خصلتی که انسان را شبیه مگس می‌کند

به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، خداوند متعال برای سامان دادن به زندگی اجتماعی بشر، آن‌ها را به سوی اموری تشویق کرده و از اموری دیگر بازداشته است. یکی از این امور بازداشت شده عیب جویی است که در این مطلب از زبان دکتر رفیعی به این رذیله اخلاقی پرداخته شده است.

دکتر رفیعی یکی از اموری که خانواده‌ها را دچار مشکل می‌کند و روابط صمیمی و با نشاط خانواده‌ها را به هم می‌ریزد صفت عیب جویی است. گاهی خانم‌ها و دختر‌ها می‌گویند چرا در زمان عقد علاقه همسر نسبت به زن بیشتر است ولی در زندگی بعد از عروسی کم می‌شود. بعد از ازدواج صاحب فرزند می‌شود، یکی دو تا می‌شود، مقداری که پیش می‌رویم کمی مو‌ها سپید می‌شود، چهره‌ها فرسوده می‌شود و کم کم از عیب‌های هم مطلع می‌شوند لذا محبت دوران عقد کم می‌شود، و این‌‌ همان نگاه عیب جویانه است.

یکی از چیزهایی که نبی مکرم اسلام صلی الله علیه وآله و سلم از آن به خدا پناه می‌برد این است: «أعوذ بک من صاحب خدیعه»؛ خدایا من از رفیق مکار به تو پناه می‌برم. رفیق مکار کیست؟ فرمود: «إن رای حسنه دفن‌ها»؛ اگر خوبی از تو ببیند می‌پوشاند، دفنش می‌کند و روی آن خاک می‌ریزد. «و إن رأی سیئه أفشا‌ها» و اگر از تو بدی یا نقطه ضعفی ببیند آن را مطرح می‌کند، و آن را افشا می‌کند. بعضی‌ها در زندگی زناشویی آشپزی، خانه داری، ایثار و خدمات خانم را نادیده می‌گیرند. اگر جمله‌ای گفت یا غضبی کرد، یا خطایی از او سر زد آن را برجسته و مطرح می‌کنند. همچنین آقایان، فرق نمی‌کند.

روایت دیگری از امیر مؤمنان علیه السلام است که فرموده‌اند: «لیکن أبغض الناس الیک و أبعدهم منک»؛ آن کسی را که باید از خودت دور کنی و مبغوضش بداری می‌دانی چه کسی باید باشد؟ «أطلبهم لمعایب الناس»؛ آنکه می‌گردد نقطه ضعف‌های مردم را پیدا می‌کند، مثل مگسی که از یک پیکر سفید سالم، یا موهای مشکی، بدن معطر و لباس خوب می‌گردد و روی آن جوش صورت می‌نشیند. این چهره این همه زیبایی دارد، می‌آید روی جوش صورت می‌نشیند. مبغوض‌ترین، منفور‌ترین و دور‌ترین افراد از تو آنهایی باشند که دنبال نقطه ضعف‌ها و معایب تو می‌گردند. آقا پنجاه دقیقه سخنرانی کرده، لذت برده اگر یک نقطه ضعفی هم داشت آن را بزرگ نکنید، یا شریک زندگی‌ات سی سال با تو زندگی کرده لذت بردی اگر نقطه ضعفی هم داشت نادیده بگیرید. عیب جویی یکی از نقاط مشکل و مسأله ساز در روابط خانوادگی است.

ولی انتقاد غیر از عیب جویی است، نقد یعنی اینکه انسان خوبی‌ها را از بدی‌ها تفکیک کند، بدی‌ها را هم به نحو خوبی تذکر بدهد. روایت داریم امام صادق علیه السلام فرمود: «من رأی أخاه علی أمر یکرهه فلم یرده عنه»؛ اگر ببیند رفیقش خطایی انجام می‌دهد «و هو یقدر علیه»؛ و او می‌تواند مانعش شود، اگر چیزی به او نگوید «فقد خانه»؛ به او خیانت کرده است. به قول یکی از مؤلفین می‌گوید: مردم سه دسته‌اند بعضی‌ها فقط خوبی را می‌بینند، همیشه می‌خواهند مدح کنند و هیچ نقدی در زندگیشان نیست، این خوب نیست. بعضی‌ها فقط بدی را می‌بینند.

متاسفانه الان در جامعه سر و ته حرف افراد را می‌زنند یک تکه‌اش را می‌گیرند و در موبایل‌ها پخش می‌کنند تا همه عالم بفهمد. گاهی افراد اینگونه برخورد می‌کنند و آبروی طرف را می‌برند، اگر قرار شود ما امروز این عالم شیعه را یکی پس از دیگری طرد کنیم این‌‌ همان می‌شود که سلفی‌ها دنبالش هستند، لذا فرمودند: بعضی‌ها فقط بدی را شرح می‌کنند و بعضی‌ها فقط خوبی‌ها را. دسته سوم در مقابل خوبی تشویق می‌کنند و در مقابل بدی هم به شیوه صحیح عکس العمل نشان می‌دهند، که این گروه سوم مورد تایید است.

منبع: جام