نقدینگی و اطمینان از فروش. ۵- اجرای طرح‌های ویژه تولید و عرضه محصولاتی نظیر خودرو، لوازم خانگی و پوشاک و ۶- شفاف‌سازی مأموریت‌ها و مسئولیت‌ها بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی برای تامین و توزیع کالاهای اساسی با هدف رفع مصادیق تداخل، توازی و تزاحم صادرات.
افزایش قابل توجه صادرات
صادرات در شرایط کنونی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا از یک‌سو باعث ایجاد منابع ارزی مطمئن و پایدار برای جلوگیری از بحران ارزی خواهد شد و از سوی دیگر، به تحریک تقاضا و رونق تولید در کشور می‌انجامد. از طرفی رفع موانع صادرات و فعال‌سازی ظرفیت‌های داخلی، اثر مستقیم بر تنظیم بازار دارد. از اهداف مهم و کوتاه‌مدت برنامه‌ریزی برای افزایش صادرات به میزان 5 میلیارد دلار در 6 ماهه دوم سال ۱۴۰۰ بیش از دوره مشابه در سال گذشته است. مهم‌ترین اقدامات نیمه دوم سال ۱۴۰۰ برای افزایش صادرات عبارت‌اند از:
١- تنوع بخشی به روش‌های تجاری ازجمله تامین ارز به روش تهاتر و واردات(اقلام ضروری در مقابل صادرات یا با استفاده از ارز اشخاص)
۲- فعال‌سازی مسیرهای حمل‌ونقلی که تاکنون به صورت مطلوب از ظرفیت آنها استفاده نشده است.
٣- ایجاد کانال مالی و بانکی دوجانبه با کشورهای اولویت‌دار و هدف
۴- ایجاد و حمایت از شرکت‌های بزرگ زنجیره تامین صادراتی با تمرکز بر حلقه‌های تامین بین‌المللی
5- فعال‌سازی و استفاده از ظرفیت بیمه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
۶- ارتقای عملکرد صندوق ضمانت صادرات
پشتیبانی و رفع موانع تولید
برخی از موارد پشتیبانی و رفع موانع تولید در سال جاری به‌طور کامل قابل اجرا بوده و نتایج مورد انتظار برای بهبود محیط کسب‌وکار قابل تحقق است. این موارد عبارتند از:
1- تسهیل واردات مواد اولیه، واسطه‌ای و اجزا و قطعات و ماشین‌آلات بخش تولید از طریق تنوع بخشی به روش‌های تامین ارز و حذف برخی مقررات دست و پاگیر برای ثبت سفارش و ترخیص کالا توسط واحدهای تولیدی و ساماندهی نظام تعرفه‌ای
2- تسهیل صادرات از طریق تنوع‌بخشی به روش‌های بازگشت ارز حاصل از صادرات، رفع موانع گمرکی، هم‌افزایی و ایجاد وحدت سیاستگذاری بین دستگاه‌های ذی‌ربط در فعالیت‌های مرزی برای صادرات
3- هم‌افزایی با بانک مرکزی و بانک‌های عامل برای تامین مالی بخش تولید
4- تقویت نهادهای تصمیم‌گیر به‌ویژه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید از طریق افزایش مدیریت شده اختیارات در سطح ستاد و کارگروه‌های استانی برای حل‌وفصل مشکلات واحدهای تولیدی در سطح استان
5- رفع موانع مرتبط با احیا و فعال‌سازی واحدهای راکد و غیرفعال براساس تهیه و تصویب برنامه احیای این واحدها
۶- جلوگیری از ایجاد اختلال در فعالیت واحدهای تولیدی فعال از طریق جلوگیری از اقدامات اجرایی بانک‌های عامل و دستگاه‌های اجرایی و جلوگیری از اختلال در ارائه خدمات بانکی به این واحدها
۷- رسیدگی فوری به وضعیت بنگاه‌های بحرانی و نیمه‌تعطیل
تولید 3 میلیون خودرو تا 1404
در بخش اهداف کمی برنامه‌های وزیر صمت برای سال 1400 موارد ذیل دیده میشود. رشد ارزش افزوده صنعت 6.9 درصد، رشد ارزش افزوده معدن 10.5 درصد، رشد ارزش افزوده بازرگانی 1.5 درصد، اشتغال 13 درصد، تولید خودرو از 988 هزار دستگاه فعلی به 3 میلیون دستگاه. حفاری اکتشافی معدن از 510 هزار متر به 2 میلیون متر، استخراج معدن از 510 میلیون تن به 700 میلیون تن، صادرات غیرنفتی از 34.8 میلیارد دلار در سال 99 به 70 میلیارد دلار در سال 1400، پوشش ردیابی کالا از 10 درصد به 90 درصد و رتبه پیچیدگی اقتصادی از رتبه 70 جهان به رتبه 40 جهان. هرچند برخی کارشناسان در مواردی مانند تولید 3 میلیون دستگاه خودرو تحقق این موضوع را بعید میدانند، اما باید منتظر ماند تا ببنیم فاطمی‌امین چگونه به این وعده جامه عمل خواهد پوشاند.
برنامه حجت‌الله عبدالملکی؛ دوبرابر شدن اشتغال
اشتغال، روابط کار، بخش تعاون، بخش رفاه اجتماعی، بهزیستی، صندوق‌های بازنشستگی و شرکت‌ها و سرمایه گذاری‌های صندوق‌ها هرکدام مجموعه‌های بسیار بزرگی هستند که تحت عنوان وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی تجمیع شده‌اند. حجت‌الله عبدالملکی برای اداره این وزارتخانه بسیار حساس برنامه‌ها و راهبردهای مختلفی را در حوزه‌های مذکور اعلام کرده که به‌طور اختصار به برخی از آنها می‌پردازیم.
ایجاد سالانه یک میلیون شغل
براساس برنامه اعلامی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، این وزارتخانه در حوزه اشتغال در پی تحقق اهداف ذیل خواهد بود:
1- ایجاد سالانه یک میلیون فرصت شغلی پایدار در قالب الگوی ایرانی اسلامی اشتغال و رفع بیکاری
2- کاهش تدریجی نرخ بیکاری طی برنامه پنج ساله هفتم
3- حرکت به سمت توسعه آموزش‌های کسب‌وکار متناسب با نیاز بازار کار و مزیت‌های نسبی مناطق مختلف کشور مطابق با آخرین تکنولوژی‌های روز جهان
4- ارتقای شاخص‌های کلیدی بازار کار و بهبود فضای کسب‌وکار و رفع موانع تولید و سرمایه‌گذاری و ارتقای شاخص سهولت کار کشور در سطح جهان
صیانت از نیروی کار
براساس برنامه‌های اعلامی وزیر کار، برخی از راهکارها و اقدامات این وزارتخانه با هدف تنظیم روابط کار و صیانت از نیروی کار به شرح ذیل خواهد بود:
1- اجرای دقیق قوانین کار و تامین اجتماعی و بیمه بیکاری با تقویت ابزارهای نظارتی
2- اصلاح قانون کار با مشارکت موثر همه ذی‌نفعان(کارگران کارفرمایان) با هدف ایجاد زمینه تبدیل بیش از ۷ میلیون شغل رسمی به مشاغل رسمی
3- حمایت از تشکل‌های کارگری و کارفرمایی به جهت کاهش مداخلات دولت و اجرای واقعی سه‌جانبه‌گرایی در حوزه روابط کار(با برگزاری دوره‌های آموزشی برای تشکل‌های کارگری و کارفرمایی و واگذاری بخشی از امور تصدی‌گری به آنها)
4- افزایش حداقل مزد متناسب با نرخ تورم سالانه و توسعه خدمات رفاهی کارگران شامل تامین مسکن ارزان قیمت، تقویت بیمه‌های تکمیلی و...)
بخش تعاون
عبدالملکی برنامه‌های خود در بخش تعاون را به شرح ذیل اعلام کرده است:
1- بازنگری قانون تعاون براساس قواعد و اصول تعاونی‌های واقعی مبتنی‌بر مبانی اسلامی و شرایط موجود اقتصادی
2- استفاده از یارانه‌های جدید و نیز ۳۰ درصد منابع حاصل از واگذاری بنگاه‌های دولتی مطابق با سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، برای تاسیس تعاونی‌های فراگیر ملی جهت رفع فقر سه دهک پایین جامعه
3- استفاده از ظرفیت تعاونی شبکه ملی سهام عدالت که حدود بیش از 40 میلیون نفر از دارندگان سهام عدالت را در خود جای داده است تا سهام عدالت مردم تبدیل به ثروت پایدار برای آنان شود
4- استفاده از ظرفیت تعاونی‌های مسکن در جهت ساخت ارزان مسکن ویژه کارگران
5- پیگیری جهت تسهیل در دریافت وام کم‌بهره از بانک‌های کشور
6- برنامه‌ریزی برای نحوه اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در قالب تعاونی
7- برنامه‌ریزی برای تسهیل اشتغال بانوان در قالب شرکت‌های تعاونی
8- همکاری با سازمان‌های حمایتی نظیر بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) برای تشکیل تعاونی‌ها
رفاه عمومی
وزیر رفاه در این بخش برنامه‌هایی به شرح ذیل اعلام کرده است:
1- بررسی و تحلیل مقدماتی نقاط قوت و ضعف و احصای موارد مهم و اولویت‌دار در سطح صندوق‌های سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه که تا پایان سال ۱۴۰۰ باید برای آن تصمیم‌گیری شود و در دستورکار قراردادن آنها
2- تدوین و اصلاح برنامه جامع ۴ ساله با رویکرد دولت مردمی ایران قوی و تعریف کردن چند پروژه مهم و ماندگار
3- تدوین برنامه جامع، همگن و قابل اجرا برای استقرار نظام چندلایه تامین اجتماعی و پوشش فراگیر بیمه‌ای و تصویب و تنقیح قوانین و سیاستگذاری لازم در این خصوص
4- سعی در تامین مالی مناسب و متناسب برای صندوق‌ها، سازمان‌ها و هلدینگ‌های تابعه جهت تحقق برنامه‌ها و اجرای به موقع و پیشرفت جهادی پروژه‌ها در طول ۴ سال آتی
5- شفافیت واقعی و کامل، گزارش‌دهی، تبیین، روشنگری و دادن آگاهی و اطلاع به جامعه تصمیم‌گیر و سیاستگذار و ذی‌نفع درخصوص صندوق‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌ها و آینده آنها(به‌عنوان مثال در حوزه شرکت‌ها، از طریق سامانه‌های مربوطه مانند کدال و...)
news959697 :Array
(
[content] => Array
(
[id] => 959697
[rutitr] => حجت الاسلام رستمی:
[title] => سند اسلامی شدن دانشگاهها باید در تمامی بخش‌ها اجرایی شود
[stitle] =>
[title2] =>
[subtitle] => رئیس نهاد رهبری در دانشگاهها گفت: سند اسلامی شدن دانشگاهها نه از لحاظ ظاهری بلکه باید در تمامی بخش‌ها با پیگیری‌های وزارت علوم اجرایی شود.
[body] => 
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، جلسه تکریم حجت الاسلام تقوی و معارفه حجت الاسلام فاطمی پور به عنوان معاون فرهنگی سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها با حضور حجت الاسلام و المسلمین رستمی با رعایت دستور العمل‌های بهداشتی برگزار گردید.
حجت الاسلام و المسلمین مصطفی رستمی با اشاره به فرصت به وجود آمده در شرایط فعلی گفت: فرصت ویژه‌ای برای جریان انقلاب و مجموعه‌های انقلابی برای تحقق آمال و آرزو‌های انقلاب اسلامی فراهم آمده است و ما اجازه غفلت و سستی در این زمینه نداریم؛ همانگونه که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم آورده اند باید مسیر را محکم‌تر و با نگاه به ظرفیت ها، آسیب ها، فرصت‌ها و با حرکتی جدی و امید بخش ادامه دهیم.
وی در ادامه گفت: رهبری مخاطب اصلی بیانیه را جوانان میدانند و لازمه حل مشکلات و معضلات جامعه داشتن یک دولت تحول گرا و یک حرکت تحولی است که از جوانان مومن انقلابی در آن استفاده شود.
حجت الاسلام و المسلمین رستمی با اشاره به تشکیل دولت جدید گفت: در حال حاضر دولت انقلابی تشکیل شده است و رویکرد ریاست جمهوری این است که این مطالبات رهبری محقق شود. مجموعه افرادی که در رأس وزارت خانه‌ها قرار گرفته اند بر استفاده از عنصر جوان مومن انقلابی تاکید دارند.
وی در ادامه افزود: در کنار توجه به عناصر فعال انقلابی و استفاده از جوانان یکی از موضوعات مهم دیگر بحث اسلامی شدن دانشگاهها است؛ یک موضوع پیچیده و جزء مسائل باقی مانده برای نظام اسلامی که رهبری مکرر بر آن تاکید داشته اند و طبیعتا مطالبه ما نیز از وزارت علوم پیگیری و تحقق این سند است. مقصود از آن هم فقط یک سری از نماد‌ها و الگو‌های ظاهری نیست و این سند باید در تمامی بخش‌ها اجرایی شود.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها گفت: ماموریت نهاد این است که مطالبات رهبری را در تمام حوزه‌های مربوطه پیگیری نماید. لازمه اش این است که ما باید در ارتباط با این بیانات دغدغه‌مند بوده و فهم دقیقی نسبت به آن داشته باشیم.
وی در پایان خاطر نشان کرد: معاونت فرهنگی سیاسی در عرصه‌های مختلف ماموریت‌های جدی در دوره پیش رو دارد و ظرفیت‌هایی که داریم ایجاب میکند که کار‌های بزرگی انجام شود. از زحمات حجت الاسلام تقوی در مدت فعالیت ایشان در معاونت فرهنگی سیاسی تشکر میکنم و برای ایشان در مسئولیت نهاد نمایندگی در دانشگاه فرهنگیان آرزوی توفیق دارم.
حجت الاسلام تقوی در ادامه گفت: ما در مسیر پیش رو کار‌های بزرگی داریم و بنده همیشه سعی داشتم که با تمام وجود مسئولیت‌های محول شده را انجام دهم؛ البته کار در دانشگاه فرهنگیان بسیار مهم، ریشه‌ای و بنیادی است؛ لازم است که از زحمات همکاران و مدیران معاونت فرهنگی سیاسی هم تشکر ویژه‌ای داشته باشم.
در ادامه جلسه حجت الاسلام فاطمی پور معاون فرهنگی سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها گفت: ما باید در مسیر پیش رو کار‌ها و فعالیت‌هایی را انجام دهیم که مقدمه تعالی مجموعه فعالیت‌های نهاد باشد. معاونت فرهنگی سیاسی اقدامات خیلی خوبی در سال‌های گذشته انجام داده است و یکی از وظایف ما این است که این فعالیت‌ها و کار‌های خوب را ادامه دهیم و بخشی را هم به ایجاد تحول و ایجاد میدان‌های جدید اختصاص دهیم.
وی در ادامه گفت: باید تلاش کنیم که زمین بازی را خودمان تعریف کنیم تا بتوانیم دایره اثر گذاری را افزایش دهیم. حوزه معاونت فرهنگی سیاسی حوزه تبادل و درگیری بین جبهه حق و جبهه باطل است که مقابله با آن با برخورد سلبی تمام نمیشود. باید در مقابله با جبهه باطل کار فرهنگی اثر گذار تعریف کنیم تا بتوانیم حرف حق را به مخاطبان خود برسانیم. این حرف حق باید با ذائقه‌های مختلف متناسب سازی شده و با استفاده از شیوه‌ها و مدل‌های گوناگون و با ادبیاتی نو بیان شود.
حجت الاسلام فاطمی پور در پایان افزود: یکی از دستاورد‌های های انقلاب اسلامی تربیت انسان‌های صالح است و زمانی که این انسان صالح در حوزه‌ها و مجموعه‌های مختلف حضور داشته باشد آن مجموعه واکسینه میشود و میتوانیم در برابر فرهنگ مهاجم اقدامات موثری انجام دهیم.
ویدیوهای مرتبط
ارسال نظرات
- خبرگزاری دانشجو نظراتی را که حاوی توهین است منتشر نمی کند.
- لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نمايید.
- توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
- با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.