در نیمه اول قرن بیستم، گروهی از آهنگسازان غربی از موسیقی جاز آمریکایی که برخاسته از موسیقی سیاهپوستان آمریکاست، تاثیر پذیرفتند که عبارتند از دبوسی، جورج گرشوین، استراوینسکی و ...
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، فاطمه قائلی؛ در سیر تاریخ موسیقی غرب تا دوره رمانتیک را بیان کردیم که پس از آن به قرن بیستم میرسیم. سالهای 1900 تا 1930 یعنی پیش از جنگ جهانی اول تحولاتی اساسی در علم و هنر پدید آمد.
فضای موسیقی نیمه اول قرن بیستم
در این سال ها روانکاوی و کاوش در ناخودآگاه انسان توسط «زیگموند فروید» پایه گذاری شد و نظریه نسبیت توسط آلبرت اینشتین ارائه شد و انقلابی در تصور انسان از کائنات به وجود آمد.
موسیقی در نیمه اول قرن بیستم دارای تنوع زیادی در مکاتب مختلف نبود و هیچ نظام یکتایی در قرن بیستم بر موسیقی حاکم نبود. شاید دلیل آن این باشد که تغییر جدی در مبنای هنر پیدا شد که به تبع آن مبنای فرهنگی و جمعی به مبنای شخصی و فردی تبدیل شد؛ بنابراین تنوع آثار موسیقی در قرن بیستم بیشتر بر اساس ذوق فردی است تا سبک های گروهی.
توجه به موسیقی محلی در غرب
در این قرن عدهای از آهنگسازان به بررسی دقیقتری از موسیقی محلی و فولکلور پرداختند. موسیقی محلی در تمام فرهنگ ها و اقلیمها به طور سینه به سینه به افراد منتقل میشده است و در این قرن فرصتی پیش میآید تا آهنگسازان علاقهمند از نظر علمی به موسیقی محلی نگاه کنند و تکنیکها و زیباییهای بدیع آن را کشف کنند و در قالب مدرن از آن ها استفاده کنند و در آثار خود از آن ها الهام بگیرند مانند؛ استراوینسکی، بارتوک و ... .
قرن بیستم دورانی است که غرب به بحرانی در زمینه ایدههای جدید در رشته های مختلف هنری دچار میشود، در نتیجه عده ای دیگر از آهنگسازان غربی به موسیقی شرق و غیر اروپایی روی می آورند به این ترتیب که ملودی اصلی را از شرق و کشورهای غیر اروپایی میگرفتند و در قالبهای غربی گسترش میدادند. آهنگسازانی مانند؛ دبوسی و مسیان از اين سبك پيروي كردند.
موسیقی جاز؛ موسیقی سیاهپوستان آمریکایی
گروه دیگری از آهنگسازان غربی هم از موسیقی جاز آمریکایی که برخاسته از موسیقی سیاهپوستان آمریکاست، تاثیر پذیرفتند مانند دبوسی، جورج گرشوین، استراوینسکی و ... . (1)
جاز سبکی است که ریشه در بداههپردازی دارد و ویژگی آن ریتم سنکپ دار و ضرباهنگ مداوم است و با سازها و رنگ آمیزی خاصی اجرا میشود. این سبک در آمریکا و بیشتر به وسیله سیاهپوستان تکامل یافت و در اوایل قرن بیستم به سبکی محبوب بدل شد. (2)
قرن بیستم زمانی است که زنان بیشتر از قبل به فعالیت در زمینه موسیقی میپردازند مانند؛ امی بیچ، باربارا کالب و ... .
مکاتب نیمه اول قرن بیستم
امپرسیونیسم؛ تأکید بر فضاسازی در هنر
در این مکتب بیشتر بر رنگ آمیزی، فضاسازی و سیلان تاکید میشد و موسیقی و نقاشی آن از آثار ادبی سمبولیسم تاثیر میگرفتند و آهنگسازان این مکتب عبارتند از؛ دبوسی، موریس راول و گابریل فوره.
نئوکلاسیسم
این مکتب واکنشی نسبت به رمانتیسم و امپرسیونیسم بوده و به موسیقی باخ رجوع کرده است و هنرمندان این مکتب؛ تی. اس. الیوت در شعر، پابلو پیکاسو در نقاشی و استراوینسکی و پل هیندمیت در موسیقی بودند.
اکسپرسیونیسم؛ ناشی از نارضایتی اجتماعی
تاکید بر حس شدید درونی این جنبش ریشه در نارضایتی اجتماعی دارد و مرکز آن آلمان و اتریش است و آهنگسازان آرنولد شوئنبرگ، آلبان برگ، آنتوان وبرن بودند.(3)
پی نوشت:
1- خلاقیت موسیقی، کیوان جعفری نژاد و رضا کبیری زاد، انتشارات راه اندیشه.
2- درک و دریافت موسیقی، راجر کیمی ین، نشر چشمه.
3- خلاقیت موسیقی، کیوان جعفری نژاد و رضا کبیری زاد، انتشارات راه اندیشه.