ارائه سبک زندگی زمانی پیچیده شد که این مقوله به خورد برنامه رسانه‌ها رفت

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، نشست ما و مسئله سبک زندگی صبح امروز به همت کانون اندیشه جوان و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در محل حوزه علمیه امام رضا (ع) برگزار شد. 

 

در این نشست که با حضور طلاب برگزار شد، حجت‌الاسلام سعید مهدوی‌کنی، رییس دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع) به ایراد سخنرانی درباره چیستی سبک زندگی پرداخت. 

 

وی با بیان اینکه مفاهیم متعددی در حوزه دانش بشری تولید می‌شود، گفت: گر چه این مفاهیم به خاستگاه خود وابستگی دارند، اما می‌توان آنها را از خاستگاه خود جدا کرد و در مهندسی دیگری از آنها استفاده نمود.

 

این استاد دانشگاه ادامه داد: سبک زندگی برآمده از جامعه‌شناسی غرب است، لذا باید آن را از خاستگاهش بررسی کنیم.

 

مهدوی‌کنی ادامه داد: اگر به وابستگی‌ مفهوم سبک زندگی به مفاهیم دیگر توجه نشود، چون این مفهوم در اندیشه اسلامی هنوز جا نیفتاده، به مفهومی زاید و التقاطی تبدیل می‌شود.

  

این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد: مفهوم سبک زندگی را باید با محدوده‌اش بشناسیم، اما در ساختار فرهنگی خودمان استفاده کنیم. 

 

وی گفت: مفهوم سبک زندگی در تاریخ اندیشه غرب، در زمان تعدیل نظریه ضدسرمایه‌داری مارکس پدید آمد و وی به تبیین این دیدگاه پرداخت. 

 

مهدوی‌کنی با اشاره به اینکه مارکس در نظریه خود بر مقوله تولید و سرمایه تاکید کرد و جامعه را بر اساس آن تقسیم‌بندی نمود، گفت: کسی مانند وبر بر معیار قرار دادن مصرف، نظر مارکس را نقد کرد.

 

این استاد دانشگاه ادامه داد: وبر پیشنهاد داد به جای اینکه افراد را به دو دسته سرمایه‌دار و کارگر تقسیم کنیم به واقعیت زندگی مردم توجه نماییم.

 

وی افزود: خصوصاً در دوره سرمایه‌داری جدید که درون جامعه، گروه‌های متعددی را مشاهده می‌کنیم که بنا بر توانایی، اعمال فشار و قدرت دارند و با روش و شیوه پوشش و سبک زندگی، نمادهای خاصی را برای خود به کار می‌برند. 

 

مهدوی‌کنی با تاکید بر اینکه امروزه برای شناخت مردم و افکار آنها، با توجه به ظاهر آنها می‌توان به اطلاعات بسیاری دست یافت، گفت: امروزه مردم با استفاده از سبک‌های زندگی مختلف، اما مشترک با گروهی خاص، اعتقادات و شیوه زندگی خود را به دیگری عرضه می‌کنند. 

 

این استاد دانشگاه ادامه داد: در جامعه امروزی افراد بنا بر روش زندگی خود وابستگی شان را به پایگاه‌های اقتصادی و منابع قدرت نشان می‌دهند. 

 

وی با بیان اینکه سبک زندگی در ایران بیشتر در فضای تجویزی و ارزشی مطرح می‌شود، گفت: در ایران، ما بیشتر می‌خواهیم یک نظام ارزشی را از طریق انتقال بایدها به مردم تجویز کنیم، در حالی که روزی که اصطلاح سبک زندگی ضربشد، بیشتر یک اصطلاح توصیفی بود. 

 

مهدوی کنی با تاکید بر اینکه غرب‌ اصطلاح سبک زندگی را در ابتدا با مفهومی توصیفی به کار برد، گفت: خود غربی‌ها بعدها از این مفهوم به عنوان یک ابزار تجویزی استفاده کردند و از آن طریق سعی نمودند ارزش‌های خود را ارائه دهند.

 

این استاد حوزه و دانشگاه در تشریح تاریخچه سبک زندگی به طور خلاصه گفت: سبک زندگی در آغاز سده 20 با حضور اندیشمندانی چون وبر مطرح شد و در ادامه در آثار روان شناسانی چون آلفرد آدلر در روان شناسی ادامه پیدا کرد و در دوره جدید پس از توجه به مقوله مصرف در غرب، به یک مفهوم کاربردی و ژورنالیستی تبدیل گردید. 

 

وی در ادامه به مقوله مد اشاره کرد و گفت: نفوذ غرب با گسترش تولید پارچه و پراکندن این شعار که «لباس قبل از کهنه شدن دل‌آزار می‌شود»، آغاز شد. 

 

مهدوی‌کنی گفت: غرب برای اینکه مصرف شکل بگیرد، روش‌ها و سلایق مختلف را بر اساس منش‌های گوناگون شکل داد و برای هر یک از اینها مد و سبک پوشش و زندگی طراحی کرد. 

 

این استاد دانشگاه به فعالیت‌های اخیر هنرمندان، ورزشکاران و سیاسیون در برخی عرصه‌های تبلیغاتی اشاره کرد و گفت: این اقشار الگوی رفتاری مردمند و با تغییراتی که در منش خود می‌دهند، دوستداران شان را به سوی مصرف کالاهای خاص سوق می‌دهند.

 

وی با اشاره به تغییراتی که در فضای اندیشه‌ای مبنی بر ظهور و پیدایش نظریات پست مدرن رخ داد، گفت: ظهور این سبک اندیشه‌ای نیز کمک شایانی به ایجاد شیوه‌های جدید مد و سبک زندگی کرد.

 

مهدوی‌کنی پیچیده‌تر شدن ارائه سبک زندگی را زمانی دانست که مقوله سبک زندگی از حالت ساده خود خارج شد و به خورد برنامه‌های رسانه‌ها رفت.

 

این استاد حوزه و دانشگاه به مفاهیمی که با سبک زندگی دچار خلط شده اشاره کرد و گفت: گاهی اوقات سبک زندگی را با مفهومی بالاتر از خود یعنی فرهنگ خلط کرده‌ایم، گاهی آن را با اخلاق عملی و گاهی آن را با آیین‌ زندگی؛ این در حالی است که سبک زندگی معادل روش زندگی است.