حمایت از فرآوری ایده‌های نوآورانه تا محصول

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، روح الله دهقانی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهوری، در این نشست با اشاره به نقش کارخانه‌های نوآوری در تبدیل و فرآوری ایده‌های نوآورانه، گفت:کارخانه‌های نوآوری بستری مناسب برای فرآوری و پردازش ایده‌های نو هستند. این کارخانه‌ها فرصتی برای تبدیل یک ایده به محصول یا خدمت نوآورانه که ناظر به رفع نیازی از بازار و جامعه باشد را فراهم می‌کنند.

دهقانی، با بیان این‌که مفهوم کارخانه نوآوری یکی از آن مفاهیم استاندارد و تثبیت شده در ابعاد جهانی است، ادامه داد: اگرچه تعداد زیادی واژه، نماد و نشانه در زیست بوم نوآوری کشور داریم که در ظاهر متفاوت، اما در محتوا یک هدف را دنبال می‌کنند، اما کارخانه نوآوری از آن مفاهیمی است که جای خود را در زیست بوم فناوری و نوآوری باز کرده و نقش خود را به عنوان یک موضوع اثرگذار در حوزه فناوری و نوآوری به اثبات رسانده است.

رییس بنیاد ملی نخبگان گفت: وقتی از اکوسیستم یا یک زیست بوم سخن می‌گوییم، یعنی فضایی که حتی اگر همه در‌ها را روی آن ببندیم، بتواند کار خود را پیش ببرد. برای ساخت یک زیست‌بوم فناوری و نوآوری واقعی، باید المان‌های ناکارآمد را حذف و روی المان‌های کارآمد و مهم تمرکز کنیم.

دهقانی با اشاره به مراحل تکامل زنجیره ارزش عنوان کرد: یکی از سه مرحله اصلی زنجیره ارزش، تبدیل علم به ثروت علم است. علم که فرآوری می‌شود، فناوری را تولید می‌کند. ترکیب چند فناوری به نوآوری و فرآوری این نوآوری‌ها، به تولید و بازار می‌رسد. کارخانه‌های نوآوری عمدتا از جنس نوآوری و نیاز بازار هستند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهوری با اشاره به وجود دو رویکرد مبتنی بر علم تا بازار و نیاز بازار تا علم گفت: یک نگاه از جنس علم تا بازار است که در این رویکرد، نخست علم تولید و در نهایت محصول یا خدمت تولید می‌شود. اما نگاه دیگر که در کشور‌های موفق تر، اما کمتر مدعی عمدتا اروپایی و آسیایی دیده می‌شود، نگرش مبتنی بر نیاز بازار است. در این رویکرد، ابتدا نیاز بازار مورد توجه قرار می‌گیرد، سپس مبتنی بر حل آن مساله یا نیاز، تولید دانش، فناوری، نوآوری و محصول یا خدمت صورت می‌گیرد. در نگاه اول، چون انتهای کار چندان معلوم نیست ممکن است به اتفاقات خارق‌العاده منجر شود، اما هزینه‌های این رویکرد بالا است. در نگاه دوم، اما که مبتنی بر نیاز و کشش بازار است، هزینه کمتری دارد، اما اتفاق خارق العاده‌ای اتفاق نمی‌افتد و شاهد ارتقای یک محصول یا خلق یک خدمت مبتنی بر نیاز هستیم.

دهقانی عنوان کرد: مرکز رشد صرفا یک زیرساخت یا ساختمان نیست، بلکه یک پلتفرم و نرم افزار است که با امکاناتی که ارائه می‌کند، فرآیند انجام کار نوآورانه ممکن می‌شود.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری در تعریف مرکز نوآوری توضیح داد: مرکز نوآوری، به یک مجموعه‌ای گفته می‌شود که ارتباطی پایدار میان مشتریانی که مساله‌ای دارند و حل کنندگان مسایل شکل می‌دهد. مرکز نوآوری بین چند مشتری شکل می‌گیرد. در این مراکز، مساله مشخص است و افرادی که مسایل را حل می‌کنند در این مراکز مستقر می‌شوند و در نهایت حل مسایل مشتری، که می‌تواند یک کسب و کار یا صنعت باشد صورت می‌گیرد.

وی افزود: کارخانه نوآوری یا استارتاپ استودیو نیز بستری با نگاه عرضه محور است و از ایده‌هایی که می‌خواهند یک نوآوری را به بازار عرضه کنند حمایت می‌کند. کارخانه نوآوری محصول تولید نمی‌کند بلکه عهده دار حمایت و هدایت تیم‌هایی است که ایده دارند تا بتوانند این ایده نوآورانه را به یک محصول یا خدمت تبدیل کنند و به بازار برسانند.

وی با بیان این‌که هنر کارخانه‌های نوآوری این است که فناوری‌ها را به یکدیگر متصل کنند و یک نوآوری به ارمغان بباورند، افزود: پیوند خلاقانه میان فناوری‌هایی که به نوآوری منجر شود رسالت کارخانه نوآوری است.

دهقانی ادامه داد: عرضه کردن فضای لازم برای شکل گرفتن این نوآوری، کار اصلی کارخانه‌های نوآوری است و شبکه‌ای از زیرساخت‌ها و الزامات برای حلق نوآوری، مانند فب‌لب‌ها، کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها در شبکه کارخانه‌های نوآوری وجود دارد. در واقع تولید بدون کارخانه، از توانمندی‌های کارخانه نوآوری است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری بیان کرد: کارخانه نوآوری بستری برای پذیرش استارتاپ‌ها با رویکرد علم تا نوآوری است.

دهقانی با بیان این که نقش آفرینی بخش خصوصی موجب شده کارخانه‌های نوآوری رویکردی عمل‌گرایانه و کارکردی‌تر نسبت به سایر مفاهیم زیست‌بوم فناوری و نوآوری داشته باشند، ادامه داد: کارخانه نوآوری، با انگیزه، اراده و عشق بخش خصوصی شکل می‌گیرد و توسط افرادی با انگیزه پروراندن یک ایده تا رساندن آن به نوآوری اداره می‌شود. بخش خصوصی، با شناخت صحیح و دقیقی که از بازار دارد و باوری که به رسیدن به محصول دارد می‌تواند به ارزش افزوده برسد.

دهقانی با اشاره به حمایت از کارخانه‌های نوآوری گفت: روند ارزیابی دانش بنیان‌ها در حال تحول است و به همین نسبت کارخانه‌های نوآوری می‌توانند بر اساس توانمندی‌هایشان یک پلتفرم برای تایید دانش‌بنیان‌ها و بستر ارتباطی میان معاونت علمی و این شرکت‌ها باشند.

وی ابراز امیدواری کرد: طرحی نو در حوزه نوآوری به کمک کارخانه‌های نوآوری و مزیت‌هایی که دارند، درانداخته شود. همچنین در عمومیت بخشیدن به معاونت علمی نقش آفرینی کرده و طیف گسترده خدمات و حمایت‌های این معاونت را به جامعه فناوری، نوآوری و خلاقیت کشور معرفی کنند.

معاون علمی، فناوری و اقنصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری بیان کرد: انواع معافیت‌های مالیاتی، گمرکی، نظام وظیفه، امکان تبادلات خارجی، وجود ستاد‌های توسعه فناوری و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، شبکه‌ای گسترده از آزمایشگاه‌ها و صد‌ها خدمت دیگر، تنها بخشی از امکاناتی است که معاونت علمی در اختیار دارد در حالی که عمدتا فعالان زیست بوم فناوری و نوآوری از این امکانات کم‌تر اطلاع دارند. کارخانه‌های نوآوری می‌توانند به عنوان هاب ارتباطی معاونت علمی و زیست‌بوم فناوری و نوآوری، نقش آفرینی کنند و این امکانات را به فعالان این زیست بوم برسانند.