رئیس موسسه فتوح اندیشه قم گفت:رویکرد باستان گرایی جزو موارد اصلی تفرقه غربی ها بود که با روش دیکتاتور مآبانه سعی داشت مردم را به سمت باستان گرایی سوق دهد.
به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»،حجت الاسلام و المسلین کتر احمد رهدار در روز نخست دوره هویت شناسی طرح شهید محمد خیابانی گفت:جریانات قوم گرا همواره طرح توهم توطئه حکومت مرکزی را دارند . رویکرد دین گرا بیشترین ظرفیت را برای ارائه کامل هویت ایرانی-اسلامی دارد.
این استاد دانشگاه با تبیین مسئله هویت اظهار داشت: طرح مسئله هویت، زمانی بوجود آمد که مردم احساس نیاز کردند
وی با اشاره به رویکردهای مختلف مسئله هویت بیان داشت: رویکرد باستان گرایی جزو موارد اصلی تفرقه غربی ها بود که با روش دیکتاتور مآبانه سعی داشت مردم را به سمت باستان گرایی سوق دهد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تقسیم دیدگاه های باستان گرایی به دو گروه تصریح کرد: اگرچه گروه اول به طور کامل اسلام را در مقابل ایران قرار داده بود اما گروه دوم اعتقاد چندانی به تقابل بین اسلام و ایران نداشت.
رهدار با اشاره به شخصیت های سیاسی از دوران قاجار تا پهلوی در انتشار رویکرد باستان گرایانه گفت: طیف های مختلف فکری و سیاسی این رویکرد موفق به جاانداختن این طرح در بین مردم نشدند.
وی رویکرد دوم را فراتر ازمرزهای جغرافیایی ایران دانسته و تصریح کرد: متولیان این رویکرد تحت تاثیر حوادث خارج از ایران همانند حوادث جهان عرب بودند.
رهدار در ادامه اظهاراتش گفت: موضع گیری اهل تسنن در مقابل خلفای اسلامی، ورود مسیونرها به جهان عرب بعد از فروپاشی عثمانی برای تبلیغ مسیحیت و ایستادگی عالمان دینی در برابر آنها و در نهایت دعوای بین هندوها و مسلمانان و تقابل تمامی بحث ها باعث ورود مباحث شبه قاره ای به داخل ایران گردید.
وی با اشاره به جلوه های بارز رویکرد فرا ملی گرایی اسلامی عنوان داشت: علاوه بر به وجود آمدن امت اسلامی و ادبیات تند و تیز، شاهد صدور انقلاب اسلامی از ایران در این برهه هستیم.
این استاد رشته علوم سیاسی در ادامه اظهاراتش بیان داشت: تلفیق ظرفیت های اسلامی و ایرانی از جلوه های مهم این رویکرد بوده و شهید مطهری در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران این پیوند ظرفیت را به خوبی نشان داده است.
حجت الاسلام والمسلمین رهدار با بیان اینکه عنصر ایرانی در این رویکرد دارای هویت محدود نمی باشد متذکر شد: رویکرد دین گرا باثبات ترین جلوه ی هویت بخشی به ایران بوده چرا که اسلام را نفی نکرده بلکه توجه حداکثری داشته و مردم در برابر این رویکرد حالت تدافعی نگرفتند.
رهدار با بیان ابعاد گوناگون رویکرد دیگری به نام چپ گرا اظهار داشت: طیف چپ سیاسی با هویت بخشی به عنصر ایرانی تلاش می کند تا بر هویت های متکثر ایران تاکید ویژه ای داشته باشد و در ایران حزب توده ادامه دهنده ی راه طیف چپ کمونیستی شوروی بوده و معتقد به چند ملیتی بودن ایرانیان بوده و تلاش چندانی در پر رنگ جلوه دادن زبان فارسی نداشت.
وی با اشاره به ابعاد تفکر چپ گرایان فکری افزود: این رویکردعلاوه بر تکیه به زبان فارسی به عنوان عامل مشترک ملی ایرانیان سعی می کرد سرمایه های ملی را با استفاده از مضامین مارکسیستی در بین مردم تفسیر کند.
عضو هیات علمی دانشگاه، وابسته بودن جریانهای چپ را به روسیه از عوامل اصلی شکست رویکردهای چپ فکری و سیاسی درایران دانسته و گفت: بدون شک مردم ایران در طول تاریخ چند ساله مورد ظلم روسیه قرار گرفته است و دیدگاه های مردم متاثر از همین اصل می باشد.
وی با تشریح اعتقادات جریانهای قوم گرا به عنوانیکی از دیدگاه های مطرح دیگر، اذعان داشت: این جریان با تاکید بر چند قومیت بودن هویت ایرانی نگاهی توطئه گرانه به هویت ایرانی داشته و با جمع شدن تمامی قومیت ها در زیر یک چتر مشترک مخالف بود.
رهدار متذکر شد: زبان فارسی از موارد اصلی بحث جریان های قوم گرا بودند، چراکه همواره تاکید داشتند زبان تمامی قومیت ها در زبان فارسی در ایران غالب است.
وی رویکرد قومی گرا را اعتقادی دانسته و افزود: سران این دیدگاه به جای تاکید به غرور ملی بر غرور قومی اصرار داشتند و به دنبال سیاست قوم گرایانه پیشنهاد تشکیل فدرالیسم در بعدهای مختلف را مطرح کردند.
رهدار با اشاره به ارتباط برون مرزی قوم گراها اظهار داشت: پان ترک ها با آذربایجان و ترکیه، پان کردها با عراق و سوریه و پان عرب ها با عراق و سوریه از مصداق های بارز این ارتباط برون مرزی است.
وی در ادامه اظهاراتش با اشاره به اعتقاد نخبه های قوم گرایی برای حمله به قوم فارسی از طریق سایر قومیت ها بیان داشت: نخبگان و افراد خاص این دیدگاه ها نگاه کاملا غیر علمی و شاید رمانتیک به مسئله قومیت دارند.
کارشناس مسائل سیاسی و تاریخی درباره دیدگاه های قوم گرایان افزود: جریان های قوم گرا جداشدن بخش های مختلف از خاک ایران را که به علت ضعف پادشاهان سست عنصر صورت گرفته بود تبانی قوم فارس با بیگانگان می دادند هرچند که شواهد تاریخی حاکی از این می باشد که جداشدن بخش هایی از خاک ایران، گاهی در زمان پادشاهان غیر فارس صورت گرفته است.
وی در ادامه اظهاراتش با برشمردن رویکرد توطئه گرایانه جریان های قوم گرا گفت: اعتقاد این گروه بر این است که بنای هویت ایرانی توسط بیگانگان و استعمارگران شکل گرفته است.
وی در پایان با اشاره بر نواقص جریان های مختلف گفت: بدون شک بهترین مکتب و جریان، مکتب اسلام شیعی است که متکی به مکتبی پایدار و بادوام است.
وی تصریح کرد: هویت فراملی دینی ، هویتی می باشد که نگاه فراجغرافیایی داشته و با اصالت و هسته قرار دادن ایران هویت ما را رقم می زند. و در بین رویکردهای ذکر شده رویکرد دین گرا بیشترین ظرفیت را برای ارائه کامل هویت ایرانی-اسلامی دارد.
لازم به ذکراست که دومین دوره هویت شناسی شهید خیابانی از25 بهمن ماه تا 1 اسفند باحضور70 نفر از دانشجویان آذربایجان شرقی با حضور اساتیدی همچون دکتر حسن عباسی، دکتر احمد رهدار، دکتر رجبی دوانی، دکتر اصغر افتخاری و... در تهران برگزار می گردد.