گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ دکتر محمدحسین رجبی دوانی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین (ع) و یکی از فرزندان مرحوم علامه علی دوانی در گفتوگو با این خبرگزاری به بیان نکاتی در خصوص سبک زندگی پدر مرحوم خود پرداخت.
«خبرگزاری دانشجو» - لطفاً نکاتی را در خصوص سبک زندگی مرحوم دوانی، بخصوص نوع رابطه ایشان با همسر خود را ذکر کنید.
رجبی دوانی: ایشان تلاش داشتند تا جایی که میتوانند زندگی خود را با سیره اولیا و بزرگان دین تطبیق دهند، بنابراین یک زندگی سراسر عاطفه، محبت، قناعت، سادگی و صفا داشتند و اگر شما از تکتک کسانی که با ایشان سر و کار داشتند سؤال کنید به این مسئله اذعان میکنند.
روابط ایشان با همسرشان بسیار محترمانه و در عین حال یک رابطه بسیار صمیمی بود؛ چون مادر ما از بیت علم بودند، مرحوم پدر علاقه و احترام مضاعفی برای ایشان قائل بودند و بارها به ما میگفتند به مادرتان افتخار کنید؛ همچنین به دلیل اینکه مادرم از نوادگان مرحوم مجلسی و مرحوم وحیدبهبهانی بودند، لذا بسیار ایشان را احترام میکردند؛ البته این احترام متقابل بود.
بعد از درگذشت مرحوم مادرم، ایشان شکست و هر گاه نزد ایشان میرفتیم، میگفت: خدا شما را حفظ کند، همه نزد من هستید، اما وقتی مادرتان نیست انگار که هیچکس نیست؛ بارها هم دوستانشان و خود ما میگفتیم در این سن کسی باید کنار شما و همدم شما باشد و ازدواج کنید، اما ایشان حاضر نشدند. حدود چهار و نیم سال بعد از مرحوم مادرم، ایشان در قید حیات بودند، ولی حاضر به ازدواج نشدند.
«خبرگزاری دانشجو» - ارتباط مرحوم دوانی با فرزندان خود چگونه بود؟
رجبی دوانی: در خانه ما فضایی فراهم شده بود که بدون این که ایشان بخواهد فشاری وارد کنند، خودمان شأن و جایگاه روحانیت و خانواده روحانی را حفظ میکردیم؛ هر چند بچهها شیطنتهایی هم داشتند؛ ممکن بود ما بیرون به گونه دیگری رفتار کنیم، اما در مقابل ایشان طوری برخورد میکردیم که ایشان میخواستند و میپسندیدند.
من به خاطر ندارم ایشان ما را تنبیه کرده باشند، اما در عین حال هیبتی هم داشتند که ما در مقابل ایشان خود را موظف میدانستیم که شئون را رعایت کنیم و رفتار و گفتارمان کنترل شده باشد.
«خبرگزاری دانشجو» - در حدیثی سفارش شده است که اوقات روز خود را به سه قسمت تقسیم کنید و ساعتی برای کار، ساعتی برای عبادت و ساعتی را برای تفریح قرار دهید. ایشان اوقات روز خود را چگونه تقسیم میکردند؟
رجبی دوانی: ایشان دو قسمت از روز خود را فقط به مطالعه و تحقیق اختصاص داده بودند و خیلی خوابشان کم بود. ما در ایشان تفریح چندانی نمیدیدیم، تفریح ایشان مطالعه و بحث علمی بود، یعنی با مطالعه شاد میشدند.
من روزی خدمت ایشان رسیدم، در حالی که ایشان بیمار و بستری بودند؛ وقتی یک بحث علمی را مطرح کردم ایشان چنان به وجد آمدند که یکباره بلند شدند و شروع به بحث کردند، حتی منبع و سندی را در رابطه با آن بحث آوردند؛ من بسیار تعجب کردم؛ زیرا ایشان نمیتوانستند از بستر بلند شوند، اما هنگامی که بحث علمی پیش آمد این گونه به وجد آمدند؛ در واقع ایشان سعی کردند مثل اولیای خود از لحظه لحظه زندگی به درستی استفاده کنند.
حتی وقتی ما سفر میرفتیم و ایشان نمیتوانستند در خودرو مطالعه کنند، اگر کوه و دشت را نگاه میکردند آیهای یا شعری راجع به آن خلقت الهی مطرح مینمودند که همان، کلاس درسی برای ما میشد.
«خبرگزاری دانشجو» - فعالیتهای علمی ایشان لطمهای به روابط خانوادگی نمیزد؟
رجبی دوانی: خیر، الحق ایشان دقت نظر عجیبی داشتند؛ البته میگفتند شما انتظار نداشته باشید من مرتب به بستگان سر بزنم، ولی در خانه من باز است و هر زمان خواستید بیایید و به من سر بزنید، همین طور هم بود؛ ضمن اینکه مقید بودند لطمهای به کارشان وارد نشود، اما اگر حتی کسی سرزده به ملاقاتشان میآمد، محال بود با در بسته مواجه شود و همه را به حضور میپذیرفتند.
«خبرگزاری دانشجو» - سرنوشت کتاب «دایرةالمعارف علوی» که در آستانه ارتحال در دست تهیه داشتند، چگونه شد؟
رجبی دوانی: بنا بود مجموعه آثار ایشان به اضافه آثار چاپ نشده شان در قالب «دایرةالمعارف علوی» به صورت یکدست و مثل مجموعه آثار شهید مطهری چاپ شود که به سبب عدم پشتیبانی از سوی مسئولان و دستاندرکاران و نداشتن امکانات لازم از سوی خانواده، با کمال تاسف و به سهم خودم شرمندگی، باید بگویم ما هنوز نتوانسته ایم این آرزوی ایشان را محقق کنیم.