تأملی در سخنان عباس عراقچی در محضر خبرگان ملت

به گزارش گروه فضای مجازی« خبرگزاری دانشجو»، اظهارات عباس عراقچی در اجلاس نمایندگان مجلس خبرگان رهبری تا حدود زیادی تعجب‌آور است. وی که اخیرا ماموریت توجیه جریان‌های اصولگرای منتقد توافق ژنو را بر عهده گرفته در این سخنرانی 3 ادعای کلیدی مطرح کرده است که همه آنها عمیقا زیر سؤال است.

1- عراقچی گفته است توافق ژنو حق غنی‌سازی 5/3 درصد ایران را تثبیت می‌کند. بدون اینکه بخواهیم وارد جزئیات شویم و در یک بررسی بسیار اجمالی و سریع این سخن، در بهترین حالت چیزی جز بیان یک آرزو نیست.
 

اولا، توافق ژنو صرفا یک توافق 6 ماهه است و وضعیت فعلی غنی‌سازی 5 درصد ایران طبق این توافق حداکثر تا یک سال می‌تواند طول بکشد و بعد از آن مطابق ضوابطی که در همین توافق آمده این وضعیت حتما باید تغییر کند.
 

ثانیا، ایران در توافق ژنو پذیرفته است که در گام نهایی –که سال‌ها طول خواهد کشید- یک برنامه محدود از جنبه سطح، ذخایر، گستره، مکان و ظرفیت آن هم براساس نیازهای عملی‌اش داشته باشد و نیاز عملی هم طبق توافق دوطرفه تعریف خواهد شد. این هیچ معنایی جز این ندارد که ایران در این توافق حق غنی‌سازی خود طبق ماده 4 ان‌پی‌تی را که فاقد هرگونه محدودیت است وانهاده و یک بدعت حقوقی را جایگزین آن کرده است. مهم‌تر از این، آقای عراقچی نگفته است تیم مذاکره‌کننده در توافق ژنو برچیده شدن بخش‌های مهمی از برنامه غنی‌سازی فعلی ایران را پذیرفته است.

ثالثا، طبق توافق ژنو همه ذخایر مواد 5 درصد ایران هم که از روز 3 آذر به این سو تولید می‌شود باید اکسید شود و بنابراین غنی‌سازی 5 درصد ایران به انباشت مواد قابل غنی‌سازی منجر نمی‌شود و این عملا با عدم انجام غنی‌سازی تفاوتی ندارد.
 

رابعا، هیچ چیزی در توافق ژنو وجود ندارد که بتوان نام آن را به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی ایران گذاشت و همه چیز در این توافق به تعریف دوجانبه یک برنامه غنی‌سازی درآینده ختم می‌شود.

2- آقای عراقچی ادعا کرده است ایران غنی‌سازی 20 درصد را متوقف کرده چون به آن نیاز نداشته است. این هم ادعای حیرت‌انگیزی است.
 

اولا، آقای عراقچی نگفته است ایران نه فقط توقف غنی‌سازی 20 درصد را پذیرفته بلکه دولت آقای روحانی در حال از بین بردن ذخیره مواد 20 درصد ایران است که برای کشور در حکم یک سرمایه ملی است.
 

ثانیا، آقای عراقچی توضیح نداده است در ازای متوقف کردن غنی‌سازی 20 درصد ایران –که به اعتراف همه منابع و مراکز غربی مهم‌ترین برگ برنده ایران در مذاکرات بوده است- چه چیزی به دست آورده است. در حالی که به گفته اوباما بخش بزرگی از تحریم‌های غرب مانند خرید نفت و تحریم‌های بانکی به قوت خود باقی است، ایران مهم‌ترین برگ برنده خود را صرفا در ازای 2/4 میلیارد دلار پول اقساطی از دست داده است.
 

ثالثا، آقای عراقچی نگفته است اگر غربی‌ها تعهدات خود را نقض کنند، ایران به زمانی حدود یکسال نیاز دارد تا بتواند ذخیره مواد 20 درصد خود را جایگزین کند در حالی که آمریکا و اروپا می‌توانند با یک قیام و قعود تحریم‌ها را بسیار سختگیرانه‌تر کنند.

3- آقای عراقچی گفته است بسیاری از حرف‌هایی که آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها می‌زنند برای مصرف داخلی خودشان است.
 

اولا، ظاهرا این تنها توجیه تیم ایرانی برای سکوت در مقابل سخنان اهانت‌آمیز پی در پی غربی‌هاست و با آنها در این مورد در وین توافق هم کرده‌اند.
 

ثانیا، تردیدی نیست بخشی از آنچه غربی‌ها می‌گویند برای مصرف داخلی خودشان است اما آیا بهتر نیست دوستان تیم مذاکره‌کننده ایرانی هم برای مصرف داخلی ملت ایران کمی سخنان محکم و باصلابت بر زبان جاری کنند.
 

ثالثا، چرا بسیاری از آنچه آمریکایی‌ها می‌گویند بعد از مدت کوتاهی راست از آب درمی‌آید. چرا عدد‌های واقعی توافق ژنو باید از Fact Sheet کاخ سفید استخراج شود؟ چرا تحلیل آمریکایی‌ها از واژه Current در بند مربوط به تحقیق و توسعه در توافق ژنو باید دقیقا درست از آب دربیاید و آقایان عملا برنامه تحقیق و توسعه را هم Halt کنند؟ و... این نشان دهنده آن است که درون این سخنان باید چیزی بیشتر از تلاش برای آرام کردن افکار عمومی داخلی را جست وجو کرد. شاید بهترین توصیه به جناب آقای عراقچی آن باشد که در محضر خبرگان ملت اندکی سنجیده‌تر سخن بگوید و در هزینه کردن توان و اعتبار خود برای توافقی بشدت قابل انتقاد کمی احتیاط کند.
 

منبع: وطن امروز