گروه دانشجويي علم و دين كه در طي اين سال ها برنامه هايي بسيار متعددي را در فضاي دانشجويي برگزار كرده، حالا اعضايش جزو اركان اصلي فضاي فعال دانشجويي مي باشند كه در ...
گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ با وقوع انقلاب اسلامي كه از آن به عنوان رخدادي در مقابل تمدن موجود غالب در جهان جديد يعني مدرنيته نام برده ميشود، آنچه بيش از همه اهميت يافت ضرورت وجود نظام معرفتي و علمي جديدي بود كه ميبايست متناسب با اين رخداد عظيم تمدني به وقوع ميپيوست و از اين رو بود كه پرداختن به مسائل بنيادين علمي جايگاه ويژهاي در فضاي سياستگذاري كشورمان يافت.
برهمين اساس دكترين جديد طرح شده از سوي مقام معظم رهبري با عنوان جنبش نرم افزاري كه از آن با عنوان اساس تمدن سازي نام برده ميشود آني شد كه ميبايست جامعه پردازي اسلامي را محقق سازد، امري كه رسالت ويژه اي را بر دوش قشر دانشجو مي نهاد.
بر همين اساس در اين سال ها شاهد تلاش هاي گروه هاي دانشجويي در راستاي تحقق اين خواست رهبري بودم كه در اين بين شايد در ميان دانشجويان دانشگاههاي تهران گروه موسوم به «علم و دين» در اين سالها نام آشناترين نامي باشد كه در ميان گروههاي فعال دانشجويي كه در اين زمينه فعال بودند، به گوش رسيده است.
اين گروه كه ريشه آن به مهرماه سال 83 و دانشگاه امام صادق(ع) باز ميگردد از مجموعه تلاش هايي بود كه در ذيل موسسه اشراق صورت مي گرفت؛ كه هدف آن ارتقاء كمي و كيفي كادر مركزي اين موسسه بود.
اين گروه دانشجويي كه در طي اين سال ها برنامه هايي بسيار متعددي را در فضاي دانشجويي برگزار كرده، حالا اعضايش جزوء اركان اصلي فضاي فعال دانشجويي مي باشند كه در قالب گروه هاي مختلف به فعاليت خود ادامه مي دهند.
در دهمين قسمت از معرفي مراكز و كانون هاي فعال علمي دانشجويي، به معرفي اين مركز شامل مباني فكري و اقدامات آن از ابتداي آغاز به كار مي پردازيم.
انقلاب اسلامي ايران پديدهاي است بديع كه تصميمگيري صحيح براي نحوه اداره آن به گونهاي كه متناسب با بافت فرهنگي ايران باشد و امكان رسيدن به آرمانهاي بلندش را فراهم كند، همچنان بيپاسخ مانده است. اگر روند حركت آن از ابتدا تاكنون بازنگري شود، به روشني مشخص ميگردد كه انقلاب حركتي رو به جلو اما كند را تجربه ميكند و نيازمند بازسازي اساسي در همه ساختارهاي خود است.
اما متاسفانه جو موجود در دانشگاهها و پژوهشكدهها و مراكز تحقيقاتي كشور تنها به پاسخگويي به شبهات نظري محدود گشته و توانايي تهيه خوراك براي دستگاههاي اجرايي و قانونگذاري كشور را نداشته و حتي درك درستي از مسائل روز انقلاب ندارند.
مطالعه انقلاب اسلامي و آسيبشناسي آن و شناسايي تمدن رقيبش كه هماكنون همه جهان را به شدت متاثر كرده است، همچنين بررسي مراكز مدعي پاسخگويي به مسائل انقلاب اسلامي، نارسايي فعاليتهاي آنان را براي حل همه جانبه ناكارآمديهاي نظام مقدس جمهوري اسلامي روشن مي سازد.
لذا گروهي تحت عنوان موسسه اشراق انديشه دور هم جمع گشتهاند تا با عنايات حضرت حق تعالي، جهت ارائه الگويي عملي براي دستيابي به اهداف تمدني انقلاب اسلامي تلاش كرده و زمينههاي چنين تحولي را آماده سازند.
بيان مسئله: وجود رويكردهاي معارض و فاقد هر گونه سنخيت و هماهنگي در اصول و مباني اسلامي در كشور
ارائه طرحي جامع و متناسب براي گذر از وضعيت نامطلوب سياسي، فرهنگي و اقتصادي كشور و وصول به جامعه آرماني ترسيم شده توسط امام خميني (ره) نيازمند آسيب شناسي و شناخت تمامي عوامل دخيل در ساخت و ساز اجتماعي و اولويت بندي و نسبت سازي بين آنهاست تا در پي آن قادر به كنترل، محدود سازي و رفع و محو آسيبها و دستيابي به اهداف باشيم.
مشكل اساسي كشور ما جريان مهندسي توسعه اجتماعي غربي(سرمايه داري ليبرال)، در بستر نامتناسب (نظام فرهنگي اسلامي- ايراني) است، بدين گونه الگوها، دانشها و معادلات نظام سرمايه داري ليبرال كه براساس فرهنگ مادي ميباشد و با فرهنگ اسلامي- ايراني در تعارضند در تمام عرصههاي حيات بشري جريان فتنه كه علاوه بر اينكه در حل معضلات ناكارآمد بودهاند، موجب بروز ناهنجاريها و آسيبهايي گرديدهاند.
بدين سان نفوذ مفاهيم، ساختارها و محصولات نظام غربي در پيدايش چالشها و آسيبها سهم عمدهاي را داشتهاند، براي اشاره به اين نفوذ ميتوان برنامههاي توسعه كشور را مثال زد كه علاوه بر حاكميت روشها و الگوهاي غربي بر آنها و در شيوه دسته بندي امور و فعاليتها، تعيين اهداف، سياستهاي كلان، شاخصهاي توسعه، نحوه توزيع بودجه و ساير ابعاد و مراحل برنامه ريزي را نيز در بر ميگيرد.
اما ناهنجاريهاي موجود نميتوانند بر رويكرد كشور به سوي سرمايهداري ليبرال منحصر شوند، زيرا همزمان با ترويج نظام سرمايه داري در نظام مديريتي كشور، برخي روشها و آثار و گرايشهاي سوسياليستي (كه طي دهه نخست انقلاب به منظور تحقق عدالت اجتماعي در جريان مديرتي كلان كشور بكارگرفته شد) در بستر جامعه اسلامي كه نه تنها فاقد هر گونه سنخيت و هماهنگي در اصول و مباني اسلامي، بلكه دقيقاً معارض با آنهاست و همچنين طرح و كاربست علايق و سلايق شخصي گاه معارض و متضاد در مهندسي تكامل اجتماعي ما رخنه كرده و در نهايت سامان و سازمان مطلوب را گسسته و التقاط و تشتت و به تبع آن، ناكارآمدي ديني را به تمام پيكره نظام سرايت داده است، البته مواردي چون رهبري نظام و عمل برخي مسئولين دلسوز انقلابي و همچنين فرهنگ اسلامي جامعه مانع تحقق كامل سرمايه داري ليبرال در ايران اسلامي گرديده است ولي در عين حال سهم تاثير اصلي در ايجاد ناهنجاريها و آسيبها اصالتاً بر خصوصيات و ذات بحران آفرين نظام سرمايه داري مربوط است. بنابراين عدم وجود مديريت يكپارچه اجتماعي بر پايه مباني و آموزههاي اسلام ناب، علت اصلي آسيبها و عقب ماندگي از آرمانهاست.
1-خلاء تئوريك
به اين ترتيب ناهماهنگي در مديريت اجتماعي موجب ناهماهنگي در حوزههاي مديريت سياسي، فرهنگي و اقتصادي گرديده است كه در پايه و اساس ناشي از عدم دستيابي جامعه ما به نظام مفاهيم و منظومه علوم يكپارچه و هماهنگ ديني يا به بيان ديگر نظام فكري الهي كه جهت مديريت ديني تمام عرصههاي اجتماعي ضروريست.
به ديگر سخن از هنگامي كه ورود اسلام به عرصه اجتماعي و حكومت بقا و توسعه ديني جامعه در گرو توليد فكر عهده دار عمل ديني ميباشد فكري كه عمل اجتماعي يكپارچه را تامين و تضمين كند بدين سان با توليد فكر و نظام مفاهيم ديني علوم و سپس مدلها و الگوهاي توسعه كشور كه مقدمه تمدن سازيست سامان مييابند.
در كنار خلاء مفاهيم لازم انقلاب اسلامي، مفاهيم روشي كه از بنياديترين و ضروري ترين اجزاي نظام مفاهيم ديني ميباشد كه امكان توليد و جهت دادن به مفهوم را مهيا ميكند. روش با ارائه روش تحقيقهاي علوم مختلف و همچنين ارائه اصول فقه حكومتي، دانشگاه و حوزه را در امر تئوري پردازي و مفهوم سازي و توليد علم توانا ميگرداند و پايگاه هماهنگ كننده كليه علوم حوزوي و دانشگاهي ميباشد.
غرب نيز به وسيله روشي روش پوزيتيويستي، كه به سراسر جهان صادر نموده، قادر به ايجاد هماهنگي در تمام علوم در جهت اهداف خود، به صورت شبكه جهاني توليد علم گرديده و تمدن خويش را جهاني ساخته است.
در جهت استقلال تمدني خويش نه استقلال حاكميتي كه اكثر كشورها دارا هستند و جامعه پردازي ديني، ما نيز نيازمند توليد علوم هماهنگ (نظام مفاهيم) و پيش از آن روش توليد علم ديني ميباشيم پرواضح است در ميان تمام نقايص و كمبودهاي جامعه ما در حوزه فرهنگ و علم، مفاهيم روشي از اهميت و جايگاه بنيادي و راهبردي خاصي برخوردار ميباشد كه بايد در قالب نهضت توليد علم بدان دست يابيم.
2-چالش در مديريت تحقيقات
يكي از عوامل مهم و اساسي در فقدان نظام مفاهيم ديني بويژه مفاهيم روشي، چالش در مديريت فرهنگي كشور بخصوص در مديريت تحقيقات ميباشد چرا كه اساساً توليد علم فارق از وجود يك شبكه و نهضت اجتماعي هدايت و كنترل شده ممكن نيست و عهده دار مديريت، كنترل و هدايت اين شبكه، مديريت تحقيقات كشور ميباشد كه دچار نقايص و مشكلاتي است، پيش از بررسي تحقيقات كشور، نگاهي بازشناسانه به مديريت فرهنگي كشور ضروريست زيرا كه در صورت نقص و ضعف در آن به مديريت تحقيقات و توليد علم كشور به عنوان زيرمجموعه آن سرايت ميكند.
مديريت فرهنگي جامعه ما به علت فقدان استراتژي فرهنگي و كمبود خط مشي مستقل و عدم اعمال مديريت همه جانبه و فراگير، نتوانسته وضعيت فرهنگي و نيز علمي كشور را ساماندهي و سازماندهي كند. بدين ترتيب تهاجم فرهنگي دشمن به نتيجه رسيده و گرفتار فرسايش فرهنگي مي شويم.
معين نبودن استراتژي فرهنگي و عدم اعمال مديريت يكپارچه در اين حوزه ناهماهنگي و تشتت فعاليتهاي فرهنگي و سازمانهاي فرهنگي و ايجاد خلاءهاي كه فرصت نفوذ فرهنگ رقيب است را موجب گرديده است. آثار آن نيز در ناهماهنگي و عدم وحدت همگرايي فعاليتهاي نهادهاي فرهنگ ساز مانند صدا و سيما تا نهادهاي مولد انديشه مانند حوزه و دانشگاه نمايان است. اين ضعف به نوبه خود در مديريت تحقيقات اثرات سويي در برداشته و آن را با چالشهايي روبه رو ساخته است كه از جمله آن مي توان به فقدان استراتژي هماهنگ در جامه و مديريت يكپارچه در آن اشاره نمود و از آنجايي كه به عنوان موتور مولد انديشه در جامعه مطرح است از ناهمخواني سمت و سوي حركت آن با آرمانهاي انقلاب رنج ميبرد.
از نقايض و مشكلات مديريت تحقيقات و توليد علم در ايران ميتوان به عدم حساسيت آن نسبت به ضروريات انقلاب اسلامي و نياز مفهومي و ضرورت نظريه پردازي در قلمرو فكر ديني ياد كرد كه در اين زمينه گامي جدي برداشته نشده است.
حتي سر و سامان دادن به وضعيت تحقيقات كشور با جهت رايج جهاني و بومي سازي آن نيز دچار ضعف است مديريت تحقيقات در تحقق نظام تحقيقات جامع كشور و تنظيم روابط نهادهاي تحقيقاتي از جمله حوزه و دانشگاه حتي براي بومي سازي و سامان دادن به توليد علم كنوني و رشد در R&D و نه توليد انديشه و فكر ديني عمل مدار عاجز بوده است عدم اعمال مديريت تحقيقات ارائه نظام موضوعات تحقيقاتي ديني اجتماعي را جهت پاسخگويي به نيازمنديهاي جامعه تكاملي اسلامي را واگذاشته كه در اثر آن يا موضوعات تحقيق و پژوهش ديني نيستند يا برخاسته از نيازمنديهاي اجتماعي نيستند و يا گرفتار سطحي بودن و عدم برآيند تاثير اجتماعي شدهاند و در نهايت تتبع گرايي به معارف و آموزههاي مدرنيته و گسيختگي و تشتت در تحقيق و پژوهش فراگير گرديده است از سوي ديگر يكي از نقصهاي اساسي به آن عدم حمايت مالي، امكاني و يا سياسي گروهها و نهادهاي جهادگر در توليد انديشه ديني به علت قوانين و روابط نادرست ميباشد.
چالش در مقوله مديريت توليد علم و تحقيقات مانع جدي و اساسي توليد انديشه و فكر ديني كاربردي به ويژه مفاهيم روشي گرديده است.
مديريت شبكه تحقيقات بواسطه مشاركت كليه سطوح و تعامل و پالايش افكار و گمانهها و برهم افزايي آنها در تئوري پردازي و مفهوم سازي و توليد مفاهيم ديني كاربردي نقش اصلي را ايفا مي كند از سوي ديگر تسهيل ارتباطات و ايجاد امكانات و زمينه سازي رقابتي شدن فعاليتهاي علمي و مناسب سازي ساختارها و فضاسازي جهت مشاركت عمومي كه همه تاثير بسزايي در مفهوم سازي دارند، از طريق سازماندهي و مديريت يكپارچه آن تحقق پيدا ميكند.
3- ضعف و عدم حساسيت فرهنگ عمومي و تخصصي پيرامون علم ديني
نقش فرهنگ جامعه در سياستگذاريها شايسته تامل است به درستي كه حسب نگاه فرهنگ اجتماعي، اعم از عمومي و تخصصي پيرامون مقولات اجتماعي، مديريت كلان جامعه خود را سازمان ميدهد سپس سياستگذاريها، برنامه ريزيها و تخصيص منابع را همسو ميگرداند. بدين سان اهميت توليد فكر و انديشه و جايگاه آن در توسعه كشور از منظر عموم و خواص، تاثير بسزايي در پي ريزي، ساخت يابي و سرانجام آن دارد.
فرهنگ اجتماعي بسترساز غالب تصميم سازيها، تصويب قوانين و تصميم گيريهاست و به واسطه مكانيزمهاي خاص خود روي فرآيندهاي سياستگذاري، برنامه ريزي و اقدامات اجتماعي تاثير مينهد. در حقيقت، خواست و طلب اجتماعي، كه خواستگاه آن فرهنگ اجتماعي ميباشد، هدف ساز و نظام دهنده روابط اجتماعي ميباشد اين از آنجا ناشي ميشود كه نياز موثر اجتماعي تحت هر مديريتي اجتماعي موتور محرك جامعه است. علاوه بر نقش هدف سازي و جهت دهي فرهنگ اجتماعي، دو نقش مهم ديگر براي آن احصاء ميشود، نخست پشتيباني و حمايت از سياستها و برنامههايي كه در پي رفع نيازهاي اجتماعي هستند كه در نازل ترين سطح آن، اختصاص منابع مالي و امكاني به صورت خيريه و وقف است و ديگري پرسشگري و سئوال از مراحل تحقق اقدامات ميباشد، بدين واسطه از انحراف برنامهها جلوگيري ميشود و كنترل و هدايت مدام جريان پاسخگويي به خواست اجتماعي و تحقق عملي سياستها به طور حتم صورت ميپذيرد.
اما پژوهش و تحقيق و توليد علوم اسلامي در فرهنگ جامعه ما به ويژه دانشگاهيان و حوزويان چندان منزلتي ندارد و نقش آن در حل بحرانهاي اجتماعي مغفول است و تكرار بدون عمل ايجابي اين مسئله و تنها نقد علوم غربي، آن را در حد شعار نگه داشته و موجبات نااميدي نسبت به تحقق آن را فراهم كرده است. مهجور ماندن علوم اسلامي در فرهنگ ما سبب عدم اهتمام پرشور، رسمي و برنامه ريزي شده و در نتيجه ورود بدون مديريت و نظارت علم و تكنولوژي غرب گرديده است.
در اين ميان نيز بيماري مدرك گرايي، تتبع گرايي در تحقيقات و فقدان تحقيقات بومي جامعه علمي كشور را فراگرفته است و حركت اميدواركنندهاي جهت ساماندهي اوضاع نبوده است. از اين رو فرهنگ سازي در تمام سطوح جامعه به ويژه در ميان دانشجويان و طلاب بعنوان يكي از ماموريتهاي ضروري نهضت توليد علم ميبايست پيگيري شود و حضور فعال وزارتخانهها و نهادهايي را مانند صدا و سيما، آموزش و پرورش و وزارت علوم را طلب ميكند. از آثار و بركاتي كه فرهنگ سازي در اين مقوله به همراه خواهد داشت ميتوان به اين موارد اشاره كرد، تصويب سياستها، برنامهها و تخصيص منابع و بسيج و هماهنگي نهادها و خصوصاً تحرك مديريت فرهنگي و تحقيقات كشور به سوي توليد علم و انجام تمهيدات لازم، رشد تعداد پژوهشگران و افزايش عمق و علاقه آنان، گسترش، عمق يافتن و انسجام پژوهشها و تحقيقات و افزايش ارتباط و تعامل آنها با نيازهاي اصيل جامعه ديني ما و در نهايت آمادگي جهت توليد اجتماعي علوم.
استراتژي: تحقق شبكه تحقيقات جهت پاسخگويي به نيازهاي جامعه اسلامي
تحقق شبكه تحقيقات جهت پاسخگويي به نيازهاي جامعه اسلامي در مرحله عبور از تمدن فعلي و حركت به سمت تمدن اسلامي، خود نيازمند توليد علم مديريت تحقيقات و آماده سازي بسترهاي اجتماعي، فرهنگي و قانوني متناظر و همچنين كادر شبكه ساز با شاخصههاي كمي و كيفي لازم است. لذا موسسه با هدف ارائه مدل كارآمد شبكه تحقيقات، سعي نموده است تا در درون خود، شبكهاي عمل نموده و با ايجاد الگوي ارتباطي بين انجمنهاي علمي خود، توانايي مديريت هماهنگ گروههاي پژوهشي سراسر كشور را در همه رشتهها و زمينهها و در سطوح بنيادي، راهبردي و كاربردي بدست آورد.
در راستاي دستيابي به اين مهم، ساختار آموزش و پرورش در موسسه، كادر مورد نياز را تربيت كرده و در اختيار انجمنهاي علمي قرار ميدهد، اين افراد در دورههاي فرهنگي- ترويجي برگزار شده توسط موسسه، شناسايي و جذب شدهاند. از آنجا كه فرهنگ جامعه در سياست گذاريها نقش ويژهاي دارد و بر حسب نگاه فرهنگ اجتماعي، اعم از عمومي و تخصصي پيرامون مقولات اجتماعي، مديريت كلان جامعه خود را سازمان ميدهد و سپس سياست گذاريها، برنامه ريزيها و تخصيص منابع را همسو ميگرداند، موسسه با برگزاري دورههاي فرهنگي- ترويجي، سعي در ايجاد تفاهم در مباني نهضت نرم افزاري و استراتژي حركت انقلاب اسلامي در بين جوانان بسيجي سراسر كشور به عنوان گام نخست فرهنگ سازي در جامعه دارد؛ تا از اين رهگذر بتواند با ايجاد همدلي و همفكري بين فعالان بسيجي دانشگاهها و مراكز مذهبي، پيش زمينهاي ايجاد شبكه فرهنگي به عنوان جزء مهمي از شبكه تحقيقات را فراهم آورد.
*سوابق فعاليتها
موسسه اشراق انديشه در ارديبهشت ماه سال 88 به عنوان يك سازمان مردم نهاد در سازمان ملي جوانان به ثبت رسيده است. اما قبل از آن دانشجويان اين مجموعه، تحت عنوان طرح علم و دين در معاونت علمي سازمان بسيج دانشجويي از مهرماه سال 83 مشغول به فعاليتهاي مختلف علمي و فرهنگي در بين دانشجويان بسيجي دانشگاههاي كشور بودهاند.
برگزاری دوره های متعدد آموزشی در حوزه های تخصصی نشان از تاثیر بسزای این گروه در بخش آموزش کشور دارد. برگزاری دورههای متعدد کشوری برای فرهنگسازی پیرامون ضرورت و چگونگی جنبش نرمافزاری تحت عنوان «وارثین»، دورههای متعدد استانی برای جذب کادر مورد نیاز فعالیتهای آتی تحت عنوان «صراط حمید»، دورههای متعدد تخصصی برای آموزش کادر موسسه تحت عنوان «مشکات»، اردوهای فرهنگی هر ساله تحت عنوان بازدید از جبهههای جنوب برای تجدید پیمان با آرمانهای بلند شهدا و دورههای متعدد متمرکز و غیرمتمرکز آموزشی برای آموزشهای پایه لازم کادر بخشی از فعالیتهای انجام شده در این گروه است.
این فعالیتها منجر به توانمندی منحصر به فردی از نظر برنامه ریزی آموزشی در عرصه جنبش نرم افزاری، تربیت 20 نفر کادر فعال و قوی از اغلب دانشگاههای استان تهران، تولید نقشه محتوایی لازم برای انجام پژوهش در زمینه جنبش نرم افزاری، برقراری ارتباط مستمر با 20 گروه فعال دانشجویی در سراسر کشور و تولید محتوای آموزشی پیرامون جنبش نرم افزاری شده است.
فعالیتهای سال اول (مهر 83 تا مهر 84)
تدوین مبانی حرکت طرح
هدف ترسیم شده در این سال، فرهنگ سازی و ترسیم فضای ضرورت تولید علم دینی و نهضت نرم افزاری بوده که در مدت زمان مهر 83 تا مهر 84 در سطح دانشگاه امام صادق (ع) انجام شده است. نخستین فعالیت هر گروه، مشخص ساختن دقیق موضوعاتی است که تشکیل گروه با هدف تامین آنها صورت گرفته و این به نوبه خود به مطالعه، بررسی و جمعآوری نظرات و دیدگاههای مختلف پیرامون آن نیاز دارد؛ لذا قسمت اعظم فعالیتهای گروه در سال اول، به تعریف و اجرای چند پروژه علمی، تامین منابع علمی مورد نیاز برای فعالیتهای درازمدت طرح و تهیه بانک اطلاعات معطوف شده و متناسب با آن از اندیشمندان مختلفی دعوت شده است تا در این زمینه به ایراد سخنرانی و تبیین نظرات خود بپردازند.
در این راستا یک سلسله جلسات هم اندیشی در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شده و دانشجویان زیادی از آنها بهرهمند شدهاند. حجت الاسلام والمسلمین میرباقری، حجت الاسلام والمسلمین رضایی، حجت الاسلام والمسلمین پیروزمند، دکتر نادری ابیانه، دکتر سعید زیباکلام و مهندس علیپور از سخنرانان حاضر در این جلسات بودهاند. همچنین مناظره پیرامون تولید علم دینی با حضور دکتر سعید زیباکلام، حجت الاسلام والمسلمین پیروزمند و حجت الاسلام والمسلمین پارسانیا انجام شده است.
دورههای آموزشی، نشانگر حضور موثر گروه علم و دین در بخشهای آموزشی
دوره دو روزه ترویجی آموزشی ضرورت و چیستی نهضت نرم افزاری در خرداد 84 در اردوگاه سیدالشهدای آبعلی با هدف بررسی و تفاهم بر ماهیت نهضت نرم افزاری و شناخت ضرورت، نقش و جایگاه آن در انقلاب اسلامی برگزار شده است. طرح بحث نهضت نرم افزاری و امکان پذیری تولید علم دینی در بین دانشجویان، فرهنگ سازی و ایجاد دغدغه نسبت به نهضت نرم افزاری و بررسی ابعاد نهضت نرم افزاری از اهداف برگزاری این دوره های آموزشی بوده است.
در این دورهها دکتر کوشکی در رابطه با دفاع مقدس و نهضت نرم افزاری، دکتر باوی در رابطه با نگاه رهبری در حل معضلات نظام حجت الاسلام و المسلمین پیروزمند در دوره آموزشی جامع نگری در نهضت نرم افزاری، علیپور در مورد علم دینی سخنرانی کردهاند. همچنین دوره آموزشی سند چشم انداز (تیر ماه 84) دوره آموزشی دیگری است که به صورت دو روزه در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شده است. این دوره آموزشی که با سخنرانی شش عضو دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام اجرا شده با هدف نهایی هماهنگی ستادی فعالیتهای انجام شده در مجموعه پیرامون سند چشم انداز در تعامل با جامعه، طراحی و برگزار شد.
تبیین ضرورت و چیستی سند چشم انداز، انتقال تجربیات طراحی کنندگان سند و بیان روند تولید آن، شناخت بسترهای لازم برای عملیاتی شدن سند چشم انداز و بررسی مسائل پیش روی سند چشم انداز از نظر علمی، فرهنگی و اجتماعی از اهداف برگزاری این دوره بودهاند.
دکتر ابوالحسنی در رابطه با ضرورت، چیستی و فرآیند تدوین سند و بسترهای عملیاتی کردن سند، دکتر نجفی علمی، مسئول کمیسیون علمی- راهبردی سند چشم انداز مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با برنامه ریزی بلندمدت؛ دکتر صانعیپور، مسئول کمیته علم و فناوری سند چشم انداز مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد بررسی مسائل علم و فناوری سند؛ دکتر الویری، مسئول کمیته فرهنگی کمیسیون علمی- راهبردی سند چشمانداز مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با بررسی مسائل فرهنگ سند؛ دکتر مبینی، رئیس کمیته بررسی زیرساختهای سند چشم انداز مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد مبانی و چیستی سند چشم انداز و جناب آقای دکتر واعظ مهدوی، مسئول کمیته سیاسی- اجتماعی کمیسیون علمی- راهبردی سند چشم انداز مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با بررسی مسائل اجتماعی سند در این دوره آموزشی سخنرانی داشتند.
دوره فرهنگی آموزشی نهضت نرم افزاری (مردادماه 84) نیز دوره ای 15 روزه بوده که در دانشگاه فردوسی مشهد با حضور 80 نفر مرد و 50 نفر زن برگزار شده است که هدف اصلی برگزاری این دوره به عنوان فاز نهایی برنامههای سال اول و مرحلهای مقدماتی ورود به سال دوم فعالیتها، توسعه منابع انسانی (کادرسازی در ابعاد معنوی، علمی و اجرایی) برای اجرایی مرحلهای اول از برنامه تحقق شبکه تحقیقات به عنوان ساختار کلان اجتماعی تولید علم دینی بوده است.
ایجاد تلقی یکسان و هماهنگ از چرایی نهضت نرم افزاری، شناخت مهندسی تولید نرم افزاری کارآمد دینی جامعه اسلامی، بررسی و شناخت نحوه سازماندهی اجتماعی مورد نیاز برای نهضت نرم افزاری، بازشناخت، تطبیق و ترویج روحیهای جهادی در پژوهش و همکاری علمی و کسب آمادگیهای مدیریتی برای اداره و سازماندهی و همکاری در ساختار اجتماعی تولید علم اهداف فرهنگی آموزشی این دوره است.
سال دوم (مهر 84 تا مهر 85)
کمیتههای تخصصی سند چشم انداز که متناظر با کمیتههای موجود در کمیسیون علمی- راهبردی سند چشم انداز مجمع تشخیص مصلحت نظام به وجود آمدند با هدف طراحی مدل اجمالی مهندسی تحقق اجتماعی سند، تامین بانک تخصصی اطلاعات از تئوری پردازان، مدیران و مجریان براساس مدل مستندسازی، شناسایی موضوعات مهندسی هر کمیته سعی در تبیین شاخصههای تحقق سند در همه ابعاد آن اعم از تئوریک، قانونی، ساختاری، فرهنگی و محصولی در سال دوم فعالیت میکردند.
مصاحبههای متعدد با مسئولان و کارشناسان کمیتههای مختلف واعضای دبیرخانه مجمع، تهیه جزوات تبلیغی با هدف فرهنگ سازی برای تحقق اجتماعی سند، تهیه بانک اطلاعات مرتبط با چشمانداز نویسی و برنامه ریزی استراتژیک، تهیه جزوات آموزشی مرتبط با هر کمیته، گوشهای از فعالیتهای انجام شده در این کمیتهها است.
انجمنهای علمی این گروه نیز که با هدف تخصصی ساختن نهضت نرم افزاری و مدیریت پژوهشهای موجود در سطح کشور برای تولید نرم افزارهای دینی، بومی و غربی مورد نیاز نظام اسلامی و ترویج فرهنگ تولید علم دینی در بین متخصصان و دانشگاهیان به وجود آمدهاند در سال دوم به بررسی مدیریت پژوهش در ایران و جهان شامل سیاست گذاری، برنامهریزی و اقدامات در سطوح دولتی و غیردولتی، جریان شناسی مکاتب موجود در مدیریت پژوهش و تامین بانک تخصصی اطلاعات پیرامون مباحث مدیریت پژوهش پرداختند.
دوره های فرهنگی آموزشی 3 روزه ترویجی صراط حمید 1 در اردیبهشت 85 در قم با حضور 40 مرد و 40 زن با هدف پیگیری اهداف سال اول از دوره های آموزشی سال دوم بوده تا علاوه بر تفاهم بر ماهیت نهضت نرم افزاری و شناخت ضرورت نقش و جایگاه آن در انقلاب اسلامی، فرهنگ سازی فضای تخصصی نهضت تولید علم دینی هر چه بیشتر محقق شود و منابع انسانی لازم برای تحقق شبکه تحقیقات فراهم آید.
در این دورهها دکتر بنیانیان در مورد نقد نظام کارشناسی و اداره موجود، علیپور در رابطه با جهانی سازی و چالشهای مرتبط با آن، رئوف موسوی در مورد آینده انقلاب و معرفی سند چشم انداز 1404، حجت الاسلام والمسلمین رهدار در رابطه با تقابل تمدنی غرب و اسلام دکتر معلمی در مورد بررسی ریشه مشکلات انقلاب اسلامی با نگاه استراتژیک و حجت الاسلام والمسلمین رضایی در مورد معرفی نهضت نرم افزاری با تاکید بر شبکه تحقیقات سخنرانی کردند.
همچنین دوره فرهنگی آموزشی مشهد نیز با حضور 45 مرد و 50 زن در شهریور 85 در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
با توجه به مهندسی کلان مجموعه و هدف گذاری برنامههای سالهای دوم و سوم و بر اساس نیاز به مدیران کارآمد و هماهنگ برای مدیریت هستههای علمی و سازماندهی آن و نیاز به کادر برنامه ریز توانا در سازماندهی شبکه جهاد علمی، این دوره تابستانی با هدف ایجاد تلقی هماهنگ و اجمالی از نقاط عزیمت و مبادی ضرورت نهضت تولید علم دینی و در اختیار قرار دادن تفکر استراتژیک و تخصصی در حوزه آینده پژوهشی طراحی شده است.
ضرورت شناخت دقیق و قاعدهمند غرب و افشاگری علیه آن، شناسایی آسیبها و مشکلات انقلاب اسلامی و مسائل آینده آن، ارتقای سطح معرفت نسبت به اندیشه امام خمینی (ره) و بیانات رهبر معظم انقلاب، آشنایی با مبانی آینده پژوهی، آینده نگاری و روش خلاق حل مسئله (TRIZ)، چشم انداز نویسی در ابعاد شغلی، ملی و شخصیف آشنایی با مهندسی اجتماعی و ترویج و نهادینه سازی روحیه جهادی در همکاری علمی و پژوهشی سخنرانان نیز از اهداف فرهنگی آموزشی این دوره بودند.
در این دوره حجت الاسلام والمسلمین رهدار در مورد عالم تجدد در عیار نقد، دکتر بنیانیان در رابطه با مهندسی اجتماعی، دکتر مقدم حیدری در مورد فلسفه علم، حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه در رابطه با ابعاد تاثیر ارزشهای ایدئولوژیک در علم، حجت الاسلام والمسلمین پیروزمند در مورد ابعاد تاثیر ارزشهای ایدئولوژیک در علم، حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی در مورد چگونگی تولید علم دینی، دکتر سعید زیبا کلام در رابطه با جامعه شناسی علم، حجت الاسلام والمسلمین حسینیان در مورد مبداء، غایت و ماهیت دین، حجت الاسلام و المسلمین پارسانیا در رابطه با مبداء، غایت و ماهیت دین، حجت الاسلام و المسلمین میرباقری در مورد مبداء، غایت و ماهیت دین و ملکیان در مورد مبداء، غایت و ماهیت دین و حجت الاسلام و المسلمین رضایی در رابطه با تولید علم براساس مدیریت شبکهای تحقیقات سخنرانی کردند.
سال سوم
گروه آینده پژوهی، سیاست گذاری و مدیریت علم و فناوری (آسم) که فعالیت خود را به صورت جدی از آذر 85 آغاز کرده، در ابتدای فعالیتهای خود با برگزاری جلسات متعدد درون گروهی، نسبت به تعیین محورهای کاری اصلی خود اقدام کرده و پس از آن در سال سوم به پیشرفتهایی نظیر تهیه بانک اطلاعات تخصصی منابع و اساتیدف تنظیم سیر مطالعاتی اعضای گروه، تهیه جزوات آموزشی با تدوین و خلاصه نمودن 12 عنوان کتاب تخصصیف تولید و مقاله در زمینه آینده پژوهی، ترجمه مقاله در زمینه آینده پژوهی و تغذیه فکری و محتوایی کادر مجموعه در زمینه آینده پژوهی و گزارش عملکرد انجمنهای علمی رسیده است.
با توجه به حجم قابل ملاحظه فعالیتهای انجام شده در کمیتههای تخصصی سند چشم انداز، این کمیتهها برای تقویت انجمنهای علمی منحل شده و گروه مطالعات راهبردی سند، تشکیل شده و نشر دستاوردهای بدست آمده در این کمیتهها را انجام میدهد.
در سال سوم، انجمنهای علمی در محورهای طراحی نظام آموزشی تخصصی (سیرمطالعاتی، ارزیابی و غیره)، تدوین اهداف و نظام موضوعات کاری و پژوهشی، تدوین منابع آموزشی تخصصی (با تاکید بر فهم فلسفهای مضاف رشته، جریان شناسی مکاتب و بررسی مدیریت پژوهش در رشته) و تبیین نقش هر انجمن در شبکه تحقیقات به فعالیت مشغول بودهاند.
دوره آموزشی تخصصی عام انجمن صنعت و فناوری نیز با حضور 20 مرد و 20 زن در مهر تا دی 85 در ساختمان ناحیه بسیج دانشجویی دانشگاههای استان تهران هدف از برگزاری این دوره آموزشی، ایجاد تلقی یکسان از موضوعات مطرح در انجمن صنعت و فناوری بوده است تا توانایی لازم برای استخراج نظام موضوعات کاری انجمن و همچنین تحقیق پیرامون مدیریت پژوهش و شبکه سازی بدست آمده و مسیر پیش روی انجمن واضحتر شود.
شرکت کنندگان در این دوره، دانشجویان رشتههای فنی و مهندسی و علوم پایه حاضر در دوره آموزشی مشهد 85 بودهاند.
مقدم حیدری، تقوی و علیپور در این دورهها در مورد فلسفه علم، فلسفه تکنولوژی و سیاست گذاری تکنولوژی و نظام فکری سخنرانی کردند.
دوره آموزشی ترویجی صراط حمید 2 نیز آذر و دی 85 با حضور 80 زن و 80 مرد در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.
این دورهها در راستای اهداف سال سوم مبنی بر بسترسازی فرهنگ اجتماعی برای تولید علم دینی و تحقق ناقص شبکه تحقیقات و تکمیل هسته مرکزی شبکه ساز و با توجه به عدم برگزاری دوره آموزشی- ترویجی در تابستان 85، این دوره به صورت غیرمتمرکز طراحی شده و در روزهای پنجشنبه و جمعه هفتههای متوالی از نیمه آذر 85 به اجرا درآمده و مخاطبان آن دانشجویان دانشگاههای استان تهران بودهاند.
در این دورهها محورهای تحلیل نظاممند فرهنگ و تمدن غرب، تحلیل ماهیت علم مدرن، تحلیل ماهیت انقلاب اسلامی، استراتژی حرکت انقلاب اسلامی، گذار در انقلاب اسلامی، دین شناسی و شبکه تحقیقات بررسی شد.
در این دورهها دکتر رجبی در مورد ضرورت زمان آگاهی، امامی در مورد سیر تاریخ تمدن غرب، زرشناس در رابطه با مولفههای غرب مدرن، تلوری در مورد تعالی انقلاب اسلامی، دکتر کوشکی در مورد غرب زدگی، حجت الاسلام والمسلمین رهدار در رابطه با انقلاب اسلامی و مدرنیته، زرشناس در مورد بحران مدرنیته، حجت الاسلام والمسلمین میرباقری در رابطه با ولایت الهیه راهبرد توسعه انقلاب، دکتر بنیانیان در رابطه با یکپارچگی جامعه، حجت الاسلام و المسلمین رجحان در مورد دین متکفل اداره، دکتر رجبی در مورد تفکر، فرهنگ، تمدن، حجت الاسلام والمسلمین رضایی در رابطه با مدیریت تحقیقات، پاکزاد در مورد نظام ملی نوآوری و مظفری نیا در مورد گذار در انقلاب اسلامی سخنرانی کردند.
اصولاً در برنامه ریزی فعالیت جمعی در حوزه تولید علم اجتماعی علم دینی که موضوعی بکر و تازه است، باید در زمینههای ضرورت و ثمره پرداختن به آن و اجمال هدف آن در ابعاد مختلف، رویکردهای مختلف بیان شود و بعد از آن با بررسی و تطبیق آراء و اندیشههای گوناگون، بر سر راهبرد و راهکارهای کارآمد دینی تفاهم به عمل آمده و به تدریج به سمت تخصصی شدن و تولید علم پیش رفت.
برای حرکت در این راستا، ساختار آموزش مجموعه، جزوه «چهارباغ» را که مشتمل بر فصول در شناخت غرب، مبانی و پیش فرضهای حکومت دینی، مبانی نهضت نرم افزاری و درآمدی بر نظام فکری است، طراحی کرده و از بهمن ماه 85 به عنوان اولین سطح آموزشی، آن را به اجرا گذاشته است.
دوره آموزشی 2 روزه قم در فروردین 86 با حضور 40 زن و 40 مرد برگزار شد که در این دوره حجت الاسلام والمسلمین حسینی نژاد در رابطه با سه فصل ابتدایی جزوه چهارباغ، حجت الاسلام والمسلمین جمالی در رابطه با فصل نظام فکری، حجت الاسلام والمسلمین کتابی در مورد نسلی که بود، نسلی که هست و مظفری نیا در رابطه با شبکه سازی سخنرانی کردند.
پس از ارزیابیهای به عمل آمده از سطح اول آموزش، دانشجویانی که موفق به کسب حد نصاب نمره شده بودند، به سطح دوم آموزش راه یافتند. این سطح آموزشی به صورت غیرمتمرکز طی روزهای پنج شنبه و جمعه از نیمه اردیبهشت تا نیمه خرداد 86 در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد و 30 نفر مرد و 30 نفر زن در این دوره شرکت کردند. در این دوره محورهای آموزشی جهت داری علوم، تاریخ تحلیلی تمدن غرب، تحلیل ابعاد تمدنی انقلاب اسلامی، فلسفه علم، مدیریت تحقیقات، شبکه تحقیقات، نظام برنامه ریزی توسعه در ایران، توسعه تواناییهای دانشجویان در زبان انگلیسی، افزایش مهارت تندخوانی، فیش برداری، خلاصه نویسی و رسم نمودار محتوایی بررسی شد.
دوره فرهنگی آموزشی 15 روزه مشکات 1 نیز در مرداد 86 در دانشگاه شهید بهشتی با حضور 40 زن و 40 مرد برگزار شد. محورهای ایجاد ضرورت مبنای فلسفی هماهنگ کننده در علوم انسانی و اجتماعی، درک کلیات (هویتی و کارکردی) علوم انسانی و اجتماعی، درک جایگاه مطالعات و تحقیقات توسعه در علوم انسانی و اجتماعی، درک و شناخت نگاه غربی در فلسفه و موضوع علوم انسانی اجتماعی، شناخت رسالت، موضوع و جایگاه علوم انسانی و اجتماعی در مطالعات و تحقیقات مدیریت توسعه، شناخت نسبت خرده نظامهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در نظامهای اجتماعی سوسیالیستی، لیبرالیستی و اسلامی، شناخت معنا و ابعاد توسعه در مکاتب مختلف و شناخت معنا و مسائل توسعه و مدیریت توسعه در نظام جمهوری اسلامی ایران توسط مظفری نیا و دکتر بنیانیان بررسی شد.
در روز جامعه شناسی نیز دکتر موسی نجفی در رابطه با طرحی پایهای و بنیادی برای توسعه، دکتر حسین کچویان در مورد علوم اجتماعی و توسعه، دکتر سعید معیدفر در رابطه با چالشهای فرهنگی اجتماعی توسعه، دکتر ابراهیم فیاض در مورد علوم اجتماعی ایران سخنرانی کردند. در روز علوم اقتصادی دکتر مسعود درخشان خاستگاه، فلسفه، کارکردها و رسالت اقتصاد، دکتر محمد هادی زاهدی وفا سیر تاریخ تحولات اقتصادی و تاثیر آن بر دیگر مولفههای اجتماعی و سید مهدی زریباف نسبت اقتصاد، فرهنگ و سیاست را بررسی کردند. در روز صنعت و فناوری دکتر مسعود نیلی صنعت و توسعه، مهندس اسماعیل فرنود صنعت و فرهنگ، حجت الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند توسعه و مولفههای اجتماعی را بررسی کردند و در روز مدیریت دولتی مدیریت توسعه توسط دکتر ابوالحسن فقیهی، چیستی مدیریت دولتی از سوی دکتر سیدحامد وارث و موضوع شناسی در مدیریت دولتی توسط دکتر علیاصغر پورعزت بررسی شد. در روز مدیریت تحقیقات نیز دکتر بهزاد سلطانی جایگاه نظام ملی نوآوری، مصطفی تقوی جایگاه سیاست علم و فناوری در توسعه، دکتر محمدامین قانعی راد جامعه شناسی علم طرقی و روش تحقیق و دکتر سعید خزایی چشم انداز نویسی را بررسی کردند.
دوره فرهنگی 15 روزه ترویجی والعصر 8 نیز شهریور 86 در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. دوره آموزشی فرهنگی و العصر 8 برای نخستین بار با همکاری بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع)، (دفتر طرح غرب شناسی) و با هدف بسترسازی برای شکل گیری شبکهای علمی فرهنگی در سراسر کشور، برپا شد.
در این دوره محورهای آموزشی آشنایی مخاطبان جوان با ماهیت انقلاب اسلامی، گذر از نگاه غرب زده، ایجاد بصیرت نسبت به ریشههای تضادهای موجود در جامعه، تبیین نسبت اسلام و غرب جهت خروج از سردرگمی در تصمیم گیریها، ایجاد بیداری نسبت به لایههای پنهان فرهنگ الحادی، ایجاد حساسیت نسبت به موضوعات مرتبط با جهان اسلام و توانمندسازی مخاطب در تحلیل سیاسی و بصیرت سیاسی بررسی شدند.
اردوی فرهنگی جبهههای جنوب اسفند 85 نیز از طرحهای دیگر بود.
سال چهارم
ساختار تبلیغ و مدیریت ارتباطات
با توجه به رسالت اصلیاش که ایجاد ارتباط با مخاطب بیرونی است، به اموری مانند شبکه فرهنگی، نشر و بانک اطلاعاتی میپردازد.
ارتباط گیری با 20 گروه علمی و فرهنگی در سراسر کشور و تعامل آموزشی با آنان، ایجاد الگوی ناقص رفتار شبکهای، برگزاری گردهمایی تداوم والعصر با حضور 20 نفر از سرگروههای سراسر کشور در دانشگاه امام صادق (ع) در اردیبهشت ماه، برگزاری دوره آموزشی فرهنگی وارثین در شهریور ماه از جمله فعالیتهای واحد شبکه فرهنگی در سال چهارم است.
تدوین روندها و استانداردهای تدوین خروجی، ارائه قالبهای مناسب خروجی و تهیه لیست کاملی از محتواهای قابل تبدیل به خروجی نیز از فعالیتهای دیگر است.
تکمیل کتابخانه عمومی و تخصصی طرح و ارائه لیستهای مختلف از آن، تدوین فرمهای مخصوص مستند کردن جلسات و برنامهها، ایجاد بانک اطلاعات جامع صوت، فیلم و جزوه با طراحی نرم افزاری مخصوص این کار نیز فعالیتهای واحد بانک اطلاعات است.
آموزش و پرورش که وظیفه تربیت سرمایه انسانی مورد نیاز تحقق نهضت نرم افزاری را برعهده دارد، با توجه به تجربیات به دست آمده از فعالیتهای قبلیاش، در این برنامه با ایجاد واحدهای تخصصی سعی در پیشبرد اهدافش در سطح بسیار وسیعتری کرده است.
واحد سرمایه انسانی با طراحی نرم افزار بانک جامع اطلاعاتی سرمایه انسانی، مدیریت سرمایه انسانی را در حد بسیار وسیعتری و با رویکرد جدیدی در حال اجرا دارد و همچنین با طراحی شاخصههای سرمایه انسانی، راه را برای طراحی سطوح آموزشی هموار کرده است.
واحد روش و مدیریت آموزش با گرفتن جلسات متعدد، موفق به طراحی منطق آموزش و پرورش شده و مطابق با آن به طراحی سطوح مختلف آموزشی همت گماشته است که در افق سال چهارم، چهار سطح آموزشی تاکنون طراحی شده است. همچنین این واحد در موضوع محیط پرورشی که استراتژی اصلی تربیت سرمایه انسانی مطرح است، شروع به نظریه پردازی کرده است.
واحد مطالعات پایه و تخصصی عام با هدف ایجاد منظومه معرفتی کامل مورد نیاز برای تولید علم دینی در هشت گروه انقلاب اسلامی، غرب شناسی، دین شناسی، علم شناسی، فلسفه تاریخ، منطق و روش، مدیریت توسعه و مدیریت تحقیقات ایجاد شده است و هم اکنون مشغول شناسایی ابعاد مختلف موضوع و تهیه بانک اطلاعاتی مورد نیاز میباشد تا بتواند در آینده نزدیک پشتیبان محتوایی ساختار آموزش و جریان ساز در عرصه تولید علم دینی در کشور باشد.
واحد اجرائیات آموزش نیز مجری دورههای آموزشی متعدد طراحی شده در سال چهارم و همچنین برنامههای آموزشی غیرمتمرکز انجام شده در طول سال بوده است.
انجمنهای علمی نیز در طول سال چهارم با تمرکز بر روی سه موضوع باز تعریف رشته، غرب شناسی تخصصی در رشته و نظام مسائل ایران و با تشکیل جلسات متعدد مباحثه، مطالعه و سخنرانی، به دستاوردهای قابل توجهی در این سه زمینه رسیدهاند که یکی از این دستاوردها، الگوی پژوهشی است که توسط اعضای مجموعه تولید و به کار گرفته شده است.
دوره فرهنگی آموزشی قم در اسفند 86، دوره فرهنگی ترویجی صراط حمید 3 در فروردین 87 با بررسی محورهای آموزشی ترسیم جایگاه انقلاب اسلامی در مسیر رسیدن به تمدن اسلامی، پی بردن به ضرورت و چیستی جنبش نرم افزاری، شناخت ماهیت تمدنی غرب و آشنایی با استراتژی دوران گذار انقلاب اسلامی نیز دوره آموزشی دیگر این گروه است.
دوره فرهنگی ترویجی وارثین در مرداد و شهریور 87 در دانشگاه شهید بهشتی و مشهد به منظور فرهنگ سازی موضوعات و مسائل انقلاب اسلامی برگزار شد.
محورهای آموزشی مباحث انگیزشی، غرب شناسی، انقلاب اسلامی، علم شناسی، دین شناسی، جامعه شناسی تولید علم دینی، نقد وضعیت موجود، راهبرد تولید علم دینی در این دوره بررسی شد.
دوره فرهنگی آموزشی مشکات 2 در شهریور 87 در دانشگاه امام صادق (ع) با آشنایی اعضای اصلی انجمنهای علمی، با ابعاد مختلف نظریهپردازی اجتماعی، برنامهریزی و اجرا شد و محورهای فرهنگ و علوم انسانی، ارتباط فرهنگ و علوم انسانی و تاثیرات آن بر یکدیگر، بررسی تاریخی ارتباط دین، عقلانیت و علوم انسانی و اجتماعی، بررسی جامعهشناختی ارتباط دین، عقلانیت و علوم انسانی و اجتماعی، نظام فلسفی علوم انسانی و اجتماعی (رابطه دین، عقلانیت و علوم انسانی و اجتماعی)، ریشههای فلسفی علوم انسانی (صدرایی، دکارت، کانت، لایبنیتس، هگل و ...)، پارادایمهای علوم انسانی و اجتماعی (شامل عقلانیت مدرن، تفسیری، انتقادی، پست مدرن)، فلسفهای مضاف علوم انسانی و اجتماعی (شامل منطق و روش، اقتصاد، سیاست، مدیریت، حقوق و ...)، خاستگاه، مکاتب و تاریخ تحولات نظریات علوم انسانی و اجتماعی، نظریات اجتماعی و سیستمها، تعامل نظریات اجتماعی و سیستمهای سیاسی اجتماعی در جهان و مسائل جمهوری اسلامی ایران و علوم انسانی و اجتماعی نیز در این دوره بررسی شد.
دوره پژوهشی گروههای مطالعات پایه نیز در فروردین 87، اردوی فرهنگی جبهههای غرب نیز دی 86 و اردوی فرهنگی جبهههای جنوب (اسفند 86) از دیگر فعالیتهای این گروه در سال چهارم بوده است.
سال پنجم
ویژهنامه علوم انسانی ایرانی – اسلامی 7 و ویژهنامه سیامین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی از انتشارات این گروه در سال پنجم است، همچنین همایش عملی جستاری در مفهوم و ماهیت کاپیتالیسم و اردوی فرهنگی جبهههای جنوب در اسفند 87 نیز از فعالیتهای دیگر گروه در این سال است.
انتشار نشرياتي چون ويژهنامه علوم انساني ايراني – اسلامي، برداشت اول، مركز بررسيهاي استراتژيك رياست جمهوري شماره 6 و 7، ويژهنامه سيامين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي از اقداماتي بود كه در اين سال انجام شد.
همچنين برگزاري همايش علمي جستاري در مفهوم و ماهيت كاپيتاليسم در چهارم دي ماه 87 در دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران با سخنراني دكتر ابراهيم فياض با موضوع «بحران معنايي سرمايهداري و فرصت تاريخي ما»، دكتر ناصر فكوهي با موضوع« بحران اقتصاد يا اجتماعي»، دكتر سيد حامد وارث با موضوع «سرمايهداري، روح مدرنيته»، دكتر شهرام پرستش با موضوع «سرمايهداري و ارزشهاي متعالي» و تشكيل ميزگرد پيرامون نظام بازار آزاد و بحران سرمايهداري با حضور دكتر مسعود درخشان، دكتر موسي غنينژاد، دكتر محمد مال جو، سيد مهدي زريباف (مجري) و برگزاري اردوي فرهنگي جبهههاي جنوب در اسفند سال 87 و با حضور 40 نفر از برادران از ديگر اقدامات ديگر اين گروه در سال پنچم فعاليت خودبود.
سال ششم
مجموعه دانشجویی حاضر پس از طی مسیر طولانی پنج ساله، هماکنون دارای تجربیات مهمی بوده و رفته رفته در حال خارج شدن از حالت دانشجویی و کارآموزی و تبدیل شدن به موسسهای توانا و معتبر در عرصه جنبش نرمافزاری است.
اعضای ثابت این مجموعه سالهای متمادی است که در کنار یکدیگر، مشغول به انجام فعالیتهای متعدد علمی و فرهنگی هستند و اکنون پس از گذراندن دورههای آموزشی لازم و با ورود اکثر اعضا به مقطع کارشناسی ارشد، سعی در حرکت به سمت تولید محتوای معرفتی بصیرتی مورد نیاز برای قشر دانشآموز و دانشجوی کشور و تشکیل شبکهای بزرگ از فعالان این حوزه و توزیع محتوای لازم در آن شبکه دارند.
ناگفته نماند تولید محتوا، فعالیتی پژوهشی بوده و نیازمند صرف وقت، مطالعه بسیار، مباحثه گروهی و داشتن تمرکز توسط اعضا است؛ لذا اعضا باید فارغ از دغدغههای مکانی و امکانی باشند تا این مسیر محقق شده و دستاوردهای آتی گروه زمینهساز شکلگیری جنبشی متناسب با نیازهای انقلاب اسلامی شود. نظام محتوایی انقلاب اسلامی هماکنون در مرحله حساسی قرار گرفته است؛ چرا که از یک سو متهم به ناکارآمدی در عرصه اجتماعی بوده و از دیگر سو بدلیل ضعف در جاری ساختن اسلام در کلیه شئونات زندگی، متهم به ناتوانی اسلام در اداره دینی جامعه شده است.
جوانان مومن و انقلابی در این برهه حساس، باید همانند سالهای آغازین جنگ تحمیلی با عبور از جزمیتهای ذهنی و ایجاد نوآوریهای علمی، این سد را نیز شکسته و انقلاب اسلامی را وارد مرحله جدیدی از تمدنسازی کنند. تربیت اینگونه نظریهپردازان برای پاسخگویی به مسائل امروز انقلاب اسلامی نیازمند برخورداری از محتوا غنی و پژوهشمحور است تا اندیشمندان جوان اسلامی، اولا در دام نظریههای غربی گرفتار نشده و همچنین راه دینی عمل کردن را در عرصه اجتماعی بیاموزند.
آموزش پژوهشمحور در عرصه علوم اجتماعی و انسانی، نیاز امروز جامعه علمی کشور است که مجموعه حاضر، فعالیتهای خود را در این زمینه، تحت عنوان نظام محتوایی پی گرفته و خواهد گرفت. طراحی الگوی نظام محتوایی از دستاوردهای این مجموعه بوده و تکمیل منابع آموزشی آن، در دستور کار امسال مجموعه قرار دارد. نشست صاحبنظران موضوع امکان تولید علم دینی و راهکارهای دستیبابی به آن هنوز برای جامعه علمی کشور تازه، خام و غیر دقیق هستند. اندیشمندان موافق و مخالف به روشنی دلایل و استدلالات خود را باز نکردهاند و این افکار هنوز یکدیگر را به طور جدی به چالش نکشیدهاند. برای پیشرفت علمی کشور در حوزه علوم اجتماعی و انسانی، لازم است تا سلسله نشستهایی در قالبهای مختلف برگزار شود و جامعه علمی با پیگیری مداوم آن راه خود را یافته و به سمت مطلوبهایش حرکت کند. بیشترین منفعت را در این میان، دانشجویان و پژوهشگران جوان خواهند برد که به صورت شفاف و دقیق نظرات مختلف را فهمیده و نقاط قوت و ضعف آنها را مورد بررسی و تحلیل قرار خواهند داد.
لذا این مجموعه با طراحی برنامه سلسله نشستهایی با عنوان کرسیهای آزاداندیشی نظریهپردازان با رویکردی هدفمند، سعی در روشن ساختن نقاط افتراق دیدگاههای مختلف داشته و با هدایت بحث به سمت راهکارهای ایجاد جنبش اجتماعی تولید علم دینی، تلاش خواهد کرد تا نتیجهای برای عمل نهادهای سیاستگذار، سازمانهای اجرایی و پژوهشگران حاصل شود. دورههای فرهنگی آموزشی استانی انقلاب اسلامی نیازمند افرادی مومن، انقلابی، جهادی، بصیر، فکور و مدیر است تا بتواند آرمانهای خود را در سطح جهانی محقق سازد.
با توجه به وضعیت فعلی دانشگاههای کشور، لازم است تا دورههایی فوقالعاده برگزار شود. برگزاری سه دوره کشوری فرهنگی آموزشی (در تابستان سالهای 84، 86 و 87) و همچنین برگزاری سه دوره استانی آموزشی و ترویجی (در استان تهران در سال 85، 87) توسط این مجموعه، تجربیات زیادی را در نحوه برگزاری اینگونه دورهها به دست داده است.
با توجه به نیاز فعلی کشور به تربیت نسل، مجموعه قصد دارد تا با استفاده از این پشتوانه تجربی خود، در سال جاری دورههای متمرکزی را در استانهای مختلف با رویکرد فرهنگسازی پیرامون انقلاب اسلامی و جنبش نرمافزاری در راستای زمینهسازی برای ایجاد تحول در علوم اجتماعی و انسانی برگزار کند.
تولید مجله و کتاب
در راستای تبلیغ و ترویج محتوای اصیل انقلاب اسلامی و اندیشههای امام خمینی (ره)، مجموعه حاضر اقدام به تولید سه شماره نشریه به مناسبت سیامین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در سال گذشته کرد که با استقبال خوبی مواجه شد. برای پاسخگویی به این تشنگی فضای علمی کشور به محتواهای غنی و کاربردی، مجموعه قصد دارد تا همکاری خود را با نشریات بسیج دانشجویی و سوره حفظ کرده و متناسب با توان اجرایی خود، ایجاد شمارههای دیگری را نیز عهده بگیرد.
علاوه بر این طرح، طرح ایجاد مجموعه کتابی تحت عنوان «علم و نسبتهایش» در 10 جلد در دست تهیه است تا محتوایی کامل برای آنان که در راه تولید علم قدم گذاشتهاند، فراهم آید.
سایت وارثین با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت، خطر جنگ نرم در فضای سایبر به شدت در حال افزایش است. گسترش سایتهای ضد انقلاب که مستقیما نظام جمهوری اسلامی و ولایتفقیه را نشانه رفتهاند، به همراه تهاجم به ارزشها و مبانی اسلام و قلمرو دین، موجب منفعل شدن نیروهای مذهبی شده است تا آنجا که عملا فضای اینترنت، در اخیتار این قشر قرار گرفته و کاربر عادی به صورت مداوم، در معرض هجوم کلیپها، وبلاگها، ایمیلها و اتاقهای گفتوگویی است که شبهات مختلفی را پیرامون نظام اسلامی و رهبری آن مطرح میکنند. در این فضا متاسفانه وبلاگ، کلیپ یا متن درخوری متناسب با روشنگری پیرامون این شبهات، در سایتها و وبلاگهای مذهبی یافت نمیشود. در این راستا به نظر میرسد اولا بصیرت یا مهارت کافی برای پاسخگویی در بین جوانان مومن و انقلابی وجود ندارد. ثانیا برخورد منفعلانه با این شبهات دیگر کارساز نیست.
لذا به نظر میرسد باید با رویکردی تهاجمی، پایههای تفکری مکتب متهاجم به اسلام را مورد هجوم قرار داده و آنان را به چالش کشیده و مجبور به جوابگویی کرد. با مشخص شدن نظام مفاهیمی که از آن دریچه، نظام اسلامی در حال نقد شدن است، خود به خود ارزشهای اسلامی واضح شده و از این تفکر دفاع میشود. مجموعه حاضر قصد دارد تا سایت وارثین را با هدف آموزش نیروهای مومن و انقلابی لازم برای اجرای این رویکرد راهاندازی کند تا اولا مخاطبان به صورت مشخص شناسایی شده و در سایت سلسله مراتب آموزشی را طی کنند. ثانیا محتوای لازم برای تهاجم به دشمن، با هدف استفاده در سایتهای معمولی و وبلاگها در دسترس افراد قرار گیرد. همچنین ارتباط موثر و همافزایی بین گروههای فعال در فضای سایبر ایجاد شود تا گردش محتوا به صورت کاملا حساب شده انجام گیرد.
لازم به ذکر است، طرح اولیه این سایت و فرآیندهای داخلی آن اعم از مخاطب و محتوا، تدوین و آماده شده است.