دلایل اثبات وجود حضرت رقیه(س)

 گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، زینب صارم؛ وجود مبارک حضرت رقیه را می‌توان از جنبه‌های متعددی مورد بررسی قرار داد؛ اول آن که برخی در وجود تاریخی دختر سه ساله امام حسین (ع) تشکیک وارد کرده‌اند و بیان داشته‌اند که اصلا چنین شخصیتی وجود تاریخی ندارد و امام حسین (ع) دو دختر به نام فاطمه و سکینه(س) داشته‌اند و از فردی به نام رقیه در سنین کودکی نام برده نشده است.
 
در جواب تشکیک کنندگان، براهین تاریخی و استدلالی بسیاری بیان شده است که یکی از این براهین، بارگاه مقدس حضرت رقیه در شهر شام است که نشان دهنده وجود مبارک آن حضرت می‌باشد.

در همین راستا می‌توان به خراب شدن قبر آن حضرت و تعمیر آن اشاره کرد که پیکر آن حضرت مشاهده شده و این اتفاق تاریخی با جریان مفصل آن در لهوف سید بن طاووس ذکر شده است.

اسنادی که نشان می دهد رقیه (س) در تاریخ وجود داشته است

به غیر از موارد ذکر شده، می‌توان شواهد تاریخی معتبری را نیز ذکر کرد که در آن با استنادات معتبر بوجود مبارک حضرت اشاره شده است؛ اول آن که سید بن طاووس متوفای سال 664 می‌فرماید: «زمانی که امام حسین (ع) اشعار معروف (یا دهر اف لک من خلیلی...) را خواندند، اهل حرم صدا به ناله گریه بلند کردند در آن هنگام سیدالشهداء آنان را مخاطب قرار داد و فرمود: خواهرم یا ام کلثوم، ای زینب، فاطمه و یا رقیه و ای رباب مراقب باشید زمانی که من به شهادت رسیدم گریبان چاک نزنید و کلامی ناروا به زبان نرانید» (1). چنان‌چه از این متن تاریخی بر می‌آید امام حسین (ع) هم ردیف با دیگر بانوان حرم از ایشان نام برده‌اند.
 
دومین سند تاریخی که نه تنها اثبات کننده وجود تاریخی حضرت رقیه، بلکه نشان دهنده توجه جدی و خاص امام حسین (ع) به ایشان است، این می باشد که اباعبدالله الحسین (ع) زمانی که فرزند خویش زین العابدین را به عنوان جانشین و خلیفه بعد از خود معرفی می‌کنند، حضرت رقیه را مانند دیگر بانوان حرم مخاطب قرار داده و می‌فرمایند: «سخنم را بشنوید و بدانید که فرزندم علی جانشین من بر شماست و او امام مفترض الطاعه است» (2)، البته توجه خاص امام حسین (ع) به حضرت رقیه مطمئنا بدون علت نیست و دارای اسرار خاصی می باشد که تاریخ برای شیعیان روشن کرده است.
  
سومین سند تاریخی که نشان از توجه خاص امام حسین (ع) به دختر خردسال خود دارد، زمانی است که امام حسین(ع) برای وداع با بانوان حرم به سوی خیمه‌ها باز می‌گشتند. امام در آن جا نیز حضرت رقیه را هم ردیف دیگر بانوان حرم مخاطب قرار داد و فرمودند: «یا ام کلثوم و یا سکینه و یا رقیه و یا عاتکه و یا زینب، یا اهل بیتی علیکن منی السلام» (3).
  
رقیه ودیعه الهی نزد اباعبدالله است
  
چهارمین سند تاریخی که دلالت بر وجود مبارک حضرت رقیه(س) می‌کند، هنگامی است که اباعبدالله الحسین(ع) در آخرین لحظات در مواجهه با شمر لعین چنین می‌فرماید: «ای زینب، ای سکینه، ای فرزندان من! چه کسی بعد از من برای شما سرپرست خواهد بود؟ ای رقیه! ای ام کلثوم! شما امانت پروردگار در نزد من هستید؛ امروز وعده شهادت نزدیک است» (4).
 
امام حسین (ع) در لحظات آخر زندگانی خویش نه تنها از حضرت رقیه یاد می‌کنند، بلکه از ایشان بعنوان امانت و و دیعه الهی نام می‌برند.

به کار بردن کلمه ودیعه در توصیف جایگاه حضرت رقیه نشان از احساس مسئولیت اباعبدالله و نگرانی ایشان از سرنوشت بانوان حرم از جمله حضرت رقیه (س) بوده است.
 

نزدیک است قلب رقیه ذوب شود
 
پس از شهادت امام حسین (ع) تاریخ نیز بارها نام حضرت رقیه را در خود ثبت کرده است؛ از جمله زمانی که حضرت زینب(س) در کوفه با سر برادر خود مواجه شد اشعاری را بدین مضمون ایراد فرمود: «ای برادرم! با فاطمه کوچک سخن بگو که نزدیک است قلبش ذوب شود» (5). مصداق فاطمه صغیره را علماء و دانشمندان متاخر و متقدم حضرت رقیه(س) دانسته‌اند.
 
یکی دیگر از اسناد بسیار مهم که بر وجود تاریخی آن حضرت گواه و شاهد می باشد، شعری است که سیف بن عمر نخعی کوفی که در زمان امام صادق (ع) زندگی می‌کرد، سروده و دو بار صریحا از حضرت رقیه (س) نام برده است.

سیف از اصحاب امام صادق (ع) و امام موسی کاظم (ع) بود و رجال شناسان بزرگی همچون نجاشی و شیخ طوسی صداقت وی را تصریح کرده‌اند، همچنین وی از راویان مشهور زیارت عاشورا از امام باقر(ع) است و کتابی حدیثی نیز نگاشته است.
 
اسناد و مدارک فراوان دیگری نیز درباره نحوه و علت شهادت این دردانه آل علی(ع) وجود دارد که با بررسی آن می‌توان به نکات ارزشمندی پی برد، اما آنچه اهمیت دارد این است که وجود حضرت رقیه(س) نه تنها قابل اثبات است، بلکه می‌توان توجه و عنایت خاص امام حسین (ع) را به ایشان در خلال اسناد و روایات متوجه شد.
 

معجزات حضرت رقیه نشان دهنده وجود ایشان است
 
هرچند که به غیر از اسناد و مدارک فراوانی که وجود دارد می‌توان مکاشفات و معجزات مستندی که از آن عزیز بزرگوار ساطع شده را دلیل دیگری بر وجود مقدس و نورانی آن حضرت دانست، اما این مقاله تنها سعی داشت با برشمردن چند دلیل از دلایل تاریخی فراوانی که وجود دارد، تشکیک و ابهاماتی که پیرامون وجود تاریخی حضرت رقیه(س) وجود دارد را دفع کند.

منابع

1. لهوف سیدبن طاووس، ترجمه عباس عزیزی، ص 117.
2. موسوعه کلمات الامام الحسین(ع)، فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)، ترجمه علی مویدی ص 542.
3. همان منبع، ص 548.
4. همان منبع، ص 573.
5. بحالارالانوار، ج 45، ص115.
6. علاقه مندان برای مطالعه قصیده به مجله مبلغان ش 124، حسین تربتی مراجعه کنند.