به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، کانون اندیشه جوان در چهارمین نشست از سری جدید نشستهای کرسی آزاد اندیشی تحت عنوان مجموعه نشستهای معرکه به موضوع «دانشگاه و اعتراضات» میپردازد.
فصل اول برنامه گفتگومحور معرکه به اعتراضات اخیر جامعه ایران اختصاص داده شده است تا زوایای پیدا و پنهان اتفاقات اخیر جامعه فارغ از هیجانات و کنشهای زودگذر مورد بررسی، نقد و موشکافی قرار گرفته و راهکارهای جامعه دانشگاهی و اندیشمند پیرامون آن ارائه شود.
در نشست چهارم از این فصل، امروز چهارشنبه ۲ آذر ماه ساعت ۱۲:۳۰ مهدی جمشیدی «عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی» و صادق زیبا کلام «عضو هیئت علمی دانشگاه تهران» به بحث و گفتگو خواهند پرداخت.
همچنین این گفتگوها به صورت زنده از صفحه آپارات کانون اندیشه جوان به نشانی canoon_org_ @ پخش میشود.
گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ مقام معظم رهبری در دیداری که در چهارم تیرماه سال جاری با اساتید دانشگاهها داشتند به نقش اساتید در فضای فرهنگی دانشگاه و ارتباط آنها با دانشجویان اشاره کردند و نقش آنها را در تربیت نسل دانشجو حائز اهمیت دانستند. در این رابطه گفتگویی داشتیم با دکتر محمدصادق کوشکی عضو هیات علمی دانشگاه تهران و پیرامون فرمایشات مقام معظم رهبری و نقش اساتید در دانشگاه سوالاتی از وی پرسیدیم.
«خبرگزاری دانشجو» - یکی از توصیه هایی که رهبر انقلاب خطاب به اساتید دانشگاه داشتند این بود که اساتید در دانشگاه وقت بگذارند و دانشگاه را کار و دلبستگی اصلی خود بدانند و همچنین با دانشجو ارتباط برقرار کنند. به نظر شما فضای کنونی دانشگاه تا چه اندازه مطابق با این توصیه رهبری است؟
کوشکی: مشکلی که ما در نظام آموزش عالی کشور خود از گذشته تا کنون داشته ایم این است که اساتید دانشگاه برای معلمی گزینش نشدند. یعنی عموما به این صورت بوده که اگر کسی مدرک تحصیلی داشته و در گزینش های رایج استخدامی هم موفق بوده به عنوان استاد دانشگاه استخدام و مشغول به کار شده است. در حالی که کسی صلاحیت استادی دارد که علاوه بر توانایی علمی کافی و صلاحیت های قانونی برای استخدام، عشق معلمی و استعداد آن را هم داشته باشد و در عین حال صاحب قلم و پژوهشگر هم باشد.
یعنی استادی دانشگاه مجموعه ای از توانایی های مختلف است و یک استاد باید توانایی، عشق و استعداد تدریس و آموزش، بیان معلمی و خلاقیت ذهنی برای آموزش داشته باشد. در کنار اینها یک استاد باید اهل پژوهش و دست به قلم باشد و همچنین صلاحیت های علمی و اخلاقی مناسب را نیز داشته باشد.
اگر کسی با این خصوصیات وارد دانشگاه شود، تمام وقت در دانشگاه می ماند و دانشجوها را به تحصیل و تولید علم علاقمند و به پژوهش تشویق می کند. چنین فردی یک استاد واقعی دانشگاه خواهد بود. اما متأسفانه چنین افرادی را در دانشگاه کم می بینیم.
خیلی ها فقط به عنوان شغل به این مساله نگاه می کنند و طبیعتا چون دانشگاه درآمد کافی برایشان ندارد تدریس در دانشگاه فقط یکی از شغل های آنهاست و ممکن است شغل های متنوع دیگری هم داشته باشند. برخی هم فقط برای پرستیژ به دانشگاه آمده اند و در دانشگاه پیدایشان نمی شود. این افراد سر و ته کلاس ها را می زنند و به جای 14 جلسه کلاس تنها 4 یا 5 جلسه که آن هم عموما بدون کیفیت است، برگزار می کنند.
متاسفانه الان فضای عمومی دانشگاه های ما از کسانی که شایستگی و لیاقت همه جانبه استادی داشته باشند بهره مند نیست و تعداد این افراد خیلی کم هستند. برخی از اساتید هم افراد خوب و با سوادی هستند اما توان و استعداد معلمی ندارند. برخی هم توانایی پژوهش ندارند و پژوهشگر نیستند. در حالی که اگر کسی پژوهشگر نباشد چگونه می تواند دانشجو را به تولید علم علاقمند کند و تولید علم را به او آموزش دهد؟ نظام آموزش عالی ما باید به سمتی برود که معلم – با همه خصوصیات آن - گزینش کند نه صاحبان مدرک که صرفا ضوابط حداقلی استخدامی دولت را داشته باشند.
«خبرگزاری دانشجو» - یکی از نکات دیگری که رهبری اشاره کردند این است که اساتید باید سعی کنند دانشجو را پایبند به تعلقات معنوی، میهنی و خانوادگی بار بیاورند اما به این نکته هم اشاره داشتند که جریانی در کشور وجود دارد که مرعوب فرهنگ غربی هستند و هر چیز ملی و میهنی را مورد تحقیر قرار می دهند. الان اساتید دانشگاه چقدر به این مساله اهمیت می دهند؟
کوشکی: اگر شروطی که برای یک استاد گفتیم در فرد وجود داشته باشد قاعدتا آن فرد شاگردانی تربیت خواهد کرد که به خاطر خدا به آبادی کشور و حل مشکلات مردمشان فکر می کنند. این افراد سعی می کنند مفید باشند و راهگشا باشند و باری از دوش جامعه بردارند نه این که خودشان بار باشند.
مشکل اینجاست که ما افرادی را که به صورت همه جانبه توان و لیاقت استادی داشته باشند کم داریم. این افراد ممکن است سعی کنند این ناتوانی خود را با اشکال مختلف بپوشانند که یکی از این روش ها راهکاری است که در گذشته هم وجود داشته و آن تخطئه جامعه ایرانی است.
برخی از این افراد هم ممکن است تحصیلکرده های فرنگ باشند و جمله ورد زبانشان تخریب جامعه ایران و متهم کردن انسان ایرانی به تنبلی، بی فرهنگی و بی کیفیتی است. این افراد این مسایل را مطرح می کنند تا بی کیفیتی خودشان پوشانده شود. آنها از این طریق ناتوانی خودشان در امر استادی را با این عبارات کلی، احساسی و غیر عقلانی می پوشانند تا دانشجو متوجه ناشایستگی آنها نشود. قطعا اگر کسی لیاقت استادی را داشته باشد انسان هایی را تربیت می کند که با اهداف الهی برای جامعه مفید باشند.
به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، هدایت و نظارت بر مجموعه نظام از اساسیترین وظایف و اختیارات قانونی ولی فقیه است. رهبری همانطور که مسئولیت تعیین سیاستهای کلی نظام را بر عهده دارد، با دقت تمام بر حسن اجرای این سیاستها نیز نظارت دارد تا سیاستهای تعیین شده به هنگام اجرا، از اهداف و آرمانهای اصلی منحرف نشده و به خوبی پیاده شود. [1]
رهبر معظم انقلاب، در جایگاه ولایت فقیه، همواره در طول زعامتشان نه تنها در بزنگاهها که پیش از وقوع هر تهدیدی، آن را پیش بینی کرده و بارها به مسئولین امر هشدارهای لازم را دادهاند.
چه اینکه امروزه مصادیق فراوانی از آن هشدارها به دلیل بیتوجهی دولتمردان و حتی پیکره جامعه اسلامی یعنی مردم، تبدیل به چالشهای ناتمامی شدهاند که تمامی سطوح جامعه را درگیر کرده است.
در حدود 12 سال پیش، زمانی که رهبر انقلاب فرمان هشت مادهاى درباره مبارزه با مفاسد اقتصادی را خطاب به سران سه قوه صادر کردند و خواستار خشکانیدن ریشهى فساد مالى و اقتصادى شدند؛ هنوز آریاها و زنجانیها سر بر نیاورده و ریشه در جای جای اقتصاد کشور ندوانیده بودند.
«اگر دست مفسدان و سوءاستفادهکنندگان از امکانات حکومتى، قطع نشود، و اگر امتیازطلبان و زیادهخواهان پرمدّعا و انحصارجو، طرد نشوند، سرمایهگذار و تولید کننده و اشتغالطلب، همه احساس ناامنى و ناامیدى خواهند کرد و کسانى از آنان به استفاده از راههاى نامشروع و غیرقانونى تشویق خواهند شد [2]»
هشدار درباره تهاجم بیسر و صدا به ایمان مردم
بهتر است به سالها قبلتر رجوع میکنیم. درست در زمانی که دولت مردان وقت به دنبال پیشرفت و سازندگی کشور با انواع الگوها و مدلهای توسعهٔ غربی بودند؛ رهبر انقلاب اسلامی در جمع کارگزاران فرهنگی وقت کشور سخن از تهاجم همه جانبه غرب به بنیانهای فرهنگی ملت تحت عنوان «تهاجم فرهنگی»، به میان آوردند.
«تهاجم فرهنگى، مثل خودِ کار فرهنگى، اقدامِ آرام و بى سر و صدایى است. یکى از راههاى تهاجم فرهنگى، این بوده است که سعى کنند جوانان مؤمن را از پایبندیهاى متعصّبانه به ایمان، که همان عواملى است که یک تمدّن را نگه مىدارد، منصرف کنند. همان کارى را که در اندلس، در قرنهاى گذشته کردند [3]».
سالهای بعد رهبر انقلاب هرچه بیشتر در سخنرانیهایشان بر هشدارهای گذشته تاکید کردند، کمتر واکنشی از مسئولان برخواست و هرچه بیشتر برای ایمان مردم دلسوزاندند؛ کمتر انعکاس درخوری در جامعه یافت.
«من در حدود شش سال قبل از این، احساس کردم که یک حرکت خزنده فرهنگى در کشور در حال شروع شدن است. براى چه؟ براى هدف قرار دادن نقطه اصلى. نقطه اصلى چیست؟ نقطه اصلى، ایمان مردم است [4]».
دستگاههای عریض و طویل فرهنگی کشور در طول تمامی این سالها قادر به عملی کردن رهنمودهای رهبری در قالب نقشه راه فرهنگی کشورنبودهاند و هر روز تهدیدهای فرهنگی بیشتری فعلیت یافته است.
کوتاهی نخبگان و تمامی دست اندرکاران عرصه فرهنگی و حتی بیتوجهی مردم عادی باعث شد تا رهبر انقلاب خود علم مقابله با تهاجم فرهنگی را بر دوش گیرند و شخصا پا در میدان بگذارند.
نقش سبک زندگی در تمدن سازی اسلامی
نخستین بار در دیدار جوانان استان خراسان شمالی بود که رهبر انقلاب عبارت سبک زندگی را مطرح کردند و اهمیت باز پرداختن به سبک زندگى را مورد تاکید قرار دادند.
ایشان در نهایت به مصادیق عینی سبک زندگی پرداختند که در واقع همان متن زندگی افراد را شامل میشود.
«اما بخش حقیقى، آن چیزهائى است که متن زندگى ما را تشکیل میدهد؛ که همان سبک زندگى است که عرض کردیم. این، بخش حقیقى و اصلى تمدن است؛ مثل مسئلهى خانواده، سبک ازدواج، نوع مسکن، نوع لباس، الگوى مصرف، نوع خوراک، نوع آشپزى، تفریحات، مسئلهى خط، مسئلهى زبان، مسئلهى کسب و کار، رفتار ما در محل کار، رفتار ما در دانشگاه، رفتار ما در مدرسه، رفتار ما در فعالیت سیاسى، رفتار ما در ورزش، رفتار ما در رسانهاى که در اختیار ماست، رفتار ما با پدر و مادر، رفتار ما با همسر، رفتار ما با فرزند، رفتار ما با رئیس، رفتار ما با مرئوس، رفتار ما با پلیس، رفتار ما با مأمور دولت، سفرهاى ما، نظافت و طهارت ما، رفتار ما با دوست، رفتار ما با دشمن، رفتار ما با بیگانه؛ اینها آن بخشهاى اصلى تمدن است، که متن زندگى انسان است [5]».
مهمتر اینکه رویکرد مقام معظم رهبری به مباحث خرد و کلان فرهنگ جامعه و چگونگی شیوه زیستن در مصادیق ذکر شده متوقف نمیماند. خلا برنامه ریزی و تصمیم گیری مناسب در دستگاههای فرهنگی برای زندگی فردی و اجتماعی آنجایی نمود پیدا میکند که رهبر انقلاب بارها در کنار توصیهها ورهنمودهای کلی (همچون ابراز نگرانی از تهاجم به زبان فارسی)، از تسخیر ذهن کودکان توسط ابزارهای فرهنگی غرب و تاثیر پذیری آنها از سبک زندگی غربی ابراز نارضایتی کردند و بهره گیری از دو عنصر «کار» و «ابتکار» را راه حل وضعیت موجود دانستند.
نامگذاری سال 93 با نام اقتصاد و فرهنگ
پس از نام گذاری سال 93 با نام اقتصاد و فرهنگ انتظار میرفت مسئولین و به خصوص دولتمردان برنامه ریزی مفصلی برای فرهنگ کشور داشته باشند و تدابیر جدی برای حل معضلات فرهنگی کشور بیاندیشند. اما تذکرات صریح رهبر انقلاب در دیدارهای اخیر ایشان با اعضای دولت و همچنین اهالی هنر و فرهنگ نشان داد که بیتدبیری در عرصه مدیریت فرهنگی کشور همچنان بیداد میکند.
ایشان پیش از اینکه در دیدار با هیئت دولت به دست اندرکارن فرهنگی توصیه کنند که «خطاها و اشتباهات فرهنگی به راحتی قابل جبران نیست» در شب میلاد امام حسن مجتبى (علیهالسّلام) و در دیدار با شاعران سخنان قابل تاملی را مطرح کردند:
«بعضىها اشکال کارشان این است که اصل تهاجم را اصلاً نمىبینند، درک نمیکنند. اینکه یک جبههاى وجود دارد که سوگندخوردهى ریشهکن کردنِ هویّت ملّى و اسلامى و فرهنگى ملّت ما است، را اصلاً درک نمیکنند؛ اینهمه علائم، نشانهها، ظواهر وجود دارد، نمی فهمند؛ گفت: وین گلّه را نگر که چه آسوده میچرد؛ آسوده میچرند و اصلاً ملتفت نیستند؛ اشکال کارشان اینجا است [6]».
جوانان مخاطب اصلی مطالبات رهبر انقلاب
از منظر کلان آنچه از فرمایشات رهبر انقلاب برمی آید این است که خواست اصلی ایشان در مقوله فرهنگ و ملزومات تمدن سازی نوین اسلامی؛ معطوف به برنامه ریزی و تدوین فرهنگ زندگی توسط نخبگان فکرى ونخبگان سیاسى جامعه خصوصا جوانان است.
جوانانی که همواره مورد اعتمادترین مخاطب ایشان برای مطالبات اصلی نظام و انقلاب بودهاند.
[1] - محمد شفیعی فر ٬ جایگاه ولایت فقیه در حقوق اساسی جمهوری اسلامی٬ مجله حکومت اسلامی، شماره 13.
[2] - فرمان هشت مادهاى به سران قوا درباره مبارزه با مفاسد اقتصادی - 10/2/1380
[3] – بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از کارگزاران فرهنگی – 21/5/1371
[4] - بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از فرماندهان سپاه – 24/6/1377
[5] - بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جوانان استان خراسان شمالى - 23/7/1391
[6] - بیانات در دیدار شاعران در شب میلاد امام حسن مجتبى (علیهالسّلام) 22/04/1393
منبع: ایران اسلامی
[snews] => [bimg] => NULL [tmpl] => [sdate] => 13930429174200 [pdate] => 13930429174200 [udate] => 0 [sendby] => system [publishby] => system [updateby] => system [service_id] => 12 [cat_id] => 75 [sec_id] => 219 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 1 ) [extra_content] => [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 333844 [title] => تنها باری که شهید مهدی باکری سر همسرش داد زد/ برنامه خودسازی شهید باکری [pdate] => 13930425125900 [service_id] => 4 ) [1] => Array ( [id] => 332826 [title] => تاسیس کانون سبک زندگی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر [pdate] => 13930422112400 [service_id] => 11 ) [2] => Array ( [id] => 332779 [title] => ذهن کودکان در تسخیر کمپانیهای انیمیشنسازی [pdate] => 13930421162600 [service_id] => 12 ) [3] => Array ( [id] => 332594 [title] => رشد غیرطبیعی عقیمسازی طی 20 سال گذشته در کشور/ برخی مادران برای حفظ تناسب اندام به یک فرزند اکتفا میکنند [pdate] => 13930421111200 [service_id] => 9 ) [4] => Array ( [id] => 332589 [title] => هنگام رانندگی نه به سوارهها رحم میکنیم نه به پیادهها/ جای خود را در اتوبوس و مترو به سالمندان بدهیم [pdate] => 13930421110500 [service_id] => 9 ) [5] => Array ( [id] => 331667 [title] => زندگی اسلامی یا زندگی آمریکایی؟ [pdate] => 13930416173800 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 331667 [title] => زندگی اسلامی یا زندگی آمریکایی؟ [pdate] => 13930416173800 [service_id] => 12 [rutitr] => تبیین ضرورت پرداخت به مسئلهی سبک زندگی؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [1] => Array ( [id] => 333844 [title] => تنها باری که شهید مهدی باکری سر همسرش داد زد/ برنامه خودسازی شهید باکری [pdate] => 13930425125900 [service_id] => 4 [rutitr] => سبک زندگی شهدا به روایت همسرانشان - 7 [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [2] => Array ( [id] => 332594 [title] => رشد غیرطبیعی عقیمسازی طی 20 سال گذشته در کشور/ برخی مادران برای حفظ تناسب اندام به یک فرزند اکتفا میکنند [pdate] => 13930421111200 [service_id] => 9 [rutitr] => مطهری تاکید کرد: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [3] => Array ( [id] => 332589 [title] => هنگام رانندگی نه به سوارهها رحم میکنیم نه به پیادهها/ جای خود را در اتوبوس و مترو به سالمندان بدهیم [pdate] => 13930421110500 [service_id] => 9 [rutitr] => حجت الاسلام نقویان: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [4] => Array ( [id] => 332779 [title] => ذهن کودکان در تسخیر کمپانیهای انیمیشنسازی [pdate] => 13930421162600 [service_id] => 12 [rutitr] => نگاهی به ماهیت انیمیشنهای غربی؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) [5] => Array ( [id] => 332826 [title] => تاسیس کانون سبک زندگی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر [pdate] => 13930422112400 [service_id] => 11 [rutitr] => همزمان با روز حجاب صورت گرفت؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 0 ) ) ) [media] => Array ( ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => مطالبات رهبر انقلاب از جوانان [id] => 424684 [tag_id] => 387190 ) [1] => Array ( [tag] => سبک زندگی صحیح [id] => 424685 [tag_id] => 387191 ) [2] => Array ( [tag] => جامعه ایرانی [id] => 424686 [tag_id] => 12801 ) [3] => Array ( [tag] => بیانات رهبری [id] => 424687 [tag_id] => 40189 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1