مرکز تحقیقات طب سنتی و مكمل سمنان؛ جهش در توليد علم اسلامي

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ مرکز تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان مهر ماه سال 88 به همت جمعی از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سمنان در حرکتی خودجوش و با حمایت بسیج دانشجویی و نظارت معاونت آموزشی- پژوهشی دانشگاه و با صلاحدید و مشورت سازمان ها و متولیان طب سنتی- مکمل در کشور و اساتید مربوطه، به صورت تشکلی دانشجویی و علمی- فرهنگی، راه اندازي شد.

 

هدف از تشکیل این مرکز، ترویج، آموزش و انجام پژوهش با موضوع طب سنتی- مکمل، اعتلای جایگاه علمی و فرهنگی طب سنتی و بهبود مسائل و مشکلات بهداشتی و درمانی کشور بوده است.

 

اين مركز اهداف ديگري نيز دارد كه آشنایی با مبانی و کلیات طب سنتی ايران، طب مکمل و جايگزين (CAM)، یادگیری اصول و قواعد علمی طب سنتی ایران و CAM، ترویج، آموزش و توسعه طب سنتی ایران و CAM، ارتباط مستمر با مراکز آموزشی، پژوهشی و درمانی مرتبط و استفاده از تجربیات مفید آنها در سیاست گذاری و فعالیت های مرکز، شناسایی قابلیت ها و ظرفیت های موجود در این عرصه برای فعالیت های آموزشی و پژوهشی، هدف گذاری و برنامه ریزی براي آموزش و توانمندسازی افراد در زمینه طب سنتی ایران و CAM، استفاده بهینه از ظرفیت ها و فرصت های پیش رو براي اعتلای جایگاه طب سنتی ایران و CAM، انجام پژوهش های علمی و ارائه آنها در همایش های علمی و انتشار آنها در مجلات علمی معتبر از جمله اين اهداف است.

 

همچنين اين مركز به ایجاد کرسی های نظریه پردازی در طب (تولید علم به جای توجه، تکرار و تقلید)، ترویج روحیه خودباوری و هویت یابی ایرانی اسلامی و پرهیز از یاس در نیل به اهداف با جهاد علمی تلاش در راستای وحدت حوزه و دانشگاه براي تحقق دانشگاه اسلامی، شناسایی و جذب نخبگان علمی دانشگاه و مراکز علمی و حمایت از پژوهشگران در عرصه طب مکمل و جایگزین، آموزش و تربیت پژوهشگران براي نیل به اهداف مرکز، ایجاد یک مرکز آموزشی و پژوهشی معتبر طب مکمل و جایگزین در دانشگاه با پوشش کشوری و تحقق اهداف بسیج دانشجویی در زمینه ی علمی، پژوهشی و فرهنگی نيز مي پردازد.

 

پیش از تاسیس مرکز طب سنتی در سال 88، جرقه های اولیه آن در سال87 و اواخر سال 86 زده شد؛ بدین ترتیب که رضا خدایی از دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی با الهام گرفتن از تفکرات مقام معظم رهبری در زمینه جنبش نرم افزاری و تولید علم، تصمیم به تشکیل هسته ای با موضوع طب اسلامی و طب سنتی گرفت تا بستری برای تولید علم در این عرصه به وجود آید. وی با گرد هم آوردن چند تن از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي سمنان هسته طب الشفا را بنیان نهاد و در بررسی هایی که در تابستان 88 انجام شد و مشورت هایی که با بزرگان طب سنتی کشور صورت گرفت، به این جمع بندی رسيدند که اگر می خواهند طب سنتی و اسلامی و مکمل را در دانشگاه گسترش دهند، باید پا را از یک هسته علمی کوچک فراتر نهاده و یک مرکز علمی با عنوانی جامع و اهدافی بزرگ بوجود آورند تا در پرتوی این بسترسازی، افق دیدی روشن برای طب سنتی و اسلامی در دانشگاه پدیدار شود و از اين رو مركز تحقيقات طب سنتي و مكمل دانشگاه علوم پزشكي سمنان شكل گرفت.

 

 

مركز تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان در بخش هاي ترویج، آموزش و پژوهش به صورت فعال عمل مي كند.

 

برگزاری همایش «جایگاه طب سنتی در سازمان جهانی بهداشت» در آذر سال 90، برگزاری نمایشگاه طب سنتی و مکمل در دانشگاه به مدت 10 روز در آذر سال 89، برپایی غرفه در نمایشگاه مخترعین و مبتکرین بسیجی سراسر کشور در آبان سال 90، برپایی غرفه در نمایشگاه مخترعین و مبتکرین بسیجی استان سمنان در آذر سال 89، راه اندازی چند برد علمی در دانشگاه و خوابگاه ها و ارائه مطالب کاربردی، جذب و عضویت بیش از 250 نفر از دانشجویان در رشته ها و مقاطع مختلف و راه اندازی سایت tebsem.ir از جمله اقداماتي است كه در حوزه ترويج صورت گرفته است.

 

آموزش تربیت نیروهای مسلط به مبانی، برگزاری دور اول و دوم آموزش عمومی برای دانشجویان عادی توسط اعضای آموزش دیده، برگزاری کارگاه تخصصی دو روزه توسط اساتید کشوری با موضوع «مبانی و کلیات طب سنتی ایران» با حضور 40 تن از دانشجویان، برگزاری کارگاه های دانشجویی طرح مطالعاتی با محوریت کتاب «مروری بر مبانی و کلیات طب سنتی ایران»، تهیه بروشورهای آموزشی در حیطه های مختلف طب سنتی و مکمل و تدوین پیش نویس آيین نامه گروه های تخصصی مطالعاتی با شکل گیری هفت گروه تخصصی از جمله فعاليت هاي اين مركز در حوزه آموزش بوده است.

 

کسب عنوان «مقاله برتر سمینار در بخش سخنرانی» از میان 16 مقاله در سمینار قرآن پژوهی و طب دانشگاه علوم پزشکی سمنان با وجود شرکت اساتید صاحب مقاله ISI در بهمن سال 90، کسب عنوان «مقاله برتر سمینار در بخش ارائه پوستر» از میان 70 مقاله در سمینار قرآن پژوهی و طب دانشگاه علوم پزشکی سمنان با وجود شرکت اساتید کشوری در بهمن سال 90، ارائه مقالات در همایش ها و کنگره های مختلف و پذیرش آنها به عنوان سخنرانی یا پوستر، راه اندازی کتابخانه مرکز با بیش از 250 عنوان کتاب در زمینه طب اسلامی، طب سنتی، طب تکمیلی و گیاه درمانی، شركت در کنگره  «طب الرضا» با محوریت طب اسلامی و سنتی در آبان 88 برگزاری کارگاه های دانشجویی ارائه، بررسی و نقد مقالات ارائه شده در نشریات معتبر علمی با عناوین طب سنتی ایران و طب مکمل، بررسی مقالات و متون علمی با هدف کشف و استخراج عناوین پژوهشی و امکان سنجی برخی ایده های پژوهشی و مشاوره با برخی اساتید در این رابطه از فعاليت هاي پژوهشي اين مركز بوده است.

 

تدوین پروتکل پژوهشی با عنوان «بررسی میزان آگاهی، باور و علاقه مندی اساتید و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی سمنان نسبت به طب سنتی و مکمل در سال 89» نيز از فعاليت هاي اين مركز در بخش پژوهشي بوده است.

 

مرکز دانشجویی طب سنتی و مکمل بسیج دانشجویی دانشگاه به عنوان «کانون علمی برتر» بسیج دانشجویی استان سمنان معرفی شده و در آذر سال 89 در جشنواره مخترعین و مبتکرین بسیج دانشجویی مورد قدردانی قرار گرفت.

 

مسئول واحد طرح و برنامه مركز نيز به عنوان «مسئول برتر» در نمایشگاه مخترعین و مبتکرین بسیجی کل کشور در آبان 90 شناخته شد.

 

 

عليرضا اديب مهر، مسئول مركز تحقیقات تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان گفت: به منظور ارزیابی میزان اثربخشی فعالیت های مرکز پس از هر برنامه مرکز در حیطه های ترویج و آموزش از شرکت کنندگان تقاضا می شود تا فرم های نظرسنجی که به همین منظور طراحی شده اند را پرکرده و پیشنهادها و انتقادات خود را در آن مرقوم کنند، سپس فرم های نظرسنجی توسط واحد طرح و برنامه مورد ارزیابی و تحلیل آماری قرار گرفته، موارد مثبت و منفی و موارد ابهام آن استخراج شده و در جلسه شورای مرکزی به نمایش گذاشته می شود، پس از آن نقاط قوت و ضعف مرکز و هر یک از واحدها مشخص شده، قرار بر اصلاح نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت شده در برنامه های بعد اگر آن اشکالات بر طرف نشود به مسئول واحد مربوطه تذکر داده شده و در صورت تکرار مجدد مسئول مربوطه برکنار می شود.

 

مسئول مركز تحقیقات تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان ادامه داد: در دو حیطه پژوهش و تقویت ساختار هم باید حداقل نیمی از اهداف پیش بینی شده مرکز حاصل شود و در غیر این صورت شورای مرکزی به دنبال علل عدم توفیق است و چنانچه قصور از جانب واحد یا شخصی باشد، به وي تذکر داده مي شود.

 

وي افزود: سومین راه ارزیابی فعالیت های مرکز نظارت از بالا توسط مسئول بسیج، ناحیه و مسئولان دانشگاه است که همه این موارد در اساس نامه مورد توجه قرار گرفته است، بر اساس هر سه روش ارزیابی بالا و به اذعان مسئولان ناحیه و دانشگاه، پیشرفت مرکز در سه سال گذشته، بسیار سریع، چشمگیر و قابل توجه بوده است و به بسیاری از مرزهای مدیریت و دانش دست پیدا کرده؛ ساختار مدیریتی آن استحکام پیدا کرده، در عرصه ترویج و آموزش گام های بلندی برداشته و در حاليكه هنوز وارد فاز پژوهش نشده مقالات آن عناوین برتر کسب می کنند.

 

اديب مهر ادامه داد: مرکز طب سنتی و مکمل هم اکنون در یک مقطع مهم و استثنایی از حیات خود قرار دارد و آن مرحله جهش در فعالیت های پژوهشی و تولید علم اسلامی و پاسخگویی به نیازهای کشور بر اساس علم می باشد.

 

مسئول مركز تحقیقات تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان گفت: اين مركز امسال نيز برنامه هايي را در حوزه ترويج، آموزش و پژوهش مدنظر دارد؛ افزایش اعضای مرکز از 250 نفر به 400 نفر، گسترش دامنه فعالیت از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی به دانشجویان و اساتید دانشگاه های سمنان، برگزاری مجدد نمایشگاه در دانشگاه علوم پزشکی سمنان، ارتقای کیفیت پایگاه اینترنتی و به روزرسانی مطالب آن، ارتقای کیفیت برد تخصصی و به روزرسانی مطالب آن و برگزاری کرسی آزاداندیشی در مورد طب سنتی از برنامه هاي اين مركز در حوزه ترويج است.

 

وي تصريح كرد: برگزاری دور سوم کلاس های مبانی و مقدمات طب سنتی برای اعضای عادی توسط اعضای آموزش دیده، برگزاری کلاس های تخصصی برای اعضای آموزش دیده توسط اساتید برجسته کشوری، برگزاری اردوهای آموزشی با کیفیت، برگزاری کارگاه تخصصی با رویکرد بالینی، فعال سازی گروه های تخصصی مطالعاتی و برگزاری کرسی ایده پردازی و تولید فکر با دعوت از اساتید برجسته کشوری در حوزه آموزشي صورت مي گيرد.

 

اديب مهر عنوان كرد: تصویب حداقل 20 پروپوزال پیرامون طب سنتی و مکمل، ارائه حداقل 10 مقاله پیرامون طب سنتی و مکمل، تجهیز کتابخانه و افرایش کتب آن، تجهیز بانک مقالات و افزایش مقالات آن و اعزام هر چه بیشتر دانشجویان به همایش های علمی و تخصصی نيز از برنامه هاي اين مركز در حوزه پژوهشي است.

 

مسئول مركز تحقیقات تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان افزود: در اين مركز 250 عضوي 20 عضو فعال هستند كه به صورت پاره وقت با مركز همكاري دارند و از اين تعداد با توجه به وضعیت دانشگاه های علوم پزشکی،70 درصد دختر و 30 درصد پسر از مقاطع تحصیلی کارشناسی، ارشد و دکترا و تمام اين افراد دانشجو هستند.

 

وي گفت: اين مركز با دانشجويان و اساتيد و ناحیه بسیج دانشجویی، حوزه بسیج دانشجویی، سازمان بسیج علمی (معاونت علمی سپاه استان)، بسیج اساتید (جامعه پزشکی) و دانشگاه علوم پزشكي سمنان ارتباط نزديكي دارد.

 

 

اديب مهر خاطرنشان كرد: کمبود نیروی انسانی فعال، کمبود امکانات نظیر فضای فیزیکی، فضای مجازی و اینترنت و سخت افزارهایی نظیر رایانه و پرینتر، عدم حمایت جدی معاونت آموزشی و پژوهشی از مرکز و نیز بروکراسی های دردسرساز اداری داخل و خارج دانشکاه و کمبود بودجه حتی برای فعالیت های ابتدایی از جمله مشكلات اين مركز براي پيشرفت است.

 

مسئول مركز تحقیقات تحقیقات طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی سمنان تصريح كرد: برقراری تعاملات رسمی با نهادهای تاثیرگذار طب سنتی در کشور، برگزاری جلسات منظم با بزرگان طب سنتی و استفاده از رهنمودهای آنان در پیشبرد فعالیت های علمی و اجرایی مرکز، ثبت مرکز به عنوان یک NGO در وزارت فرهنگ و تقویت هرچه بیشتر سایت مرکز به عنوان دروازه ای برای ارتباط با فضای مجازی و استفاده از ظرفیت های بی نهایت گونه این فضا از جمله پيشنهادات براي پيشرفت مركز است.