عطار پل ارتباطی اندیشه‌های عرفانی ثنایی و مولوی

به گزارش خبرنگار باشگاه دانشجویان «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران در همایش بزرگداشت روز ملی عطار نیشابور که دیروز در فرهنگسرای سیمرغ مشهد برگزار شد، در خصوص شخصیت عطار نیشابوری گفت: عطار به عنوان پل ارتباطی اندیشه های عرفانی ثنایی و مولوی است.

حائری با بیان اینکه منطق‌الطیر 4000 بیت دارد، بیان داشت: 196 حکایت فرعی در این کتاب وجود دارد که این حکایت ها از دو بیتی تا 408 بیت بوده و معدل این حکایت ها 15 بیت است.

وی اظهار داشت: حکایت دو بیتی درباره واقعه ادبیه و 480بیت این حکایت مربوط به شیخ صنعان است.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی ساختار منطق الطیر را منظم، مرتبط و زنجیره ای عنوان کرد و گفت: منطق الطیر در ادبیات نمادین جزو منظومه هایی است که بدون مفاخر آغاز و پایان یافته است.

حائری بیان داشت: 17حکایت از این کتاب مربوط به دیوانگان است و شخصیت اصلی آن را دیوانگان تشکیل می دهد.

وی با بیان اینکه عطار هر جا که می خواهد حرفی بزند؛ اما نمی تواند به زبان عاقلان بنویسد به زبان دبوانگان می نوسید که در 115 حکایت آن بینش و منش دیوانگان را مورد بحث قرار می دهد.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران با اشاره به اینکه عطار 620 بیت نخستین این کتاب را به شریعت اختصاص داده است، گفت: آنجایی که نام هدهد به میان می آید، آن است که وادی ها را می خواهد، ترسیم کند و وادی را به گونه ای ترسیم می کند که آمیزه ای از مقام و حال باشد.

حائری نخستین وادی این کتاب را طلب عنوان کرده و اظهار داشت: دو مقام دیگر در این کتاب خواست و سه وادی آموختن و دو وادی پایانی رسیدن است.

وی گفت: تفاوت عشق از نگاه عطار و حافظ این است که عطار معتقد است که عشق باید با درد باشد.

این استاد دانشگاه افزود: هسته مرکزی این کتاب در داستان شیخ صنعان است. تعبیر کتاب شیخ صنعان به چهار بیت است. نکته هایی عارفانه دارد که می خواهد بگوید در عرفان و تصوف هدف وسیله را توجیه می کند؛ در صورتی که در شریعت اینگونه نیست.

حائری اظهار داشت: نکته قابل تامل در خصوص شیخ صنعان این است که ما برای نخستین بار در داستان عرفانی می بینیم که مریدی برای مرادش دعا می کند و دعایش نیز به اجابت می رسد.

وی با بیان اینکه در مصادیقی که مربوط به عرفان است، گاهی مفاهیم حماسی نهفته است، تصریح کرد: در تاریخ فرهنگی ایران می‌بینیم که حرکت از حماسه به عرفان‌زاده است و این پیوند را در بسیاری متون می‌بینیم.