به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، ربا از دیدگاه اسلامی به مفهومی اشاره دارد که در آن گرفتن یک مال در عوض پرداخت مالی از همان جنس است بطوریکه میزان یکی زیاد‌تر از دیگری باشد. ربا به دو نوع ربای معاملی و ربای قرضی تقسیم می‌شود و گرفتن آن در فقه اسلامی به شدت نهی شده، بطوریکه گناه یک درهم ربا را بیشتر از هفتاد بار زنای با محارم دانسته می‌شود. ماده 595 قانون مجازات اسلامی ربا را جرم و برای آن مجازات در نظر گرفته است: «مرتکبین اعم از ربا دهنده، ربا گیرنده و واسطه بین آن‌ها علاوه بر ردِ اضافه به صاحب مال به شش ماه تا سه سال حبس و تا 74 ضربه شلاق و نیز معادل مورد ربا به عنوان جزای نقدی محکوم می‌گردند. جامعه از نگاه شریعت اسلامی به جایگاه مهمی اطلاق می‌شود که اجتماع مسلمین در بستر آن تحقق می‌یابد.
هدف اجتماع مسلمین که نمود آن در تکافل اجتماعی، همبستگی سیاسی و نهایتا حرکت به سمت کمال و سعادت انسانی و الهی به عنوان غایت هدف آفرینش انسان است نیز در بستر جامعه امکان وقوعی می‌یابد. از این رو با ذکر اهمیت مفاهیمی همچون جامعه و ضرورت دستیابی به سعادت دنیوی و اخروی، طرح این سوال اهمیت می‌یابد که چرا ربا که به ظاهر اقتصادی می‌نماید می‌تواند به نظام اجتماعی و فرهنگی و همچنین حوزهٔ اقتصاد آسیب وارد نماید؟ پاسخگویی به این سوال نیازمند بررسی اثرات و تبعات معاملات ربوی در سه حوزهٔ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است.
در حوزهٔ فرهنگی معاملات ربوی به افزایش روحیه حرص و طمع مالی می‌انجامد که به خودی خود ارزش‌هایی همچون قناعت، امساک نفس، مسئولیت پذیری اجتماعی، انسان دوستی، تعاون و کمک به هم نوع و مواردی از این دست را که بنیان بقای نظام فرهنگی جامعه اسلامی است را به خطر می‌اندازد. در حوزهٔ اجتماعی نیز با افول ارزش‌های فرهنگی که پایه‌های اجتماعی محسوب می‌شوند، نتیجه چیزی جز از هم گسیختگی اجتماعی، گسترش بی‌اعتمادی، اضمحلال انسجام اجتماعی، کاهش مشارکت مدنی افراد در فرایند ساخت جامعه نخواهد داشت. در بعد اقتصادی نیز کاهش نقش مردم در فعالیت‌های تولیدی، کاهش سطح بهره وری و اخلال در نظام اقتصادی جامعه نیز از نتایج گسترش ربا در میان مردم خواهد بود. بنابراین با در نظر گرفتن تبعات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ربا در جامعه اسلامی و منع مومنین و آحاد مردم از نزدیکی به آن و ضرورت تلاش برای نیل به سعادت معنوی و اخروی، می‌توان ربا را که جنگ با خدا دانسته می‌شود، به معنایی دیگر به منزله جنگ با جامعه مسلمین نیز به حساب آورد.
منبع: اقتصاد پرس
ارسال نظرات